#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (46)

🔶نتیجهٔ این مبحث
🔸بر اساس آنچه که مطرح گردید به این نتیجه می‌رسیم که مربیان و والدین عزیز باید فرزندان خود را از زمان کودکی از عوامل ایجاد خشم دور نمایند و با شیوهٔ ارزشمندی که پیامبر گرامی خدا (صلی‌الله علیه و سلم) برای برطرف نمودن خشم مطرح می‌کند، بدون تردید فرزندان ما بر اساس بردباری، گذشت و توازن عقلی و تسلط بر خویشتن رشد خواهند نمود و نمونه‌ای از اخلاق انسان مسلمان را تحقق می‌بخشد و در زندگی نیز راه و رسمی صحیح خواهند داشت و زمانی که فرزندان یا محصلین خود را از:
🔸 پدیدهٔ «خجالت کم‌ رویی»
🔸پدیدهٔ «خود کم‌بینی»
🔸پدیدهٔ حسد
🔸پدیدهٔ خشم
رها ساختند، در درون آنان پایه‌های ارزشمند روحی بنیان نهاده می‌شود که با:
« جرأت‌بیان و ثبات قدم»
با «شجاعت و بی‌باکی»
با« فهم و کمال»
با «احترام و محبت»
با «صبر و پذیرش مسئولیت» تحقق می‌یابد.

🔸با پیشگیری یا از بین بردن این صفات مذموم و جایگزین نمودن صفات محمود، کودکان امروز ما جوانان فردا و مردان آینده‌اند که در زندگی به خوش‌بینی و اراده‌ای محکم و همتی پایدار و اخلاقی بزرگوارانه مجهز خواهند شد.
و حقیقتاً امروز ما به مربیانی محتاجیم که طریقهٔ اسلام و سنت رسول اکرم (صلی‌الله علیه و سلم) را در مسیر تربیت روحی و اصلاح نفسانی به خوبی بدانند تا بتوانند مسئولیت‌های خود را به نحو احسن ادا کنند.
🔸چه بسا که فرزندان ما به تکامل روحی و اصلاح درونی و علو اخلاقی و آزاد‌شدن از آفات قلبی و روانی دست یابند و اگر مصلحان و نیک مردان ما بکوشند و برای انجام وظایف خود با جدّیت اقدام کنند، تحقق این امر بعید نیست و به حقیقت انجام آن برای خدای تعالی سهل و آسان است.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (47)

🔶مسئولیت تربیت اجتماعی:
🔸تربیت اجتماعی عبارت است از تأدیب فرزند از اول دوران کودکی بر اساس التزام به آداب اجتماعی و اصول ارزشمند روانی که از سرچشمهٔ جوشان عقیدهٔ جاودان اسلامی و ادراک عمیق ایمانی اقتباس شده است، تا فرزند بتواند به بهترین صورت ممکن در جامعه ظاهر شود و از حسن رفتار با دیگران و تعادل روحی و عقل پخته و اعمال حکیمانه برخوردار باشد.
🔸 تربیت اجتماعی ماحصل و نتیجه سایر مراحل تربیتی است پس بدون شک وظیفه تربیت اجتماعی از مهمترین وظایف والدین و مربیان خواهد بود، زیرا ایجاد اخلاق اجتماعی از درون انسان سرچشمه می گیرد، اما اثر آن به صورت سیاست و برخورد مناسب اخلاقی، رعایت ادب و احترام و حقوق سایرین و تعادل عقلانی و نظارت اجتماعی بروز خواهد کرد.
🔸تجربه تاریخی به اثبات رسانده است که سلامت نظام اجتماعی و ثبات و پایداری آن به آمادگی و سلامت افراد آن جامعه بستگی دارد و به این جهت است که دین اسلام به تربیت اجتماعی افراد توجه خاص مبذول داشته است تا با تربیت و تکوین انسان‌های منضبط با توازن و تعادل اخلاقی و اندیشه‌‌ای آمیخته با حکمت، نمونهٔ انسان واقعی را در صحنه زندگی و در میدان جامعه ایجاد کند.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (48)

🔶شایسته است که والدین عزیز و مربیان محترم آستین همت و عزم بالا بزنند و در جهت انجام مسئولیت بزرگ خود در قبال فرزندان، یعنی تربیت اجتماعی به شکل صحیح آن برخیزند، چه بسا در بنیانگذاری جامعهٔ اسلامی آینده سهیم باشند، جامعه‌ای که در پایه‌های ایمان اخلاق و تربیت اجتماعی و ارزش‌های اسلامی بنیان گذاشته خواهد شد و حقیقتاً تحقق این امر برای خدای تعالی سهل و ساده است.
🔸چنانچه قبلاً بحث شده است دریافتیم که برای هر بخش از تربیت مراحل معین و مشخصی وجود دارد، این مراحل در تربیت اجتماعی کدام است؟ و عواملی که در جهت نیل به این مقصود مورد استفاده‌اند کدامند؟

🔹عوامل چهارگانه در تربیت اجتماعی

۱. پایه گذاری اصول ارزشمند روحی.
۲.رعایت حقوق دیگران.
۳. رعایت آداب اجتماعی عمومی.
۴. نظارت و انتقاد اجتماعی.

