🔷🔆وقوع دوبارهٔ زلزله در آذربایجان که امروز جان شماری از هموطنان را گرفت و خسارات بسیاری به خانه‌‌های مسکونی زد، هشدار و یادآوری دیگری نسبت به آسیب‌پذیر بودن ساختارهای موجود و ضرورت آمادگی ملی برای مواجههٔ مؤثر با تسلسل فجایع زیست‌محیطی رایج است. ضمن عرض تسلیت و اعلام همبستگی با هم‌میهنان و خانواده‌های آسیب‌دیده و مصیبت‌زده، از همهٔ یارانمان در سراسر کشور و در آذربایجان استدعای امدادرسانی و همیاری داریم.

📌روابط عمومی «بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی»

#زلزله
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

‍‍ ‍‍ 🔷🔸توحید و ارج‌شناسی تکثر ذره-لحظه ها

🖋احسان شریعتی

🔸“منکر حق نزد ملا کافر است منکر خود نزد من کافرتر است”

» ... از سراسر سمفونی هستی، نُت «من» به گوش می‌رسد...«

🔹 «من» در انسان، به اوج تعالی و تکامل خود نائل می‌آید؛ و هم‌آنجاست که منِ نهایی «از رگ گردن به آدمی نزدیک‌تر» می‌شود.

🔸در اینجا، معنای «وحی» یا «خصوصیت عام حیات»، هم روشن می‌شود. هر چند، ماهیت و خصلت آن در مراحل گوناگون تکامل حیات تفاوت و تحول یافته است: رشد آزاد گیاهان، عضوگیری جانوران در جهت انطباق با محیط، و بالاخص کشف و کسب «نور»ی در صمیم هستی توسط انسان، جملگی موارد و مصادیقی از «وحی»اند، که مطابق با مقتضیات موجوداتی که از آن الهام می‌گیرند، خصلت متفاوتی به‌خود می‌گیرد.

🔹بدینسان می‌بینیم كه خدا مفهومی صرف و مبهم، فراسوی عالم هستی، نیست كه «از پیش و از برون» بر آن عمل كند. و «ماده» خود، جز مجموعهٔ من‌هایی با درجه‌ای پست‌تر نیست كه از همبستگی و همیاری میان آن‌ها، در مرحلهٔ معینی از هماهنگی، «من»ی با درجهٔ عالی وجودی طلوع می‌كند ...«

🔸 »... درجهٔ اشراق «من هستی» است كه مقام یك پدیده را در سلسله‌مراتب اشیاء معین می‌سازد. زیرا تنها آن چیز واقعی است كه از واقعیتِ خود، آگاهی داشته باشد. درجهٔ واقعیت با میزان احساس «من» رنگ می‌گیرد. ماهیت خود چنان است كه برغم توان پاسخ‌گویی به سایر «خود»ها، بر خویش متمركز است و مداری شخصی و خاص از “ فردیت “ دارد كه با تکیه بر آن «غیر»خودها را از خویش دور نگاه می‌دارد. این تكثّر و تنوع‌گرایی ذرّه‌ای (پلورالیسم اتمیستی) كه ظهور آشكار ذاتِ پنهان خداست، امكان آزادی و آگاهی انسان را فراهم می‌آورد تا توسط نقش خلاق خویش (بمنزلهٔ تآلیف یا سنتز هستی)، با كشف «سنن و قوانین»، بر آنها تسلط یابد.
اگر «من هستمِ» گفتنِ عادی ما، از مواجههٔ خود و ناخودآگاه در روان آدمی برمی‌خیزد، «من هستم» اشراقی ما، زیستن در «جاودانگی» و احساسِ نیازِ محض به «خودِ راستین نهایی» است كه او خود از «جهانیان بی‌نیاز است» ...«

🔹 » ... ماده، همان نیل جهان به مرحله‌ای از «خود-رهبری» است كه طی آن، حقیقت نهائی، راه شناخت ماهیت خویش را آشكار و راز خود را فاش می‌سازد . می‌بینیم كه خدا نه تنها معیاری ماورائی نیست، بل‌كه نخستین و واپسین «خودِ» پیش‌درآمد و برآمده از حركتِ «ذره-لحظه»های هستی است ... «

🔸» ساحل افتاده گفت گرچه بسی زیستم؛ هیچ نه معلوم شد آه که من چیستم
موج ز خود رفته ئی تیز خرامید و گفت: «هستم اگر میروم گر نروم نیستم»! «

📌منبع: ««فلسفه خودی اقبال لاهوری»، انتشارات «ارشاد»، پاریس، ۱۳۶۱


🔸🔹 18 آبان‌ماه (۹ نوامبر)، زادروز بنیان‌گذارِ اندیشه‌ٔ فلسفی جنبش نوپیراییِ اسلام معاصر، محمد اقبال لاهوری (۹ نوامبر ۱۸۷۷ - ۲۱ آوریل ۱۹۳۸)

#دیدگاه
#اقبال_لاهوری
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati


📌فایل صوتی پیوست

🔸 یک شاخه گل شماره : 397 (اقبال لاهوری)
🔹خواننده : ایرج
🔸 آواز : مي شود پرده چشمم پر كاهي گاهي (اقبال)
🔹 آهنگ موزون : رکن الدین مختاری
🔸دستگاه/مایه : ماهور
🔹 نوازندگان : خرم-نجاحی-افتتاح
🔸اشعار متن : اقبال لاهوری
🔹 گوینده : آذر پژوهش

‍‍ ‍‍ 🔷🔶فاطمی، شاهدِ (گواهی‌بخشِ) دیپلماسی نهضت‌ملی

🖋 احسان شریعتی

🔹 اعدام دکتر حسین فاطمی، مسئول دیپلماسی خارجی دولت منتخب و مردمی دکترمصدق، و «نخستین پیشنهاددهندهٔ طرح ملی‌شدن صنعت نفت» (به‌تصریح رهبری نهضت)، رُخدادی بس تأثربرانگیز و مؤثر در تاریخ معاصر ایران به‌شمار می‌آید، از دو جنبه: نخست، در سطح بین المللی، این اقدام رژیم کودتا، نقاب از چهرهٔ فریبکارانهٔ سیاست خارجهٔ دولت‌های انگلیس و امریکا برگرفت و جهان‌خواری عریان استعمارگران را به نمایش گذارد، و به‌عبارتی‌دیگر درجهٔ پای‌بندی این قدرت‌ها به حقوق بین‌الملل و حرمت موازین دموکراسی و حقوق بشر و شهروندان را عیان ساخت ؛ و از دیگر سو، در صحنهٔ داخلی، به نُماد ملی‌گرایی مردمی بدل شد، و خط سرخ جداکنندهٔ مرزهای استقلال و وابستگی، مقاومت و سازش (یا فرار شماری از «همرهان سست‌عناصر»)، و نشانی از آغازِ دورانِ مبارزات قهرآمیز بعدی در کشور ما بود.

🔹 دیپلماسی خارجی مستقل و مبتنی بر «حاکمیت یا سیادت ملی» (حقِ تعیینِ سرنوشت) و سیاست «موازنهٔ منفی» (میان ابرقدرت‌های غرب-و-شرق)، نیازی به شعر-و-شعارسرایی‌های صوری و بی‌محتوا ندارد ؛ به‌عکس، این دیپلماسی با حضور فعال در مجامع و محکمه‌های قانونی جهان، و پیوستن به کنوانسیون‌های حقوقی موجّه، به مطالبه و احقاق حقوق نادیده‌گرفته‌شدهٔ ملت می‌پردازد و غیرمشروع و غیرقانونی بودن مداخله‌جویی و تحریم و محاصره‌گری و معامله‌های قدرت‌های بزرگ علیه ملت‌ها را، خطاب به افکار عمومی جهان، اثبات می‌کند.

