🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
313 subscribers
1.33K photos
92 videos
172 files
1.88K links
🔷معرفی مفاخر وآثار باستانی و طبیعی شهرستان هلیلان🔷
Holilan in the course of history
ارتباط با مدیر کانال جهت ارسال مطالب:
👇
@Hadinourmalkiy

💠اگر مطالب کانال موردپسندتان واقع شد ما را به دوستانتان معرفی کنید..

🔜 t.me/Holilan_History
┈••✾•🌿
Download Telegram
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
🛑فتوحات مرداویج 📚پس از مرگ اسفار، ماکان کاکی به طبرستان بازگشت و در گرگان سکونت گزید.مرداویج نیز حاکم دیگر مناطق تحت فرمانروایی او شد ولی به گرگان، پایتخت اسفار، نرفت و از همان‌جا به کشورگشایی پرداخت؛ نخست به مطیع کردن ممالک سابق اسفار اقدام کرد، سپس…
🛑مرداویج و فتح جبال ( بخش یکم )




📚خواهرزادهٔ مرداویج، ابی الکرادیس علی بن عیسی طلحی، برای طلب خراج به شهر همدان عازم شد. در همین هنگام سپاه خلیفهٔ عباسی، به فرماندهی ابوعبدالله بن خلف، نیز در همدان اقامت داشت. در ورودی همدان شیرسنگی بود که مردم شهر آن را حافظ و نگهبان همدان می‌دانستند.



📚لشکریان ابی‌الکرادیس در ورود به شهر این مجسمه را شکسته و از کوه به پایین پرت کردند. مردم همدان از این اقدام منزجر شده و به حمایت از سپاه خلیفه به مقابلهٔ با لشکریان زیاری پرداختند. در جنگی که رخ داد چهار هزار نفر کشته شدند و ابی‌الکرادیس هم کشته شد.



📚پس از جنگ دو سپاه شهر را ترک کردند.سپاهیان خلیفه به عراق عزیمت کردند و بازمانده لشکر زیاری نزد مرداویج بازگشتند.مرداویج قصد انتقام کرد و با ارتش خود به همدان بازگشت. مردم شهر در غیاب سپاه خلیفه مقاومت کردند ولی یک روز بیشتر تاب نیاوردند و مرداویج با ورود به شهر سه روز به قتل‌عام مردم پرداخت.



📚در روز سوم ریش‌سفیدان شهر در مصلی نزد مرداویج آمدند ولی مرداویج همگی را کشت و پس از غارت شهر، آن را به آتش کشید. در پایان لشکریان مرداویج پنجاه خروار «بند شلوار ابریشمی» از کشتگان به غنیمت بردند.



📚خلیفه عباسی، با شنیدن اخبار هارون بن غریب (پسردایی خود) را با لشکر بزرگی به همدان فرستاد و در اطراف شهر دو سپاه روبه‌رو قرار گرفته و در نبردی که روی داد مرداویج سپاه خلیفه را شکست داد. با این پیروزی مرداویج توانست به راحتی نواحی جبال من‌جمله کرمانشاه، لرستان، کردستان و پشتکوه را فتح کند.


منابع

 مفرد، ظهور و سقوط آل زیار

رحمتی و شاهرخی، «مرداویج و اندیشه احیای شاهنشاهی
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
ماجرای حمله مغولان به ایران گردآورنده: دکتر باقر پیری ویراستار : هادی نورملکی قسمت هفتم ۷-۳-۱۴۰۲ . ارابه‌ها در پس و پیش خطوط مغول ها به سرعت حرکت می‌کردند و تجهیزات به آنها می‌رساندند. نیزه‌های مغول ها فشار بی‌امان و بی رحمانه وارد می‌کرد. آنها پیراهن ابریشمی…
ماجرای حمله مغولان به ایران
گردآورنده: دکتر باقر پیری
ویراستار : هادی نورملکی
قسمت هشتم
۸-۳-۱۴۰۲