🔸۱. پایه گذاری اصول ارزشمند روحی
🔹دین مبین اسلام پایه‌های تربیت را در درون افراد از کوچک و بزرگ و زن و مرد گرفته تا پیر و جوان بر اساس اصول ارزشمند روحی و قواعد تربیتی جاودان خود بنیانگذاری کرد.
🔸 قواعد و اصولی که بدون آنها شخصیت اسلامی افراد تکوین نمی‌یابد و متکامل نمی‌گردد.

ادامه‌دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (49)

🔶 اینک به بیان مهمترین اصول تربیت فردی می‌پردازیم:

🔸۱. تقوی
تقوی ویژگی و خصلتی است که نتیجه قطعی و ثمره طبیعی آگاهی مبتنی بر ایمان عمیق است، تجلی این ایمان عمیق همانا احساس حضور و نظارت الهی و ترس از خشم و مجازات و امیدوار بودن به بخشش و پاداش اوست. بعضی از اندیشمندان اسلامی گفته‌اند: تقوا یعنی آنکه خدایتعالی تو را نبیند که در جایی باشی که نهی کرده و تو را در آنجایی بیابد که امر نموده است.
و بعضی گفته‌اند: تقوا یعنی پرهیز از عذاب الهی با عمل صالح و ترس از خدایتعالی در نهان و آشکار. قرآن کریم در تعداد بیشماری از آیات خود مسلمین را به امر تقوی تشویق می‌نماید و به این خصلت والای اخلاقی بسیار اهتمام ورزیده است.
🔸کسی که حتی یک بار قرآن را خوانده باشد می‌داند که حتی صفحه‌ای از این کتاب عظیم نیست که در آن ذکری از تقوا نشده، یا لفظ آن نیامده باشد.
🔸به همین دلیل یاران پیامبر خدا (صلی‌الله علیه و سلم) و گذشتگان ما توجه خاصی به این امر می‌نمودند و در تحقق تقوی بسیار حریص بودند و تلاش می‌کردند به مقتضای آن عمل نموده و برای فهم آن نیز بسیار سؤال می‌کردند.
«ابی بن کعب» از «عمر بن الخطاب» در مورد تقوی سؤال کرد. فرمود: آیا تا به حال راهی پر از خار و خاشاک را طی کرده‌ای؟
گفت: آری.
فرمود: چکار کردی؟
گفت: تلاش کردم و مواظب بودم تا خاری در پایم نرود.
فرمود: تقوی همین است.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (50)

🔶نمونه‌های تأثیر تقوی بر رفتار فردی و اجتماعی.

🔸الف) امام غزالی در کتاب احیاء علوم‌الدین می‌گوید:
«یونس بن عبید» دو نوع جامه برای فروش در مغازه خود گذاشته بود، یک نوع از آن را ۴۰۰ درهم و نوع دیگر را ۲۰۰ درهم قیمت‌گذاری کرده بود. برای خواندن نماز مغازه را ترک کرد و برادرزاده‌اش را به جای خود در آنجا نشاند مشتری آمد و طلب جامه کرد. برادرزادهٔ یونس جامهٔ دویست درهمی را به جای چهارصد درهمی به مرد عرضه کرد، مشتری پسندید، خوشش آمد و جامه را به ۴۰۰ درهم خریداری کرد.
🔸آن را به روی دست انداخت و از مغازه دور شد. «یونس بن عبید» که از مسجد باز می‌گشت در راه مرد خریدار را دید و از نوع جامه‌ای که بر دست داشت، فهمید که آنرا از مغازهٔ او خریده است. به مرد خریدار گفت: این جامه را به چه قیمتی خریداری کردی؟
مرد گفت ۴۰۰ درهم.
یونس گفت: اما ارزش این جامه ۲۰۰ درهم است، برگرد که ۲۰۰درهم اضافی را به تو بدهم.
مرد خریدار گفت: ارزش این جامه در سرزمین ما ۵۰۰ درهم است و من به قیمتی که پرداخته‌ام راضی هستم.
یونس گفت: با من برگرد که درستکاری در دین، از دنیا و تمامی آنچه در آن است بهتر است.
سپس مرد خریدار را با خود بازگردانده و ۲۰۰ درهم به او پس داد‌.
🔸 برادرزاده‌اش را کتک زد و با او تندی نمود و گفت: آیا شرم نداری؟ آیا از خدا نمی‌ترسی که دو برابر قیمت می‌گیری و درستکاری را از نظر دور می‌داری؟
🔸برادرزاده‌اش گفت: پس چرا چیزی را که برای خودت می‌خواستی برای او نخواستی؟

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (51)

🔶ب)عمر بن خطاب «رضی الله عنه» دستوری صادر کرد که بر اساس آن آمیختن آب و شیر ممنوع شده بود ولی آیا قانون می‌تواند هر مجرمی را ببیند و هر خائن و حیله‌گری را دستگیر کند؟

🔸 آری قانون از چنین کاری عاجز است و در واقع این ایمان انسان‌ها و حس حضور و نظارت خدای تعالی است که باعث می‌شود قانون را رعایت کنند.
🔸 داستان مشهوری را که در این رابطه ذکر می‌کنند شاید شنیده باشید که مادر و دختری شیر می‌فروختند: مادر خواست که آب در شیر ریزد تا سود آنان بیشتر شود دختر مؤمن مادرش را تذکر می‌دهد که دستور امیرالمؤمنین «عمر بن الخطاب» را که میدانی!