🔸این دیپلماسی ملی در برابر دو گرایش دیگر در سیاست خارجی متمایز می‌شود: یکی، سیاست سازش و مماشات و معامله‌گری سبک بازاری، که در تاریخ معاصر ایران در مشی قوام‌السطنه نمود می‌یافته است (و در نظام کنونی نیز جناح‌ و فراکسیون‌های پراگماتیست موسوم به سازندگی و «اعتدال‌گرا» و ..، به‌دنبال این خط‌مشی اند) ؛ دیگر، سیاست به‌اصطلاح «سازش‌ناپذیری» که زمانی حزب توده و زمانی دیگر جناح موسوم به «خط امام»، و بعدها «اصول‌گرایان» حامی دولت پیشین، و امروز «دلواپسان» پیشه کرده و می‌کنند و نتایج آن را دیده‌ایم و می‌بینیم.

🔸 در برابر سیاست خارجهٔ «چماق و هویج» (carrot & stick) اتخاذشده توسط ترامپ ادمینیستریشن (تحریمِ حداکثری برای بالابردنِ نرخ‌ها در معاملهٔ بازاری آتی)، دیپلماسی ملی و مردمی، در اجتناب از دو بیراههٔ انحرافی فوق، «راه سومی»، جز تقویت همبستگی ملی (اتحاد جبهه‌ای‌ در داخل) و بین المللی ندارد (فراخوان به سازمان‌های مردم‌بنیاد غیردولتی، اتحادیه‌های صنفی، نهادهای حقوق‌بشری و..، به صحنه آمدن روشنفکران و جوامع مدنی در جهت بسیج افکار عمومی جهان).

🔹 آنها که «رادیکالیسم» شهید فاطمی را مورد انتقاد قرار می‌دهند، غالبا در این کلام دکتر مصدق تأمل لازم را نکرده‌اند که : «اينجانب به ملی بودن صنعت نفت و جنبهٔ اخلاقی آن، بيش از جنبهٔ اقتصادی آن معتقدم..، کار تدنی (پستی) اخلاقی به جائی رسيده که باعث ننگ ھر ايرانی شده است!"

#دیپلماسی_ملی
#سیاست_موازنه_منفی
#دکتر_حسین_فاطمی
#یادداشت
#احسان_شریعتی


✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍ ‍‍ 🔷🔸چه باید کرد؟

( بخش اول)

🖋 احسان شریعتی

📌پیش درآمدی بر ترجمه «جه باید کرد» دکتر شریعتی به زبان عربی(در دست انتشار)


🔸«به کجا تکیه کنیم؟»، «از کجا آغاز کنیم؟»، «چه باید کرد؟»؛ مراد شریعتی از طرح این پرسش‌ها ترسیم خط‌‌مشی حرکت نوزایی-رنسانس- تمدنی به‌شکل کلی و بويژه، پروژهٔ کار آیندهٔ نقادی‌ عقیدتی و نوپیرایی-رفرماسیون- در «فرهنگ دینی» بود.

🔹چه «باید» کرد، در اصل، پرسش کلان «اخلاقی» عصر جدید است که بر مسئولیت و ضرورت کنش‌گری «روشنگران» تأکید دارد (چنان‌که در اواخر سدهٔ هجده در اثر بزرگ کانت، «سنجش خرد عملی»). چنین پرسشی در آستانهٔ هر دوران انقلابی و فرارسیدن یک گسست و رخداد بزرگ تاریخی مطرح می‌شود (برای نمونه، در پایان سدهٔ نوزدهم در روسیهٔ تزاری، در اثر تأثیرگذار چرنیشفسکی به همین نام).

🔸«روشنفکر» در نگاه شریعتی، همچون ادامه‌دهندهٔ راه «پیامبران» در عصر مُدرن، تعریف می‌شود. تعریفی که هرچند به‌ظاهر «ایدئالیستی» می‌نماید (ژولین بندا در کتاب «خیانت علما»)، اما به‌واقع، «رئالیستی» است («روشنفکر ارگانیک» در نزد گرامشی)، زیرا پیامبر را نه تافتهٔ جدابافته‌ای از مردم، بل‌که برخاسته از متن قشر محروم و در پیوند اندام‌وار و متناسب با «خودانگیختگی» آن طبقه معرفی می‌کند. رسالت روشنفکر رهایی‌بخشی به نیابت از مردم نیست، بل‌که انتقال بینایی به آنها برای توان‌یابی در راهبری خود یا یافتن هادیانی از میان خویش است.

🔹وظیفهٔ اخلاقی این «روشنفکر-نبی» در پیش گرفتن نوعی خطمشی آگاهی‌بخش است. نوعی از آگاهیِ رهایی‌بخش. نوعی از آگاهی که تنها آگاهی برای آگاهی یا علم برای تبیین علل نیست، بل‌که منتقد وضع موجود و هدایت‌گر به‌سمت رهایی از انقیاد زیر سلطه‌های سه‌گانهٔ استبداد و استثمار و استحمار است؛ همان تثلیث «زر و زور و تزویر» که در قاموس شریعتی به تعابیر و معادل‌های گوناگون بیان می‌شود.

🔸از سوی دیگر، در نگرش شریعتی و آناکاوی او از میانِ عناصر سازندهٔ فرهنگ، مانند زبان و هنر و دین و شیوهٔ تولید (و سطح فن‌آوری)، و تاریخ، نقش دین به‌لحاظ تأثیرگذاری مستقیم بر خلق-و-خو و رفتار عملی مردمان، مرکزی‌ و تعیین‌کننده‌‌تر است. این نقش می‌تواند موجب «امتناع»، ایستایی و انسداد تغییر-و-تحول و یا محرّک و مشوّق پویش انسانی به‌سوی رهایی باشد. از این‌رو، «نقد دین» پیش‌شرط هر نقادی دیگر از جنس اجتماعی و سیاسی است. «نقد» در اینجا به‌معنای تفکیک سره از ناسره و صحیح از سقیم و سیال از متصلب است.

🔹از این‌رو، الزام عقلانی و تکلیف اعتقادی روشنفکر در جامعه‌ای که دین در آن زنده‌ترین عنصر فرهنگی است، آغاز نوعی نوپیرایش‌گری یا اصلاح‌گری انتقادی دینی است. اعتراض‌گری‌-پروتستانتیسم- نوعی از مذهب علیه نوع دیگری از مذهب. مذهب اعتراض در برابر مذهب توجیه سلطه و نظم حاکم.
پیش‌نیازِ رهایی مسلمانان از سیطرهٔ «استعمار» کهنه و نو، «استبداد» سیاسی و سنتی، «استثمار» فئودالی و بورژوایی، نجات «اسلام» است از زندان استحمار کهنه یا ارتجاع دینی. این آرزوی نجات ناشی از دردی ذهن‌محور و تلاشی کلامی و انتزاعی نیست. اسلام در اینجا «نمادی» است اسیر تفسیری انحصاری در روایتی سنت‌گرا و یا بنیادگرایانه. و شریعتی در تداوم راه بنیان‌گذاران راه رنسانس تمدنی و رفرماسیون دینی در جهان اسلام، سیدجمال‌ و اقبال، به نوبهٔ خود و طرح کلامی عقلانی-انتقادی و رهایی‌بخش خود را در کیفیت مکتبی برتر درمی‌افکند.

🔸مبارزهٔ اصلی روشنفکر مسئول در سطح جهانی، آزادسازی «آزادی» از سلطهٔ امپریالیستی-کاپیتالیستی، آزادسازی «عدالت» از سیطرهٔ جزمی کمونیسم دولتی، و آزادی «معنویت» از انحصار متولیان رسمی ادیان و مذاهب («نجات خدا از قبرستان آخوندیسم») است.

