🔹🔹

سیجیرلمه یا قوشماجا

✍محمدعلی اوجاقی

بایرام شماره ۸۱

اوشاق ادبیاتی چوخ ساده و اوشاغین اؤز دیلینجه یارانیبدیر. شعرلره و ناغیل‌لارا باخاندا گؤروروک کی نه قدر ساده و آخار بیر دیل‌ده خلق اولوب. اوشاق ادبیاتی اوشاق‌دا دیل درسیندن علاوه اویانیش حسّی ده یاراتماق‌دا اولور.

مثلا جیرتدان ناغیلینا فیکیر وئرنده گؤروروک کی جیرتدان  اویاق قالماغیلا اؤز یولداش‌لارینی دیو الیندن نجات وئریر و بو بؤیوک بیر اویانیش درسی دیر.
بورادا سیجیرلمه شعریندن قیساجا سؤز آچماق ایستردیک. بو فورما شعرین دؤرد و بئش و...و عمومیتله یئددی هیجاسی وار و دئمک بایاتی‌نین ایلک بیتی کیمی هر بیتین آیریجا قافیه‌سی اولور و هردن ده شعر ایچینده بیر قافیه‌لی اولمایان بیت‌لر و بیر میصراع اولانی دا اولور. البته شفاهی اولدوغونا بعضی مصراع‌لارین وزنی اویان بویان اولماسی دا ممکن‌سوز دئییل.

علیرضا صرافی ائل بیلیمینده یازیر:
«اوشاق‌لارین سؤز خزینه‌سی چوخالسین و دیل‌لری داها آچیلسین دئیه، کئچمیش زامان‌لاردا چوخلو سیجیرلمه "قوشماجا" یارانمیشدیر. چوخ قدیم چاغ‌لاردان آغیزدان آغیزا، نسیل‌دن نسیله دولاناراق الیمیزه چاتمیش قوشماجالارین فورم باخیمیندان اؤزونه مخصوص اؤزللیک‌لری وار."

صرافی‌نین بو اؤزللیک‌لرین بیرینه گؤزل اشاره‌سی اولور. او یازیر:
میصراع‌لار بیر - بیر اوشاغین یادینا دوشسون دئیه، هر بیتین اوّلینده گلن کلمه‌لر اوندان قاباقکی میصراع‌دا دا گلمیشدیر کی، شعرین خاطیرلانماسینا و "یاخشی باشا دوشولمه‌سینه" اوشاغا یاردیمچی اولور.

«اوشودوم آی اوشودوم» باشلیقلی اولان بیر قوشماجادان یادیمدا اولان قدر تقدیم اولور. بو قوشماجا نئچه روایت ده دئییلیر.

اوشودوم آی اوشودوم،
 داغ‌دان آلما داشيديم
آلماجيغيمی آلديلار،.
منی یولا سالدیلار
من یولومدان بئزارام 
درين قويو قازارام
درين قويو بئش کئچی
هانی بونون ائركجی
ائركج قازان‌دا قاينار
ماحمود يانيندا اوينار
ماحمود گئتدی اودونا
قارغی باتدی بودونا
قارغی دئييل قميش‌دی
بئش بارماغی گوموش‌دو
گوموشو وئرديم تاتا
تات منه داری وئردی
دارينی سپديم قوشا 
قوش منه قاناد وئردی
قانادلانديم اوچماغا
حق قاپيسين آچماغا
حق قاپيسی كليدلی
كليد دوه بوينوندا
دوه گیلان یولوندا
گیلان یولو بوزلوق دور
دؤوره‌سی یارپوزلوق دور
یارپیز بیرین دره ایدیم
ساچ باغیما دوزه ایدیم
قارداشیمین تویوندا
اوتوروب دوروب سوزه‌یدیم.

