​​​​​​​​​​​​​​​​​​#Tasnif

📑 Tog'ay Murod . " BU DUNYODA O'LIB BO'LMAYDI " asari .


Tog‘ay Murodning “Bu dunyoda o‘lib bo‘lmaydi” asari bosh qahramon – Botir Firqada biz ikkita yolg‘iz insonni ko‘ramiz. Biri – hayotdagi ishonch va e’tiqodlari oxir-oqibat sarobga aylanganidan yolg‘izlanib qolgan bo‘lsa, ikkinchisi – qalbi va vijdoniga qarshi ish qilayotganidan iztirob chekib yashayotgan yolg‘iz inson. Uning ismi ham – jismi va ruhiga mos – Botir firqa, tabiatan botir va mavjud tuzumning firqasi. Asar voqealari davomida ba’zan unisi, gohida bunisi ustun kelib qolaveradi...

🏛 t.me/HodiyevEdu | kanalida .

​​​​​​#Tasnif

📑 Shuhrat . " OLTIN ZANGLAMAS " asari

Shuhratning shoh asarlaridan biri bo‘lgan "Oltin zanglamas" romani Sodiq ismli muallimning taqdiri haqida. Bu bir romanga arziydigan taqdir! Davrning jabr-jafosini tortgan, tuhmatlarga chidagan, biroq zamonga, o’sha davrdagi xurofotlarga qul bo’lib qolmagan, o’z haq-huquqi uchun kurashgan ilm –ma’rifat sohibi Sodiqning ayanchli, mashaqqatli taqdiri orqali Shuhrat o’z iste’dodining individual xususiyatlariga monand hayotning izdan chiqqan tomonini tasvirlab bergan.

🏛 t.me/HodiyevEdu | kanalida

#ASARDAN_PARCHA

​​Onamning birdan- bir tashvishi uyimizdagi kitoblar, ayniqsa, Qur'onni u yerdan olib, bu yerga, kishi kòzi tushmaydigan yerga berkitish edi. Chunki òsha vaqtda savodi bor, hatto masjidga chiquvchilar ham quloq qilingan ?

✍ Shukurullo
🛑 "Kafansiz ko'milganlar"

🌊 t.me/HodiyevEdu | kanalida !

8-sinf adabiyot darsligidan murakkab testlar 9 kishi javob berdi
@HodiyevEdu kanali uchun. Savollar muallifi Gulhayo Ziyodullayeva
🖊 15 ta savol · ⏱ 45 soniya · 🔀 barchasi

External sharing link:
t.me/QuizBot?start=YjUmb5xU

FONETIKA
Fonetika (fone-tovush, tika- quti).
Fonetikada nutq tovushlari o'rgniladi.
Nutq tovushlari ikkiga bo'linadi:
undosh; unli
🔹Unlilar tasnifi
Unlilar 3 tomonlama tasniflanadi
✔️Og'izning ochilish darajasi (tilning tik harakatiga ko'ra)
🔹yuqori tor;
🔹o'rta tor;
🔹quyi keng.
✔️Tilning yotiq harakatiga ko'ra 2 ga bo'linadi:
🔸old qator: i, e, a,
🔸orqa qator: u, o', o
✔️Lablar ishtirokiga ko'ra 3 ga bo'linadi:
🔹lablangan: u, o'
🔹lablanmagan: i, e, a
🔹oraliq: o
Unlilar xususiyati
✅Og'iz bo'shlig'ida to'siqqa uchramaydi
✅Sof ovozdan hosil bo'ladi
✅Bo'g'in hosil qiladi
✅O'ziga urg'u oladi
@HodiyevEdu

#Eslabqoling
⚡️Maqol - bu grammatik jihatdan gap holida shakllangan, xalq donishmandligi asosida vujudga kelgan ko‘chma ma'nodagi barqaror birikma.
Masalan: Yetti o‘lchab bir kes.
⚡️Matal - bu grammatik jihatdan gap holida shakllangan, xalq donishmandligi asosida vujudga kelgan to‘gri ma'nodagi barqaror birikma.
Masalan: Qimirlagan qir oshar.
⚡️Aforizm - bu grammatik jihatdan gap holida shakllangan, xalqning turmush tajribasiga tayanib bir shaxs tomonidan yaratilgan qisqa obrazli barqaror birikma.
Masalan: Kitobsiz taraqqiyotga, yuksak ma'naviyatga erishib bo‘lmaydi. (Sh. Mirziyoyev)
⚡️Tasviriy ifoda - predmet, voqea va hodisani o‘z nomi bilan emas, balki muhim xususiyatini tasvirlash orqali ifodalov birikma.
Masalan: Dala malikasi - makkajo‘hori, O‘rmon malikasi - archa.


