آموزش خط و زبان پهلوى
1.98K subscribers
682 photos
6 videos
34 files
123 links
هدف این کانال آموزش خط و زبان دوره ساسانی (#پارسی_میانه/ #پهلوی) به شیوه علمی و دانشگاهی است.

امید است که دریچه ای باشد بر گوشه ای از فرهنگ و اندیشه نیاکانمان و یاوری باشد بر نیرومند ساختن زبان شیرین پارسی.
Download Telegram
#بخش2_4: الفبای آرامی و معادل آن در پهلوی

@Frataak
#بخش2_4: الفبای آرامی و معادل آن در پهلوی:

همانطور که مشاهده می کنید تعدادی از علائم (رنگ های یکسان) مشابه هستند.

رنگ زرد فقط در هزوارش ها (بعدا توضیح داده می شود) کاربرد دارد.👆🏼👆🏼

@Frataak
به پاس #تیشتر (ايزد باران) و غوغايى كه به پا كرد و آرزوهايى كه برآورد و آرزوهايى كه باشد برآورَد

tištrīm. stārəm. raēuuaṇtəm. xvarənaŋuhaṇtəm. yazamaide.
تیشتر، ستاره رایومندِ فرهمند را می ستاییم.
#بخش3_4: الفبای پهلوی:

الفبای پهلوی در نهایت با حذف نشانه های مشابه، خطی است با 14 نشانه اصلی که برخی از نشانه ها چندین ارزش آوایی دارند. این خط از راست به چپ نوشته می شود و حروف با قواعدی به هم متصل می شوند.

آوای چند نشانه در آوانویسی:

نشانه a مانند از az
نشانه ā مانند آب āb
نشانه δ مانند سپندارمذ sepandārmaδ
نشانه g مانند گوهر gōhar
نشانه γ (گاما) مانند باغ bāγ
نشانه j مانند جشن jašn
نشانه š مانند شش šeš
نشانه ϑ مانند تهمورث tahmuraϑ
نشانه x مانند خواهش xāheš
نشانه y مانند یاد yād
نشانه ž مانند ژرف žarf


@Frataak
#مهر (ايزد پیمان)
مهر یا میترا (Av. miθra-, OP miθra-, mitra-, miça- Pahl. mihr) یکی از مهمترین ایزدان هندواروپایی است و یشت دهم اوستا در ستایش و نکوداشت وی سروده شده است. ماه هفتم سال و روز 16م هر ماه نیز به مهر اختصاص دارد. مهر احتمالا از ریشه -mē* به معنای "اندازه گیری" است.

مهر ، ایزد موکل بر پیمان است و جلوه گیتیایی مهر، نخستین اشعه ها خورشید در سپیده دم است. 33

مهر دارنده هزار گوش و ده هزار چشم که هرگز به خواب نمی رود و هوشیارانه از پیمان ها نگهبانی می کند چه این پیمان بین دو اشون باشد و چه بین دو دروند. مهر خانه ها را استوار می کند و گله های گاو، اسبان تیزرو، فرزندان کوشا به مردمان می بخشد.
در برابر، مهر دروچان (پیمان شکنان) را هر جایی كه باشند تعقیب كرده و نابود می کند و هرگز ایشان را نیرو و توانایی ندهد. نیروی بازوان، توان پاها، بینایی چشمان و شنوایی گوش ها ایشان را باز ستاند.

خویشکاری مهرِ دارندۀ چراگاه های فراخ، فراهم آوردن آرامش و خوشی برای خانمان های ایرانی است. مهر برای گسترش دین بهی، در هر جا نمایان شود و فروغ بر هفت كشور افشاند. مهر به همراه وای(باد) ایزد، یاور جنگاوران است.

miϑrəm. vouru.gaoiiaoitīm. yazamaide…
āca. nō. jamiiāt̰. auuaiŋ́he.
āca. nō. jamiiāt̰. rauuaiŋ́he.
āca. nō. jamiiāt̰. rafnaŋhe.
āca. nō. jamiiāt̰. marždikāi.
āca. nō. jamiiāt̰. baēšazāi.
āca. nō. jamiiāt̰. vərəϑraγnāi. …
مهر دارنده چراگاه فراخ را میستاییم...
بشود که او ما را به یاری آید.
بشود که او ما را گشایش بخشد.
بشود که او ما را دستگیری کند.
بشود که او ما را دلسوز باشد.
بشود که او چاره کار را به ما بنماید.
بشود که او ما را پیروزی بخشد...

@frataak
#بخش4_4: اتصال حروف پهلوی:

حروف پهلوی هم دقیقا مانند خط امروزی دارای گونه متصل از هر دو سمت (مانند ی، ج، گ) و یا اتصال از سمت راست (مانند و، ر) است.

@Frataak
#بخش4_4: اتصال حروف پهلوی:

اتصال دو گونه است:
ساده: دو حرف بدون هیچ تغییر شکلی به هم متصل می شوند.

قوس: در بین دو حرف یک قوس قرار می گیرد. ایجاد قوس برای جلوگیری از خوانش اشتباه است.
در اتصال قوس، دنبالۀ حروف دندانه دار حذف می شود.

@Frataak
#بخش4_4: اتصال حروف پهلوی:

نکته: در انتهای قوس هیچگاه گره قرار نمی گیرد. مواردی که ضربدر خورده، اشتباه است.