بنابر گفته مورخین، سلطان محمد در هنگام حمله مغولان حدود 170 هزار سرباز داشته که 10 هزار تن از آنان را در اُترار از دست داد و 60 هزار تن از آنان را در سمرقند و بیست هزار تن دیگر را در بخارا و بقیه نیروی سلطان نیز در آزار و اذیت‌های فرسایشی نظامی مغولان، بیش از پیش خسته و نا امید شده بودند.
در زمان سقوط سمرقند به طور ناگهانی، لشکری که به فرماندهی جبه نویان، در جنوب ناپدید شده بود، از شمال غرب به سمت فرارود سرازیر شد. در واقع او پس از تحویل لشکر خود به چنگیز، از سیحون عبور کرد و به شمال دریاچه آرال رفت و لشکری را که از قبل آمده بود را به سمت نواحی فرارود گسیل کرد و هدف مغولان از چنین اقداماتی، ایجاد ترس و وحشت در بین سربازان خرافاتی قزاق در لشکر خوارزمشاه بود.
سلطان آخرین نیروهای کمکی خود را که لشکری با پنجاه هزار سرباز بود، به جنگ با فرمانده مغول جبه نویان فرستاد.
اما این لشکر 50 هزار نفره کاملاً به دام فرمانده زیرک مغولان افتاد و ترکان قنقلی یا کشته شده و یا پا به فرار گذاشتند. به طوری که فرمانده خوارزمشاهی تنها با دویست نفر به نزد سلطان بازگشت.
هیچ کس نمی دانست هدف بعدی چنگیز کدام شهر است. آنها ناگهان در کنار شهری ظاهر می شدند و گروه بزرگی از مردم شهر قبلی فتح شده را محبور می کردند که خندق ها را پر نمایند و پس از فتح و نابودی آن شهر و مردمش، در تاریکی محو می شدند. سلطان خوارزمشاه در آن زمان متوجه شد که قدرت و مهارت مغولان را دست کم گرفته و چنگیز تا لحظه حمله نهایی، قدرت نظامی و استراتژی خود را از خوارزمشاهیان پنهان نموده بود. تصمیم گرفت به نواحی داخلی ایران عقب نشینی نماید و در آنجا نیروهای مرزی را جمع آوری و نیروهای داوطلب را نیز با خود همراه نماید. برای همین با تعداد انگشت شماری از سربازان به سمت نواحی داخلی ایران حرکت کرد و مغول ها نیز برای اینکه به او فرصت تجدید قوا ندهند. سرسختانه او را تعقیب کردند.
اسماعیلیان و خلیفه عباسی نیز در قلمرو خوارزمشاهی شایعه کرده بودند که سلطان پر ادعای ترک تبار، همچون یک ترسو در حال فرار از دست نیروهای مغول است.
سلطان خوارزمشاه به جزیره آبسکون در مازندران رفت و در آنجا به طرز مشکوکی در سن 51 سالگی درگذشت. جاسوسان خلیفه و حشاشین نیز به شایعات خود مبنی بر اینکه او زنان و حرمسرای خود را رها کرده و امروز همچون یک فرد ترسو با لباسی ژنده در جزیره آبسکون، حتی غذا را گدایی می‌کرد و سرانجام از بیماری و گرسنگی درگذشت. سعی می نمودند که مردم را از عاقبت دشمنی با خلیفه بترسانند.

🔸جزیره آبسکون کجاست و سلطان خوارزمشاه چرا به این جزیره رفت؟ حشاشین و خلیفه عباسی مگر دشمن هم نبودند؟ پس چرا در هنگام حمله مغولان با یکدیگر متحد شده و با مغولان همکاری نمودند؟
در ادامه به این موضوعات خواهیم پرداخت.

زمانی که خوارزمشاهیان در حال پیشرفت بودند. خلیفه عباسی الناصر بالله بود، که فردی زیرک و باهوش و در عین حال بی رحم بود. خلیفه عباسی رویای تسلط کامل بر کل جهان اسلام را همانند سالهای اولیه حکومت عباسی می پروراند و با سقوط سلجوقیان، این رویا دست یافتنی به نظر می رسید.
اما سلطان محمد خوارزمشاه نه تنها قصد تحویل قلمرو خود به خلیفه عباسی را نداشت. بلکه به شدت خواهان تائید حکومت خود از جانب خلیفه و گرفتن عنوان سلطانی از او بود.
با اینکه قدرت سیاسی و نظامی خلیفه به محدوده کوچک بغداد و اطراف آن محدود می شد. اما قدرت معنوی او سراسر جهان اسلام را تحت سیطره اش نگه داشته بود و هر چه که از قدرت سیاسی و قلمرو خلیفه کاسته می شد، بر اعتبار معنوی او اضافه می شد.
در اواخر حکومت عباسی، دارای اعتبار و محبوبیت بسیار زیادی در بین مردم ایران بود. به طوری که علت دوام زمین و آسمان را وجود خلیفه و علت بلایای طبیعی و انسانی از جمله زلزله و حتی حمله مغولان را خشم خلیفه قلمداد می کردند.
اولین کسی که از خلیفه عنوان سلطان را دریافت نمود. طغرل سلجوقی بود که آن هم از روی ترس و اجبار خلیفه از ترکان سلجوقی (ترکمن ها) بود.
پس از آن سلطان محمود غزنوی و پسرش نیز ادعای سلطانی داشتند. اما هیچ گاه از طرف خلیفه چنین لقبی را دریافت نکردند و لقب آنان در حد امیر باقی مانده بود.
(تفاوت امیر با سلطان در این بود که سلطان در امور داخلی دارای اختیارات کامل بود و اجازه داشت همانند پادشاهان حکومت نماید. اما امیر، تنها اوامر خلیفه را اجرا می نمود.)
طاهریان، صفاریان، سامانیان و غزنویان از امیران خلیفه بودند. اما سلجوقیان یک حکومت سلاطینی بود و سلطان محمد خوارزمشاه برای کسب مشروعیت نزد مردم، نیاز به دریافت و تایید این عنوان از طرف خلیفه بود. 
اما خلیفه نه تنها از اعطای چنین عنوانی به سلطان محمد دریغ می کرد.
https://t.me/Holilan_History
دربندصحنه
#کرماشان ( کرمانشاه)
#هلیلان در گذر تاریخ
https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
  گچ و سنگ که اغلب اوقات حتی تابستان هم دارای برف و یخندولی در قسمت شرقی آن جبالهای عظیم  تری موجود است  که دارای برفهای دائمی و یخچالهای طبیعی و نیزصاحب دریاچه ایست که از قرار معلوم دهانه آتش فشان قدیمی بوده منتهی حد شمالی این کوههادره دیاله (۱) ودورترین…
جغرافیای مفصل تاریخی غرب ایران
اثر استاد بهمن کریمی
تهران سال ۱۳۱۶
ص ۳۲
مورخه
۹-۲-۱۴۰۲
۲۲۳
از طرفی و جلگه خوزستان از طرف دیگر قرار گرفته و بهمین  مناسبت سخت ترین مرتعهای کوهستانی و صعب ترین راههای ایران
تندیس اسب اصیل کورد مربوط به عهد ساسانیان
موزه ی لوور پاریس