👉@HodiyevEdu - Ona tilidan barcha yangiliklar va testlarni shu kanaldan topasiz!

#ESLAB QOLING!!!
Eng yangi darsliklardagi tasviriy ifodalar lug‘ati faqat sizlar uchun: 📝
Futbol qiroli - Pele✅
"Temir musht" egasi - Tayson✅
Tog‘lilar yeri - Albaniya✅
Tonggi tarovat - Koreya
Qora moy - Dublin✅
Tinchlik elchilari - kabutarlar✅
Osoyishtalik posbonlari - Ichki ishlar xodimlari✅
Tinchlik himoyachilari - harbiylar✅
Kelajak bunyodkorlari - yoshlar✅
Taraqqiyot kushandasi - korrupsiya✅
Jamiyatga tushgan qurtlar - jinoyatchilar✅
Adolat qo‘rg‘oni - sud✅
Afg‘onchilar - baynalmilal jangchilar✅


@HodiyevEdu

📚ATTESTATSIYADA TUSHGAN SAVOLLARDAN...

➖Shaddod, gapini hech kimga bermaydigan obraz "O'tkan kunlar" da?

✅Xushro‘y.

➖Abulfayzxon dramasida ijodkor kimning tilidan asarda toj-u taxt bevafo va o’tkinchi ekanligini aytadi?

✅Ibrohimbiy

➖U anchagina sho’x, boshqalardan farqli yolg’on gapirishni xohlamas,
haqgo'y qiz edi.

✅Feride.

➖Qisqabo’y,go’shtdor va oqtanli

✅Zaynab

➖Zohido, ishq-u muhabbat ahlini ma’zur tut,
Yor ko‘yida na bo‘ldi Shayx San’on oqibat?
Misralar muallifi deb tushdi.

✅Nodira

➖’Oltin zanglamas‘, ‘Shinelli yillari‘ romanlari muallifini aniqlang .

✅Shuhrat

➖“Qishlog‘imiz kishilari” asarining janrini toping?

✅Hikoya

➖Oybekning "Navoiy" romanidan: Dildorning sevganini ismi kim?

✅Arslonqul

➖ Nizom Komil kimning asarlarini ona tilimizga tarjma qilgan?

✅Nodar Dumbadze

➖ “Qishlog‘imiz kishilari” asari janri qanday?

✅Hikoya

➖“O’tkan kunlar” asarida “uzun bo‘ylik, qora cho‘tir yuzlik, chag‘ir ko‘zlik, chuvoq soqol, o‘ttuz besh yoshlarda bo‘lg‘an ko‘rimsiz bir kishi” deya kim ta’riflangan?

✅Homid

➖ Uch oyoqlik kumush kursi, qo’lida katta pichoq tutgan obraz qaysi asarda berilgan?

✅“Qutadg’u bilig”

➖Hamid Olimjonning ilk she'riy tóplamini toping?

✅"kóklam"

➖Odil Yoqubovning dramatik asarlari berilgan qatorni toping?

✅"Yurak yonmoģi kerak",
"Olma gullaganda"

➖"Kecha va kunduz" romanidagi personajlar tóģri korsatilgan qatorni toping?

✅Eshon,Zunnun,Sultonxon

➖Hayotga Muhabbat" asari haqida tóģri javobni toping?

✅bitta variantda apelsin va hayotning qadri kabi malumotlar bor ...

➖A.Qodiriyning hajviy asarlari keltirilgan javobni toping.

✅"Kalvak Mahzumning xotira daftaridan", "Toshpòlat tajang nima deydi"

➖"Oq kema" asari haqidagi malumot berilgan qatorni toping?

