DIQQAT
YOSH FLORISTLAR
Kanalimizga qanday postlar qoldirishimizni istaysiz !!!!
Creatorga murojaat qiling albatta sizga kerakli bo'lgan ma'lumotni topishga harakat qilamiz .
Creator : @Biolog_B

Yosh floristlar kanalining azolari uchun maxsus telegramning 6,3 versiyasi . Eng sõngi versiya videochaqiruvi ham bor . @Florist_sistematiklar

Botanika instituti va botanika bogʻi
Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Botanika instituti va botanika bogʻi — Toshkent shahridagi ilmiy muassasa. Unda tabiiy sharoitda oʻsadigan oʻsimliklar dunyosi har tomonlamaoʻrganilib, muhofaza qilish, qayta tiklash, ulardan oqilona foydalanish, oʻsimliklar institutroduksiyasi va biotexnologiyasiga oid muammolar ustida tadqiqot ishlari olib boriladi. Botanika instituti 1932 yilda Oʻzbekiston Fanlari qoʻmitasi qoshidagi oʻsimliklar xom ashyosi boʻlimi asosida shakllangan va 1941 yildan Botanika va tuproqshunoslik instituti deb atala boshlagan. 1948 yilda Tuproqshunoslik boʻlimi mustaqil institut boʻlib ajralib chiqqach, botanikaga oid ishlar Botanika va zoologiya ilmiy tadqiqotlar institutida olib borildi. 1950 yilga kelib mustaqil Botanika ilmiy tadqiqotlar instituti tashkil topdi. 1998 yilda institutga botanika bogʻi qoʻshilgach, Botanika instituti va botanika bogʻi deb ataladigan boʻldi. Institutda 11 laboratoriya. boʻlib, bular orasida deyarli barcha qitʼalardan yigʻilgan 1 mln.dan ziyod oʻsimlik nusxalariga ega boʻlgan yirik Markaziy gerbariy laboratoriya. Oʻrta Osiyoda yagona laboratoriya. hisoblanadi. Institut bevosita tabiatda ish olib boradigan "Qizilqum choʻl stansiyasi"ga, Gʻarbiy Tyanshan (Ugam tizmasi)da va Orol dengizi boʻyida joylashgan tayanch nuqtalarga ega. Institutda oʻsimliklar qoplami, ekologiya, tabiatni muhofaza qilish, paleobotanika, oʻsimliklar xom ashyosi, anatomiyasi, sitoembriologiyasi, Orol dengizi atrofidagi qurib qolgan yerlarni qayta oʻzlashtirish, chorva mollari uchun yemxashak bazasini tashkil etish, ifloslangan suvlarni biologik usulda tozalashga oid muammolar ustida tadqiqot ishlari olib boriladi. Oʻrta Osiyo, jumladan Oʻzbekistonning tabiiy florasi va oʻsimliklar jamoasini oʻrganish ustida olib borilgan fundamental tadqiqotlar natijasida 4274 tur, 1023 turkum va 138 oilani oʻz ichiga olgan va Beruniy mukofotiga sazovor boʻlgan 6 jildli (rus tilida) "Oʻzbekiston florasi", 125 oilaga mansub 8097 tur va 1152 turkumni oʻzida mujassamlashtirgan 10 jildli "Oʻrta Osiyo oʻsimliklari aniqlagichi", 10 jildli "Oʻzbekiston zamburugʻlari florasi", "Oʻrta Osiyo suv havzalari suv oʻtlari florasi", 3 jildli "Oʻrta Osiyo koʻkyashil suvoʻtlar aniqlagichi", 2 jildli "Zarafshon florasi va oʻsimliklari", 2 jildli "Oʻrta Osiyo va Janubiy Qozogʻiston oʻsimliklari", 4 jildli "Oʻzbekiston oʻsimliklar qoplami va undan oqilona foydalanish", 3 jildli "Oʻzbekiston paleobotanikasi", "Oʻzbekiston Qizil kitobi", "Choʻl oʻsimliklarining ekologik anatomiyasi" kabi 120 dan ziyod monografiya va toʻplamlar nashr etildi. Institutda olib borilgan ilmiy tadqiqotlar ishlari oʻz maktablari bilan dunyoga tanilgan Ye.P. Korovin, A.M. Muzaffarov, Q.Z. Zokirov, J.K. Saidov kabi olimlar faoliyati bilan bevosita bogʻliq.
Institut Germaniya, Finlyandiya, Xitoy, Janubiy korea hamda MDH davlatlari bilan hamkorlikda ilmiy tadqiqotlar ishlari olib boradi. Institutda botanikaning turli sohalariga bagʻishlangan xalqaro simpoziumlar oʻtkazib kelinadi. Institutda 1 akad., 7 fan doktori, 13 ga yaqin fan nomzodlari 5 falsafa doktori (PhD) dan iborat 40 dan ziyod ilmiy xodim faoliyat koʻrsatadi (2018). 2012 yilda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 7 fevraldagi №33-sonli Qaroriga binoan “Botanika” ilmiy ishlab chiqarish markazi va Zoologiya institutining negizida O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi O‘simlik va hayvonot olami genofondi instituti tashkil etilgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 4 sentyabrdagi PQ-3256 “O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Botanika instituti va Zoologiya instituti faoliyatini tashkillashtirish chora tadbirlari haqida” Qaroriga asosan Botanika instituti Fanlar akademiyasi tarkibida mustaqil ilmiy-tadqiqot muassasasi sifatida ajratildi. Botanika instituti flora, o‘simliklar sistematikasi, geobotanika, morfologiya va anatomiya, mikologiya, algologiya, resursshunoslik, kamyob va yo‘qolib borayotgan o‘simliklar kadastri va davlat kadastrini yuritish bo‘yicha fundamental va amaliy tadqiqotlarni o‘tkazishga ixtisoslashtirilgan.
Mustaqillik yil