#هلیلان در گذر تاریخ

https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
🛑مرداویج و فتح جبال ( بخش یکم ) 📚خواهرزادهٔ مرداویج، ابی الکرادیس علی بن عیسی طلحی، برای طلب خراج به شهر همدان عازم شد. در همین هنگام سپاه خلیفهٔ عباسی، به فرماندهی ابوعبدالله بن خلف، نیز در همدان اقامت داشت. در ورودی همدان شیرسنگی بود که مردم شهر آن را…
🛑مرداویج و فتح جبال (بخش دوم)




📚 سپس مرداویج ابن علان قزوینی را در رأس سپاهی به دینور فرستاد و آن شهر توسط ابن‌علان غارت و تسخیر شد.ابن‌ علان پس از دینور به حلوان لشکرکشی کرده و سپس با غنائم و اسرا نزد مرداویج بازگشت. مسعودی تعداد اسرایی که سپاهیان از دینور با خود آوردند را بین پنجاه تا صد هزار نفر گزارش کرده. عده‌ای از اهالی دینور با روی سیاه کرده نزد خلیفه گریختند و کمک خواستند ولی نتیجه‌ای نداشت.



📚پس از فتح جبال مرداویج با خلافت مذاکره کرد و به خواست خلیفه نواحی متصرفی همدان و دینور و پیرامون آن را تخلیه کرد و به نمایندگان خلیفه سپرد و به جای آن از خلیفه خلعت و لوای حکومت بر نواحی شرقی جبال از شرق همدان تا ری را گرفت و بدین شکل یکی از امیران امارت‌های استیلا شد. مرداویج لباس سیاه (شعار عباسیان) را بر تن کرد و مالیات را پرداخت.



📚به گزارش ابن اثیر، مقتدر در مقابل خراج دویست هزار دینار، همدان و ماه کوفه را به مرداویج سپرد ولی ابن مسکویه نوشته‌است که خلیفه به‌جز این دو شهر نام‌برده، باقی متصرفات مرداویج را به او بخشیده‌است. این اتفاق موجب خشم برخی از دیلمیان شد. با خلع و قتل المقتدر بالله در شوال ۳۲۰ هجری، برادرش القاهر بالله به خلافت رسید که نام او بر سکه‌هاس مرداویج نقش بسته‌است و نشان از ادامه این رابطه دارد.



منابع

رضازاده لنگرودی، «جنبش مرداویج گیلی». 

 مفرد، ظهور و سقوط آل زیار، 

مهجوری، تاریخ مازندران،
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
📖 #داستانهای_شاهنامه فریناز جلالی قسمت پنجاه پنجم ۷-۳- ۱۴۰۲ 💠 رفتن زال نزد منوچهر(بخش پایانی) 🔸آنها شادمانه به کاخ مهراب رفتند و جشن گرفتند و سام به سیندخت گفت : تا کی می خواهی رودابه را پنهان کنی ؟ سیندخت گفت : اگر هوای دیدن رودابه را داری باید هدیه…
📖 #داستانهای_شاهنامه
فریناز جلالی
قسمت پنجاه ششم
۱۱-۳-۱۴۰۲

💠 زاده شدن رستم(بخش اول)

🔸بعد از مدتی آثار بار در رودابه نمایان شد و او به شدت سنگین و ناراحت و زرد شده بود تا اینکه یک روز از هوش رفت و در کاخ ولوله شد . سیندخت ناراحت بود و زال به بالین رودابه آمد با دلی پراز غم موی می کند و ناله می کرد که ناگاه به یاد پرسیمرغ افتاد پس مجمری آورد و آتش افروخت و پر سیمرغ را سوزاند . در دم آسمان تیره شد و سیمرغ ظاهر گشت و گفت : چرا نگرانی ؟ رودابه برایت فرزند نامداری می آورد.

🔸چاره این است که خنجری آبگون بیاوری سپس رودابه را با می مست و بیهوش کنی و بعد بچه را از پهلوی او درآوری و مطمئن باش او دردی نخواهد کشید سپس آنجا را که چاک داده ای بدوز و گیاهی را که به تو می دهم با شیر و مشک بکوب و در سایه خشک کن سپس آن را به پهلوی رودابه بمال و از آن پس پر مرا برآن بمال و خیالت آسوده باشد .زال رفت و کارهایی را که سیمرغ دستور داده بود انجام داد.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎥 بلندترین کوه شناخته شده ی دنیا کدام است؟

🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
نقش نظام مالیاتی در تحولات سیاسی و اجتماعی پشتکوه ( ایلام) در دوره قاجار نویسندگان دکتر مراد مرادی مقدم اصغر غفاری واحد تابستان ۱۳۹۹ ص ۲۸۱ ۲۰۱ ۱۸- ۶- ۱۴۰۱ قریه های دهلران وبیات موجب ویرانی این مناطق شده ؛کردند و اکثریت رعایای این مناطق پراکنده شدند.( مرندی…
نقش نظام مالیاتی در تحولات سیاسی و اجتماعی پشتکوه ( ایلام) در دوره قاجار
نویسندگان
دکتر مراد مرادی مقدم
اصغر غفاری واحد
تابستان ۱۳۹۹
ص۲۸۲
۲۲۴
۱۱-۳-۱۴۰۲

