سطح کنترلی برای تست‌های مختلف
@FQC_15189

#خطا_در_آزمایشگاه

🔴خطا در آزمایشگاه بیوشیمی :

اول از همه به تعریف خطا در آزمایشگاه می‌پردازیم:

خطا یک تصمیم یا رفتار نامناسب که از یک فرد سر میزند و این تصمیم یا رفتار نامناسب بر اثر بخشی، ایمنی یا عملکرد سیستم اثر نامطلوب می‌گذارد.

اگر خطا در آزمایشگاه شناسایی و رفع نگردد چه اتفاقی می‌افتد:

با توجه به جایگاه مهم خطا در تشخیص بیماری، اثرات جبران ناپذیر در سیستم‌های درمانی اتفاق خواهد افتاد.
در مرود اینکه چه میزان از خطا در آزمایشگاه قابل قبول می باشد در پست‌های بعد گفته می‌شود.

💠انواع خطا:

🔹خطای رندوم
🔹خطای سیستماتیک

🔹خطای رندوم:

خطای رندوم بر روی یک آزمایش یا تعدادی از آن‌ها اثر نامطلوب می گذارد و مقدار آن متغیر است.

🔹خطای سیستماتیک به دو نوع مختلف تقسیم می‌شود

🔸سیستماتیک ثابت که نتایج آزمایشات به مقدار ثابت بالاتر یا پایین تر از مقادیر واقعی می باشد.

🔸سیستماتیک تناسبی که نتایج دائماً با یک درصد ثابت بالاتر یا پایین‌تر از مقادیر طبیعی افزایش یا کاهش خواهد داشت.

⭕️از انجایی که مقدار خطای رندوم متغیر است شناسایی خطاهای رندوم بسیار سخت‌تر از خطاهای سیستماتیک می‌باشد.

⚠️از نظر یک تحلیلگر خطا، عدم دقت یعنی خطای رندوم و از سوی دیگر عدم صحت یعنی خطای سسیستماتیک
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

💠خطای رندوم:

🔹دماي ناپايدار
🔹نوسانات جريان الكتريكی دستگاه قرائت كننده
🔹وجود حباب هوا در زمان انتقال نمونه يا معرف
🔹عدم رعايت حجم برداشتی از نمونه يا معرف
🔹عدم رعايت زمان انكوباسيون
🔹ناپايداری معرف
🔹عدم رعايت شرايط نگهداری نمونه
🔹آلودگی ظروف شيشه‌ای مورد استفاده، نوک سمپلر و...
🔹آلودگی نمونه كنترلی، معرف و...
🔹اشكال در سيستم قرائت كننده
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

خطای تصادفی یا رندوم

@FQC_15189

💠خطای سيتماتيک:

🔹اشكال دركاليبراسيون مانند در نظر گرفتن ارزش نادرست برای كاليبراتور، تهيه نامناسب، آلودگی، افت، تغليظ، تغيير شماره ساخت و...
🔹تعویض معرف بدون تغيير در كاليبراسيون
🔹تخريب تدريجی معرف
🔹عدم رعايت دستورالعمل سازنده براي تهيه معرف
🔹تغيير در دمای انكوباسيون
🔹خطای ثابت در وسايل انتقال‌دهنده نمونه يا معرف مانند سمپلر
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

خطای سیستماتیک

@FQC_15189

#کنترل_کیفی

🔴خطای کل (Total Error)

با وجود دقت و تمام تلاش‌های همه جانبه آزمایشگاه‌ها حتی در بهترین شرایط دارای میزانی از خطا هستند پس مسئول آزمایشگاه میبایست با در نظر گرفتن شرایط آزمایشگاه میزان عدم دقت و عدم صحت و یا مجموع خطای کلی را محاسبه کند.
خطای مجاز باید واقع بینانه و براساس شرایط آزمایشگاه تعیین شود تا بتوان میزانی از خطا که در تصمیم گیری بالینی اثر می‌گذارد شناسایی گردد و از طرفی آنقدر کوچک هم نباشد که باعث رد کاذب (false rejection) نتایج شود.

⚠️همکاران عزیز توجه داشته باشید ما برای هر تستی که انجام می‌دهیم بایدخطای مجاز را تعیین کنیم.

💠ما برای هر تستی یک میزان حق خطا داریم

✨حق خطای مجاز چه مقدار است:

میزان خطایی است که به تشخیص بیماری فرد بیمار و روند درمان آن آسیب نمی‌رساند.

میزان خطای مجاز در مراجع CLIA ،Biodatabase و RCPA آمده است.