🔸مادر به حرف دخترش گوش نمی‌کند و به انجام کارش مبادرت می‌نماید و می‌گوید می‌دانم اما عمر بن الخطاب «رضی الله عنه» ما را نمی‌بیند. این بار دخترش این جواب کوبنده را به مادرش می‌دهد که: اگرامیرالمؤمنین ما را نمی‌بیند، خدای او که ناظر ماست.

🔸بنابراین بر ما واجب است که فرزندان خود را بر اساس تقوا و حس حضور و نظارت الهی تربیت کنیم.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛ تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (52)

مهمترین عوامل تربیت فردی

🔶۲. برادری

🔸دومین مرحله از مهمترین اصول تربیت فردی «برادری» است.
🔸رابطه اخوت و برادری بین دو انسان ایجاد می‌گردد که توسط اتصال پایدار عقیدهٔ اسلامی و رشته محکم ایمان و تقوا به یکدیگر مربوط می شوند.
🔸این رابطه مقدس باعث می‌شود که احساس محبت و عاطفه و احترام بین دو فرد مسلمان به طور عمیق ایجاد گردد.
🔸 این احساس صادقانه که در درون هر فرد مسلمان نسبت به فرد دیگر ایجاد می‌شود موجب می‌گردد که خالصانه‌ترین عواطف انسانی در ارتباط با دیگری بروز کند. همکاری، گذشت، دلسوزی، بخشش و....از مظاهر این ارتباط است.
🔸فرد مسلمان بنا به عاطفه و محبت نسبت به برادر مسلمانش از تمامی آنچه به مال و جان و ناموسش لطمه برساند، او را دور می‌کند و پا به پای او در مقابل عواملی که او را تهدید می‌کنند می‌ایستد.
🔸 قرآن کریم مسلمین را به رابطهٔ اخوت بسیار تشویق کرده است و مقتضیات و لوازم آن را در تعداد زیادی از آیات قرآن ذکر می‌کند و در احادیث نبوی هم به آن اشاره می‌شود.
🔸پروردگار متعال می‌فرماید:
🔹«انماالمومنون اخوة »(الحجرات: ۱۰)
به تحقیق مومنان با هم برادرند.
🔹و می‌فرماید:«سنشدّ عضدک بأخیک».(القصص: ۳۵)
بازویت را به سبب برادرت محکم خواهم کرد (مقصود آنکه او را برای یاری تو مأمور می‌کنم.)

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان ؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزند‌پروری (53)

🔶و پیامبر خدا که سلام و درود خدا بر او باد، می‌فرماید: «مسلمان برادر مسلمان است به او ظلمی روا نمی‌دارد و خیانتی نمی‌کند. او را خوار نمی‌کند و تحقیر نمی‌نماید و نهایت بدی و شرارت است برای هر مسلمان که برادر مسلمانش را تحقیر کند. مال و خون و ناموس هر مسلمان بر سایر مسلمانان حرام است. تقوی اینجاست! (سه بار) و به سینه خود اشاره کردند.»(روایت مسلم).

🔸سعدی با اقتباس از این حدیث مبارک می‌گوید:
بنی ادم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی بدرد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
🔸خداوند در روز قیامت می‌فرماید کجایند آنانکه محبتشان به خاطر عظمت من بود امروز آنان در سایه من هستند روزی که هیچ سایه‌ای جز سایه من نیست.»(روایت مسلم)
🔹نتیجهٔ این برادری و محبت خالصانه، در طول تاریخ روابط متقابل افراد در نظام جامعهٔ اسلامی بوده است، تعادل مسئولیت مشترک اجتماعی و از خودگذشتگی مسلمین به شکلی بود که نظیر آن در تاریخ بشر به چشم نمی‌خورد.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم ؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان ؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (54)

🔶نمونه‌ها:
🔸الف)«حاکم» در کتاب «المستدرک» می‌گوید: هشتاد هزار درهم برای حضرت «عایشه» فرستاده شد. روزه بود و لباسی کهنه بر تن داشت. فوراً تمام آن را بین فقرا و بینوایان تقسیم کرد طوری که چیزی برای خودش باقی نماند. خدمتکارش گفت: ای ام المومنین! آیا نمی‌شد با آن مقداری گوشت بخریم که برای افطار چیزی داشته باشیم؟ گفت: فرزندم! اگر به یادم می‌انداختی این کار را می‌کردم.
🔸ب)« طبرانی» در «الکبیر» روایت می‌کند که «عمر بن الخطاب»«رضی الله عنه» چهارصد دینار در کیسه‌ای گذاشت و به خدمتکارش داد تا آن را برای «ابوعبیدة بن الجراح» ببرد و به او گفت: خودت را در منزل آنان به کاری مشغول کن و ببین چکار می‌کند؟ خدمتکار پول را برای «ابوعبیده» برد و گفت: امیر مومنان می‌گوید؛ این پول را برای رفع نیاز و مخارج ضروری برایت فرستادم. گفت: خداوند آن را مورد لطف و عنایت خود قرار دهد سپس به کنیزکی که در آنجا بود گفت: بیا این هفت دینار را برای فلان کس و این پنج دینار را برای فلان کس ببر و... همینطور پول‌ها را تقسیم کرد تا تمام شد.
خدمتکار بازگشت و ماجرا را برای «عمر»«رضی الله عنه» تعریف کرد.
عمر بن خطاب «رضی الله عنه» فرمود: حقیقتاً که اینان برادران یکدیگرند. همه یک طبیعت و سرشت دارند.
این کار را در مورد معادل عمل انجام داد نیز مانند ابوعبیده جراح پول‌ها را تقسیم کرد از پول فقط دینار باقی مانده بود که همسرمان وارد شد گفت: به خدا قسم که ما خود بینواییم چیزی هم برای خودمان بگذار! معاذ دو دینار را به سوی همسرش پرتاب کرد و خدمتکار بازگشت و ماجرا را برای «عمر بن خطاب»«رضی الله عنه» تعریف کرد.
عمر فرمود: حقیقتاً که اینان برادران یکدیگرند. همه یک طبیعت و سرشت دارند.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم ؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان ؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزند‌پروری (55)