larida Institutda O‘rta Osiyo florasining zamonaviy tarkibi tuzilgan, mahalliy florani yaratish bo‘yicha yangi tadqiqotlar boshlangan, botanik-geografik rayonlashtirishning yangi sxemasi ishlab chiqilgan va O‘zbekiston mahalliy floralarining yangi elektron ma’lumotlar bazasi ishlab chiqilgan. Bu vaqt mobaynida O‘zbekistonning turli hududlaridan fan uchun 30 dan ortiq yangi tur topilgan. Milliy Qizil kitobning 3 ta nashri tayyorlangan, o‘simliklarning qurg‘oqchil sharoitlarda strukturaviy moslashish qonuniyatlari aniqlangan, O‘zbekistonning bir qator hududlari, jumladan, Orol dengizi qurigan tubining o‘simliklar qoplami xaritalari tuzilgan. Toshkent, Jizzax, Samarqand, Qashqadaryo viloyatlari yuksak o‘simliklari florasi kadastri amalga oshirilgan. Bevosita Institut xodimlari ishtirokida bioxilma-xillikni saqlab qolish bo‘yicha milliy harakatlar rejasi va milliy strategiya ishlab chiqilgan (2015).
Institut ilmiy faoliyatining asosiy yo‘nalishlari quyidagilar:
- O‘zbekiston o‘simliklar olami ob’ektlarini monitoring qilish va baholash, asosiy botanik hududlarni identifikatsiya qilish, milliy ma’lumotlar bazasini shakllantirish, milliy Qizil kitob va O‘zbekiston florasi davlat kadastrini yuritish, xom ashyo o‘simliklarini inventarizatsiya qilish; - molekulyar filogeniya va sistematikani rivojlantirish, elektron barkodlash va O‘zbekiston florasining kamyob va yo‘qolib borayotgan turlarini pasportlash; - o‘simliklarning iqtisodiy jihatdan istiqbolli turlarini introduksiya va akklimatizatsiya qilish, O‘zbekiston florasining kamyob, yo‘qolib borayotgan va endem turlarining genetik bankini yaratish; - ekosistemalarning zamonaviy holatini antropogen omillar va cho‘llanish jarayoni ta’siri ostida baholash, arid ekosistemalaridan barqaror foydalanishning ilmiy asoslarini ishlab chiqish.
Hozirgi kunda Institutda 5 ta laboratoriyada ilmiy faoliyat olib boriladi.
1. O‘zbekiston florasi laboratoriyasi o‘simliklar sistematikasi va flora bo‘yicha tadqiqotlarga ixtisoslashgan. Oxirgi 10 yil ichida laboratoriya negizida O‘zbekistonning botanik-geografik rayonlashtirish, O‘zbekiston o‘simliklar xilma-xilligining elektron ma’lumotlar bazasini yaratish, bir qator kam tadqiq qilingan hududlarni o‘rganish va flora konspektlarini chop etish kabi tadqiqotlar bajarilgan. Hozirgi kunda O‘rta Osiyo hududida o‘xshashi yo‘q bir qator ilmiy loyihalar amalga oshirilmoqda. O‘zbekiston florasining yangi tomlarini tayyorlash va nashr qilish bo‘yicha fundamental loyiha doirasida 2016 yilda Amaryllidaceae oilasiga bag‘ishlangan “O‘zbekiston florasi” monografiyasining birinchi tomi chop etildi. Laboratoriyada Zarafshon tizmasi g‘arbiy tizmalari florasini to‘r tizimli xaritalashga bag‘ishlangan O‘rta Osiyo uchun yangi amaliy loyiha amalga oshirilmoqda.
2. O‘simlik resurslari laboratoriyasi 2017 yilda tashkil etilgan. Laboratoriyaning asosiy ilmiy faoliyati O‘zbekistonning xom ashyo o‘simliklarini inventerizatsiya qilish hamda texnik va dorivor o‘simliklarning biologik va ekspluatatsion zahiralarini aniqlashdan iborat. O‘zbekiston florasi yuksak yovvoyi o‘simliklari - dorivor, asal-shirali, texnik va ozuqabop o‘simliklari genofondiga juda boy. Umumiy turlar xilma-xilligi 1000 turdan kam emas. Hozirgi kunda laboratoriya dorivor o‘simliklar bo‘yicha interaktiv elektron ma’lumotlar bazasini yaratish ustida ish olib bormoqda. Ushbu baza O‘zbekistonning asosiy yovvoyi dorivor o‘simliklari haqida to‘liq ma’lumotni o‘zida aks ettiradi. Laboratoriya tadqiqotlarining yana bir yo‘nalishlaridan biri xalk tabobatining yangi dorivor o‘simliklarini o‘rganuvchi va yurtimiz tabobatining rasmiy dorivor o‘simliklar tarkibini to‘ldiruvchi etnobotanik tadqiqotlar hisoblanadi.
3. Geobotanika va o‘simliklar ekologiyasi laboratoriyasi1953 yilda akad. E.P. Korovin tashabbusi bilan tashkil etilgan. Laboratoriyada cho‘l ekosistemalari dinamikasini iqlim va antropogen omillar bilan bog‘liq holda o‘rganish bo‘yicha ilmiy tadqiqot ishlari olib borilmoqda. O‘zbekistonning tabiiy o‘simlik qoplamlarining zamonaviy holatini o‘rganish, arid mintaqalar em-xashak o‘simliklarini inventarizatsiya qil