#روشنفکری
#جامعه
#چه_باید_کرد
#مقدمه
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

🔷🔸باشگاه اندیشه

🔸"رهایی"

🔸احسان شریعتی ، آروین صداقت‌کیش
حمید احراری ، مسعود پدرام

🔹گزارش صوتی، بخش اول

#سخنرانی
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

🔷🔸باشگاه اندیشه

🔸"رهایی"

🔸احسان شریعتی ، آروین صداقت‌کیش
حمید احراری ، مسعود پدرام

🔹گزارش صوتی، بخش دوم (پرسش و پاسخ)

#سخنرانی
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍ ‍‍ 🔷🔸خانه‌های اعتصامی؛
نشانی از هویت سنگلج تهران

🖋احسان شریعتی

🔸بعضی از مواد و مصالح زیست‌محیطی و طبیعی و جغرافیایی یك كشور، مانند سنگ و خاک آن، جزو آن نوع ذخایر و منابع حیاتی و ملی‌ای محسوب می‌شوند، که در صورت از دست دادن دیگر بازتولید نمی‌شوند و جایگزین‌ناپذیر اند. بر هویت یا شخصیت فرهنگی یك شهر هم چنین قانونی حاکم است. زمانی كه کیستی و شاكلهٔ اصلی مركزی شهر و کشوری از میان برود،‌ آن اقلیم دیگر قابل‌شناسایی نیست. این هویت فرهنگی از جمله شامل اماكن یادمانی و تاریخی یك شهر می‌شود كه شخصیت آن‌را می‌سازد. برای نمونه، در تهران میدان حسن آباد،‌ بازار و مسجد و بهارستان و .. خیابان‌های مركزی شهر و سایر بناها و ساختمان ها که جلوه‌هایی از این هویت به‌شمار می‌آیند و نمی‌باید و نمی‌شاید که تنها وجه اقتصادی را دربارهٔ آنها لحاظ كرد و با معیارهای سوداگرانه ارزیابی شوند.

🔹متاسفانه سیاست کلان انبوه‌سازی و تراکم‌فروشی سال‌هاست که بر مدیریت تهران حاکم بوده و برج‌ها بر گسل ها برساخته ‌شده‌اند و مافیاهای ساخت-و-ساز همچنان در حال تخریب جنون‌آور و بازسازی باسمه‌ای شهر به‌بهانهٔ ارضای نیازهای اسكان و با انگیزه تجارت و سودجویی هستند. با این «رویه»، كلان‌شهر تهران به حلبی‌آبادی تبدیل شده كه در نگاه کلی گویی تلی و انبوهی از سنگ و آهن‌پاره است که در آن آلونک‌هایی مُشرف برهم تعبیه شده‌اند تا منافع تجاری گروه‌هایی ذینفع و زود-سودجو و «تازه به دوران‌رسیده» تامین شود. این موضوع حتی در شمال «شیک» شهر و در محله شمیران هم دیده می‌شود كه در برخی کوچه‌ها و خیابان‌ها حتی پیاده‌رویی برای گذر عابران بجای نمانده است!

🔸در چنین شرایطی و در دورهٔ جدیدی كه شورای شهر توسط اصلاح‌طلبانی مدیریت می‌شود که سخن از تغییر-و-تحول می رانند،‌ بر این منتخبان شهر و شهروندان است كه در برابر «انسداد» تهران و کلاف سردرگمی كه دچار آن شده راه‌های برون‌رفتی برای آینده بیاندیشند.
اگر مقاومت قانونی در برابر تخریب بناهای تاریخی و فرهنگی شهر از وظایف شورا و شهرداری است، یکی از اقدامات لازم برای نمونه، می‌تواند نجات خانه‌هایی باشد که یادگاری از گذشته‌ها و ادوار شکل‌گیری ساختار شهر‌، به‌شمار می‌آیند. برای نمونه، مجموعهٔ خانه‌های خانوادهٔ یوسف (و پروین) اعتصامی، از فرهیختگان نامی عصر پسامشروطه، که محلهٔ كوچكی را در محلهٔ بزرگ سنگلج قدیم تشكیل می‌دهد. معماری این خانه‌ها و محلهٔ امیریه معرف دوره ای تاریخی است كه نه تنها برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران جذابیت دارد که نشانی از هویت این محله و شهر است. علاوه بر آن حفظ و بازسازی هوشمندانهٔ این مجموعه می‌تواند فضای تنفسی به این محله ببخشد و مثلا با تبدیل شدن آن به فرهنگ‌سرا یا یك مجموعه عام‌المنفعه، محیطی فرهنگی را در این منطقه ایجاد و فراهم كند. توجه داشته باشیم حتی در دورهٔ رضاشاهی كه همین پارك شهر با رویكرد «تجدد آمرانه» ساخته شد و بدون توجه به سنت و ساختار و شخصیت محله و خانه‌های این محله با خاك یكسان شد،‌ در نهایت پاركی سرسبز شد موجب تصفیه هوا و فضای عمومی مفیدی برای فراغت شهروندان با کتابخانه‌ای ارزشمند. مجموعهٔ خانه‌های اعتصامی هم می‌تواند با خرید آن از مالكان خصوصی تبدیل به فضای فرهنگی یا هنری مناسب برای این منطقه شود به‌جای آن‌که مركز تجاری جدید و دیگری به مراكز موجود بیافزاید!

📌یادداشت منتشر شده در روزنامه اعتماد

#تهران
#هویت_شهری
#یادداشت
#احسان_شریعتی
✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍ ‍‍ 🔷🔸چه باید کرد؟

بخش دوم

🖋احسان شریعتی

📌پیش درآمدی بر ترجمه «جه باید کرد» دکتر شریعتی به زبان عربی(در دست انتشار)


🔸«بازگشت به خویش»، در برابر انواع باخودبیگانگی-الیناسیون- فرهنگی، در اندیشهٔ «دیالوژیک» شریعتی، تنها راه «ارج‌شناسی» دیگری و گشودن امکان گفت-و-گو با اوست. در سپهر دینی نیز «بازگشت به کتاب» در برابر بدنهٔ اخبار و احادیث و روایات مخدوش، و بازگشت به تجربهٔ پیامبرانه و سرچشمهٔ سیره و «سنتِ سلف صالح»، همچون متدلوژی و استراتژی تغییر-و-تحول آفرینی اجتماعی، از خشونت بدویت یا «جهل» جاهلیت به مدنیت و «حلم» اسلام (تحلیل گلدزیهر)، دو راه‌کاری اند که اصلاح‌گران یا رفرماتورهای جهان اسلام و جهانبینی توحید در پیش گرفتند. بازگشت به اسلام نبوی (و تشیع علوی) پیشینی، در برابر اسلام خلافتی (و تشیع صفوی) پسینی، شرایط امکان نوزایی-احیاء- و نوسازی-اصلاح- و سرزدن نوع دیگری از تجربهٔ دینی بخردانه، سنجیده، پیشرو و آینده‌نگر، انسانی ومردم، را فراهم می‌آورد.

🔹چنین تجربهٔ زیستهٔ نوینی دیگر رو به گذشته نداشت و در خدمت تاریخ و سنت نبود، بل‌که این دو را برای آینده و زندگی انسان می‌خواست. و این وجه ممیزهٔ شعار «بازگشت» و نه «برگشت» قهقرایی (سنت‌انگاران و بنیادگرایان)، از سوی نواندیشان مسلمان به خاستگاه‌ها و سرچشمه‌های ایمان، متن و فرادهش تاریخی بود، با بهره‌گیری از روش نقد یا سنجشِ ساخت‌گشایانه و زنگارزدایانه از «علوم ومعارف» سنتی دینی و مدرسی.
بنابر همهٔ این مقدمات، راه‌کار «آگاهی رهایی‌بخش» شریعتی، در جمعبندی نقاط ضعف تجربه‌های ناکام گذشتهٔ پیشگامان این راه، دو مشخصهٔ اصلی دارد: ۱- تأکید بر کار مبنایی فکری، بویژه در دو سپهر هستی‌شناسی یا جهان‌بینی (توحید) و انسان‌شناسی (فلاح)، و ۲- مخاطب قرار دادن مردم، بمثابهٔ حاملان اصلی جنبش‌های تعالی‌جو، در سیر از رهایی از انواع اسارت (آزادی منفی از زندان‌ها) تا نیل به «آزادگی» («آزادی مثبت»، از «در خانهٔ خود بودن» تا آرام و قرار گرفتن در رشد مادی و استعلای معنوی).
این شاخصه‌ها، راهبرد آگاهی‌بخش شریعتی را از انواع استتراتژی‌های شکلی-«رفرمیستی» و ریشه‌ای-«رادیکالیستی» رایج جدا می‌سازد. هدف استراتژیک که کلیهٔ تاکتیک‌ها می‌بایست در خدمت آن باشند، نه اصلاح نظام‌ها و حاکمیت‌ها از بالا به‌شکل تدریجی و قانونی و مسالمت‌جویانهٔ صرف، و نه براندازی دفعتی و افراطی و خشن از راه انقلاب یا کودتا و جنگ داخلی یا خارجی، بل‌که «انقلابی» یا گسست‌های کیفی در درون وجدان و روان و رفتار و عادت‌ها، در پوشِ اصلاح شکل‌ها و ساختارها و قوانین در بلندمدت است.