#فولکلور

https://t.me/Bayramzn

🔹

جهنم - بهشت (2)
یازان: جومپا لاهیری
چئویرن: اسداله شمائی


بو حکایه‌نین بیرینجی بؤلومونو #بایرام مجله‌سینده (نمره 9 - مسلسل 91 - قیش 1402) اوخویا بیلرسیز:

کاکو پراناب هئچ‌ واقت آتام کیمی نوستالژیک خاطره‌لریندن داریخمالاریندان یورولمازدی. یا منیم کیمی گؤیول‌سوز قولاق آسمازدی. والده‌ن گؤلونون قیراغینا گئدنده چوخ مهربانلیغینان اوز آشاغی‌دا آناما کؤمک ائلیردی. آنام وسایلی دؤشه‌ییب اوتوراردی بیزیم‌ گؤلده اوزمه‌میزه باخاردی.
کاکو پراناب قیللی بیر کیشی‌ ایدی‌. دؤشو کمرجه قارا توک ایله اؤرتولموشدو. اوزون آریق آیاق‌لاری شُل قارینی باخمالی‌دی‌. قارینی تازا فارغ اولان آریق آروادلارا بنزه‌ییردی دوغان‌دان سونرا هله‌ کیچیلمه‌ییب.
کاکو پراناب آنام حاضیرلایان زادلاری یئییب سوپورندن سونرا دئیردی: «بودی! سن منی کؤکلده‌جه‌ین!» اوزمه‌ده ناشی‌ ایدی. چوخ شالاپ شولوپ سالیب، باشی همیشه سودان ائشیک‌ده‌ ایدی. سودا نفس چکمه بئجرمه‌ییردی. اوزمه کلاسیندا بیزه اؤیرتمیشدیلر. هر یئره‌ گئده‌ردیک جماعت بئله‌ بیلردی کاکو پراناب آتام‌دی، آنام دا آروادی‌دی.
ایندی دوشونورم آنام اونا عاشق‌ ایمیش. هئچ کیشینی اوجور سئومه‌میشدی. کاکو پراناب ‌دا آدام نئجه بؤیوک قارداش آروادی‌سین چوخ ایسته‌ییر، آنامی سئوردی. غرض‌سیز حیالی حورمتلی. من ده ذهنیمده اونو فامیل حسابلاردیم. عمی یا بؤیوک قارداش بیلردیم. آتا آنام نئجه مندن یلیک دوراردیلار اوندان‌دا یلیک دوراردیلار. او آتاما چوخ حورمت قویاردی. همیشه بانک باره‌سینده، آمریکادا ائولنمه باره‌سینده آتام ایله مشورت ائلردی. آتامین نظرینی کیسینجر باره‌سینده واترگیت باره‌سینده قبول وار ایدی. آنام هردن آرواد آلماسی باره‌سینده اون ایله باش باشا قویاردی. ام‌آی‌تی‌ده اولان هندی قیزلاردان سوروشاردی. جاوان عمی قیزی‌لاری‌نین عکسین گؤسته‌ریب سوروشاردی: «نئجه‌دی؟»، «گؤزل‌دی؟»
آنام بیلیردی کاکو پراناب اونون اولا بیلمز. منجه ایسته‌ییردی اونو فامیلینده ساخلاسین. کاکو پراناب ‌دا اوایل‌ده چوخ آناما وابسته اولموشدو. اوّل آی‌لار بئله آناما محتاج‌ ایدی آتام عؤمرونده اوجور محتاج دئییل‌ ایدی. منجه کاکو پراناب آنامین تکجه صفالی خوشلوق تفریح‌ ایدی. منیم اولماغیم‌ دا اونو ایربئله سئویندیرمه‌میشدی. منیم دونیایا گلمه‌گیم طبیعی بیر زاد ایدی. توی ائله‌یه‌نین‌ اوشاغی اولار. آما کاکو پراناب گؤی‌دن دوشموش پای حسابیندا ایدی. آنام یولون گؤزله‌مه‌میش اله گتیرمیشدی.
کاکو پراناب ۱۹۷۴ ایلی‌نین پاییزیندا ردکلیف‌ده دبورا آدلی بیر دانشجو قیزینان یولداش اولدو. . .
بالا بالا اونو دا اؤزو ایله بیزه گتیردی. من ده آتا آناما باخیب اونو کیچیک آدینان چاغیراردیم. کاکو پراناب اونا اؤیرتمیشدی آتاما داشیامال آناما بودی دئسین. اودا سئوینج ایله قبول ائله‌میشدی. بیریمجی یول بیزه شاما گلنده آنامدان سوروشدوم نئجه کاکو پرانابا عمی دئییرم، دبورایا کاکیما دئییه ‌بیلرم؟ آنام غضب ایله باخیب دیدی: «ایسته‌مز! ایکی هفته چکمز قیز چیخار گئد‌ر.
آما دبورا چیخیب گئتمه‌دی. هفته‌نین سونونداکی ییغیناق‌لاردا اونو بیزه گتیرردی. دبورادان ساوای بوتون جماعت هندی‌دیلر. دبورا اوجا بوی ایدی. آتا آنامدان اوجا، کاکو پراناب ایله بیر بوی‌ ایدی. آچیق‌ ساری اوزون ساچلارین آنام کیمین آرادان آچیب هؤرمه یئرینه باغلاییب یا دا چینینه بوینونا تؤکردی. آنام نظرینه بو ایشی چوخ پیس و یونگول‌ ایدی. دبورا فلسفه اوخویوردو. گوموش رنگینده بیر ظریف عینک ووروب، بزک ائیله‌مز ایدی. منجه چوخ گؤزل‌ ایدی، آما آنام نظرینده اوزو دولو ایدی خال ایله، گؤتو ده یوخ حسابیندا ایدی.
بیر مدت کاکو پراناب هفته‌ده بیر یول بیزه شاما گلردی. آنامدان سوروشاردی «دبورا نئجه‌دی؟» معلوم‌ ایدی ایسته‌ییر تأیید آلسین. دئییردی دبورانین آتا آناسی ایکیسی‌ده PhD وارلاریدی بوستون دانشگاهیندا استاددیلار. آتاسی‌نین شعر کتابی چاپ اولوب. آنام کاکو پراناب اولمویاندا دبورانین گلمه‌سیندن شکایت ائلیردی. دئییردی اونا گؤره مجبوردی غذالارا آز ادویه وورسون. دبورا البته دئمیشدی تند غذالاری سئو‌ر. دال دوزلدنده اوتانیر بالیغین باشیندا گتیرسین. کاکو‌ پراناب دبورایا اؤیرتمیشدی نئچه هندی جمله دئسین یا بعض غذالاری الی‌نن یئسین. هردن بیر بیری‌نین آغزینا غذا قویوب بارماق‌لارین آغیزلاریندا ساخلاردیلار. اؤندا آتا آنام باش‌لارین آشاغی سالیب اؤز بشقاب‌لارینا گؤز تیکردیلر. قوناقلیق‌لاردا جماعتین گؤزو قاباغیندا ال اله وئریب بیربیرینی اؤپردیلر. آنام اونلار ایراق‌دا اولاندا یانینداکی‌لارا دئییردی: «الانا باخمایین بوجور دئییل‌ ایدی، دَیشیلیب. دوشونه بیلمیرم آدام نئجه بیردن آلت اوست اولا بیلر. جهنم بهشت کیمین چوخ فرق ائیلیب. جهنم- بهشت تشبیهین اؤزوندن چیخاردیب انگلیسی دیلینده مدام ایشله‌دردی.