ish va ulardan ratsional foydalanish yo‘llarini ishlab chiqish laboratoriyaning asosiy vazifalari hisoblanadi. Cho‘l yaylovlarining zamonaviy holatini yaylov o‘simliklar qoplami transformatsiyasini aniqlash asosida o‘rganish laboratoriyaning asosiy ilmiy yo‘nalishidir. Uzoq yillik tadqiqotlar davomida yaylovlarni xaritalash, yaylovga tushayotgan bosim va ularning mavsumiy hosildorligini aniqlash, yaylovlarning florogenetik tarkibini inventarizatsiya qilish va kamyob turlar iqlim o‘zgarishi va antropogen ta’sirlarning turli tiplari bilan bog‘lik holda monitoring qilish kabi tadqiqotlar olib borilgan. Hozirgi kunda Ustyurt platosi o‘simliklar qoplami dinamikasini iqlim o‘zgarishi bilan bog‘lik holda aniqlash bo‘yicha tadqiqotlar olib borilmoqda. Laboratoriya tadqiqotlarining yana bir yo‘nalishlaridan biri O‘zbekiston arid mintaqalarinining yuksak o‘simliklari davlat kadastrini yuritish hisoblanadi. So‘nggi yillarda laboratoriya xodimlari tomonidan respublikaning arid ekosistemalarida o‘suvchi kamyob va yo‘qolib borayotgan turlar senotik populyasiyalarining holatini baholashga bag‘ishlangan zamonaviy tadqiqotlar amalga oshirilmoqda.
4. Mikologiya va algologiya laboratoriyasitadqiqotlarining asosini O‘rta Osiyo suv havzalari suvo‘tlarini o‘rganish tashkil etadi. Ko‘p yillik tadqiqotlar natijasida mikroskopik suvo‘tlarining va tabiiy suv havzalari, suv omborlari, sug‘oruvchi kanallar va sholi maydonlari tarkibidagi yuksak suvo‘tlarining turlar xilma-xilligi aniqlangan. Hozirgi kunda laboratoriyada mikologiya va algologiya sohasida tadqiqotlar olib borilmoqda. - mikologik tadqiqotlar O‘zbekiston zamburug‘lar florasini o‘rganish, alohida taksonlar bo‘yicha aniqlagichlar tuzish, makro- va mikromitsetlarning biologiya, ekologiya va geografiyasini o‘rganish, elektron ma’lumotlar bazasi va tarqalish xaritalarini tuzish, madaniy, qishloq xo‘jaligi va yovvoyi em-xashak o‘simliklarining zararli zamburug‘ kasalliklariga qarshi kurashish chora-tadbirlarini ishlab chiqish hamda dorivor va ozuqabop zamburug‘lar etishtirish usullarini ishlab chiqishdan iborat. - algologik tadqiqotlar O‘zbekiston tuproq va suv havzalari suvo‘tlarining turlar xilma-xilligini, respublika suv havzalari florasining indikator-saprob turlarini inventarizatsiya qilish va ularni suvning ekologik-sanitariya holatini baholashda qo‘llash, suvo‘tlarini kolleksiyalarda saqlab qolishdan iborat.
5. Molekulyar filogeniya va biogeografiya laboratoriyasiOsimliklarning sistematik birliklarini aniqlash asosida olib boriladigan fundamental va amaliy koordinatsiyasi asosida molekulyar genetik tahlillar boyicha turga oid bolgan xususiyatlarini aniqlashdan iboratdir. Ozbekistonning kamyob turlar genofondini faollashtirish, ularni populyatsion darajada saqlab qolish. Ekologik – genetik tadqiqotlar. Laboratoriyaning istiqbolli maqsadining amalga oshirishdagi vazifalari: Osimlik turlarini metodik pasportlashtirishni ishlab chiqish, molekulyar-genetik identifikatsiyasini yuzaga chiqarish, shtrixkodlash va Orta Osiyo yovvoyi ot-osimliklari populyatsiyasi holatini baholash. Taksonlarni identifikatsiyalashning sistematik avtomatlashtirish darajasida ishlab chiqish. Osimliklar tabiiy xom-ashyosi zaxiralaridan oqilona foydalanish, shuningdek atrof-muhit holatini monitoringini yolga qoyish uchun Ozbekistonning aloxida hududlaridagi kamyob osimliklarini molekulyar-filogenetik tadqiq qilish. Ushbu yonalishdagi ilmiy tadqiqotlarni kengaytirish va mustaxkamlash maqsadida shu yonalishdagi tashkilotlar bilan aloqalarni yolga qoyish. Laboratoriyaning ilmiy yonalishi: Ozbekiston florasini fundamental amaliy molekulyar sistematika ishlari asosida olingan amaliy natijalar ozaro yuqori darajadagi yangiliklari bilan tubdan farq qiluvchi malumotlarni aniqlash. Maxsus dasturlardan foydalangan holda genetik malumotlar bazasi va otkazilgan filogenetik tahlil malumotlarini toplash. Molekulyar biologiya soxasida yuqori darajadagi mutaxassislarni tayyorlashda kerakli sharoitlarni tashkil etish.
Institutda quyidagi asosiy ilmiy yutuqlarga erishilgan: - ilk bor florani tahlil kilish, oilal