🔶دلسوزی و ترحم:
🔸عبارتست از رقت قلب و حساسیت روحی و ادراک دقیق یک انسان که موجب می‌گردد که دلش از دلش از رنج و غم دیگران به درد آید. نسبت به آنان مهر بورزد و عطوفت و محبت داشته باشد و اشک غم و غصه دیگران را بزداید. دلسوزی و احساس ترحم حالتی است که مؤمن را از آزار رساندن به دیگران باز می‌دارد و از ارتکاب جرم منع می‌کند و در یک کلام احساسی است که منشأ و منبع خیر و نیکی و سلامت برای تمامی مردم است.
🔸 پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و سلم) حالت رحم و دلسوزی مسلمین را نسبت به یکدیگر ناشی از رحم و شفقت الهی به آنان می‌داند و می‌فرماید: آنان که رحم می‌کنند خدای رحمان در قیامت به آنان رحم خواهد کرد پس نسبت به آنان که در زمینند رحم داشته باشید تا آنکه در آسمان است به شما رحم کند. (روایت ترمزی و ابوداوود و احمد).
🔸 پیامبر اکرم(صلی‌الله علیه و سلم) کسانی را که از ترحم و دلسوزی به دیگران بی‌بهره‌اند شقی می‌نامند و دراین‌باره فرموده است که فقط قلب انسان‌های شقی است که از ترحم و دلسوزی عاری است.
🔸 رحم و شفقت انسان مؤمن نباید فقط محدود به برادران مؤمنش باشد بلکه باید مانند چشمه‌ای جوشان از محبت و دلسوزی تمامی مردم را شامل گردد.
🔸طبرانی می‌گوید: رسول گرامی ما_ سلام و درود خدای بر او باد _یکبار به یارانش فرمود که ایمان ندارید مگر آنکه رحم کنید. گفتند: ای رسول خدا ما هم چنین احساسی نسبت به هم داریم فرمود: قصد من رحم و شفقت شما نسبت به دوست یا برادرتان نیست بلکه منظور من رحم نسبت به تمامی مردم است.
ترحم و دلسوزی مؤمن گذشته از انسان ناطق حیوان بی‌زبان را نیز شامل می‌شود.
🔸 انسان مؤمن به حیوانات نیز رحم می‌کند و تقوای الهی را دربارهٔ حیوانات هم رعایت می‌کند و می‌داند که اگر در حق حیوانی کوتاهی کند یا موجب آزارش گردد بزودی مورد محاسبه و بازخواست الهی قرار می‌گیرد.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم ؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان ؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (56)

🔶چهارمین مرحله از مهمترین اصول تربیتی فردی«ایثار» است.
۴.ایثار
🔸نوعی ادراک درونی است که بر اساس آن آدمی دیگران را بر خود ترجیح می‌دهد و مصالح شخصی خود را در جهت انجام امور خیر برای سایرین در نظر نمی‌گیرد.
🔸 ایثار یا از خودگذشتگی چنانچه برای طلب رضای الهی باشد از مهمترین مسائلی است که بیانگر صداقت ایمانی و صفای درونی و پاکی روح است و در عین حال یکی از بزرگ‌ترین پایه‌ها در تأمین روابط متقابل و مسئولیت مشترک اجتماعی است و طریق تحقق خیر و نیکی برای بنی‌آدم است.
🔸برای بیان کامل و شایسته ایثار کافی است که گوش جان را به ندای آسمانی قرآن بسپاریم که با شیوه‌های زیبا و شگفت‌انگیز، خصلت برادری، گذشت و ایثار و محبت انصار را در آن زمان اکثریت جامعهٔ اسلامی را تشکیل می‌دادند، به تصویر می‌کشد:
«والذین تبوّؤوا الدار و الایمان من قبلهم یحبون من هاجر الیهم و لا یجدون فی صدورهم حاجة مما اوتوا و یؤثرون علی انفسهم و لو کان بهم خصاصة من یوق شحّ نفسه فاولئک هم المفلحون».(الحشر:۹)
_ وآنانکه پیش از مهاجرین در سرای ایمان و هجرت جای گرفتند و کسی را که به سویشان هجرت کند، دوست می‌دارند و هر آنچه که به ایشان داده شود، در دل خود نیازی نیابند و دیگران را بر خود مقدم می‌دارند، هرچند خود محتاج باشند، و هر که از بخل خود محفوظ بماند، پس همانا انان رستگارند.
🔸این ایثار آگاهانه و انتخابی و روابط عاطفی اجتماعی که در اخلاق انصار تجلی نمود، حقیقتا در تاریخ بشر کم‌نظیر است.
گروه انصار، مهاجرین را که به خاطر دین خود مورد اذیت و آزار قرار گرفته و از دیار خود رانده شده بودند به عنوان برادر خود پذیرفتند و آنان را یاری دادند.
مهاجرین همه چیز خود را در راه خدا فدا کردند و وقتی به مدینه رسیدند هیچ چیز نداشتند، انصار نیز در بسیاری از نعمات و امکانات زندگی، مهاجرین را بر خود ترجیح دادند، تا جایی که هر کدام از آنان وفات می‌نمود، دیگری از او ارث می‌برد.