احداث قلعه صیفی " احداث قلعه رضا آباد" دیده می شود. همچنین بخشی از مالیات یازده ساله مذکور،صرف پرداخت مواجب به" تفنگچی های ساخلوی قلعه دهلران"  " تفنگچی های ساخلوی قلعه باغسائی" ،"
مختصری از زندگی نامه خالو قربان لک( سالار ظفر)
منبع : کتاب سرداران لک در انقلاب مشروطه
تالیف : سرهنگ هادی اسفندیاری بالوند
تدوینگر : هادی نورملکی بالاوند
سال چاپ سال ۱۴۰۱
ص۱۰۵
۱۱-۳-۱۴۰۲

خالو قربان سالار ظفر هرسینی
خالو قربان از لکهای طایفه ماکان ون یا ( ماکازند) روستا قورئیل در ده کیلومتری شهر هرسین از توابع کرمانشاه بود. اوفرزند حسین فرزند حیدر فرزند علی اکبر فرزند مسیح فرزند قنبربگ دارای دو همسر بوده که از همسر اول بنام شاه طلا اهل هرسین یک فرزند ذکور بنام چراغعلی داشته چراغعلی دارای دو پسرو شش دختر بوده که امروزه با فامیلی سالاری معروف هستند از همسر دوم که بیوه ای از اهالی رشت بوده دودختر داشته که فوت شده اند. خالو قربان متولد ۱۲۵۰ خورشیدی ودر عنفوان جوانی وارد سیاست می شود، اوسال های زیادی را در جنگ های مختلف شرکت نموده و جنگ آوری کار آزموده بود. فعالیت خالو قربان از زمان شروع جنگ جهانی اول با اشغال ایران توسط قوا روس وانگلیس شروع شده است. علیرغم اعلام بی طرفی ایران در جنگ جهانی اول، نیروهای درگیردر جنگ از شمال، جنوب و غرب وارد ایران شده اند. استان کرمانشاه نیز به سبب
https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
🛑مرداویج و فتح جبال (بخش دوم) 📚 سپس مرداویج ابن علان قزوینی را در رأس سپاهی به دینور فرستاد و آن شهر توسط ابن‌علان غارت و تسخیر شد.ابن‌ علان پس از دینور به حلوان لشکرکشی کرده و سپس با غنائم و اسرا نزد مرداویج بازگشت. مسعودی تعداد اسرایی که سپاهیان از دینور…
شیر سنگی همدان پیکره‌ای با قدمتی در حدود ۲۰۰۰ سال است.
مرداویج قصد داشت یکی از آن‌ها را به ری منتقل کند اما موفق نشد و پنجه‌های یکی از شیرها را شکست و دیگری را کاملاً تخریب کرد. مجسمه آسیب دیده تا سال ۱۳۲۸ هجری شمسی بر روی زمین افتاده بود تا این که سیحون، معمار آرامگاه بوعلی‌سینا، آن را در محل فعلی نصب کرد.

شکستن شیر سنگی همدان یکی از بزرگترین اشتباهات مرداویج زیاری بود.
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
ماجرای حمله مغولان به ایران گردآورنده: دکتر باقر پیری ویراستار : هادی نورملکی قسمت هشتم ۸-۳-۱۴۰۲ بنابر گفته مورخین، سلطان محمد در هنگام حمله مغولان حدود 170 هزار سرباز داشته که 10 هزار تن از آنان را در اُترار از دست داد و 60 هزار تن از آنان را در سمرقند…
ماجرای حمله مغولان به ایران
گردآورنده: دکتر باقر پیری
ویراستار : هادی نورملکی
قسمت نهم
۱۱-۳-۱۴۰۲
بلکه  همواره به تحریک حکومت های اطراف سلطان خوارزمشاه مشغول بود. به طوری که وقتی که حکومت غوریان در پاکستان و حکومت ترک تبار قراختایان در قزاقستان توسط خوارزمشاهیان برچیده شدند. اسناد و نامه های زیادی از دیوان اداری این حکومت ها به دست سلطان محمد رسید. که نشان می داد خلیفه عباسی از آنان می خواست که با خوارزمشاهیان مدام در حال جنگ باشند.
بنا بر گفته کتاب سلسله های اسلامی نوشته ادموند کلیفورد، یکی از اتفاقات مهم و تاثیرگذار آن زمان، تغییر مذهب حشاشین از شیعه به سنّی بود که نشانەی نزدیک شدن اسماعیلیان و خلیفه عباسی بود و خلیفه عباسی به حسن سوم، رهبر اسماعیلیان، لقب نو مسلمان داد. این در حالی بود که سلطان محمد خوارزمشاه به علویان نزدیک شده بوده و قصد جایگزینی یک خلیفه شیعه به جای خلیفه عباسی را داشت.
نزدیک شدن خلیفه به حشاشین ( اسماعیلیان) خطر بزرگی برای سلطان ترک خوارزمشاه محسوب می شد و این اتحاد خطرناک در زمان حمله مغولان خود را بیش از پیش نشان داد.
https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
مروری مختصر بر زندگی نامه شاعر مهر مقاومت زنده یاد محمد مامی زاده منبع دیوان اشعار: اثر دکتر بهروز چمن آرا چاپ اول سال ۱۳۹۹ تدوینگر : هادی نورملکی قسمت پنجم ص ۲۴ ۷-۳-۱۴۰۲ برای نمونه معادل " می کند" در زبانگونه ی کلهری [ keid] یا [ keiden] است وشاعر در برخی…
مروری مختصر بر زندگی نامه شاعر مهر مقاومت
زنده یاد محمد مامی زاده
منبع دیوان اشعار: اثر دکتر بهروز چمن آرا
چاپ اول
سال ۱۳۹۹
تدوینگر : هادی نورملکی
قسمت ششم
ص ۲۵
۱۱-۳-۱۴۰۲
عرصه نماید. ناگفته نماند که در ادبیات عامه ی کردی جنوبی وبه ویژه ادبیاتی که مرتبط باکودکان است. اشعاری با وزن " هفت هجایی " نیز وجود دارند که درآن هر مصرع ، هفت هجا دارد:
ئاسمانه گه چته وره