ar va turkumlarning originalligi, endem va subendem taksonlar ro‘yxati va ularning geografik aloqalari, o‘simliklar qoplami va landshaftlarining xususiyatlari asosida GAT yordamida tuzilgan O‘zbekiston botanik-geografik rayonlashtirishning murakkab sxemasi ishlab chiqilgan. O‘zbekistonnning tog‘li qismi hududida 8 ta okrug va 23 ta rayon, tekislik kismida esa 8 ta okrug va 15 ta rayon ajratildi. Rayonlashtirish kriteriyalari, tabiiy fitoxorionlarni aniqlash ayrim hududlarning botanik-geografik joylashuviga tegishli bir qator muammolarga echim topildi. Tadqiqotlar natijalari «Botanical Geography of Uzbekistan» monografiyasida chop etildi; - ilk bor senopopulyasion darajada Qizilqum florasining kamyob va yo‘qolib borayotgan turlar populyasiyalarining zamonaviy holati aniqlangan, bu esa butun O‘zbekiston florasining endem va xavfli turlarini maqsadli o‘rganish uchun ilmiy asos bolib xizmat qiladi; - kamyob va endem turlarning tarqalishini ko‘rsatuvchi GAT xaritalari bilan O‘zbekistonning ayrim mahalliy floralari ma’lumotlar bazasi O‘zdavqo‘mekologiya, O‘zdavo‘rmon i O‘zdavergeodezkadastr amaliyotiga joriy etilgan. O‘zbekiston o‘simliklar xilma-xilligi bo‘yicha olib borilgan zamonaviy tadqiqotlar natijalari xalqaro portal (www.gbif.org), indekslar (www.inpi.org, www.theplantlist.org), dunyoning gulli o‘simliklar zamonaviy klassifikatsiyasiga (www.mobot.org) kiritildi.