ادامه دارد...

برگرفته شده از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (57)

🔶نمونه‌‌ای از ایثار در جامعهٔ اسلامی

🔸أ) «غزالی» در کتاب «احیاء علوم الدین» می‌گوید: «یک رأس گوسفند به یکی از یاران رسول اکرم صلی‌الله علیه و سلم» هدیه شد، گفت: نیازمندتر از من هم وجود دارد، آن را برای کس دیگری فرستاد او هم همان جمله را تکرار کرد و برای کس دیگری روانه کرد، بعد از اینکه بین هفت نفر دست به دست گشت دوباره به نزد خودش بازگشت.»
🔶پنجمین مورد از مهمترین اصول تربیتی فردی «بخشش یا عفو» می‌باشد.
🔸عفو یا بخشش نوعی از ادراک روحی ارزشمند است که بر اساس آن انسان مسلمان از ظلم و جور دیگری در می‌گذرد، البته این آسان‌گیری و گذشت به شرطی صحیح است که کسی که مورد ظلم قرار گرفته است، قادر به انتقام باشد و تجاوز و اعتدای فرد ظلم کننده به مقدسات دینی نباشد. در غیر این صورت بخشش و گذشت، ذلت، پستی، خواری و تسلیم‌شدن به ناحق است.
عفو به این معنی و با این شروط خصلت اخلاقی اصیل و ارزشمندی است که بر ادب والای اسلامی و ایمان راسخ، دلالت می‌کند.
پس تعجبی ندارد که قرآن عظیم به بخشش امر می‌نماید و مؤمنین را به این خصلت تشویق می‌کند.
« وان تعفوا اقرب للتقوی، ولا تنسووا الفضل بینکم.... »بقره:۲۳۷
ترجمه: واگر گذشت کنید به تقوا نزدیکتر است و فضل الهی را در بین خود فراموش نکنید.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؟؛تألیف: عبدالله ناصح علوان؛ترجمه: عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (58)

🔶 پنجمین مورد از مهمترین اصول تربیتی فردی «بخشش و عفو» می‌باشد.
همانطور که در قرآن به آن اشاره شده است.

🔸«و لاتستوی الحسنه و لا السیئه ادفع بالتی هی احسن فاذا الذی بینک و بینه عداوة کانه ولی حمیم»(فصلت:۳۴)
ترجمه: نیکی و بدی یکسان نیستند، بدی را با روشی که نیکوتر است دفع کن، در آن هنگام، آنکه بین تو و او دشمنی است گویی دوستی گرامی است.
🔸«و عباد الرحمن الذین یمشون علی الارض هونا و اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما» (الفرقان: ۶۳)
ترجمه: و بندگان خاص خدای رحمان آنان هستند که بر زمین به نرمی راه می‌روند و چون جاهلان به ایشان خطاب و عتابی کنند، سلام گویند.
🔸«والکاظمین الغیظ و العافین عن الناس والله یحب المحسنین»(آل عمران: ۱۳۴)
ترجمه: و آنانکه خشم خویش را فرو می‌برند و از مردم در می‌گذرند و خدا نیکوکاران را دوست دارد.
🔸شکی نیست که زمانی که شخصیت انسان مؤمن، با‌ اخلاق بلندمرتبه، عفو، تسامح و بردباری آمیخته می‌گردد، به الگویی تبدیل می‌شود که دیگران در ملاطفت و اخلاق والا و نرمی رفتار و معاشرت نیکو به او اقتدا می‌کنند. در واقع مانند فرشته‌ای آسمانی است که بر زمین راه می‌رود و نمونهٔ بارز بزرگواری، صفا و پاکی است.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم:؛تألیف؛عبدالله ناصح علوان ترجمه؛ عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (59)

