اصل و نسبِ کریم‌خانِ زند و ایلِ زند(از ایلاتِ لک)

#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
بعضی برآنند که این طایفه زند را به جهتِ آن خوانند که زرتشت، محافظت از کتابِ زند و اوستا را به ایشان محول کرده بود... طایفه‌ی زند اگرچه بسیار نیست و شعبه‌ای است از لک ، لکن در میانِ سایرِ قبایل اعتباری عظیم و امتیازی خاص دارد...

📚بن‌مایه: تاریخ ایران سرجان ملکم، عهد قاجار، ترجمه‌ی میرزا اسماعیل حیرت، رویه‌ی ۵۱۹
#زند
#زندیه
#زند_لک
@Doroodfaraman

انور شیرازی/شاهزاده نابینا

شاهزاده ابراهیم خان #زند کوچکترین پسر کریم خان #زند سرسلسله پادشاهی #زندیه ایران بود. وی در ۱۱۸۲ ق/۱۱۴۷ ش / ۱۷۶۸م متولد شد. وقتی به سن تحصیل رسید به آموختن علوم روی آورد.
پس از چند سال از درگذشت وکیل الرعایا، علی مراد خان #زند که از منسوبان کریمخان بود بر فرزندان و دیگر مدعیان زندیه پیروز شد، پسران کریمخان زند از جمله ابراهیم خان متخلص به انور را کور کرده و آنها را زندانی نمود تا مدعی حکومت نباشند. انور شیرازی یازده ساله بود که به دستور علی مرادخان زند از هر دو چشم نابینا شده و زندانی گردید. بعضی نوشته‌اند که ابراهیم خان زند متخلص به انور شیرازی به دستور آقا محمد خان قاجار از هر دو چشم نابینا گردید." مهدی بامداد قائل است در سال ۱۲۰۹ ق، آقا محمد خان قاجار او را نابینا ساخته است.
" این مورد نمی‌تواند درست باشد چون قبل از تسلط محمدخان قاجار بر شیراز، علی مرادخان زند که پسر عموی آنها بود، بر حکومت دست یافته و پسران کریم خان را کور و زندانی کرده بود. ابراهیم خان زند که نابینا و زندانی بود، بعد از مدتی از زندان آزاد شد، و به آموختن علوم، مخصوصاً ادبیات روی آورده و شعر می‌سرود. احمد اختر صاحب کتاب تل کره اختر، ایشان را در شیراز دیده، از استعداد و شوق و اشتیاق زیادش به شعر و شاعری وصفات نیکو ایشان سخن گفته است."
بعد از تسلط آقا محمد خان قاجار بر شیراز و انقراض کامل سلسله زندیه از حکومت، فرزندان کریم خان از جمله ابراهیم خان را به مازندران - شهر ساری - تبعید کرد، وی در ساری روزگار می‌گذراند، گروسی ایشان را در سال ۱۲۱۶ ق در ساری دیده است. انور در این دیدار از گروسی خواست تا شعرهای او را تصحیح و نقد کند. "

در زمان فتحعلی شاه قاجار، شاهزاده ابراهیم خان زند از قاجاریه اجازه خواست تا به زیارت عتبات مشرف شود.
بعضی نوشته‌اند ایشان بعد از زیارت در همان جا ساکن گردید و دیگر به ایران بازنگشت؛ اما به بنا بر قول مشهور ایشان در بازگشت در نهاوند به علت عارضه مریضی ماندگار شد و در سال ۱۲۱۹ ق ۱۱۸۰ ش، در سن سی و چهار سالگی در نهاوند در گذشت و در همانجا به خاک سپرده شد.

نمونه اشعار:
یاری که ز آرزویش می فرسایم
یک لحظه نشد ز یاریش آسایم

میرفت و ز رفتنش دل و جان می گفت
آهسته که من از قفا می آیم
****
آنشوخ که می کشد دل من سویش
درمانده ام از رد و قبول خویش

گوید که برو چون بدرش جای کنم
گوید که بیا چون بروم از کویش!
****

ای راحت جان که جان و دل منزل توست
ای آفت دل که مرغ دل بسمل توست

با این همه بیداد توام زنده هنوز
جانی دارم که سخت تر از دل توست
***
(( ناشر: دفتر فرهنگ معلولین))

#زنده‌بادایران‌وایرانی
#زنده‌باد‌قوم‌لک
#زنده‌بادلک‌زبان
#زنده‌باد‌لک‌تبار
#زنده‌بادلکستان
#اتحادو‌سربرزی‌دورودفرامان
@Doroodfaraman
#قوم‌لک‌گیان‌سپارایران‌است
https://telegram.me/Doroodfaraman