✅bitta variantda Dóstlik...tank...kabi malumotlar bor

➖Qaysi asarda uch oyoqli kursi va adolat timsollari keltirilgan...

✅"Qutadģu bilig "asarida

➖Uluģbek Xazinasida quyidagi sózlarni kim aytgan...
"Salohdorning boshini olishga qóling kaltalik qiladur! Buning boshi emas óz boshingga ehtiyot bólģil, Muhammad Tarģay!"

✅amir Sulton Jondor

➖Alisher Navoiy rasmi berilgan va ushbu adibning asaridan olingan malumotni belgilang .

✅bitta variantda shohning óģil kórishi va bu munosabat bilan xalqni 3 yil xirojdan ozod etilishi keltiriladi.

➖Uvaysiyning darslikda berilgan ģazali haqidagi(Soģindim ģazalidan olingan bayt) qaysi hukm tóģri?
"Bu kun, ey dóstlar, farzandi jononimni soģindim,
Gado bólsam ne aybki , ul shohi davronimni soģindim"

✅qofiyasi mutlaq qofiya

➖Bobur haqidagi qaysi malumot tóģri?

✅Risolaiy Volidiya asarini she'riy yól bilan tarjima qilgan

@HodiyevEdu

🎲 “"Majburiy fanlar Ona tili" @HodiyevEdu eng sifatli testlar va ma'lumotlar kanali.” testi
🖊 15 ta savol · ⏱ 1 daqiqa

@HodiyevEdu kanalidan ajoyib yangilik🤗🤗🤗
Shu yilgi imtihonlarda majburiy adabiyotlardan 3 ta savol tushishi aytib o‘tildi. Siz esa hali ham ularni o‘qishni boshlamadingizmi?
Unda imkoniyatni qo‘ldan boy bermang👌
Bir haftaga bir kitob📖 va yakunda ZO‘R HISOB📈
Endi har haftaning yakshanba kunida majburiy adabiyotlardan sinov testlarini o‘tkazib boramiz📚📚📚

18-aprel 20:00 da "O‘tkan kunlar" romanidan sinov testi olinadi📝
Mutolaani boshlaymiz📖

Kanalimizga do‘stlaringizni ham taklif eting🤗🤗🤗
https://t.me/HodiyevEdu

Attestatsiya uchun repetitsiya testlaridan namunalar. Attestatsiyadan o‘tuvchi ustozlarga tavsiya etamiz.