@Frataak
فریدون فرخ فرشته نبود ز مشک و ز عنبر سرشته نبود
به داد و دهش یافت آن نیکوئی تو داد و دهش کن فریدون توئی

25 اردیبهشت، روز فردوسی گرامی
@Frataak
درود و پگاه خوش

لطفا از جدول زیر 👇🏻👇🏻👇🏻 حداقل 5 برگ تکثیر کنید تا اتصال حروف را تمرین کنیم.
نمونه پر شده جدول و شکل صحیح اتصالات را قرار خواهم داد.
#بخش6_4: اتصال حروف پهلوی، تمرین:

@Frataak
گرچه غم و رنج من درازی دارد
عیش و طرب تو سرفرازی دارد
بر هر دو مکن تکیه که دوران فلک
در پرده هزار گونه بازی دارد

28 اردیبهشت روز نکوداشت خیام گرامی

@Frataak
#بخش5_4: جدول اتصال حروف پهلوی

@Frataak
#بخش7_4: روش و جهت نگارش حروف:

@Frataak
#زروان (ايزد زمان)
زروان (Av. zruuan-, Pahl. zrlwʾn)، احتمالا از ریشه *zar- "پیر شدن"، در منابع زرتشتی زروان، ایزد چندان مهمی نیست ولی از منابع اسلامی و غیر ایرانی در می یابیم که این ایزد دارای آیین دینی خاص خود بوده و به عنوان ایزد بخت، تقدیر وسرنوشت، چایگاه بسیار والا و قدرتمندی در بین مردم داشته است، این مطلب را متون مانوی نیز تایید می کند که در آن پدرِ بزرگی یا زروان بالاترین مقام را دارد.
در آیین زروانی، انسان عملا اختیاری ندارد و هر چه هست و اتفاق می افتد به علت تقدیر و سرنوشت است. تقدیرگرایی امروزی ما شاید ناشی از همین عقاید باستانیمان باشد.
به قول خیام:
ما لعبتکانیم و فلک لعبت باز
از روی حقیقتی نه از روی مجاز
یک چند درین بساط بازی کردیم
رفتیم به صندوق عدم یک یک باز

در این آیین، زروان خدایی دو جنسه است و اورمزد و اهریمن فرزندان توامان او هستند. زروان در هنگامی که هیچ چیز وجود نداشت به نیایش و قربانی پرداخت تا چیزی خلق کند و به این ترتیب نطفه اورمزد بسته شد اما پس از مدتی دچار شک و تردید شد و از این شک نطفه اهریمن بسته شد.
زروان عهد می کند تا فرمانروایی جهان را به فرزندش بسپرد، اهریمن از این پیمان آگاه می شود و با شکافتن شکم پدر، به صورت موجودی بدبو و تیره در جلوی پدر ایستاد. پس از آن اورمزد به صورت موجودی خوشبو و روشن به دنیا می آید. زروان به علت پایبندی به پیمان خود مجبور می شود فرمانروایی را برای مدت محدودی به اهریمن واگذار کند تا در نهایت با پیروزی اورمزد بر اهریمن فرمانروایی به اورمزد خواهد رسید.

بر مبنای بُندَهِش که متنی پهلوی و زرتشتی است که عقاید زروانی نیز در آن دیده می شود چنین داریم:
پیش از دوران آمیختگی (تازش اهریمن به چهان) زمان بی کرانه بود و همه چیز در سکون بود، پس اورمزد چاره کار و نابودی اهریمن را به ایجاد جنبش و حرکت می داند و از زمان بیکرانه، زمان کرانه مند یا زروان درنگ خدای را می آفریند که میزان آن 12000 سال است و پس از این مدت است که زمان به بیکرانگی بپیوندد و آفریدگان اورمزد جاودانه شوند زیرا که زمان نیرومندتر از آفرینش اورمزد و اهریمن است.

zamān handāzag ō kār ud dādestān
zamān az ayābagān ayābagtar
zamān az pursišnīgān pursišnīgtar.
kū wizīr pad zamān šāyēd kardan.

… pad zamān pēsīdag frāz škihēd ud kas az ōy nē bōxtēd az ōšōmandān mardōmān nē ka ō ul wāzēd nē ka ō nigūnīh cāh-ē kanēd ud andar nišīnēd nē ka azēr ī xān ī ābān i sard frōd wardēd
زمان یابنده جریان کارهاست،
زمان از نیک یابندگان یابنده تر است،
زمان از آگاهان آگاه تر است.
چنان که داوری به زمان توان کرد.

... در زمان آراسته فراز شکسته شود. کس از مردمان میرنده از او رهایی نیابد، نه اگر به بالا پرواز کند، نه اگر به نگونی چاهی کند و در نشیند و نه اگر زیر چشمه های آب سرد فرو رود. (بهار، 1385: 36)

@frataak
#زروان (ايزد زمان)
جهت آگاهی بیشتر ر.ک. :

http://www.iranicaonline.org/articles/zurvan-deity

http://www.iranicaonline.org/articles/zurvanism

زروان یا معمای زرتشتی گری، نویسنده: آر. سی. زنر، مترجم: تیمور قادری، ناشر : فكر روز

@frataak
#بخش1_5: قوانین آوایی، چگونگی خواندن واژه جدید:

ویژگی بارز خط پهلوی، چند ارزشه بودن علائم خط است.
در هنگام مواجه با واژه ای نا آشنا و جدید باید همۀ احتمالات را در نظر گرفت. به نمونه زیر توجه کنید:

@Frataak
#بخش1_5: قوانین آوایی، چگونگی خواندن واژه جدید:

@Frataak