له ک له ک بان ئه وره
البته نمونه های این وزن عامیانه در ادبیات کردی مرکزی نیز رایج است:
هه نار هه نار / هه ناره
ده رد و دهرما / نم یاره
اما اشعار ادب کلاسیک کردی به اشعاری گفته می شود که اوزان آن و قالب های شعری آن متاثر از شعر فارسی است ( همان) . اوزان شعر کلاسیک کُردی با اوزان رایج و متداول در شعر فارسی تطابق دارد. شاعران شعر کلاسیک کُردی بیشتر از شاعران سبک عراقی متاثر بوده اند زیرا در شعر کلاسیک کردی برخلاف شعرهای شاعران سبک خراسانی، از بحرهای قریب و مشاکل و غریب استفاده نشده است( همان: ۱۲). نالی، بحری، گَردی ، امامی ، بیکه س و ....از جمله شعرایی هستند که اشعار ارزشمندی به زبان کُردی ودر اوزان
https://t.me/Holilan_History
#هور
کيسه ای است دوطرفه که به طور عمده برای حمل گندم و آرد و گاهی برای غلات ديگر و حبوبات به کار می رود. از خورجين کمی کوچک تر است و اطراف جيب های آن کاملا دوخته می شود. گوشه يکی از لبه های آن را بدون اين که بدوزند باز می گذارند به اين دليل که از اين گوشه دوخته نشده برای پرکردن و خالی کردن مواد غذايی ذکر شده استفاده کنند. در گذشته از ۳ روش بافت (ساده، رندی، گندی) در آن استفاده می شده ولی امروزه نقش ها به روش ساده بافته می شوند و در قسمت پايين طول هر طرف، گندی بف(قالی بافت) بافته می شود تا همانند خورجين در هنگام حمل و کوچ از ساييدگی آن جلوگيری شود. اندازه هر طرف آن ۸۰*۶۰ سانتی متر است
که هر دهانه در حدود ۵۰ کيلوگرم ظرفيت دارد