1.Shahrimiz,varag`i,to`quvchi,pasaymoq,obro`yim,dimog`i.Ushbu so`zlarning nechtasida tovush almashishi yuz bergan?
J:2tasida. Varag`i, to`quvchi
2.O`qituvchimiz bizga okeyanlarda paydo bo`layotgan chiqindi uyimlari,dunyoning isishi oqibatida jabir ko`rayotgan qutb ayiqlari haqida film qo`yib berdi.Men yig`ladim,sinifdoshlarim ham.Filmdagi sahnalar miyyamdan chiqmay qoldi,-degan edi qizcha ilk intervyusida.Ushbu parchada nechta o`rinda imloviy xatolik uchraydi?
J: 5ta
3.Muomila,iztirob,ma`suliyat,ma`sud,me`ros.Nechta imloviy xatolik bor?
J:4ta
4. Javlon o`qituvchisining tafsiyasi bilan elektron kutibxonaga murojat etdi.Izlagan kitobini bir zumda yuklab oldi.Uyga qaytgach kitob mutolasiga sho`ng`ib ketdi.
Nechta imloviy xatolik bor?
J: 4 ta
5. Qaysi javobda nuqtalar o`rniga barcha so`zlarda o unlisi qo`yiladi?
J: muloq..t, k..nsert, r..man (muloqot,konsert,roman)
6.Bu qizning hatti-harakatini har kim o`zicha talqin qildi: “kimdir uni tabiyatning himoyachisi,xaloskori “ desa,yana kimdir qattiq tushkinlikdan ruhan siqilganini aytardi. Nechta o`rinda imloviy xatolik uchraydi?
J: 3 o`rinda
7.Qaysi javobdagi barcha so`zlarda undoshlar hosil bo`lish o`rniga ko`ra bir umumiy guruhga mansub?
J: chaqaloq,yuraksiz,xokisor
8.Qaysi so`zlarning jarangli undoshini jarangsiz juftiga almashtirib, uning paronim juftini hosil qilish mumkin?
J: qarz,ganj, darz (qars,ganch,dars)
9.Qaysi so`zlar juftligida o`zaro sinonim so`zlar qatnashgan?
J: abzal-anjom
10.Bir podshoh vazirini chaqirib buyuribdi: - Bir imorat qurdirki,tepasi osmonga,tagi yerga tegmasin.Vazir:” Bu qanday buyruq ekan-a?-deb o`ylabdi. Gapning ifoda maqsadiga ko`ra qaysi turlari qatnashgan?
J: darak, so`roq, buyruq
11. Ma`naviyat insonning,xalqning.jamiyatning kuch-qudratidir.Ushbu gapda faqat yopiq bo`g`indan iborat so`zlar haqida berilgan to`g`ri hukmni aniqlang.
J: ushbu so`zlar bir xil sintaktik vazifa bajargan
12. Yuz yil ta`rifingni aytsam muttasil..Kimning qalamiga mansub?
J: Saida Zunnunova
13.Qaysi javobda olmoshning o`zi ishora qilgan so`z bilan bir gap bo`lagi vazifasini bajarishi kuzatilmaydi?
J: Vatan bizning qadimiy tuprog`imiz.Biz uni sevamiz,ardoqlaymiz.
14. Qaysi javobda uch o`rinda yordamchi so`z qo`llangan?
J: O`zingiz ham anchadan beri bog`dan bu yoqqa kelmadingiz-da.Qachon bo`lmasin o`sha yoqdasiz.
15. Shu payt darvoza taraqlab ochildi va tarvuzi qo`ltig`idan tushib Alijon kirib keldi. Gap bo`laklari joylashish tartibi qanday?
J: hol,ega,hol,kesim,hol,ega,kesim
16.Har bir kishining fe`li va hulq-atvori o`z oldiga qo`ygan maxsadiga intilishida nomoyon bo`ladi. Nechta o`rinda imloviy xatolik uchraydi?
J: 3 o`rinda
17. Qishi mahkam sovuqtur,qori agarchi Kobul qoricha bo`lmas….
J: Samarqand
18.Seniki,bo`yoq, ko`ngli, o`roq, ishlov,o`quvchi. Nechta so`zda tovush almashishi yuz bergan?
J: 3 ta
19.”Men hozir maktabda bo`lish o`rniga iqlim o`zgarishining oqibatlari haqida kattalarni ogoxlantirib yuribman.Kelajak xafv ostida qolayotganini tushunganim uchun shunday qilayapman”,-dedi qizcha. Nechta o`rinda imloviy xatolik uchraydi?
J:3 ta
20. Sajdagox,etibor,million,mayishat,material. Nechta o`rinda imloviy xatolik uchraydi?
J: 3 ta
21. .”Men hozir maktabda bo`lish o`rniga iqlim o`zgarishining oqibatlari haqida kattalarni ogoxlantirib yuribman.Kelajak xafv ostida qolayotganini tushinganim uchun shunday qilayapman”,-dedi qizcha. Nechta o`rinda imloviy xatolik uchraydi?
J:4 ta
22.Istehzo,avg`on,kafolat,inshoat,shovillamoq. Nechtasi to`g`ri yozilgan?
J: 2 ta

🌙Tun ortidan otadi tonglar,
💫Dard ortidan keladi baxtlar.
✨Orzular-la yashanglar har dam,
😴Hayrli tun yaxshi insonlar!!!

Assalomu alaykum ,go'zal tongni biz bilan qarshi olayotgan azizlar.
Bu kun,bu haftamiz hammamiz uchun xayrli-barokatli bo'lsin.
Aziz obunachilarimizga barcha ezgu niyatlarini ijobatini tilaymiz.
Biz bilan manfaatli ilm sarhadi sari izlanishda davom eting.
Sizning sevimli kanalingiz


@HodiyevEdu.