🔸این خودویژگی‌های مشی شریعتی در جامعهٔ خود او ایران به‌رغم تأثیر گسترده و استقبال میلیونی از آثار او بويژه در آستانهٔ انقلاب ایران در سال ۵۷، به‌شکل عمیق و دقیق شناخته نشد و هم از این‌رو گاه شاهد سوءبرداشت‌ها و نقض غرض‌هایی متناقض‌نما در فهم درست و خوانش علمی آثار وی بوده و هستیم.
برگردان آثار شریعتی به سایر زبان‌ها و بویژه به زبان‌های نزدیکی همچون عربی امکان خوانشی نو را برای خوانندگانی جوان و با فطرتی پاک و رها از پیش‌داوری‌های گوناگون فراهم می‌آورد و همچنین، باب برداشت‌هایی نو، مبتکرانه و دگراندیشانه را می‌گشاید. و به این طریق، راهی برای گفتگویی جهان‌شمول‌ و فراگیرتر میان اندیشه‌ورزان جهان جنوب و تمدن اسلام، و مطالعات به‌سبک «فرودستانه»(Subaltern Studies) و مطالعات «پسا-استعماری»، هموار می‌گردد.
و به این امید.


👈 لینک بخش اول

#چه_باید_کرد
#یادداشت
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

🖋احسان شریعتی

🔷🔸 آنها که «رادیکالیسم» شهید فاطمی را مورد انتقاد قرار می‌دهند، غالبا در این کلام دکتر مصدق تأمل لازم را نکرده‌اند که : «اينجانب به ملی بودن صنعت نفت و جنبهٔ اخلاقی آن، بيش از جنبهٔ اقتصادی آن معتقدم..، کار تدنی (پستی) اخلاقی به جائی رسيده که باعث ننگ ھر ايرانی شده است!"

طرح: م.م.

#شهید_فاطمی
#مصدق
#نهضت_ملی
#ایران
#آزادی
#دیدگاه
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍ ‍‍ 🔷🔸بیانیه مشترک تعدادی از فعالان سیاسی، مدنی و فرهنگی، در حمایت از اعتراضات مردم، به‌شرح ذیل:

به‌نام خدا

🔸تصمیمات اقتصادی اخیر و برخورد شدید با معترضان نشان می‌دهد حاکمان عبرتی از اعتراضات عمومی پیشین نگرفته‌اند. آنان که به خیابان آمدند مستضعفین و ستمدیدگانی بودند که انقلاب برای نجات آنان برپا شده بود. نباید به بهانهٔ برخی خارج‌نشینان که به‌دنبال موج‌سواری هستند، خیل عظیم معترضان را مقلدان گوش به فرمان سلطنت‌طلبان و مجاهدین دانست. نباید به اعتبار حضور احتمالی چند تیم تروریستی مردم نگون‌بخت جان‌به‌لب رسیده را باغی و یاغی نامید. نباید به‌زعم آن‌که مقامات امریکایی مدعی حمایت از معترضان هستند، عامل نارضایتی اعتراض‌کنندگان را تحریک بیگانگان قلمداد کرد. مگر می‌توان تردیدی بر حضور ساکنان فقیر مناطق حاشیه شهرها در اعتراضات داشت، مگر می‌توان کمترین شکی در باره حضور تهی‌دستان زینبیهٔ اصفهان، اسلام‌شهر تهران ،کوت‌عبدالله اهواز، و امثال آن در اعتراضات اخیر داشت؟

🔹چرا آنان که قرار بود حقوق‌دان باشند به منش امنیتی-نظامی خود بازگشته‌اند؟ کدام مقامی از این‌که اعتراض فرودستان شهری را سرکوب کرده به خود خواهد بالید؟ پس از این با چه اعتبار و آبرویی می‌توانید تهیدستان را به امید تشکیل مجلسی در راس امور به پای صندوق های رای کشانید؟

🔸بر فرض که خون‌ها شسته شوند، بر فرض که فقرا به زندگی سراسر رنج خود باز گردند، بر فرض که جوانان عاصی در گوشه‌ای پنهان شوند، بر فرض که دانشجویان راهی بازداشتگاه شده و یا سرخورده به کلاس‌ها برگردند، بر فرض همه‌ی اینها آیا نمی‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده‌ شعله‌های اعتراض باز هم افروخته خواهد شد؟ مگر آموزه‌های دینی به ما نیاموخته‌اند که "الملک یبقی مع الکفر ولایبقی مع الظلم"؟

🔹ما ضمن اعتراض به برخوردهای خشن، غیرقانونی و غیرانسانی با مردم ناراضی اعلام می‌کنیم:

1. عامل اصلی اعتراضات اخیر، نابسامانی‌ها و بحران‌های اقتصادی-اجتماعی حاصل از سیاست‌های نادرست حکومت است که جز با اصلاحات ساختاری از طریق آغاز گفتگوی ملی در داخل کشور برای بهبود وضعیت ممکن نیست.

2. اکثر معترضان، ایرانیان ناراضی از "فقر" و "فساد" و "تبعیض" و ناتوان از تأمین معیشت خود و خانواده‌شان بودند. وظیفهٔ هر نظام مردمی عذرخواهی جدی از آنها به سبب تحمیل چنین شرایط سهمگینی است. به‌ویژه عذرخواهی و دل‌جویی از خانواده‌های جان‌باختگان وظیفه دینی و انسانی مسئولان امر است.

3. آزادی معترضان بازداشت‌شده و پرهیز از تکرار رویه‌های گذشته، از جمله تحت‌فشار قرار دادن بازداشت‌شدگان، می‌تواند راه را برای ایجاد آرامش نسبی و آغاز گفت و گوی ملی برای خروج از بحران فراهم آورد.

4. ما اعتقاد راسخ داریم به‌‌رغم همه‌ی فشارها باید از هرگونه اعمال خشونت پرهیز کرد. بی‌تردید گسترش دامنه خشونت کمترین دستاوردی برای مدافعان منافع ملی، تمامیت ارضی، عدالت و آزادی نخواهد داشت.

سی‌ام آبان 1398


📌هاشم آقاجری- قربان بهزادیان‌نژاد - سیدعلیرضا بهشتی - علیرضا بهشتی‌شیرازی - حبیب‌الله پیمان - علیرضا رجایی - حسین رفیعی - رضا رییس‌طوسی- فریدون سحابی - احسان شریعتی -فیروزه صابر - کیوان صمیمی- طاهره طالقانی- ابوالفضل قدیانی - نظام‌الدین قهاری - فاطمه گوارایی - محمد محمدی‌اردهالی- سعید مدنی

#بیانیه
#آزادی
#اعتراضات
#معیشت
#اقشار_محروم
#گفتگوی_ملی
#ایران

✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍ ‍‍ 🔷🔸اعمالِ سیاست‌های موسوم به «نولیبرال»، به‌سبک «اقتدارگرایانه»

🖋احسان شریعتی

🔸هفته سختی را از سر گذراندیم. شنیدن منظم خبرهای بد، و ازجمله بدترین‌شان، جان باختن شماری از هم‌میهنان معترض در خشونت‌ها و تعدی‌های خیابانی و در حاشیهٔ شهرها از سویی، آمیخته با بی‌خبری عمومی ناشی از قطع اینترنت سراسری از دیگرسو، که حسّ پرتاب‌شدگی به نیم قرن گذشته را القا می‌کرد، تجربه‌ای نادر، اندوهبار و نگران‌کننده،‌ بود.