#هلیلان در گذرتاریخ
https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
ماجرای حمله مغولان به ایران گردآورنده: دکتر باقر پیری ویراستار : هادی نورملکی قسمت نهم ۱۱-۳-۱۴۰۲ بلکه  همواره به تحریک حکومت های اطراف سلطان خوارزمشاه مشغول بود. به طوری که وقتی که حکومت غوریان در پاکستان و حکومت ترک تبار قراختایان در قزاقستان توسط خوارزمشاهیان…
ماجرای حمله مغولان به ایران
گردآورنده: دکتر باقر پیری
ویراستار : هادی نورملکی
قسمت دهم
۱۲-۳-۱۴۰۲
در کتاب تاریخ مغول در ایران نوشته برتولد اشپولر چنین آمده: که خلیفه پس از نابودی قراختایان و غوریان توسط خوارزمشاهیان، به چنگیزخان مغول نامه نوشته و او را علیه حکومت خوارزمشاهیان تحریک می نمود تا به این ترتیب خود را از خطر بزرگی که از جانب سلطان محمد خوارزمشاه تهدیدش می کرد. نجات دهد و حتی با چنگیز به توافق رسیده بود که سپاه مغول تنها قلمرو خوارزمشاهیان را تصرف نماید و به سرزمین های تحت سلطه خلیفه عباسی تجاوز نکند و مغولان نیز تا مدت چهل سال خلیفه عباسی و سرزمینش را نادیده می گرفتند.
جنگ روانی خلیفه عباسی و انتشار خبرهای دروغین توسط حشاشین بر ضد خوارزمشاهیان نیز در روند پیروزی های مغولان بر خوارزمشاهیان بسیار موثر بود.
توسط حشاشین شایعه شده بود که هر کس به سلطان کمک نماید به عذاب الهی دچار خواهد شد.
شاید اگر این تبلیغات گسترده نبود سلطان محمد با بسیج مردمی موفق می شد. حکومت خود و ایران را از این بلای خانمان سوز رهایی بخشد.
بنا بر روایت تاریخی، سلطان محمد خوارزمشاه به سمت نواحی داخلی ایران گریخت و یک دسته 30 هزار نفره از مغولان هم در تعقیب او تا همدان پیش آمدند و سلطان در یک زد و خورد سنگین از مغولان شکست خورد و از البرز گذشت و به آمل گریخت و از آنجا به جزیره آبسکون پناه برد و چند ماه بعد در آنجا درگذشت.
دریای مازندران در دوره مختلف تاریخی دارای پیش آمدگی یا پسرفت فراوانی بوده و شکل مختلفی به خود گرفته است. پس برای بررسی شکل دریای مازندران کافی ست به جدول پیش آمدگی آب این دریا در سالی که سلطان محمد وارد آبسکون شد. نگاهی بیندازیم و و پس از پیدا نمودن سطح آب در آن سال و بررسی موقعیت روستای لمراسک و شهرستان کردکوی (تمیشه)، به راحتی جزیره آبسکون را پیدا می نماییم.
در جنوب شرقی دریای مازندران، خلیج کوچک گرگان قرار دارد که یک شبهِ جزیره کوچک به نام میانکاله آن را در دریای اصلی جدا می نمایند. بررسی تاریخ پس رفت آب دریای مازندران از سال 1220 میلادی تاکنون نشان میدهد که  دریای مازندران حدود سه متر عقب رفته است.
این شبه جزیره در گذشته یک جزیره نسبتا بزرگ به نام آبسکون بوده که امروزه آن بخشی جزیره ای آن با نام ترکمنی آشوراده شناخته میشود و به نظر میرسد با عقب رفتن آب دریای مازندران و تبدیل شدن این جزیره به شبه جزیره میانکاله، نام آبسکون به فراموشی سپرده شد.
اما سلطان محمد خوارزمشاه چرا به این جزیره غیر قابل فرار و در دسترس مغولها رفت؟
قبل از بررسی علت رفتن سلطان محمد خوارزمشاه به آبسکون را دریابیم.
ابتدا باید به برخی اختلافات داخلی سلسله خوارزمشاهیان بپردازیم.
تُرکان خاتون مادر سلطان محمد خوارزمشاه از نظر قدرت و نفوذ در بین سربازان خوارزمشاهی که اکثر آنان از ترکان قنقلی قپچاق (قزاق) بوده اند. از سلطان محمد برتری داشت و در واقع سلطان واقعی خوارزمشاهی، ترکان خاتون بود.
زمانی که جاسوسان مغولی در فاراب (اترار) دستگیر شده بودند. سلطان در عراق عجم حضور داشت و در حال درگیری و نزاغ با لشکر خلیفه بود و دستور قتل جاسوسان نیز از همدان صادر شد. اما پس از اینکه چنگیز چند فرستاده دیگر به پایتخت خوارزمشاهیان فرستاد. دستور قتل و تحقیر آنان توسط ترکان خاتون صادر شد و سلطان محمد بی خبر از این ماجرا، همچنان در عراق بود و احتمالاً تا لحظه حمله چنگیز نیز در عراق بوده است.
سلطان محمد از همان جا در حال مدیریت دفاعی ایران بوده است و جلال الدین را مسئول دفاع از خراسان نمود و علت غیبت او در دفاع لشکر خوارزمشاهی در مقابل تهاجم مغولان هم به همین خاطر بوده است.
خوارزمشاهیان همانند غزنویان و سلجوقیان از نسل ترکان غُز (ترکمن های امروزی) بودند و حکومت خود را شمشیر اسلام و کشور گشایی های خود را جهاد در راه خدا و قتل مخالفان خود را نیز واجب می دانستند.
خفقان دوران سلطان محمد را می توان با دوران محمود غزنوی مقایسه نمود. هر دو حکومت ایدئولوژیک بودند.

گرچه منابع اسلامی و منابع دوران ایلخانی اصرار دارند تا سلطان محمد خوارزمشاه را ترسو و در حال فرار جلوه دهند. اما بررسی روایت های تاریخی چندان با منطق سازگار نیست.
آنچه که از روایت های تاریخی در می یابیم. این است که چنگیزخان مغول به نام تجارت، چند صد جاسوس مسلمان را به فاراب فرستاد تا از این شهر وارد مسیر راه ابریشم شوند و از اوضاع ایران جاسوسی نمایند. اما حاکم اترار (فاراب) تمام جاسوسان را دستگیر می نماید و ماجرا را به اطلاع سلطان محمد خوارزمشاه که در در عراق عجم و در شهر همدان و لشکرش در حال جنگ و پیشروی و فتح قلمرو خلیفه عباسی بود،  میرساند و سلطان نیز دستور قتل همه آنان را صادر می نماید.
https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
مختصری از زندگی نامه خالو قربان لک( سالار ظفر) منبع : کتاب سرداران لک در انقلاب مشروطه تالیف : سرهنگ هادی اسفندیاری بالوند تدوینگر : هادی نورملکی بالاوند سال چاپ سال ۱۴۰۱ ص۱۰۵ ۱۱-۳-۱۴۰۲ خالو قربان سالار ظفر هرسینی خالو قربان از لکهای طایفه ماکان ون یا (…
مختصری از زندگی نامه خالو قربان لک( سالار ظفر)
منبع : کتاب سرداران لک در انقلاب مشروطه
تالیف : سرهنگ هادی اسفندیاری بالوند
تدوینگر : هادی نورملکی بالاوند
سال چاپ سال ۱۴۰۱
ص۱۰۵
۱۲-۳-۱۴۰۲