نه قدر آنام دبورانین گلمه‌سیندن بئزار ایدی، من خوشلاردیم. عمومیت گنج قیزلار کیمی من ده آنامدان ساوای بیر آیری خانیمدان خوشوم گلیردی. آلا گؤزلرینه وورولموشدوم. پانچو بارانی‌سی جین دامنین گئیدیگی صندل‌لرین چوخ ایسته‌ییردیم. صاف ساچلارین قویاردی هوروب هر نه جور مسخره شکیل‌لره ایسته‌ییرم چیخاردام. آرزوم‌ ایدی اونون‌ کیمی گئیینم آما آنام مجبور ائلیردی ویکتوریایی توپوغوما چاتان پاچین‌لاردان گئیم. دبورا اونلارا ماکسی دئییردی. آنام مجبور ائلیردی فرق آچام ایکی رشته آیرییب آپارام باشیمین اوتای بوتاییندا دالدا باغلییام. دبورا قوناقلیق‌لاردا جمع‌دن آیریلیب من ایله اوینایاردی. بنگالی خانیملاردا آللاه‌دان ایسته‌ییب داها مجبور دئییل‌ ایدیلر اون ایله دانیشسینلار. آنامین یولداشلاری‌نین اوشاقلاری ایچینده من هامی‌دان بؤیوک ایدیم، دبورا ایله یولداش اولموشدوم. دبورا اوخودوغوم کتابلاری بوتون اوخوموشدو.
https://t.me/Bayramzn