Botanika bogʻiBotanika bogʻi. Shimoliy Amerika Kolleksiyasi
Botanika bogʻi. Ozbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Botanika instituti huzuridagi Toshkent Botanika bogi Ozbekitonning noyob madaniy meros obektlaridan biri sanalib, egallagan maydoni 65 gektar. Botanika bogining asosiy qismi Shimoliy Amerika, Yevropa-Qrim-Kavkaz, Uzoq Sharq, Sharqiy Osiyo va Markaziy Osiyo dendrofoloralariga ajratilgan. Botanika bogida uzoq yillar davomida olib borilgan ilmiy izlanishlar natijasida atrof muhit holatini yaxshilashga samarali xizmat qiladigan yuqori manzarali daraxtlar, butalar, ot osimliklarning keng assortimenti yaratilgan. Hozirgi kunda ham shahar landshaft arxitekturasini yaratishda, kokalamzorlashtirishda qollaniladigan iqlimning noqulay sharoitlariga moslashgan istiqbolli osimliklar ustida tadqiqotlar olib borish Botanika bogining muhim vazifalari qatoridan joy olgan. 1943-yilda asos solingan Toshkent Botanika bogi dunyoning turli mintaqalaridan iqlimlashtirish uchun keltirilgan osimliklarning mahalliy tuproq iqlim sharoitiga moslashtirish, Ozbekiston sharoiti uchun moslashgan kokalamzorlashtirish uchun istiqbolli osimliklarni urugdan va vegetativ kopaytirish, dorivor osimliklar va Respublikamizdagi xojalik uchun ahamiyatli daraxt va ot osimliklarni organish bilan shugullanadi. Botanika bogi oz faoliyati davomida daraxt va butalarning 2000 dan ortiq tur va formalari, 900 dan ortiq ot osimliklar, 2100 dan ortiq manzarali gullarning nav va formalari, yopiq grunt sharoitida 950 dan ortiq tropik va subtropik osimliklar ustida introduktsion tadqiqotlar olib bordi. Botanika bogi tirik tabiat muzeyi hisoblanib, tashrif buyuruvchilar osimliklar olami bilan tanishibgina qolmasdan, tabiatga ehtiyotkorona munosabatda bolishni ham organadigan joy xisoblanadi. Botanika bogidagi ekskursiya yolaklarining uzunligi 10 km. dan ortiq bolib, Ozbekistondagi etakchi ilmiy-marifiy muassasalardan biri sanaladi. Bogda Ozbekiston tabiiy florasiga mansub osimliklar genofondini saqlab qolish, noyob va yoqolib borayotgan osimlik turlarini introduktsiya qilish va iqlimlashtirish, noyob va kamayib borayotgan osimliklarning morfo-anatomik xususiyatlarini organish asosida ulardagi moslashuvchanlik qonuniyatlarini organish, tabiiy va introduktsiya sharoitida osimliklarni tirik kollektsiyalarini saqlab qolish, boshqa ilmiy, xojalik, madaniy-estetik ahamiyatga ega osimliklarni tadqiq etish va ilmiy-pedagogik, manaviy-marifiy ishlarni amalga oshirish ishlari olib boriladi. Bu ishlar natijasida manzarali osimliklarning madaniy areali kengayib boradi. Botanika bogida istiqbolli manzarali, dorivor, xojalik uchun ahamiyatli o`simliklarni k