خالو قربان سالار ظفر هرسینی

قرار گیری در مرز ایران وامپراتوری عثمانی مورد حمله نیروهای عثمانی قرار گرفت. در زمان آغاز این جنگ، هنوز در ایران ارتش منظم مدرن تشکیل نشده بود و بنابراین از ایل ها و عشایر به عنوان نیروی حافظ مرز و امنیت کشور استفاده می شد. مردم ایران که کینه پیمان ترکمن چای را در دل داشتند و قرارداد تقسیم ایران میان انگلیس و روس در ۱۹۰۷ و فحایع و تعدیات روس ها این کینه را شدید تر کرده بود، هوا خواه آلمان بودند و این امید را در دل می پروراندند که با پیروزی آلمان برروس و انگلیس ازچنگال خونین دو دشمن نیرومند بی رحم رهایی یابد. در تهران، دولت مرکزی در عین اعلام،بی طرفی، شدیدا زیر سیطره روس انگلیس بود و با آن ها مدارا می کردو امیدوار بود که اگر پیروزی با این ها باشد در پایان جنگ استقلال و تمامیت ارضی ایران از دست نرود. از سوی دیگر شماری از ملی گرایان برای مبارزه و اخراج اشغالگران به حمایت دولت های آلمان و عثمانی دولتی به ریاست رضا قلی خان نظام السطنه مافی به مرکزیت کرمانشاه تاسیس می کنند. خالو قربان هم یکی از نظامیان آن است او چریکهای لک را دور خود جمع می کند وبا روس ها می جنگد زمانی که بغداد و کرمانشاه به تصرف قوا انگلیس در آمد. خالو قربان به مبارزه ادامه دادوبا چریکها و دو عراده توپ که از روسها به غنمیت گرفته بود. آنجا از جنبش جنگل که در شهریور ۱۲۹۳ شمسی شکل گرفته بود ودر مدتی کوتاه نه تنها در گیلان، بلکه در اکثر نقاط ایران با استقبال مردم روبرو و روزبه برتوان نظامی آن افزوده می شد مطلع گردید وبه همراه دایی اش خالو میرزاعلی و خالو قنبر و خالو مراد که عده زیادی ابواب جمعی داشتند به صف جنگلی ها به سرکردگی میرزا کوچک خان پیوست. سپس خالو کریم و برادرانش با هزار چریک به او پیوستند و قوا خالو قربان به دوهزارنفر رسید. با پیوستن کمونیست های ایرانی و قفقازی وابسته به روس به میرزا کوچک خان، نهضت جنگل تحت حمایت شوروی قرارگرفت. از این زمان به بعد نهضت جنکلی ها دچار انحراف گردید. روس ها به هر ترتیب نهضت جنکل را هم چون دیگر جنبش های ملی به بیراه کشیدند وزمینه تجزیه گیلان را فراهم نمودند.
پرفسور شاپور رواسانی درباره تجزیه گیلان می نویسد: در تابستان ۱۳۰۰باوجود تشکیل کمیته انقلابی دولت جدید گیلان عملا به چهار بخش تقسیم شده بود به این ترتیب: انزلی در اختیار حیدرخان، رشت زیر نظرخالو قربان، فومن زیر نظر میرزا کوچک خان و لاهیجان زیر نظر احسان الله خان چه از نظر سیاسی وچه از نظر نظامی میان این چهار بخش رقابت و جنگ مخفی جریان داشت.
دکتر رضا نیازمند هم در رابطه با تجزیه گیلان می نویسد: چیزی نگذشت که برخی از اطرافیان میرزا، منطقه حکمرانی خود را در گیلان مشخص واز یکدیگر تفکیک نمودند. خالو قربان که ۸۰۰نفر ابواب جمعی ومقداری تفنگ آلمانی وپنج تیر روسی داشت و روس ها هم دو ارابه توپ ۷۶ میلی متری وشش،مسلسل به او داده بودند، شهررشت تا حدود امامزاده هاشم و پل کسما و از طرف شمال تا زنجیر درراه انزلی در اختیار گرفت. احسان الله خان با ۳۰۰۰ابواب جمعی لاهیجان را در اختیار داشت. بدین سان ارتش روسیه در هر زمینه استقلال یافت تا زمینه تجزیه گیلان را فراهم کندواین چنین جنگلی ها که برای سعادت ملت ایران قیام کرده بودند با سرباز بگیری عمومی از مردم علیه دولت مرکزی و مالیات گزاف برای جنگ به بلای جان مردم گیلان بدل شدند. روس ها هم با تجهیز جنگلی ها آتش معرکه را شعله ورتر کردندو می خواستند به قزوین و تهران حمله کنند که با مخالفت میرزا کوچک میهن پرست روبه رو شدند. بخشی از جنگلی ها با توپ های بلشویک ها سرباز خانه ها را گلوله باران کردند و احسان الله خان دوستان جمهوری سوسیالیستی گیلان را اعلام کرد و گیلان به دست کسانی افتاد که آن را از ایران جدا می خواستند.سید جعفر جواد زاده که وزیر امور خارجه میرزا کوچک خان بود ۲۵ سال پس از آن با نام خانوادگی پیشه وری خواهان جدایی آذربایجان شد، او و میرزا کوچک خان و قاضی محمد همگی قربانی سیاست های شوروی شدند‌. در نهایت مخالفت میرزا با کمونیست هامحرک جنگ داخلی شد؛ وبا سقوط دولت الکساندر کرنسکی، در ژوئیه ۱۹۱۷ به فرماندهان قوای روس در ایران دستور داد که خاک ایران را تخلیه کنند وبه روسیه بازگردند. با خروج روس ها رشت به تصرف قوا جنگل در آمد و امیر عشایر خلخالی به حکومت رشت منصوب گردید.
دراین زمان جنگلی ها انگلستان را یگانه دشمن ایران می دانستند باروی کار آمدن وثوق الدوله مقامات سیاسی انگلستان دیگر حاضر نبوده در ایران آینده، با نیروهای مسلح محلی نظیر قوای جنکل سروکار داشته باشند از این جهت رویه آن ها نسبتhttps://t.me/Holilan_History
paetakhthai_nami_iran_pdftarikhema_com.pdf
2.1 MB
📘#پایتخت های نامی ایران در تاریخ شاهنشاهی
#احمد محمدی
https://t.me/Holilan_History
   
