عید زبان تورکی مبارک باد!
اولین کنگره زبان تورکی با اشتراک آتاتورک'مان در تاریخ ۲۶ سپتامبر ۱۹۳۲ تشکیل شده است. با آرزوی رسمی و زبان تحصیل شدن تورکی در سرتاسر ایران!

@Babek_Cavanshir

İran Türkleri Büyük Bir Değerini Yitirdi!

Sanat Dünyamızın Parlak Yıldızı Değerli Dostum Heykeltıraş Ruhi Tuna Gönlümüze Göçtü.

Ruhi ile uzun bir süre aynı evi paylaşmıştık, dostluk etmiştik. Yerinde duramayan, hayat dolu bir insandı. Ruhi birçok Türk büyüğünün heykelini yaparak bizlere armağan etti.

Toprağın bol olsun dostum Ruhi! Tanrı Yarlığasın!
Yerin uçmak olsun!

Türk Dünyası Başın Sağ Olsun!
Türk Ulusu Başın Sağ Olsun!

-------------------------------------

ایران تورکلری بؤیوک بیر دگرینی ایتیردی.

صنعت دونیامیزین پارلاق ییلدیزی دگرلی دوستوم هئیکلتراش روحی تونا گؤنلوموزه گؤچدو.

روحی ایله اوزون بیر سوره عئینی ائوی پایلاشمیشدیق، دوستلوق ائتمیشدیک. یئرینده دورامایان، حیات دولو بیر انسان ایدی. روحی بیرچوخ تورک بؤیوگونون هئیکلینی یاپاراق بیزلره آرماغان ائتدی.

توپراغین بول اولسون دوستوم روحی!
تانری یارلیغاسین!
یئرین اوچماق اولسون!

تورک دونیاسی باشین ساغ اولسون!
تورک اولوسو باشین ساغ اولسون!

@Babek_Cavanshir

Tinyaşar sanatçımız Ruhi Tuna’nın gömülme töreninin videosu:

Türklüğe ve Türk Uygarlığına yakışır bir tören

@Babek_Cavanshir

Karabağ’ımızın göz bebeği olan Şuşa’mız her zaman Türk Ulusu’muzun bağımsızlık ruhunu yaşatan bir şehrimiz olmuştur.

Bu gün 8 Kasım! Geçen yıl bu gün de uzun bir süreden sonra yiğitlerimizin destansı özverileri sayesinde Ermeni işgalında olan Şuşa’mız yeniden kurtluşuna kavuşmuş oldu.
İran Türkleri adına Şuşa’mızım kurtluş yıldönümünü kutlar, bütün dünyada ulusumuzun ve dilimizin yeniden tarihi, doğal ve milli adımız olan “Türk” adına kavuşmasını dilerim.

Tanrı Türk’ü Korusun, Yüceltsin!

—————————-

ŞUŞA’DA DOKUNMUŞ 1926 TARİHLİ BİR HALI

(Türk Ulusu’nun Bağımsızlık Ruhunu Yaşatan Şuşa)

—————————-

Halı üzerinde yazılanlar:

Üstte:

ذکر ائدر جین و ملک، هم انسان،
یاشاسون دئولت-ی آذربایجان!

Ẕikr éder ci‌n ü melek, hem insān,
Yaşasun Dévlet-i Āẕerbāycān!

Hemen Altında:

۱۳۴۵

[Hicri‌] 1345 [Mi‌lādi‌1926]
——————————————
Altta:

حر، آزاده یاشاتسون هامونو،
هم حقوق اولسون ار ایله نسوان!

Ḥür, āzāde yaşatsun hamunu,
Hem-ḥuⱪūⱪ olsun er ile nisvān!
——————————————
Ortadaki Bayrağın Üzerinde Yazılan:

آذربایجان بایراغی

Āẕerbāycān Bayraġı

Hemen Altında:

میر فصیح

Mi‌r Faṣi‌ḥ
—————————-

Bayrak İle İlgili Kısa Açıklama:

21 Haziran (June) 1918 ile 9 Kasım (November) 1918 Tarihleri Arasında Kullanılan Azerbaycan Türk Cumhuriyeti’nin İlk Bayrağı

@Babek_Cavanshir

——————————-

Tarihçi ve Türkolog
Dr. Babek Cavanşir

İran’ın güneyi ve güneybatısında yerleşen Geçsaran ilçesi sınırları içinde yer alan Heligan bölgesinde yaşayan Türkleri değişik bahanelerle kendi yurtlarından uzaklaştırıyorlar.

Susmayalım ve duyuralım!

@Babek_Cavanshir

Türkler İran’da demografik olarak diğer etnik gruplara göre temel bir farkları vardır. Fars dilliler dahil diğer etnik grupların coğrafi dağılımı İran’da yöresel olmalarına rağmen Türklerin coğrafi dağılımı İran’ın her yeri ve her köşesidir. Çar Rusyası ve Sovyet döneminde nasıl ki sürgün ve baskılarla Türklerin coğrafyası küçültülmeye çalışılıyordu günümüz İran’ında da bunun belirtilerini çoktan görmeye başlamışızdır. Bunun son çarpıcı örneklerinden biri İran’ın güneyi ve güneybatısında yerleşen Geçsaran ilçesi sınırları içinde yer alan Heligan bölgesinde yaşayan Türkleri değişik bahanelerle kendi yurtlarından uzaklaştırma siyaseti ve uygulamalarıdır.