op miqdorda kopaytirish orqali olingan natijalar shaharlar va aholi punktlarini kokalamzorlashtirishda keng qollanilmoqda.
Botanika bogida introduktsiya qilingan va iqlimlashtirilgan noyob va endem, xojalik uchun ahamiyatli osimliklar ustida olib borilgan amaliy tadqiqotlar natijasida turli ishlanmalar amaliyotga joriy qilinmoqda.
Botanika bogining faoliyati, strategik maqsadi va tashkiliy tuzilmasi
Botanika bogi ozining yarim asrdan ortiq davom etgan tarixida nafaqat Ozbekiston, balki butun Orta Osiyo botanika fanining rivojiga ozining sezilarli hissasini qoshib kelmoqda. Necha on yillar davomida dorivor va manzarali introdutsentlarning iqlim sharoitiga moslashishi ustida turli yonalishlarda tadqiqotlar olib borildi. Botanika bogining asosiy faoliyati osimliklar olamida biologik xilma-xillikni saqlab qolish muammolarini hal qilshdan iborat bolib – har qanday davlatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida ustuvor yonalishlardan biri sanaladi. Ayni damda atrof muhitga texnogen va antropogen omillarning tasiri natijasida osimliklar sonining kamayib borishi, osimliklar genofondining tiklanib bolmas darajada qisqarib borayotgani bugungi kunning otkir muammosiga aylanib bormoqda. Bu muammolarni hal qilish uchun Ozbekiston Respublikasi qonunchiligiga yangi ozgarishlar kiritildi. Bular jumlasiga 2016 yilning 21 sentyabrida qabul qilingan “Osimliklar dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish togrisida”gi qonunda tabiatning biologik xilma-xilligini saqlab qolish, yoqolib ketish havfi mavjud bolgan osimliklar genofondini muhofaza qilish, mamlakat hududida muhofaza qilinadigan tabiiy hududlarni yaratish va kengaytirish, osimliklar olamidan samarali foydalanish sohasidagi qonunchilik munosabatlarini tartibga solish taklif qilindi. Botanika bogi ilmiy xodimlari tomonidan: - osimliklarni introduktsiya qilish va iqlimlashtirishning nazariy va terminologik asoslashda turkum komplekslari metodi ishlab chiqildi; - qimmatli em-xashak, dorivor va ozuqabop istiqbolli yovvoyi osimliklarning 40 dan ortiq turi madaniylashtirildi; - manzarali osimliklarning dunyo amaliyotida qiyosi yoq, mintaqa sharoitiga moslashgan yangi gibridlari va formalari yaratildi (yukka, gibiskuslar, katalpalar, namataklar, liliyalar). Kokalamzorlashtirish uchun manzarali daraxt va butalarning 200 dan ortiq turi joriy qilindi. Botanika bogining asosiy strategik maqsadini amalga oshirishda quyidagi vazifalarni hal qilish lozim boladi: - osimlik resurslaridan samarali va barqaror foydalanish chora-tadbirlarini aniqlash, noyob va endem osimliklarni saqlab qolishning ilmiy asoslarini ishlab chiqish; - lokal va boshqa mintaqalar florasidagi osimliklarni introduktsiya qilish va iqlimlashtirish imkoniyatlarini kengaytirishning nazariy asoslarini qabul qilish, yovvoyi turlarning respublikamizning turli xojalik tarmoqlarida qollanilishini joriy qilish; - genetik xilma-xillikni saqlab qolishning metodik asoslarini tabiiy sharoit (in-situ) bilan bir qatorda botanika bogi kollektsiyalarida (ex-situ) sharoitlarida rivojlantirish va kelgusida ularni tabiiy sharoitga reintroduktsiya qilish; - botanika va ishlab chiqarishning turli sohalarida fundomental, amaliy va innovatsion tadqiqotlarni olib borish; - oz yonalishi boyicha yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlash va ilmiy tadqiqotlarni yanada yuqori darajalarda davom etdirish. Botanika bogining asosiy ilmiy tarkibini laboratoriya mudirlari tomonidan boshqariladigan ilmiy laboratoriyalar, osimliklar ekspozitsiyalarining kuratorlari va Ozbekiston Respublikasi va xorijdagi oliy talim muassasalarining tegishli tarmoqlardagi kafedralari bilan hamkorlik asosida tayyorlangan malakali yosh mutaxassislar tashkil qiladi. Botanika bogi faoliyati Direktor, umumiy ishlar boyicha direktor orinbosari, laboratoriya mudirlari, mamuriyat shtat birliklari va texnik personal orqali amalga oshiriladi.

Botanika bogi rivojlanish dasturini amalga oshirish mexanizmlari
Botanika bogida ilmiy faoliyatni olib borish asosan byudjet mablag`lari hisobiga amalga oshiriladi. Bundan tashqari asosiy