🔹

اسطوره آغ داغ، قره داغ

بایرام نمره ۸۱

✍ علی طارمی

https://t.me/Bayramzn

🔹
بغض فروخفته عشق

درباره غضنفر سفیدگری

بایرام نمره ۸۱

✍ حسین عباسی‌نیا

https://t.me/Bayramzn

🔹
▪️#محمد_منزوی‌نین شعر دونیاسی‌نین بدیعی گؤزللیک‌لری

✍ دکتر #حسین_محمدزاده_صدیق

بایرام نمره ۸۱

https://t.me/Bayramzn

🔹▫️

مقایسه تطبیقی متن و نقشه کتاب دیوان لغات الترک کاشغری

دکتر رامین سلطانی

بایرام ۸۱

https://t.me/Bayramzn

🔹

زنگانلی رومان یازان،
میرتقی فاضلی ایله دانیشیق.

بایرام ۸۱

دانیشیق آپاران: علی اصغر اوجاقلی
عکس: حامد رحمتی.

https://t.me/Bayramzn

🔹🔹
هئچمه یئت

✍ محسن قاسمی

بایرام ۸۱

https://t.me/Bayramzn

🔹

#کؤمور فیلمی حاقیندا


ابوذر جعفری
ابراهیم مهانق

بایرام نمره ۸۱

https://t.me/Bayramzn

🔹
بایرام- شماره ۶۷

سال یازدهم - شهریور ۱۳۹۶

🔹 خواهشمند است کسانی که برای مطالعه نشریه از فایل pdf استفاده میکنند به ازای هر شماره مبلغ حداقل 20 هزار تومان به شماره کارت

6104337764038517

بانک ملت به نام علی محمدبیانی واریز نمایند.

🔹 بدیهی است، مبالغ دریافتی برای ادامه انتشار شماره‌های ( چاپی و دیجیتالی) آینده صرف خواهد شد.

آدرس تلگرامی فصلنامه بایرام 👇

https://t.me/Bayramzn

🔹
بایرام- شماره ۶۸

سال یازدهم - مهر ۱۳۹۶

🔹 خواهشمند است کسانی که برای مطالعه نشریه از فایل pdf استفاده میکنند به ازای هر شماره مبلغ حداقل 20 هزار تومان به شماره کارت

6104337764038517

بانک ملت به نام علی محمدبیانی واریز نمایند.

🔹 بدیهی است، مبالغ دریافتی برای ادامه انتشار شماره‌های ( چاپی و دیجیتالی) آینده صرف خواهد شد.

آدرس تلگرامی فصلنامه بایرام 👇

https://t.me/Bayramzn

🔹
بایرام- شماره ۶۹

سال یازدهم - آبان ۱۳۹۶

🔹 خواهشمند است کسانی که برای مطالعه نشریه از فایل pdf استفاده میکنند به ازای هر شماره مبلغ حداقل 20 هزار تومان به شماره کارت

6104337764038517

بانک ملت به نام علی محمدبیانی واریز نمایند.

🔹 بدیهی است، مبالغ دریافتی برای ادامه انتشار شماره‌های ( چاپی و دیجیتالی) آینده صرف خواهد شد.