🔹شیوهٰ غیرمترقبه و غیرمردمسالارانهٔ اعلام و اعمالِ افزایشِ چندصد درصدی بهای بنزین و سوخت (و پیش‌بینی پیامدهای ناگزیر آن بر صعود سیستماتیک قیمت همهٔ کالاها و خدمات)، در شرایط پیشینی بحران معیشتی و در حلقهٔ محاصرهٔ تحریم‌ها ، تصمیمی معمایی بود که بهای سنگینی را بر عهدهٔ نظام و بر گردهٔ مردم ‌می‌گذارد. عجیب‌تر از خود خبر، فقدان قبلی نظرخواهی شفاف عمومی از مردم و نمایندگانشان، و غیاب ارايهٔ بعدی توضیحی توجیه‌گر و اقناع‌کننده از سوی مسئولان بود. پیامدهای سهمناک تداوم چنین سیاست‌ها و روندهایی از پیش روشن وپیش‌بینی‌پذیر است.

🔸در ایام زاد روز آموزگاری بسر می‌بریم که از همان آغاز راه خویش، این کلام منسوب به اباذر را می‌ستود که «در شگفتم از کسي که در خانه‌اش ناني نمی‌يابد و با شمشير آخته‌اش بر مردم نمی‌شورد». پس در این هنگامه نیز، بر پویندگان وفادار به راه و پیمان اوست که با اعلام همبستگی با همگی مصیبت‌زدگان و صدمه‌دیدگان حوادث فجیع هفتهٔ گذشته، به بزرگداشت «مسکوت» آرمان و آموزه‌های آن معلم، در تقدیسِ تثلیثِ «آزادی، عدالت و معنویت»، همت بورزند.

#آزادی
#عدالت
#معنویت
#اعتراضات
#هشتاد_ششمین_تولد_شمع
#یادداشت
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

🔷🔸شریعتی به «دموکراسی رادیکال» باور داشت (مردم‌سالاری مستقیم شورایی)

🖋احسان شریعتی

☀️بمناسبت ۲ آذر ۸۶مین زادروز آموزگار «مردم» علی شریعتی

🔸«مردم» در اندیشه شریعتی از جهان‌بینی فلسفی او می‌‌آید؛ آنجا که می‌گوید در جهان‌بینی توحیدی و در خوانش قرآنی در حوزه‌های تاریخی، اجتماعی و اقتصادی می‌توانید جای «الله»، «ناس» را بگذارید؛ یعنی در همه عرصه‌های تاریخی، اجتماعی و اقتصادی مردم نمایندهٔ خدا هستند یا اراده و دست خدا از آستین خلق برون می‌آید. به‌این‌ترتیب مبنای مردم‌سالاری در اندیشه شریعتی نوع جهان‌بینی و هستی‌شناسی او، یعنی توحید، است.

🔹دکتر شریعتی در آن مقطع مشخص تاریخی نیل به دموکراسی را با طی یک دوره گذار ممکن می‌دانست. و این «تز» تحت‌تأثیر جنبش‌های رها شده از استعمار که در کنفرانس باندونگ ۲۴ کشور آسیایی و افریقایی و بعدها جنبش‌ «غیرمتعهدها» به‌رهبری نهرو و ناصر و..، اعلام کرده بودند که پس از کسب استقلال، از طریق «دموکراسی متعهد و مهتدی» به سوی دموکراسی پیش می‌روند. از سوی دیگر، شریعتی از این نمونه برای فهم و تبیین مفهوم امامت در تشیع که به‌شکل خاصی قایل به تداوم نوعی رهبری فکری است، استفاده می‌کند. تشیع به این قائل است که در دورهٔ غیبت، دوره امامت خاص یا در تداوم نبوت پایان می‌یابد و در نگاه شریعتی در این دوران است که رهبری عقیدتی فرهمند فردی در چند نسل تمام می‌شود و دموکراسی آغاز می‌شود (مشابه تعریف «خاتمیت» نزد اقبال لاهوری که معادل استقلال رأی آدمی از انتقال وحی توسط پیامبران است). 

🔸ماهیت اندیشه و پیام شریعتی به‌عنوان یکی از معلمان اعتراض‌ و انقلاب علیه استبداد و سلطه و اقتدارگاه خوب فهمیده نشده است. تفکر او عمیقا مردم‌سالارانه بود و استقلال، آزادی و عدالت جز‌ء ذاتی آرمان‌های اصلی و اساسی شریعتی بود. این حکایت در اندیشه و راهکار «نوشریعتی»ها تا تحقق کامل طرح‌های توسعه‌ای که به عدالت و آزادی و عرفان یا همبستگی معنوی بینجامد، همچنان باقی است، چراکه موانع و مشکلاتی که هنوز در برابر مردم وجود دارد، نشان می‌دهد که اندیشه و منش اعتراضی شریعتی‌وار همچنان زنده و مطرح است و مدافع خواست‌های حق‌طلبانه مردم و مطالبه‌گر از مسئولان، تا رفتار و شیوه برخورد و مدیریت خود را در مواجهه با بحران معیشتی-اجتماعی و حقوقی-سیاسی حاد کنونی، «اصلاح» کنند.

📌متن فوق طی بحثی که در میز گردی با دکتر صادق زیبا کلام و دکتر سعید مدنی در روزنامه شرق به مناسبت هشتادششمین تولد دکتر علی شریعتی مطرح گردید.

#حقوق_مردم
#دموکراسی_رادیکال
#آموزگار
#هشتاد_ششمین_تولد_شمع
#یادداشت
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati


📌 برای مشاهده مطالعه متن به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید.


https://b2n.ir/627421

🔷🔸واکاوی یک انفجار

🎙گفتگوی احسان شریعتی با پایگاه خبری جماران بخش های از این گفتگو به شرح ذیل باشد.

