Gion Amhara

🔝ቄሮና ነጻነት ይተዋወቃሉ ወይ❓

ቄሮ የሚለው የኦሮምኛ ቃል በአማርኛ ከመለስነው ወጣት የሚል ትርጉም አለው፤ ከቃሉ ብሎም ከኦሮሞ ወጣት ጋር ችግር እንደሌለበኝ ከመጀመሪያው ማስገንዘብ እፈልጋለሁ፡፡ ሆኖም አሁን ያለውን የቄሮ መንፈስ ከነጻነት ጋር ይዛመዳል ወይ ብሎ መጠየቅ ያስፈልጋል፡፡ በሥር መሠረቱ እስኪ እንፈትሸው፡፡ ቄሮ የሚለውን ቃል ለመጀመሪያ ጊዜ ያነበብኩት ጦማሪ በፈቃዱ ዘኃይሉ ከእስር ቤት እንደወጣ በእንግሊዝኛ የቄሮን መንፈስ አወድሶ ለፈረንጆች ያዘጋጀውን ጽሑፍ በኢሜል ከላከልኝ በኋላ ነው፡፡ የአዲስ አበባ የተቀናጀ ማስተር ፕላን የተባለው አዲስ አበባንና ዙሪያዋን አቀናጅተን እናለማለን በሚል የመሀል ከተማው መሬት ችብቸባ በማለቁ የሕወሓት የመሬት ነጋዴዎች ገበያቸውን ሰፋ ለማድረግ የተጠቀሙበት እንደሆነ ብዙ አያጠያይቅም፡፡

የኦሕዴድ የመሬት ከበርቴዎች በብቸኝነት ይዘውት የነበረውን የመሬት ንግድ በአለቆቻቸው ሊነጠቁ እንደሆነ ሲገባቸው የኦሮሞ ወጣቶችን በማደራጀት ተቃውሞ እንዲነሳ ምክንያት ሆነ፡፡ ከምርጫ 2007 በኋላ የቄሮ እንቅስቃሴ ከሩዋንዳው የኢንተርሀምዌ ንቅናቄ ጋር የሚመሳሰል ነበር ማለት ይቻላል፡፡ ኢንተርሀምዌ የተባለው የወጣት ክንፍ በገዢው ቡድን በኩል ተቋቁሞ ሁቱ ያልሆኑ ዜጎችን በሙሉ ሀብትና ንብረት መቀራመትና የጅምላ ግድያ ላይ ብቻ ያተኮረ እንደነበረው ሁሉ በቄሮ ትእዛዝ በሚል ከ2008 ጀምሮ ኦሮሞ ያልሆነ ዜጋ በጅምላ ተፈናቀለ፡፡ ለምሳሌ በ2007 ዓም በምዕራብ ሸዋ ዞን በኖኖ ወረዳ የሚገኙ አማሮችን ቤትና ንብረት ተቃጠለ፤ በ2008 ዓም ደግሞ በደቡብ ምዕራብ ሸዋ ዞን አመያ ወረዳ የአማሮች ንብረት ሙሉ በሙሉ በሚባል መልኩ ተዘርፎ ተቃጠለ፡፡ እስከ 2008 የክረምት ወቅት ድረስ የቄሮ ንቅናቄ በመቶ ሺዎች የሚቆጠሩ ኦሮሞ ያልሆኑ ዜጎችን ንብረት ከማውደምና ከማፈናቀል ውጭ በቄሮ ትግል የተገኘ አንድም የፖለቲካ ድል አልነበረም፡፡ በቡኖ በደሌ፣ በጂማ ዞን፣ በአርሲና በባሌ፣ በሐረርጌና ምስራቅ ሸዋ ወዘተ የበርካታ ዜጎች ንብረት ወድሟል፡፡