آدرس تلگرامی فصلنامه بایرام 👇

https://t.me/Bayramzn

◽️🔹
شیخ اشراق و شعرهای ترکی اش

رضا همراز

در وبلاگ مجله بایرام بخوانید... 👇

http://bayramzangan.blogfa.com/post/4

بایرام مجله سی
http://bayramzangan.blogfa.com/

🔹
بایرام- شماره ۷۰

سال یازدهم - آذر ۱۳۹۶

🔹 خواهشمند است دوستان عزیزی که برای مطالعه نشریه از فایل pdf استفاده میکنند به ازای هر شماره مبلغ حداقل 20 هزار تومان به شماره کارت

6104337764038517

بانک ملت به نام علی محمدبیانی واریز نمایند.

🔹 بدیهی است، مبالغ دریافتی برای ادامه انتشار شماره‌های ( چاپی و دیجیتالی) آینده صرف خواهد شد. تشکر.

#یازیلان_سؤز_یادگاردیر

آدرس تلگرامی فصلنامه بایرام 👇

https://t.me/Bayramzn

🔹🔹

ارزیابی کاربرد استعاری اسامی حیوانات در زبان ترکی

نوع مقاله: مقاله پژوهشی
بر اساس دیدگاه شناختی لیکاف و جانسون

▫️با استناد به آثار شاعران زنجان

نویسندگان ✍:

ایرج ظفری، دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران

بهزاد رهبر،
استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

محمدرضا اروجی،
استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران

🔹منبع: نشریه علم زبان، دانشگاه علامه طباطبائی

لینک مقاله: 👇
https://ls.atu.ac.ir/article_17455.html

https://t.me/Bayramzn

🔹🔹

چکیده

بر اساس دیدگاه شناختی لیکاف و جانسون، استعارۀ مفهومی یکی از مجاری اصلی درک انسان از مفاهیم عالم هستی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر اسامی حیوانات بر گفتار گویشوران زبان ترکی و ارزیابی معانی ضمنی این واژه‌ها بوده است. گویشوران زبان ترکی با تشبیه انسان و رفتارهای او، نیز رویدادهای پیرامونی به حیوانات، آنها را در معانی استعاری به‌کار می‌برند. در پژوهش حاضر که به‌صورت میدانی و انجام مصاحبه با 30 گویشور زبان ترکی گویش شهر زنجان انجام گرفت، تعداد 93 واژه گردآوری شده که 22 واژه و معانی استعاری آنها بین کاربران زبان ترکی مشترک بوده است. ابتدا، معانی ضمنی هرکدام از این 22 واژه که دیدگاه فرهنگی گویشوران زبان ترکی را نشان می‌دهند، استخراج و در جدولی مقابل هرکدام از اسامی حیوانات نوشته شده است. سپس، برای هر واژه‌ با ذکر اشعار یا امثال و حکم از کتاب‌ها و منابع معتبر زبان ترکی توضیحاتی ارائه گردیده است. همچنین، موضوع جنسیت، فراوانی و درصد این واژه‌ها بررسی شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن‌ است که نام‌های این حیوانات بر گفتار گویشوران زبان ترکی تأثیر می‌گذارد به‌طوری که‌ متناسب با موقعیت‌های مختلف بافتی، از این نام‌ها‌ به صورت استعاری بهره می‌گیرند و در گفتار از آنها استفاده می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

استعاره، استعاره مفهومی، اسم حیوانات، معنای ضمنی، زبان ترکی، زبان‌شناسی فرهنگی، جنسیت



🔹منبع: نشریه علم زبان، دانشگاه علامه طباطبائی

لینک کامل مقاله: 👇

https://ls.atu.ac.ir/article_17455.html

https://t.me/Bayramzn

🔹🔹

ارزیابی کاربرد استعاری اسامی حیوانات در زبان ترکی

نوع مقاله: مقاله پژوهشی
فایل PDF

بر اساس دیدگاه شناختی لیکاف و جانسون

▫️با استناد به آثار شاعران زنجان

✍ نویسندگان

ایرج ظفری، دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران

بهزاد رهبر،
استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

محمدرضا اروجی،
استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران

🔹منبع: نشریه علم زبان، دانشگاه علامه طباطبائی

لینک مقاله: 👇

https://ls.atu.ac.ir/article_17455.html

https://t.me/Bayramzn