11-sinf ona tili
Tavsiya:
ORTIQCHA QO‘SHIMCHALAR
Ta’limiy maqsad: o‘quvchilarda grammatik qo‘shimchalar va
ularni nutqda to‘g‘ri qo‘llashning ahamiyati haqidagi bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish.
Tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilarni ona tilimizga, vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash, uning kelajagiga ishonch tuyg‘ularini shakllantirish
Rivojlantiruvchi maqsad: o‘quvchilarning mustaqil, mantiqiy
va tanqidiy fikrlash ko‘nikmasini rivojlantirish.
16.1-mashq. Matnni tinglang. Siz matnga qanday sarlavha qo‘ygan
bo‘lar edingiz? Ikkinchi tinglashda ortiqcha qo‘shimchalarni aniqlang
(tinglab tushunish, gapirish, o‘qish, yozish).
Yechim:
Sarlavha namunalari:
Qalbdagi bo‘rilar
Ezgulik va yovuzlik kurashi
Murosasiz olishuv
Ikki kuchning abadiy jangi
RIVOYAT
Keksa donishmand o‘z nabirasiga shunday hayotiy haqiqatini so‘zlab
berdi:
– Har bir inson qalbida ikki kuch doimiy kurashishadi. Bu xuddi
ikkita bo‘rining olishuvisiga o‘xshaydi. Bo‘rilarning birisini bejizga
yovuzlik timsoli deyilmaydi: unda hasad, xusumat, g‘araz, alam, adovatsizlik, behurmatsizlik, xudbinlik, yolg‘on kabi illatlari mujassam. Ikkinchi bo‘ri esa ezgulik va yaxshilikni timsoli: unda mehr, muhabbat, saxovat, sadoqat, umid va ishonch kabi fazilatlar jamlangan. Har ikkisi o‘zaro
murosasiz, betinimsiz olishadi.
Bobosining so‘zlaridan g‘oyat ta’sirlangan nabira biroz o‘ylanib turgach, so‘raydi:
– Oxirisida qaysi bo‘rini yengadi?
Donishmand tabassum bilan shunday javobni berdi:
– Qalbingdagi qaysi bo‘rining ko‘proq parvarishlasang, o‘sha yengib
chiqadi.
16.2-mashq. Nuqtalar o‘rniga zaruratga qarab qavs ichidagi qo‘shimchalardan mosini qo‘ying.
Yechim: Mamlakat ishiga nafi eng ko‘p tegadigan toifa uch xildir:
birinchisi bilimli, donishmand kishilar, turli kasb egalari bo‘lsa, ikkinchisi botir, sheryuraklardir. Ular bo‘ri – yovga qarshi kurash paytida
asqatadi. Nihoyat, uchinchi guruhni so‘zamol kotiblar tashkil etadi.
Dono, zakovatli kishilar qiyin muammolarni hal etishda yordamga
keladi.
Botirlar qo‘liga qilich tutguday bo‘lsa, yov titroqqa tushadi. Yozuvchi-kotib esa el ishini osonlashtiradi. Undan mashaqqat tugunlari
yechiladi. (Yusuf Xos Hojib)
@HodiyevEdu.