🔸اعتراضات آبان ۹۸ نشان دهندهٔ شکاف میان مردم و حاکمیت به‌معنای اعم خود است. این شکاف در دو دههٔ اخیر هم به‌صورت سیاسی و هم اقتصادی خود را نشان داده است. اما آنچه شرایط را بحرانی‌تر می‌کند عدم شفافیت، ابهامات و معماهایی است که به‌دلایل گوناگون هم می تواند از درون نظام برخیزد و و هم از سوی سرخوردگان و حاشیه‌نشینان جامعه هم از خارج از کشور و قدرت‌های بیگانه روی آن سرمایه‌گذاری شود و بهره‌برداری‌های لازم صورت گیرد، به‌گونه‌ای که این شکاف حالتی انفجاری و خشونت کور وتخریبی مطلق به‌خود بگیرد؛ و البته این روند می‌تواند ما را وارد فازی کند که سرنوشتی مشابه لیبی، سوریه یا افغانستان پیدا کنیم.
🔹پس از انتخابات سال ۸۸ یک جنبش مدنی اعتراضی در مورد بحث رای و اقتضای شفافیت سیاسی به‌وجود آمد. اما پس از این‌که آن وقایع به نتیجهٔ مشخصی نرسید، جامعه در دههٔ بعد وارد فاز جدیدی شد و حول مسائل مطالباتی و صنفی و با کنش‌گری و واکنش‌های انفجاری در جنبش‌ها و حرکت‌های اجتماعی-اقتصادی علیه سیاست‌های کلان «نولیبرالی» که آزادی قیمت‌ها، گرانی و تورم و اختلافات طبقاتی را تشدید می‌کرد، شکل گرفت. در حالی‌که بحران معیشتی موجود باعث شده تا علاوه بر این‌که طبقهٔ متوسط نگران آیندهٔ خود شوند، اقشار تهی‌دست دیگر ناتوان از ادامه بقا شوند.
🔸این شعارهای حاشیه‌ای که به‌شکلی واکنشی به‌ویژه در اعتراضات دوسال قبل سرداده شد، و گاه ادامهٔ آن‌را در شعارهای نژادی پاسارگاد و کمتر در اعتراضات اخیر شاهد بودیم، واکنش‌هایی اند که ناشی از قیاس غلط یا مغالطه میان وضع موجود با وضع گذشته برمی‌خیزد و تمامیت آن یعنی اینکه چگونه وضع گذشته به وضع فعلی تبدیل شد، و این از دل آن برآمد ناگفته می‌ماند. مقایسه‌های میان وضع موجود با گذشته تنها در بُعد آزادی‌های اجتماعی و یکسری نمادهای صوری مشابه و اغلب مربوط به دورهٔ کوتاه بهای نفت بالا و ریخت-و-پاش‌های ناشی از آن در جامعه، صورت می گیرد. در حالی‌که باید یک مقایسه اساسی میان آن دوره با سیستمی آزاد و دموکراتیک و معطوف به عدالت اجتماعی صورت گیرد تا وضع واقعی آن دوران به تصویر کشیده شود.
🔹اقلیت‌ها و بقایای نظامات و نیروهای سابق با قدرت مادی و تبلیغاتی به ارث مانده از گذشته و به اتکای بر قدرت‌های بزرگ و رقیب منطقه می‌خواهند جنبش‌های انتقادی و اعتراضی جامعه را تقلیل به اثلیت همفکر خود دهند و تصرف کنند. آنها همچنین سرمایه گذاری می‌کنند برای اینکه جنبش ها را به‌سمتی که می‌خواهند هدایت کنند؛ همانطور که در درون نظام نیز کسانی تلاش می کنند تا کل اعتراضات را به «اغتشاش‌گری» تقلیل دهند، این دو طیف مکمل هم می‌شوند تا صدای واقعی اعتراض مردم شنیده نشود. در چنین وضعیتی جنبش مطالبه محور مردم قربانی این دو طیف می‌شود.
🔸اگر نوعی «کنفرانس ملی» با حضور معتمدین مردم از سویی و شخصیت‌های مورد اعتماد نظام از دیگرسو برای بررسی حوادث اخیر تشکیل شود، نشان رشد و بلوغ عمومی کشور ما در جهان تلقی خواهد شد. زیرا ما فراسوی فکر قصاص و محاکمه بازداشت‌شدگان اعتراضات اخیر، نیاز به تشکیل نهادی برای بررسی منصفانه و بی‌طرفانه ابعاد و خسارات وقایع، فراسوی برخوردهای جناحی و تصفیه‌حساب‌های سیاسی، اخیر داریم. و خلاصه، شیوهٔ برخورد به‌گونه‌ای باشد که هم افکار عمومی ایران و هم افکار عمومی دنیا را قانع کند.
🔹امروز با وسایلی که وجود دارد، همه چیز در دنیا علنی است. یعنی همانطور که ما اعتراض «جلیقه زردها»ی فرانسه را لحظه به لحظه در شبکه‌ها می‌بینیم، آنها نیز اعتراضات درون کشور ما یا کشورهای دیگر مشاهده می‌کنند. نباید چنین تلقی کنند که به‌ محض بستن اینترنت دیگر خبری منتشر نمی‌شود. بی‌ تردید روش‌هایی نظیر پارازیت و فیلتر جوابگو نیست و تنها باعث ایجاد درآمد برای اشخاصی می‌شود که از این راه در کنار ارایه راه‌های دورزدن این امور امرار معاش می‌کنند. شاید هم مشاوره‌های چنین قشر و افراد «تکنیسینی» است که مسئولین را مجاب می‌‌کند تا از چنین راه‌کارهای ناموفقی استفاده کنند. ولی نه مسئولین و نه مردم نباید فریب چنین روش‌هایی را بخورند و چنین برداشت شود که اگر بیش از یک هفته اینترنت قطع شده، این امر باعث امنیت عمومی شده است. متاسفانه برخی چنین نگاهی دارند. در حالی‌که ادامهٔ چنین روندی خود دامن‌زننده به حسّ ناامنی می‌شود. به نحوی که وقتی ما از وقایع خبر نداشته باشیم، باعث پخش نگرانی عمومی و گسترش شایعات در کشور می‌شود. قطع اینترنت و اقداماتی از این دست بیش از آن‌که منجر به امنیت برای کشور شود، اقدامی تحریک‌کننده در جامعه است.

#ایران
#اعتراضات
#آزادی
#عدالت
#گفتگو

✅ @Dr_ehsanshariati

📌برای مشاهده مطالعه این متن به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید

https://b2n.ir/978219

🖋احسان شریعتی:

🔷🔸»..."جهانی دگرخواهي" که اندیشه‌ٔ چپ نو سخنگوی آن خواهد بود، و دال مرکزی آن عدالت است، امکان تغییر و دگرزیستی را از حالت تخیلی خارج می‌کند. عدالتی همراه با آزادی و کرامت انسانی که تکیه‌اش بر جوانان باشد. بازگشت به اندیشه‌ٔ رادیکال فلسفی از حیث انتقادی و گرویدن به عدالت به‌معنایی که گفته شد. گذشته‌گرایی و محافظه‌کاری در همهٔ اشکال ناسیونالیستی افراطی و مذهبی بنیادگرایانه رو به افول اند؛ ما به اندیشمند دوره «پسا-پُست مدرن» نیازمندیم؛ می‌بایست به موضوعات انضمامی پرداخت و وضع موجود را نقد ساختاری کرد.«

📌از گقتگو به‌مناسبت روز جهانی فلسفه

#عدالت_‌خواهی
#آزادی_‌خواهی
#گذشته‌گرایی
#بنیادگرایی
#دیدگاه
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

🔸گفت‌وگوی اختصاصی «این‌صدا» با احسان شریعتی | فرزند دکتر شریعتی و فارغ‌التحصیل فلسفه از دانشگاه سوربن فرانسه

🔹فلسفه در عصر افول ایدئولوژی‌ها و زیست پساپست‌مدرن / جوانان و ایده تغییر در ایران



https://inseda.ir/?p=715

@inseda_ir

احسان شریعتی

🔷🔸امروز در آستانهٔ فرارسیدن روز دانشجو (۱۶ آذر ۱۳۳۲)، شماری از دوستان و اعضای خانواده شهدا، بر مزار «سه آذر اهورایی» (بزرگ‌نیا، قندچی، شریعت‌رضوی) در امامزاده عبدالله شهر ری حضور یافتند و با خواندن سرود و ایراد سخنانی دربارهٔ نحوهٔ تداوم جنبش ملی و مردمی ایران از صدر مشروطه تاکنون، یاد شهدای جنبش دانشجویی را گرامی داشتند.


#جنش_ملی
#جنبش_دانشجویی

✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍ ‍‍ 🔷🎙نهضت دموکراتیک ادامه دارد

📌خلاصهٔ سخنان احسان شریعتی در مراسم روز دانشجو بر مزار سه آذر اهورایی (در جمع دوستان و اعضای خانواده شهدا)