🔶نمونه‌های «بخشش و گذشت» در گذشتگان ما
🔸می‌گویند: امام «زین العابدین»رضی الله عنه پسر «امام حسین» رضی الله عنه خدمتکارش را دو بار صدا زد اما جوابی نشنید. فرمود: مگر نشنیدی که صدایت زدم؟ خدمتکار گفت: آری شنیدم. فرمود: پس چه چیزی باعث شد، جواب ندهی؟ خدمتکار گفت: پاکی اخلاق شما را می‌دانستم و خود را نسبت به شما ایمن احساس می‌کردم و تنبلی نمودم و جواب ندادم.
فرمود: سپاس خدای را که خدمتکارم از من در امان است.
🔸در اسباب نزول آمده است که یکی از نزدیکان «ابوبکر صدیق رضی الله عنه» به نام «مِسطَح» بر اساس بخشش‌های او و تحت سرپرستی او زندگی می کرد، در جریان دروغی که منافقین برای ام‌المؤمنین ساختند، شرکت کرد و یکی از کسانی بود که شایعه پراکنی می‌کرد و حق نزدیکی و سرپرستی و حق اسلام را از یاد برده بود، حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه سوگند یاد کرد که از او دوری کند و با او رابطه نداشته باشد و به او کمک نکند. این آیه نازل شد که:
«و لا یأتل اولوا الفضل منکم والسعة ان یؤتوا اولی القربی و المساکین و المهاجرین فی سبیل الله و لیعفوا ولیصفحوا الا تحبون ان یغفرالله لکم و الله غفور رحیم». النور:۲۲
🔸ترجمه: صاحبان نعمت و ثروت نباید قسم بخورند که دیگر به نزدیکان و بینوایان و مهاجران در راه خدا کمک نکنند! باید ببخشند و گذشت کنند! آیا دوست نمی‌دارید که خداوند شما را ببخشد؟ و خدای تعالی بسیار در گذرنده و مهربان است.
حضرت ابوبکر او را بخشید و بار دیگر احسان و نیکی را نسبت به او از سر گرفت و فرمود: «من می‌خواهم که خدای تعالی مرا ببخشد.»
پس ما باید تمام تلاشمان را بکنیم که بر اساس فضایل اخلاقی مانند بردباری ، گذشت و آسان‌گیری فرزندان خود را تربیت کنیم.
ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم:؛تألیف؛عبدالله ناصح علوان ترجمه؛عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (60)

🔶ششمین مورد از مهمترین اصول تربیتی فردی «جرأت» می‌باشد.
🔸 جرأت یا دلیری و بی باکی، قدرت روحی شگفت‌انگیزی است که انسان مؤمن آن را بر اساس اعتقاد به خدای یگانه و حقانیت عقیده‌اش و یقین به جاودانه‌بودن و تسلیم‌شدن در مقابل خواست الهی، بدست می‌آورد. این صفت ارزشمند از احساس مسئولیت و تربیت والای اسلامی نیز سرچشمه می گیرد.
🔸جرأت و دلاوری مؤمنین یکسان نیست، جرأت هر انسان متناسب است با میزان ایمان داشتن به خدایی که مغلوب نمی‌شود و حقی که بی‌یاور نمی‌ماند و تقدیری که عوض نمی‌شود و مسئولیتی که واگذار نمی‌گردد و تربیتی که در نظامش در هم نمی‌ریزد.
🔸هر انسانی به اندازهٔ بهره‌اش از هر کدام از مفاهیم فوق می‌تواند جرأت و شجاعت داشته باشد و گفتار حق را باز گوید.
🔸این خصایل را به صورت بارزی در شخصیت حضرت ابوبکر (رضی الله عنه) می‌بینیم که از جهت ایمانی بعد از رسول خدا(صلی الله علیه و سلم) شخصیت دوم امت اسلام است.
🔸ایمان این بزرگوار در مواضع و مواقعی بروز نمود که عمر بن خطاب( رضی الله عنه) مرد توانمند و شجاع اسلام درباره‌اش می‌گوید:

🔸«اگر ایمان ابوبکر در مقابل ایمان تمامی امت وزن شود سنگین‌تر است».

ادامه دارد...

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (61)

🔶روزی که پیامبرﷺ وفات نمود مسلمانان غافلگیر شدند و وقوع فاجعهٔ مرگ پیامبر محبوبﷺ آنان باعث شد که قادر به تفکر سلیم و اندیشهٔ منطقی نباشند، تا جایی که می‌گویند: حضرت عمر رضی الله عنه گفت: «کسی که بگوید محمد صلی الله علیه و سلم فوت کرده است سرش را با شمشیر از بدن جدا می‌کنم.»
🔸در این‌جا بود که ابوبکر صدیق رضی الله عنه ایستاد و با صدای بلند در میان مردم اعلام کرد: «کسی که محمدﷺ را می‌پرستد، بداند که او وفات نموده است و کسی که خدای تعالی را می‌پرستد بداند که زنده است و هرگز نمی‌میرد.»
🔸از نمونهٔ مواضع دیگر آن بزرگوار ، رای قاطعانه او در ارتباط با سپاه «اسامه» بود.
سپاه اسامه را رسول خداﷺصلی‌الله علیه وسلم قبل از وفات برای حرکت به سوی شام تجهیز کرده بود و بعد از وفات آن حضرت بزرگان امت اسلام بر این عقیده بودند که بعضی قبایل و دهات عرب امکان دارد که پس از شنیدن خبر فوت نبی اکرمﷺ سر به شورش بردارند و در مجموع آیندهٔ نامشخصی در انتظار آنهاست، برای همین از حضرت ابوبکر رضی الله عنه تقاضا کردند که فعلاً سپاه را متوقف سازد. اما ابوبکر صدیق با قاطعیت و اطمینان کامل گفت:
🔸به خدایی که جان ابوبکر در دست اوست، اگر حتی یک نفر غیر از من در این سرزمین باقی نماند و حیوانات وحشی بیابان مرا بربایند، هیچگاه با امر پیامبر خداﷺ مخالفت نخواهم کرد و گره‌ای را که پیامبرﷺ ببندد من باز نمی‌کنم من سپاه اسامه را روانه خواهم کرد.
🔸موضع قاطعانه و قابل ستایش ابوبکر صدیق در جنگ با مرتدین و مانعین زکات از دیگر نمونه‌های شایان ذکر است که در آن شاخ‌های تعصب جاهلی مانند شاخ شیطان آشکار شدند و مسلمانان بعد از وفات پیامبرﷺ مانند گله‌ای در شب بارانی سرگردان شدند. اما ایشان با تمام رقت قلبی که داشتند در چنین لحظاتی به مردی پر خروش مانند دریا و پر هیبت مانند شیر تبدیل می‌شد.