16.3-mashq. Har bir qatorni nomlab, undagi ortiqcha qo‘shimcha
larni olib tashlang.
Yechim:
1) kelishik qo‘shimchalari: -ga, -ning, -dan, -da, -ni, -ka.
2) ot yasovchi qo‘shimchalar: -paz, -bon, -soz, -chi, -don, -zor, -kash;
3) sifat yasovchi qo‘shimchalar: -li, -(v)iy, -simon, -mand, -siz, no-,
-dor;
4) sonning ma’no turlarini hosil qiluvchi qo‘shimchalar: -ta, -(i)nchi,
-tadan, -ala, -ov;
5) fe’lning nisbat qo‘shimchalari: -ar, -giz, -(i)n, -t, -(i)l, -tir;
6) ravish yasovchi qo‘shimchalar: -lab, -larcha, -cha, -ona, -an,
-chasiga.
16.4-mashq. Testlarning yechimi:
1. C. Tushum kelishigi, o‘rin-payt kelishigi, qaratqich kelishigi.
2. B. Nafsini jilovlagan sulton bo‘lar.
16.5-mashq. Mumtoz she’riyat talabiga ko‘ra jo‘nalish kelishigi shakllarining qo‘llanilishiga e’tibor qiling. Bu shakllarni noto‘g‘ri
qo‘llangan deya olasizmi? (o‘qish, tinglab tushunish, gapirish)
Izoh: ma’lumki, mumtoz she’riyatda qo‘shimchalarning qo‘llanilishi hozirgidan farq qiladi. Ularni noto‘g‘ri qo‘llangan deya olmaymiz.
Qo‘shimchalar she’riy nutq talabi bilan ham noodatiy holatda qo‘llanilishi mumkin.
16.6-mashq. She’rlarni o‘qing. Badiiy asarlarda qo‘shimchalarni
qo‘llash bilan sodir bo‘ladigan o‘zgarishlarga diqqat qilib, sababini izohlang (o‘qish, tinglab gapirish).
Izoh: ba’zan she’riyatda badiiy uslub talabi bilan qo‘shimchalar qisqarib yoki o‘z o‘rnini o‘zgartirib qo‘llanilishi mumkin. Masalan,
qaratqich va tushum kelishiklari qo‘shimchalari badiiy uslubda, xususan, she’riyatda -n shaklida qisqargan holda qo‘llanilishi va matnga
ekspressivlik, poetik ohang baxsh etishi mumkin. Yuqoridagi misollarda olamg‘a, ko‘nglumdin so‘zlaridagi qo‘shimchalar -ga, -dan qo‘shimchalarining eski tilimizdagi shakllaridir. Manim so‘zida ¬ning qaratqich
kelishigi ¬im shaklida qo‘llangan. Olibmi ketding, solibmi ketding so‘zlarida qo‘shimchalar o‘zining odatdagi o‘rnida qo‘llanmagan. Aslida, olib
ketdingmi, solib ketdingmi shaklida qo‘llanilishi kerak edi. Lekin bu yerda badiiy uslub talabi bilan ularning o‘rni o‘zgargan.
„Blits savol“ metodidan foydalanib, o‘quvchilardan quyidagi savollarga javob berish talab qilinadi
1. Ba’zan qo‘shimchalarni takror qo‘llashning o‘ziga xosligi nimada:
sizningcha, bu to‘g‘rimi yo noto‘g‘rimi?
Badiiy nutq talabi va ifoda maqsadiga ko‘ra qo‘shimchalar takror
qo‘llanishi mumkin.
2. Qo‘shimchalarning tejalishi, asosan, qaysi nutqiy uslubda ko‘proq
uchraydi?
Qo‘shimchalarning tejalishi, asosan, so‘zlashuv va badiiy uslublarda
uchraydi.
Yechim: O‘zDJTU xalqaro jurnalistika fakulteti 1¬bosqich talabasi
Muhayyo Usmonovaning amaliyot ishlari uchun tutgan daftari.
16.1–16.2-topshiriqlar uyga beriladi.
Tahrirlangan matn:
HARBIY POLIGONGA SAYOHAT
„Harbiy poligonda bir kun“ shiori ostida Surxondaryo viloyati
Termiz shahri umumta’lim maktablarining bir guruh o‘quvchilari hududda joylashgan dala-o‘quv maydoniga tashrif buyurishdi. Mudofaa vazirligiga qarashli qismda xizmat burchini o‘tayotgan oddiy askarlarning
poligondagi bir kunlik faoliyati, o‘tkazilayotgan jangovarlik ruhiyatidagi ma’naviy, axloqan-ruhan tayyorgarlik mashg‘ulotlarini kuzatish,
mashqlarda bevosita ishtirok etish uchun kelgan yoshlar dala-o‘quv maydonida iliq kutib olindi. Yoshlardagi ilk harbiy ko‘nikmalarni shakllantirish, ularda harbiylik sohasiga qiziqish uyg‘otish, Vatanning sarhadlarini himoya qilishning naqadar sharafli va mas’uliyatli vazifa ekanligini
o‘g‘il-qizlar qalbiga singdirishdek ezgu maqsadlar ko‘zlangan sayohat
mazmunli o‘tdi. Harbiy poligondagi birgina kun o‘quvchilarga olamolam taassurot baxsh etdi. („Tong yulduzi“ gazetasidan)

@HodiyevEdu