🔸امروز در آستانهٔ روز دانشجو، در اینجا جمع شده‌ایم تا یاد و خاطره شهدای جنبش دانشجویی سال ۳۲ را پاس بداریم. پاسداشت روز دانشجو و جنبش دانشجویی طی ۶۶ سال گذشته هرساله برگزار شده و به یک روال و رویه و سنت تبدیل شده است، اما همیشه و حتی امروز، امکان مراسمی شایستهٔ این نام و این روز میسر نبوده است.
🔹حرکت مردم ایران برای تغییر-و-تحول‌خواهی و ورود به عصر جدید از یک سدهٔ پیش شروع و همچنان جاری بوده است. اهداف و شعارهای این جنبش پیش و پس از انقلاب همواره آزادی و استقلال، عدالت و توسعه، علیه استبداد داخلی وابسته به استعمار خارجی، و نظام‌های استثمارگر فئودالی و کاپیتالیستی (و پورژوایی کمپرادور) بوده است.
🔸برای نیل به عدالت اجتماعی، در بهمن ۵۷ که انقلاب ضدسلطنتی بیانی مذهبی پیدا کرد، مردم شعار «حکومت عدل علی» سرمی‌دادند، اما امروز پس از ۴۰ سال شاهد فقر و فلاکت، رشد شکاف طبقاتی، تورم و گرانی و خلاصه بحران معیشتی خیل عظیم بیکاران و گرسنگان هستیم که با توجه به غنای منابع و سرمایه‌های عظیم طبیعی و انسانی این سرزمین، ناتوانی در نیل به آن آرمان ممکن را باید فراتر از سوءمدیریت، ناشی از نقص و خلل در مبانی فکری و علمی طراحی مسیر‌ توسعه اقتصادی در نظام‌های گذشته و حال دانست.
🔹با توجه به این‌که از صدر مشروطه تا کنون ملت ما از پیش‌قراولان تلاش‌های خلق‌های منطقهٔ خاورمیانه بوده‌است؛ و هنوز هم چون انقلاب‌ها از اینجا شروع شده‌اند، چشم دنیا به‌سوی ایران است که به چه سمت می‌رود، و هنوز هم به‌نظر ما، سرنوشت نهضت و انقلاب‌های گذشته رقم نهایی نخورده است، یعنی نهضت دموکراتیک ادامه دارد و نفس مطالبه‌گری و حرکت‌های دهه‌های اخیر، نشان‌گر حقانیت ذات و جوهر جنبش‌های گذشته و استمرار و زنده بودن جهت حرکت این ملت است که بیش از یک قرن سابقه مستمر دارد.
🔸بنابراین، نباید در کوتاه‌مدت ناامید شویم از روند بلند تطور تاریخی، خصلت سهمناک حوادث و پرداختن بهای سنگین نسبت به دستآوردهای ناکافی و ناکامی‌های تاکنونی. و در اینجا، مقصود از وفاداری و پای‌فشردن بر مواضع و زنده نگه داشتن حافظهٔ گذشته، انتقال حافظه و هویت به نسل‌ جوان ‌مااست. زیرا اگر حافظه‌ منقطع شود، اشتباهات گذشته دوباره تکرار خواهند‌ شد؛ و آنها که مسئول عقب‌گرد ها و ناکامی ها بودند مجدداً با چهره‌ای جدید وارد صحنه می‌شوند و خود را محق و طلبکار جلوه خواهند ‌داد؛ چون می‌پندارند مردم فراموش کرده‌اند. در حالی‌که هیچ رویداد تاریخی فراموش نمی‌شود و به‌خلاف شعارهای کلیشه ای که دایم شنیده می‌شود مثل این‌که «فراموش نمی‌کنیم، اما می‌بخشیم»، نه فراموش می‌کنیم و نه ازپیش می‌بخشیم، بل‌که بنابه دلایل طبیعی و حقوقی، قاعده باید این باشد که عدالت می‌بایست اجرا شود و آنگاه اگر قربانیان خواستند ببخشند این یک استثنا است و البته به‌لحاظ اخلاقی بس ارزشمند. هدف ما، اما، از طرح ضرورت مبارزه با فراموشی، و تاکید بر اجرای عدالت قضایی و جزایی، انتقام‌جویی نیست، بل‌که جلوگیری از تکرار جنایات و حوادث در آینده است. پس شعار ملی باید این باشد که «دیگر، هرگز مباد!»
و باید بدانیم که مسئول هر دستاورد و یا هر پس‌رفتی، همواره بنابه تعریف، «مسئولین» اند و آن و این یک از مسئولین نباید از مردم و از منتقدان و مخالفان طلبکار باشد که چرا اعتراض و انقلاب کردید؟! و یا شما روشنفکران بودید که ما را به اینجا کشاندید! و امثال این ادبیات که امروزه به‌شکل مهوعی شیوع و وفور یافته است. مخالفت با وضع موجود همیشه واکنشی بوده است علیه سیاست‌های حاکم مسئولین. و از اینروست که مطالبهٔ نهادی «حقیقت‌یاب» برای روشن شدن مسئولیت‌ها در سطح ملی ضرورتی تاریخی است.
🔹درآستانهٔ فصل انتخابات هستیم و باید دانست که در فضای کنونی امید و اعتماد ملی سخت آسیب‌دیده و مصیبت‌زدهٔ حوادث اخیر است و دل و دماغی برای حضور و مشارکت در این سپهر ندارد. جنبش «ملی و مردمی» (مستقل از قدرت‌های خارجی و مطالبه‌گر عدالت-و-آزادی)، در شرایط کنونی فراسوی روش‌های کلاسیک «انتخاباتی» اصلاح-و-اعتدال‌طلبی‌های صوری و سازش‌کارانهٔ تاکنونی و البته با پرهیز از لغزش به ورطهٔ خشونت کور و شورش‌گری واکنشی از سوی دیگر، در پی حضور متحد و متشکل در صحنه و عرصهٔ اجتماعی و در جستجوی «راه سومی» است که به‌شیوه‌های مدنی و انسانی، به اعتراض و مطالبه‌گری بپردازد و به جایگزین‌سازی بدیل‌های عملی بیاندیشد و گفتار منطقی نوینی و راه‌کارهای علمی‌ای را برای آینده بگشاید.

#جنبش_دانشجویی
#جنبش_اعتراضی
#راه_سوم
#مطالبات_عمومی
#روش_کلاسیک_انتخاباتی

✅ @Dr_ehsanshariati

📽امروز دانشگاه تهران

🔷🔸روشنفکر و سراب قدرت

🖋احسان شریعتی

📌روزنامه اعتماد تاریخ۱۳۹۸/۰۹/۱۷

🔸» ... روشنفکر می‌بایست بدیل بهتری را که هنوز برای جامعه «تخیلی» به‌نظر می‌رسد، به جامعه بنماید؛ نشان دهد که جهان آزادتر و آبادتر و توسعه‌یافته‌تری ممکن است. این بدیل‌ها تنها نظری، آرمانی و اتوپیایی نیست، مثل شعارهای اول انقلاب نسل ما. بلکه سیستم تأمین‌کننده منافع اکثریت و اقلیت مردم در جامعه‌ای ثروتمند همچون ما بایستی به‌شکل عملی و علمی برقرار شود، آنچنان که در بسیاری از کشورهای جهان پوشش‌های اجتماعی وجود دارد. وضع موجود باید نقد منظم شود و به تفکر مانعی که نمِی‌گذارد این بدیل شکل بگیرد، حمله شود...«

#روزنامه_اعتماد
#روشنفکران
#سراب
#قدرت
#یادداشت
#احسان_شریعتی


✅ @Dr_ehsanshariati

📌 برای مطالعه یادداشت به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید

📸تصویر: ملاقات اسکندر و دیوژن



https://gourl.page.link/Dzk6

‍‍ ‍‍ 🔷🔸انتخابِ «گفتگو»یی فرا-انتخاباتی

🖋احسان شریعتی

🔸در روز جهانی «حقوق بشر»، و در ایامی که بی‌رغبتی عمومی، ناشی از حوادث خونین آبان‌ماه گذشته، نسبت به جوّ انتخاباتی مقننهٔ پیش‌رو، در اختلاف‌نظرهای جاری پیرامون ضرورت شرکت یا غیبت نیز بازتاب ‌‌یافته است، بازخوانی متن زیر از هانا آرنت می‌تواند نگاه فراخ‌تری از ضرورت، هدف و نحوهٔ حضور گفتگویی در حوزهٔ عمومی به ما ببخشد.

🔹مسیر بازسازی دنیای مشترک انسانی و بازیابی «دوستی» مدنی، گذار الزامی از صندوق رأی نیست، بل‌که تمهید شرایط امکان یک «گفتگو»ی واقعی در سپهر سیاسی است. به این معنا که نقطهٔ ثقل گفتگوی واقعی، یعنی همراه با تنش و چالش مدنی، فراتر از میدان خالی باقی‌مانده از تیغ «نظارت استصوابی» خواهد رفت و در سراسر عرصهٔ اجتماعی توسط آراء عمومی بیان خواهد شد؛ یعنی «راه سومی» فراسوی سازش و خشونت.