ادامه دارد..‌.

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (62)

🔶ادامه مبحث جرأت
🔸حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه در جواب برخی از مسلمانان و خطاب به حضرت عمر فریاد بر می‌آورد که:
آیا قدرتمند جاهلی در اسلام ضعیف است؟
🔸 می دانیم که دین کامل گردید و وحی تمام شد. آیا دین خدا نقض شود در حالی که من زنده‌ام؟ به خدا قسم که اگر زانوبند شتر را ( کنایه از بی‌ارزش‌ترین چیزها) در زمان رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم می‌پرداختند و حالا از پرداخت آن خودداری کنند، تا زمانی که بتوانم شمشیر را در دست نگاه دارم، با آنان خواهم جنگید.
🔸 عمر رضی الله عنه می‌گوید: به حقیقت خدای تعالی برای امر جنگ با مرتدین به ابوبکر رضی الله عنه سعهٔ صدری بخشیده بود که دریافتم کلام او حق است.
از اینجاست که می‌توان گفت شجاعت در راه حق و جرأت ابراز آن، از بزرگترین انواع جهاد است. رسول گرامی خدا صلی‌الله علیه و سلم فرمود: « برترین جهاد بیان حق در برابر پادشاه ظالم است.»(روایت ابوداود، ترمذی و ابن ماجه.)
🔸به این دلیل پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و سلم کسانی که در راه حق به شهادت می‌رسند سیدالشهدا می‌نامد و می‌فرماید:
« سیدالشهدا (حمزه بن عبدالمطلب )است و مردی که در مقابل حاکم ظالم برخاسته، او را امر کند و باز دارد و به این دلیل به شهادت برسد.» روایت حاکم
🔸به همین علت آن حضرت صلی‌الله علیه و سلم از تمامی یارانش پیمان می‌گرفت که در هر حال در همه جا کلام حق را بر زبان آورند.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم:؛تألیف؛عبدالله ناصح علوان ترجمه؛عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠 فرزندپروری (63)

🔶اگر کتاب تاریخ اسلام را ورق بزنیم، آن را سراسر و نماد از دلاوری، قهرمانی و از خودگذشتگی مجاهدان مسلمان می‌بینیم، که جرئت بیان و اظهار حق، صفحات آن را زینت بخشیده است و در اینجا نمونه‌هایی از مواضع قهرمانانه آنان را بیان می‌کنیم:
🔸 در اینجا گفتگوی جالبی را که بین «ابوحازم» و «سلیمان بن عبدالملک» جریان یافته است به عنوان نمونه‌ای از جرأت و شهامت انسان مؤمن به خوانندگان عزیز تقدیم می‌کنم.
_« سلیمان» می‌گوید: ای «ابوحازم»! چرا ما از مرگ متنفریم؟
_«ابوحازم» می‌گوید: زیرا شما آخرت خود را ویران و دنیای خود را آباد ساخته‌اید و دوست ندارید که از عمران و آبادانی به ویرانی و خرابی بروید.
_« سلیمان» می‌پرسد: فردا چگونه به خدمت خدای تعالی می‌رسیم؟
_«ابوحازم» جواب می‌دهد: انسان نیکوکار مانند پدری که به میان زن و فرزندش بازمی‌گردد و گناهکار مانند برده‌ای حقیر که از آقایش گریخته باشد و او را به خدمت صاحبش می‌برند.
_«سلیمان» برترین سخن کدام است؟
_«ابوحازم» جواب می‌دهد: سخن حق در مقابل کسی که از او می‌ترسی یا به او امیدوار هستی.
_«سلیمان» می‌پرسد: هوشمندترین مؤمن کدام است؟
_«ابوحازم» می‌گوید: کسی که امر خدای تعالی را اطاعت کرد و مردم را به جانب آن راهنمایی نمود.
_«سلیمان» می‌گوید: احمق‌ترین مؤمن کدام است؟
_«ابوحازم» می‌گوید: کسی که به خاطر هوی و هوس دوستش، در پیروی از او انحطاط پیدا می‌کند و آخرتش را به دنیا می‌فروشد.
_سلیمان می‌گوید: ابوحازم آیا دوست داری که با ما باشی ، از تو بهره گیریم و به تو بهره‌ای رسانیم؟
_ابوحازم می‌گوید: پناه بر خدا!
_«سلیمان» می‌پرسد: چرا پناه بر خدا؟
_«ابوحازم» جواب می‌دهد: می‌پرسم که به شما اعتماد کنم و خدای تعالی مرا دو برابر در دنیا و آخرت عذاب نماید.
_«سلیمان» می‌گوید: ای ابوحازم مرا نصیحتی کن!
_«ابوحازم» می‌گوید: نصیحتم را خلاصه می‌کنم.
پروردگارت را همیشه به بزرگی یاد کن و بپرهیز از آنکه تو را در جایی ببیند که از حضور در آنجا نهی کرده و تو را در جایی نبیند که امر نموده است.
🔹«پس شایسته است که فرزندان خود را بر اساس جرأت در بیان حق تربیت کنیم.»