በሰላሌ ብቻ ከ80 በላይ ታርጋቸው አማና ኢትbየሆኑ መኪኖች ወድመዋል፤ ተዘርፈዋል፡፡ በአዲስ አበባ ዙሪያ ያሉ የውጭ አገር ኢንቨስተሮች ንብረትም በእጅጉ ወድሟል፤ የናይጀሪያዊውን ዳንጎቴ ሲሚንቶ ጨምሮ፡፡ ለተቃውሞና ለዘረፋ የሚወጡ ወጣቶችም በአገዛዙ በእጅጉ ይጨፈጨፉ ነበር፡፡በዚህም በማስታውሰው የአዲስ አበባን ማስተር ፕላን ተከትሎ በተነሱ ተቃውሞዎች የደብረ ዘይቱን በመጠቅጠቅ አደጋ ሳይጨምሮ ከ200 ያላነሱ ሰዎች ተገድለዋል፡፡አገዛዙም በዚህ ሒደት መንገድ ሲዘጉ የተወሰኑ ሰዎችን ሕይወት እየቀጠፈ እያስፈራራ እቀጥላለሁ የሚል እምነት ነበረው፡፡ በ2008 ክረምት በጎንደር የተጀመረው የአማራው ተጋድሎ የኢትዮጵያን አቢዮት የቀየረ ሆነ፡፡ ሁለት እጅን አጣምሮ መውጣት ብቻ ለውጥ እንደማያመጣ በግልጽ አሳዬ፡፡ ይህ ክስተት ቀደም ሲል የተጀመረው የቄሮን ተቃውሞ ወደ ተጋድሎነት እንዲቀየር ትምህርት ሰጥቶ አልፏል፡፡ የአማራው ሕዝብ ጎንደር ላይ ስለታሠሩ ኦሮሞዎች ጪምረ ድምጽ ማሰማቱ ፀረ አማራ የነበረውን የቄሮ አካሔድ ጥቂት ቢያለዝበውም ሙሉ በሙሉ ግን አጥፍቶታል ማለት አይቻልም፡፡ የቄሮ ትግል ከአገዛዙ ይልቅ በኦሮምያ ክልል የሚኖሩ ንፁሀን ዜጎች ላይ ያተኮረ ነበር፡፡ የአማራው ተጋድሎ በአንድ ወር ሲቀጣጠል ወያኔ አስቸኳይ ጊዜ አዋጅ አወጣ፤ ቄሮ ከ2 ዓመት ያላነሰ ያደረገው ተቃውሞ ግን ለአገዛዙ ስጋት ስላልነበር ምንም አዋጅ ማውጣት አስፈላጊ አልነበረም፡፡ እነ ኃይለ ማርያም ሥልጣን በቃኝ እስከሚሉ ድረስ በ2008ና 9 ዓም በአርማጭሆ ብቻ 597 አማሮች በትግል ላይ ተሰውተዋል፡፡ ከ500 በላይ ንጹሐን ሕፃናትና ሴቶች ሳይቀር በጥይት ተረሽነዋል፡፡

ከዚህ በኋላ ነበር ኃ/ማርያም ሥልጣን በቃኝ ያለው፡፡ ከዚያስ?በኢሕአዴግ የአሠራር ልማድ ሊቀመንበሩ ከሥልጣን ሲወርድ ቀጣዩ ሊቀመንበር የሚሆነው ምክትሉ ነበር፤ መለስ ሲሞት ኃምደ እንደመጣው፡፡ ሆኖም ሕወሓቶች ሥልጣኑን ለሺፈራው ሽጉጤ ለመሥጠት፣ ኦሕዴዶች ደግሞ ለራሳቸው ስለፈለጉት በመካከል አገር የሚለው ምስል ጠፋ፡፡ በዚህ ሒደት ከእያንዳንዱ ድርጅት 9 በድምሩ 36 አባላት ያለው የፓርቲው ምክር ቤት ሁሉም የራሱን ይመርጣል በሚል ሕወሓቶች ድምፃቸውን ለሺፈራውbሽጉጤ በመስጠት ዐብይም ደመቀም እንዳይመረጡ ነበር ሀሳባቸው፡፡ አቶ ሺፈራው ይመረጣል በሚል አዋሳ ላይ የሲዳማ ባለሀብቶች ድግስ አዘጋጅተው እንደነበር የአደባባይ ሀቅ ነው፡፡

በመጨረሻው ሰዐት አገር የሚለው ምስል እንዳይጠፋ በሚል እነደመቀ ራሳቸውን ከውድድር አውጥተው ዐቢይ እንዲመረጥ ባያደርጉ ኖሮ እስካሁን ቄሮ በሽፈራው ጅራፍ ይለበለብ ነበር፡፡ አቶ አዲሱ አረጋም ፌስታል ጭንቅላታቸውን ይዘው ከሺፈራው ወይም ከደፂ ኋላ ቱስ ቱስ ከማለት የዘለለ ሚና አይኖራቸውም ነበር፡፡ ለዚያውም የሚፈሩት የደኅንነቱ አለቃ ጌታቸው አሠፋ ካሠነበታቸው ማለቴ ነው፡፡እንግዲህ በቀረበው ሀቅ የቄሮ ትግል ለነጻነት የነበረው ትግል ምንድን ነው? ብለን ስንጠይቅ መልስ የሚኖረን አይመስለኝም፡። እንጂማ ቄሮ ትናንትም ከለውጥ በፊት ይዘርፍ ነበር፤ ዛሬም ከለውጥ በኋላ ከሃያ በላይ ባንኮችን ዘርፏል፡፡ ትናንትም ከአገዛዝ ጋር አልነበረም ትግሉ፤ ዛሬም አካሔዱ ያው ነው፡፡እነ አዲሱ የመንግሥትነት ልምድ የላቸውም፤ ለዚያ ነው በተገኘው አጋጣሚ ሁሉ ሐፍረትና ኩራታቸውን ሳይለዩ እኩል የሚተፉት፡፡

በኦሕዴድ/ኦዴፓ አንድ እየተለመደች የመጣች አካሔድ አለች፤ ይህችውም የጠነከሩ ሲመስላቸው ከእኛ ውጭ ላሳር ሲደነግጡ ደግሞ አብረን ካልሆንን ምን ዋጋ አለን እያሉ አንድ መልክ እንኳ ያጣንባቸው፡፡

®Muluken Tesfaw
♨️ @Haimonn @Gionamhara ♨️

2.8K viewsedited 16:31