میزان خطای کل= بی دقتی + عدم صحت

🔹بی دقتی= CV% یا SD%

🔹عدم صحت= Bias%
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

#خطای_مجاز

🔴نحوه محاسبه خطای کل:

Total Error ( TE%) = K CV % + Bias %

ضریب K= یک ضریب ثابت است. 1.65، 1.95 یا 2 می‌باشد بهتر است k را 1.65 در نظر بگیریم

در صورتی که بخواهید TE را به صورت عددی و برحسب واحد اندازه گیری تست مورد نظر بیان کنید، کافی است به جای CV از SD و به جای Bias % از Bias عددی استفاده کنید، در این صورت فرمول خطای کل به صورت زیر حساب می‌شود:
Total Error ( TE ) = K SD + Bias
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

فرمول محاسبه Bias%
@FQC_15189

#جدول_CLIA

در اين جدول محدوده‌ھای مجاز برای خطای کل فھرست شده است و معيارھای جداگانه برای CV مجاز و عدم صحت ارائه نشده است
اين جدول در اصل برای ارزيابی عملکرد آزمايشگاه‌ھای امريکا (کنترل کیفیت خارجی) طراحی شده است با این وجود می‌توان از آن در کنترل کیفیت داخلی آزمایشگاه نیز استفاده کرد.
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

#جدول_RCPA

در اين جدول نيز محدوده ھای مجاز برای خطای کل فھرست شده است. خطای مجاز تقريبا تمام آنالي تھا به صورت ترکيبی ارائه شده است.
در ستون Lower Goal خطای مجاز به‌طور ثابت برای غلظت‌های پایین و در ستون Upper Goal خطای مجاز برای غلظت‌های بالا وجود دارد.

#جدول_Biodatabase
در این جدول مقدار نوسان زیستی و محدوده خطای مجاز که بر اساس نوسان زیستی محاسبه شده است ارائه شده است.
این چدول 8 ستون دارد که (از چپ به راست) شامل:

🔹ستون‌های اول تا سوم: در اين ستو ن‌ها به ترتيب نوع نمونه (سرم، پلاسما، ادرار)، نام آناليت و تعداد مقالات استفاده شده در تعيين نوسان‌های زيستی آورده شده است.
🔹ستون within) CVw): در اين ستون نوسان زيستی درون فردی ارائه شده است.
🔹ستون group) CVg): در اين ستون نوسان زيستی بين افراد آمده است.
🔹ستون (%I): در این ستون مقادیر cv مجاز برای هر تست ارائه شده است.
🔹ستون (%B): در این ستون مقدار Bias یا عدم صحت برای هر تست ارائه شده است.

B (%) = 0.25 x (CVw^2 + CVg^2)0.5

🔹ستون (%TE): در این ستون مقدار خطای کل مجاز آورده شده است.
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

#کنترل_کیفی

🔴كنترل كيفيت براساس نتايج آزمايش بيماران

مكانيسم‌های QC براساس نتايج بيماران اغلب به‌عنوان مكملی برای روش‌های معمول كنترل كيفيت، طراحی می‌گردند. اگر چه اين روش‌ها وقت‌گير بوده و مقاصد QC را به‌طور كامل تأمين نمی‌کنند، اما گاهی منجر به يافتن خطاهايی می‌شوند كه در تكنيک‌های معمول QC قابل تشخيص نيستند.

به منظور این کار نتايج هر بيمار را به‌طور انفرادی و نيز نتايج تمام بيماران آن روز یا بیماران یک شیفت را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189

🔴دوستان توجه کنید

در مواقعی که نمی‌توانیم میانگین، CV و SD را به‌صورت دستی حساب کنیم یا به نرم افزار کنترل کیفی هم دسترسی نداریم می‌توانیم برای بدست آوردن میانگین، CV و SD از محاسبه‌گر سایت وستگارد به آدرس https://www.westgard.com/calculateqc.htm استفاده کنیم.

💠لازم به ذکر است حتی به منظور کنترل جواب نرم افزارهای کنترل کیفی خود نیز می‌توان از این سایت استفاده کرد.

🔹ابتدا بر روی گزینه Click here to access the QC Calculator کلیک کنید
سپس صفحه‌ای جدید باز می‌شود که جداول محاسبه‌گر مختلفی دارد مانند👇🏼

🔅جدول مجاسبه‌گر ماهانه.

🔅جدول محاسبه‌گر مجموع ماه‌های گذشته و ماه جدید.

🔅جدول محاسبه‌گر محدویت کنترلی.
🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Join 👉🏼 t.me/FQC_15189