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (64)

🔶آنچه به عرض خوانندگان محترم رسید از مهمترین اصول پرورشی روانی انسان‌هاست، اصولی که همواره مد نظر اسلام بوده است تا آنها را در اعماق وجود مسلمانان جایگزین نماید و اضافه بر سایر لوازم تربیتی در جهت تکامل و تکوین شخصیت آنان بکار گیرد، تمامی آنچه گفتیم این مطلب را به اثبات می‌رساند که مقدمه تربیت اجتماعی، تربیت فردی و روانی افراد است و هر نظام تربیتی که بر پایهٔ اصول روانی مسلّمی که اسلام وضع نموده است بنا نشود، در نهایت محکوم به فروپاشی و شکست می‌باشد و در نهایت امر، رابطهٔ فرد و جامعه مانند تارهای عنکبوت لرزان و سست خواهد بود.

🔹سپس به طور عموم بر والدین و مربیان و به طور خصوص بر مادران واجب است:
🔸ایمان و تقوی را در اعماق وجود جگر گوشه‌های خود جایگزین سازند و اخلاق آنان را به فضایل برادری و محبت و دلسوزی و گذشت و بردباری آراسته سازند و آنان را به گونه‌ای تربیت کنند که در راه حق پیشتاز بوده و در بیان آن جرأت و شجاعت داشته باشند تا زمانی که توانستند بر روی پای خود بایستند و وارد دریای متلاطم زندگی شدند، بتوانند وظایف خود را انجام داده و مسئولیت‌های خود را به بهترین صورت ادا کنند، بدون آنکه در انجام آن تردید نمایند یا سستی کنند یا ناامید شوند، و قادر باشند مسئولیت‌های خود را در قبال دیگران ادا کنند بدون آنکه حقی را زیر پا بگذارند یا در انجام وظیفه‌ای کوتاهی کنند تا رفتار و آداب و اخلاق اجتماعی آنان به بهترین صورت ممکن بوده و به عالی‌ترین شکلی باشد که تصور می‌شود و هر نظام تربیتی که بر اساس اصول نامبرده نباشد مانند درختی است که برگ‌هایش زرد می‌شود و ناظر تصور می‌کند که با کندن برگ‌هایش آن را اصلاح می‌کند، غافل از آنکه ریشهٔ درخت اشکال دارد که اگر اصلاح شود تمام درخت اصلاح می‌گردد، بنابراین کسی که طالب تربیت اجتماعی است اما از این اصول پیروی نمی‌کند همانند کسی است که بر آب می‌نویسد یا در خاکستری می‌دمد و یا در بیابانی خشک و بی‌آب و علف بدون آنکه صدایش به جایی برسد فریاد می‌زند.

برگرفته از کتاب چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم:؛تألیف؛ عبدالله ناصح علوان ترجمه؛عبدالله احمدی

#تربیت_فرزند

💠فرزندپروری (65)

🔶۲. رعایت حقوق دیگران.
یکی دیگر از عوامل چهارگانه در تربیت اجتماعی رعایت حقوق دیگران است.
🔸در مبحث تربیت فردی گفتیم که اسلام، تربیت فرد را بر اصول روانی مانند عقیده، تقوی و....بنیان می‌نهد تا این بخش از تربیت به بهترین صورت و کامل‌ترین شکل انجام پذیرد و نظام اجتماعی مطلوب بر اساس همکاری مؤثر، رابطهٔ مستحکم، آداب عالی، محبت متقابل و انتقاد سازنده ایجاد شود.
🔸 و اشاره کردیم که از برجسته‌ترین اصولی که روابط متقابل اجتماعی بر آن بنیان می‌شود ایمان، تقوی، رابطه برادری، ترحم، گذشت، بردباری و جرأتِ بیان حق است و تأکید کردیم که راه جلوگیری از انحراف و لغزش فرزندان، جایگزینی اصول اخلاقی مذکور در اعماق وجود آنهاست.

🔸در غیر این‌صورت به افرادی تبدیل خواهند شد که هویت و تمامیت جامعهٔ خود را به خطر انداخته و مجرمان تبهکاری خواهند بود که جامعهٔ خود را به نابودی و فروپاشی تهدید می‌کنند و در این شرایط راهنمایی و تربیت و اصلاح آنان سودی ندارد.
🔸نتیجه‌ای که از مباحث گذشته می‌گیریم آن است که رعایت حقوق اجتماعی بدون توجه به اصول اخلاقی امکان‌پذیر نیست، به عبارت دیگر اصول روانی تربیت فردی، مغز و اساس است و رعایت حقوق اجتماعی پوسته و مظهر آن خواهد بود، یا به تعبیری بهتر بگوییم که اولی روح و دومی جسم است.
🔸پس برای رسیدن به دومی به اولی محتاج خواهیم بود و در صورت عدم توجه به مغز و محتوای تربیت، روابط اجتماعی دچار اختلال و فروپاشی می‌شود.

🔹 مهمترین حقوق اجتماعی که باید فرزندان خود را به رعایت آن تشویق کنیم تا عادت شود به شرح زیر است.
۱.حق پدر و مادر
۲.حق اقوام و خویشاوندان
۳. حق معلم
۴. حق دوست
۵.حق بزرگتر