maqsad va vazifalardan kelib chiqib davlat dasturlarini amalga oshirish fundomental va amaliy loyihalar orqali bajariladi. Fundamental va amaliy dasturlar dunyo botanika fani va Ozbekiston Respublikasi davlat siyosati va ushbu dastur talablaridan kelib chiqib, osimliklar bioxilma-xilligini saqlab qolish sohasida oz rejalarini ishlab chiqadi va amalga oshiradi. Ushbu dasturni amalga oshirishning muhim tarkibiy qismi sifatida yosh malakali mutaxassislarni tayyorlash va Botanika bogida amalga oshirilayotgan natijalarni oquv jarayonida tadbiq qilish maqsadida Ozbekiston Respublikasi oliy talim muassasalarining shu yonalishdagi kafedralari bilan hamkorlik olib boradi. Natijalarni amaliyotga joriy qilish biologik xilma-xillikni saqlab qolish sohasida ish olib boruvchi davlat va jamoatchilik tashkilotlari yuilan hamkorlikni yolga qoyish orqali amalga oshiriladi, olingan ilmiy ishlanmalar va olingan natijalar tabiatni muhofaza qilish faoliyatining aniq yonalishlarida qollaniladi. Dunyo ilm-fani bilan integratsiyani shakllantirish vazifasi, osimliklar hilma-xilligi yonalishida izlanishlar olib boradigan etakchi ilmiy markazlar bilan halqaro hamkorlikni yolga qoyish orqali amalga oshiriladi. Halqaro aloqalarni yuqori darajadaligi Botanika bogining ushbu dasturini amalga oshirishda bosh mezonlardan biri sanaladi.
Botanika bogi faoliyatidagi muhim vazifalar
Botanika bogi faoliyatidagi ustuvor yonalishlar quyidagicha: Osimlik resurslaridan samarali foydalanishni kompleks organish, Respublikamiz iqlim hududlariga mahalliy va xorijdan keltirilgan istiqbolli osimliklarni introduktsiya qilish va iqlimlashtirish usullarini ishlab chiqish, Osimliklar olamining va Ozbekiston florasining noyob, endem osimliklarini saqlab qolishning samarali usullarini yaratish boyicha izlanishlar olib borish. Botanik fanlarning tegishli yonalishlari: introduktsiya, akklimatizatsiya, genofondni saqlash, morfologiya, biotexnologiya. Bu yonalishda quyidagi ishlar olib boriladi: - bioxilma-xillik sohasida olib borilayotgan milliy va halqaro loyihalarga ekspert xulosalari berib borish, osimliklar olamini himoya qilish borasida olib borilayotgan barcha ilmiy amaliy dasturlarda faol ishtirok etish va ilmiy baholab borish; - iqtisodiy-xojalik jihatdan ahamiyatli osimlik turlarini kopaytirish agrotexnikalarini ishlab chiqiladi va ularni madaniylashtirish (ishlab chiqarish plantatsiyalari yaratish orqali) ustida tajribalar olib boriladi, bundan tashqari dorivor osimlik xom ashyolarini uzluksiz etkazib berish jarayonida osimliklarning tabiiy populyatsiyalariga zarar keltirmaslik chora-tadbirlarini ishlab chiqiladi; - lokal va boshqa mintaqalar floralaridan keltirilgan osimliklarni introduktsiya qilish va iqlimlashtirishning yangi nazariy asoslari amaliyotda qollaniladi, mahalliy floraning yovvoyi osimlik turlarini xalq xojaligining turli tarmoqlarida samarali qollanilishini amalga oshiriladi; - kamyob va yoqolib borayotgan osimliklarning tabiiy sharoitda saqlab qorishning metodik asoslari rivojlantiriladi (in-situ) va ularning botanika bogida kollektsiyalari yaratiladi (ex-situ), kelgusida osimliklarni Ozbekistonning tabiiy sharoitlariga reintroduktsiya qilish maqsadida ularni urugdan va vegetativ kopaytirish metodlari ishlab chiqiladi; - Ozbekistonning noyob va yoqolib borayotgan osimlik turlarini saqlab qolish uchun yuqori moslashuvchanlik imkoniyatiga ega namunalar olish maqsadida, biotexnologiya metodlarini qollash orqali amaliy introduktsiya sohasi rivojlantiriladi (in-vitro); - osimliklarning morfologik, anatomik, bioekologik xususiyatlari tadqiq qilinadi va noyob, yoqolib borayotgan osimliklarning Botanika bogi sharoitiga molashuvchanligi qonuniyatlari aniqlanadi; - MDH ning etakchi botanika boglari bilan istiqbolli turlar uruglarini almashishi uchun aloqalar yolga qoyiladi va oquv-pedagogik, ilmiy-ma`rifiy ishlar davom etdiriladi.
https://t.me/joinchat/AAAAAFRyZUrXhdeetuml4Q

Yosh floristlar uchun zoom dasturi. Kanalimiz : @Florist_sistematiklar

💻Kompyuter formati

Zoom dasturining kompyuter varianti!

Diqqat e'lon YOSH FLORISTLAR @Florist_sistematiklar kanali azolari Республика миқёсида ўтказиладиган ягона кўп тармоқли “Ўзбекистонда илмий-амалий тадқиқотлар” мавзусидаги илмий масофавий онлайн конференциясининг 18-сон 1-қисмига қабул бошланганини маълум қилади.

Тезисларни
✅: ўзбек
✅: қорақалпоқ
✅: рус
✅: инглиз тилларидан бирида
✅(Эълон қилиниш санаси 16 июль);

Kanalimiz : @Florist_sistematiklar

DIQQAT
YOSH FLORISTLAR @Florist_sistematiklar kanali azolari sizlarga foydali bir botni tavsiya qilmoqchiman.
Kampyuteringiz yõq bõlgan vaqtda rasmlardan PDF variant tayyorlash imkoni yuqdek tuyuladi gõyo, men sizlarga @MouamleBot ni tavsiya qilaman. Bu bot orqali rasmlarizni botga junatasiz bot sizga uzi rasmlardan PDF tayyorlab junatadi tez va sifatli.
Siz azizlarga ulashamiz !!!!!
Kanalimiz @Florist_sistematiklar

DIQQAT
YOSH FLORISTLAR
Kanalimizga qanday postlar qoldirishimizni istaysiz !!!!
Creatorga murojaat qiling albatta sizga kerakli bo'lgan ma'lumotni topishga harakat qilamiz .
Creator : @Biolog_B

Assalomu alaykum !