🔸«امروزه عادت کرده‌ایم که در دوستی فقط پدیدهٔ صمیمیت را ببینیم، آنجا که دوستان بدون در نظرگرفتن جهان و مقتضیات آن، قلب‌های خود را بر یکدیگر می گشایند... روسو، و نه لسینگ، بهترین نمایندهٔ این تصور، مطابق با ازخودبیگانگی فردی مدرن است، که فقط با جدایی از هر نوع زیست عمومی و به‌شکل خصوصی و رو-در-رو، می‌تواند آشکار شود. ازاینرو درک اهمیت سیاسی دوستی برای ما دشوار است. برای نمونه، هنگامی که نزد ارسطو می‌خوانیم که دوستی میان شهروندان، فیلیا -philia- ، یکی از شرط‌های اساسی بهروزی مشترک است، میل داریم اینطور بپنداریم که ارسطو تنها از نبود تفرقه و جنگ داخلی در دل شهر سخن می‌گوید. برای یونانیان اما، جوهر دوستی عبارت از گفتار بود. آنها بر این باور بودند كه تنها نوعی «با یکدیگر-سخن گفتن» دایمی، شهروندان را در یک دولتشهر-پولیس- متحد می‌سازد. با گفتگو است که اهمیت سیاسی دوستی و انسانیت خاص آن ظهور می‌یابد. گفتگو (به‌خلاف محاورات صمیمانه خصوصی که در آن جان‌های فردی از خود می‌گویند)، هرقدر هم که از لذت حضور دوست متأثرباشد، د‌ل‌مشغول جهان مشترکی است که تا آن‌هنگام ‌که انسان‌ها دایما دربارهٔ آن بحث نکنند، به‌معنای دقیق کلمه «غیرانسانی» می‌ماند. زیرا جهان ازآن‌رو که توسط آدمیان ساخته شده انسانی نیست و بدان‌رو که صدای انسان در آن طنین می‌اندازد انسانی نمی‌شود، بلکه تنها آن‌گاه که موضوع دیالوگ می‌گردد، انسانی می‌شود. امور جهان با هر شدتی که ما را متآثر سازند، با هر عمقی که ما را منقلب سازند و برانگیزانند، تنها لحظه‌ای برای ما انسانی خواهند شد که بتوانیم با همنوعان خود دربارهٔ آن بحث کنیم. هر چیز که نتواند موضوع دیالوگ قرارگیرد، می‌تواند بسیار والا، سهمناک یا رازآلود باشد و حتی صدایی انسانی برای پژواک یافتن در جهان بیابد، اما در حقیقت انسانی نیست. ما با سخن گفتن پیرامون آنچه در جهان و در ما می‌گذرد آنها را انسانی می‌سازیم و در این سخن گفتن می‌آموزیم که انسان باشیم. چنین انسانیتی که در گفتگوهای دوستی تحقق می‌یافت را یونانیان انساندوستی -فیلانتروپیا- می‌نامیدند، «عشق به بشر»، زیرا این انسانیت در آمادگی برای تقسیم کردن جهان با دیگران نمودار می‌شود.»

📌 هانا آرنت، «انسان‌ها در عصر ظلمت» ، ص ۲۴

#انتخابات
#حقوق_بشر
#نظارت_استصوابی
#یادداشت
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

📸تصویر: «صندلی شکسته»، سازمان ملل

🔷🔸"انتخابات يااستصوابات؟"

📌گفتگوی احسان شریعتی با پایگاه خبر تحلیلی انصاف نیوز در رابطه با انتخابات آینده مجلس که محورهای آن به شرح زیر می باشد:


🔸- استقبال عمومی به‌نظر من کم خواهد بود. از همین آستانهٔ ورود سیر داستان روشن است. نامزدهای کمی از صف اصلاح‌طلبان یا چهره‌های مستقل و منتقد ثبت‌نام کرده‌اند. دلیل این سردی فضا هم روشن است که حوادث خونین آبان گذشته است. نحوه‌ی تصمیم‌گیری، اعلام و اعمال شوک افزایش قیمت بنزین و سوخت، و این که این تصمیم از طریق عادی مجلس نگذشت؛ مشروعیت و موثر بودن این نهاد را زیر سوال برده است. چنان‌که وقتی رئیس دولت می‌گوید من هم در روزنامه خوانده‌ام، کارکرد نهاد دولت هم پرسش‌برانگیز می‌شود. همه‌ی این‌ اخبار باعث می‌شود اصل و کارکرد و اهمیت این نهادها به پرسش گرفته شود. و این از پیش معلوم بوده و شاید عالمانه و عامدانه هم این شیوه، یعنی با پیش‌بینی چنین نتیجه‌ای، اتخاذ شده باشد؟!

🔹- گذشته از چهره‌های ثابت همیشگی حامی جناح غالب، چند تن از شخصیت‌های اصلاح‌طلب یا مستقل هم می‌کوشند از این فضا برای حضور و اظهار نظر و ارایهٔ تحلیل‌ها و مواضع خود استفاده کنند و در صورت ردّ صلاحیت عدم شرکت خود را موجه سازند. در هر حال و با هر انگیزه، این پرسش عمومی در برابر نامزد‌ها مطرح می‌‌شود که صلاحیت شما هم اگر تایید شد و به مجلس راه یافتید و بار دیگر «دور زدن» مجلس تکرار شد؛ چه خواهید کرد؟ زیرا وقتی نمایندگان نتوانند صدای همهٔ گرایشات و مطالبات جامعه را به‌صورتی رسا و روشن بیانگر باشند و خواستِ تغییر-و-تحول مورد نظر اجتماع را از طریق نهادهای رسمی انتخابی اعلام و اعمال نکنند، و در یکی از مهم‌ترین مسائل مملکتی برای اجتماع، وقتی مجلس حرف اول و تعیین‌کننده‌ را نزند، اصل «دموکراسی نمایندگی» حتی در جوامع دموکراتیک و صنعتی پیشرفته مثل فرانسه هم زیرسوال می‌رود، چه رسد به جامعهٔ ما و یا کشورهای جهان‌سوم سابق مانند شیلی، لبنان، و عراق.

🔸دوگانگی ساختاری در نظام و قانون‌اساسی هم مشکل را مضاعف می‌سازد. زیرا مردم‌سالاری «نمایندگی» در اینجا، از دو جنبه زیرسوال می‌رود: یکی با نظارت نهادهای انتصابی و در رأس همه «نظارت استصوابی» که مانع می‌شود همهٔ گرایشات ملی با تمام تنوع خود در مجلس نمایندگی شوند. و از جانب دیگر، همان مشکل دموکراسی «غیرمستقیم» در جهان که با فاصله افتادن تدریجی میان موقعیت و امتیازات نمایندگان و مردم، «سیادت» ملی به تعبیر ژان-ژاک روسو، به‌نوعی غصب و مسخ می‌شود. درعین‌حال در همین دموکراسی‌های نمایندگی غیرمستقیم هم مجلس و نهادهای منتخب حرف اول و اصلی را می‌زنند، اما در کشور ما با این توجیه که وضعیت‌های «استثنایی» زیاد پیش می‌آید، مثل جنگ و تهدیدهای خارجی و اختلافات درونی و جناحی و..، جملگی موجب می‌شوند که تصمیمات فوق‌العاده و فراقانونی مکرر گرفته شود.


🔸- یکی از ویژگی‌های کشورهای پیشرفته‌ٔ صنعتی به‌لحاظ سیاسی وجود احزاب است. خرد جمعی‌ از طریق تشکل‌های جمعی تصمیم می‌گیرد. در کشورهایی مانند ما به این علت که تشکل سیاسی در قالب احزاب و جبهه‌های سیاسی ممتنع و ضعیف بوده است (چنانکه تشکل صنفی اقشار و طبقات مولد)، و فقط در ایام انتخاباتی است که فعال می‌شوند و گاه حتی در همین ایام زاده و بعد ناپدید می‌شوند، کار جمعی، شفاف و با ساز-و-کار‌های دموکراتیک صورت نمی‌گیرد (مانند مشکلات آن «لیست امید»قبلی). در نتیجه یا به‌ناگزیر فردی عمل می‌کنند و یا گاه پس از انتخاب‌شدن مواضع متفاوتی می‌گیرند که با وعده‌های انتخاباتی نمی‌خواند و حتی گاه مخالف خط قبلی و خیانت به خود است. شرکت، تحریم، و هر تاکتیکی در امر انتخابات یک عمل جمعی و تشکیلاتی است و نه اقدامی فردی و موضعی نظری.

#مجلس
#انتخابات
#استصوابات
#نهادهای_موازی
#صدای_آبان
#گفتگو
#احسان_شریعتی



✅ @Dr_ehsanshariati

📎 برای مطالعه کامل به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید

https://v.gd/bexoa0