       بشقاب سیمین  پیروز یکم
            یا کواد(قباد) یکم

  محل کشف :  سوادکوه مازندران
روش ساخت : چکش‌کاری، کنده‌کاری.
بلندی: ۴سانتیمتر. پهنای دهانه: ۲۴ سانتیمتر. وزن:۸/۳۶۴گرم.
نگاره‌های درون بشقاب  :
شهبازی خرگوشی را شکار کرده خرگوش نیز با پاهایی آویزان به همراه شهباز به هوا رفته است و در این زمان شاهنشاه با تیر و کمان خود،خرگوش گرفتار را رهایی می‌بخشد، پس شهباز پایین نگاره همان شهباز شکارچی در حال پرواز است که اکنون با تیر شاهنشاه سرنگون شده و خرگوش نیز خود را به زیر درختی بلند رسانده که از گزند او دور باشد.

از سنجش تاج شاهنشاه روی آوند با سکه‌ها و دیگر استک‌های ساسانی گمان می‌رود که این استَک ازآنِ پیروز یکم یا کواد(قباد) یکم باشد.
https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
ماجرای حمله مغولان به ایران گردآورنده: دکتر باقر پیری ویراستار : هادی نورملکی قسمت دهم ۱۲-۳-۱۴۰۲ در کتاب تاریخ مغول در ایران نوشته برتولد اشپولر چنین آمده: که خلیفه پس از نابودی قراختایان و غوریان توسط خوارزمشاهیان، به چنگیزخان مغول نامه نوشته و او را علیه…
ماجرای حمله مغولان به ایران
گردآورنده: دکتر باقر پیری
ویراستار : هادی نورملکی
قسمت یازدهم
۱۳-۳-۱۴۰۲

سلطان محمد به سمت پایتخت باز می گردد و می داند که چنگیز قدرت و هیبت او را پس از این ماجرا محک خواهد زد و همین اتفاق نیز می افتد. چون پسر بزرگ چنگیز (جوچی) به بهانه سرکوب گروهی از تاتارها به نام مرکیت ها به سمت بخش هایی از قلمرو قراختایان که خوارزمشاهیان بر سر مالکیت آن ادعا داشتند - می شوند و سلطان محمد نیز به محض برخورد با آنان وارد نبرد می شود و نتیجه جنگ با پیروزی خوارزمشاهیان به پایان می رسد.
این نبرد چنگیز را به وحشت می اندازد و چند سفیر صلح را به نزد دربار خوارزمشاهی می فرستد. اما به جای سلطان محمد، ترکان خاتون در پایتخت (گورگنج، اورگنج، گرگانج) است. این فرستادگان در واقع سفیر صلح هستند اما لحن صحبت کردن مغولان و توهین به زن بودن، ترکان خاتون باعث میشود که ترکان خاتون دستور دهد تا ریش سفیران را زده و بیشتر آنان را به رود جیحون پرتاب نمایند.
نوع تنبیه مغولان و انداختن آنان به جیحون نشان می دهد که آن کسی که چنین برخوردی با مغولان داشته ترکان خاتون بوده نه سلطان محمد
https://t.me/Holilan_History
🇮🇷هلیلان در گذر تاریخ
مروری مختصر بر زندگی نامه شاعر مهر مقاومت زنده یاد محمد مامی زاده منبع دیوان اشعار: اثر دکتر بهروز چمن آرا چاپ اول سال ۱۳۹۹ تدوینگر : هادی نورملکی قسمت ششم ص ۲۵ ۱۱-۳-۱۴۰۲ عرصه نماید. ناگفته نماند که در ادبیات عامه ی کردی جنوبی وبه ویژه ادبیاتی که مرتبط باکودکان…
مروری مختصر بر زندگی نامه شاعر مهر مقاومت
زنده یاد محمد مامی زاده
منبع دیوان اشعار: اثر دکتر بهروز چمن آرا
چاپ اول
سال ۱۳۹۹
تدوینگر : هادی نورملکی
قسمت هفتم
ص ۲۶
۱۳-۳-۱۴۰۲
متفاوت سروده اند.
مامی زاده تمامی اشعار کردی اش را در وزن کهن ده هجایی سروده است.

۳-۲-قوالب شعری
الف) مثنوی :
مثنوی قالبی است کهن و پر کاربرد. در این قالب هربیت دارای قافیه ای جدا گانه است وبه همین دلیل به آن مثتوی ( دوتادوتا) گفته می شود.از آنجا که با محدودیت قافیه مواجه نیستیم از این قالب برای سرودن مطالب طولانی وداستانها استفاده می شود.مامی زاده به پیروی از سنت بومی منطقه، که در میان شاعران زاگرس نشین در چند سده ی اخیر، در غرب ایران رایج بوده، تمامی اشعارش را در قالب مثنوی و وزن ده هجایی سروده است؛ نمونه از اشعارش

سخورمه ی سوار له مه رز عه ره و
ئه و شنه ی ئه سبان، باد له نیمه ی شه و
بلاچه ی ئاگر ژیر پای ئه سبان
شن ریز راخیز مه رز سه رهه دان
ئه و ته قه ی پانال ئه و زرنگه ی رکاو
مه ر شه و وه حه زره ت دی بو نم وه خار
ترجیع بند:
در قالب شعری ترجیع بند، یک بیت مصرع یکسان،مجموعه ای از ابیات با قوافی
https://t.me/Holilan_History