YOSH FLORISTLAR
@Florist_sistematiklar kanali azolari biz sizlar uchun yana bir bot topdik .
Bot orqali siz uzingizga kerak bõlgan õsimlikning lotincha yoki inglizcha nomini yozasiz va bot sizga muqobil variantlarni taqdim etadi va siz xoxlaganingizni yuklab olasiz.

Bot : @bing

(Botni ishlatish kalit sõzi @bing yoziladi va joy tashlab hoxlagan lotincha yoki inglizcha nom yoziladi)

Misol uchun botga kirib ,, @bing Anemone ,, deb yozib kõring.

Kanalimizni yaqinlaringizga ham ulashing biologiyaga oid qiziqarli ma'lumotlar va yangiliklar bizning kanalda.
Kanalimizga ulanish uchun 👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇

Sorbus L. Turkumi . So'ragan edingiz. Kanalimiz : @Florist_sistematiklar

Chetan (buta)

Add title description
Chetan () — raʼnodoshlarga mansub buta va daraxtlar turkumi. Oʻrta Osiyoda Turkiston, Zarafshon, Hisor, Darvoz, Ugom, Chatqol, PomirOlay, Fargʻona togʻlarida 3 turi: kizil Ch. (S.tiarischanica), turkiston Ch.i (jagisi) (S. turkestanica) va fors Chetan (buta) (S. persica) uchraydi. Qizil Ch. kupincha, archa, oq qayin, shilvi kabilar bilan birga dengiz sathidan 1800–3000 m balandaikda aralash oʻrmonlar hosil qilib usadi. Buii 3–5 m. Ildizi 7–8 m chukurlikkacha tarkaladi. Gullariyirik. Iyun oyida gullab, avg .sentabrda meva beradi. Mevasi qizil, taxirachchiq yoki shirin, birinchi sovukdan keyin qoʻngʻir tusga kiradi. Mevasida S. vitamini, 4—13,7% qand moddasi, urugʻida 22% moy, poʻstlogʻida 14% tannid bor. Yogʻochidan mebel ishlab chiqarishda foydalaniladi. Barglaridan jigarrang boʻyoq olinadi. Qizil Ch.ni urugʻidan, ildizpoyasidan kupaytirish mumkin. Ch. 60—100 yil yashaydi. Ch.ning hamma turlari kimmatli urmon, mevali, manzarali va asal beruvchi oʻsimlik hisoblanadi.

Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud. Qarang: Chetan (maʼnolari).

Quick Facts: Cherkez, Biologik klassifikatsiya ...

Atirguldoshlar oilasiga mansub daraxtlar va butalar turkumi, manzarali va mevali oʻsimlik. Shim. yarim sharning moʻʼtadil mintaqalarida 100 ga yaqin turi oʻsadi. Mevasi 2—5 uyli mayda olma. Aynik,sa, koʻproq oddiy P. (S.aucuparia) ekiladi. Daraxti (bal. 15 m gacha) yoki butasining poʻstlogʻi silliq, kulrang , mevasi yumaloqsharsimon, qizil. Qushlar uchun oziq hisoblanadi. Mevasi tarkibida 4—8% qand (fruktoza, glyukoza, saharoza), 2,7% gacha olma, limon, uzum va kahrabo ktalari, pektin va oshlovchi moddalar, askorbin kta (200 mg% gacha), karotin (20 mg%) va vitamin RR mavjud. Poʻstlogʻida 14% tanin, urugʻida esa 22% gacha moy mavjud. Sent.okt. oylarida pishadi. R. vegetativ usullar (parhish, ildizidan, bachkisidan, payvandlash) bilan koʻpaytiriladi. Mevasi yangiligida isteʼmol qilinadi. Qandolat i.ch.da, marmelad, pastila, murabbo, shuningdek, vino, likyor, sirka, kvas tayyorlashda ishlatiladi.
Yevropaning Shim.Gʻarbida va Sibirda sibir R.si (S. sibirica) oʻsadi. Qrim, Jan.Gʻarbiy Yevropa, Oʻrta dengiz atroflarida bogʻ R.si (S. domestica) bogʻlarga ekiladi.
@Florist_sistematiklar