İran’ın güneyi ve güneybatısında ciddi bir Türk nüfusu yaşamakta ve değişik yüzdelerle Türklerin yaşadığı iller şunlardır:

1-Huzistan
2-Kohgiluye ve Boyer Ahmed
3-Kirman
4-Sistan – Beluçistan
5-İsfahan
6-Loristan
7-Fars
8-Çakar Mahal ve Bahtiyari
9-Buşehr
10-Hürmüzgan

İşte söz konusu geniş coğrafyada aşağıda bazılarının adlarını vereceğimiz Türk boy, el ve oymakları yaşamaktadırlar:

Afşar, Ağaçeri, Baharlı, Bayat, Bayat Ağevli, Bayat Karaevli, Bayat Musevli, Beydili, Beyg, Bıçakçı, Buldacı, Came Büzürgi, Cengi (Zengi ya Zengene), Çarde Çerik, Çehrazi, Çerkes, Çetez, Çiçekli, Çiyanlı, Dedekayılı, Dinarlı, Dulkadır (Zülkader), Ebiverdi, Ebulverdi, Emir Hacılı, Eşkani, Feyli, Geyç Beyk, Gılbaş, Gündüzlü, Halaç, Hamse (İnanlı, Baharlı, Nefer ve Basiri), Hamıslı, Hezar-cerib, Kacar, Kamışlı, Karabağ, Karabulak, Karakuş, Karayı, Kaşkayı, Kayçı, Kengerli, Kırrıhlı, Lereki, Osanlı, Özbek, Selçuk, Şahseven, Şamlı, Terekeme, Tohmaklı, Yarımtaglı vb.

Susmayalım ve duyuralım!

Babek Cavanşir

@Babek_Cavanshir

Bu gün 20 Ocak!

Türklüğün yenilmezliğini Bakü sokaklarında tarihin sayfalarına kanlarıyla yazan Türkleri sonsuz saygı, kıvanç ve minnet ile anıyorum.

@Babek_Cavanshir

Ergenekon / Yeni-gün Bayramı'nı kutluyor Türk Ulus'umuza ve Türk Dünyası'na başarılar, uğurlar getirmesini diliyorum.

Saygılarımla

Dr. Babek Cavanşir

@Babek_Cavanshir

Dr. Babek Cavanşir'in 21 Mart günü "Yeni-gün/ Ergenekon/Nevruz Bayramı" ile ilgili Özbekistan Cumhuriyeti'mizin "Uzbekiston 24 TV" kanalı ile kısa bir söyleşisi oldu.

-----------------------------------------------
Наврўз шукуҳи | Бабак Жаваншар - Профессор
#21mar #uzbekiston24

mtrk.uz | Youtube | Facebook | Telegram | uztv.tv
------------------------------------------

@Babek_Cavanshir

Dr. Babek Cavanşir'in 21 Mart günü "Yeni-gün/ Ergenekon/Nevruz Bayramı" ile ilgili Özbekistan Cumhuriyeti'mizin "Uzbekiston 24 TV" kanalı ile kısa bir söyleşisi oldu.

-----------------------------------------------
Наврўз шукуҳи | Бабак Жаваншар - Профессор
#21mar #uzbekiston24

mtrk.uz | Youtube | Facebook | Telegram | uztv.tv
------------------------------------------

@Babek_Cavanshir

21 Mart günü “Yeni-gün / Ergenekon / Nevruz Bayramı” ile ilgili Özbekistan Cumhuriyeti’mizin “Uzbekiston 24 TV” kanalında kısa bir söyleşimiz oldu. Ekte söyleşimizin “Doğu Türkçesi”ne uyarlanmış videosu ile birlikte “Batı / Oğuz Türkçesi” biçimindeki versiyonu da bulunmaktadır.

İlgili TV Kanalı’nın bilgileri aşağıdaki gibidir:

—————————————-

Наврўз шукуҳи | Бабак Жаваншар - Профессор
#21mar #uzbekiston24

mtrk.uz | Youtube | Facebook | Telegram | uztv.tv

—————————————-

Söyleşi metnimiz ise şöyle idi:

———-

Gece ile gündüzün eşitlenmesi, doğanın yeniden canlanması ve baharın gelişi olayı değişik tören ve bayramlar biçiminde tarihin ta derinliklerinden beri kutlanılagelen bir gelenektir. İşte bu özelliğinden dolayı bu bayram değişlik adlar altında birçok bölge ve ulslarda bu gün de kutlanmaktadır.

Biz Türkler’de ise bu bayram “Yani Kün”, “Yeni Gün”, “Ergenekon”, “Erkin Kün”, “Nevruz” ve başka adlar altında tarihimizin başlangıç noktasından günümüze değin kutlanılagelen en önemli bayramlarımızdan biridir.

Bu bayram “Eski Türkler”, “Eski Uygur Türkleri”nde de kutlanmakta ve “Yani Kün” adı ile bilinmekte idi ve daha çok “yeni gün”, “başlangıç günü”, “baharın ilk günü” ve “kutsal gün” anlamlarına gelmekte idi.

Bu bayram İslami dönemdeki Türk devletlerinde de ciddi bir biçimde önemsenmekte idi ve dönemin Fars dilli katiplerince Türkçe “Yeni Gün” terkibinin adeta alt alta ve Türkçe’nin dilbilgisi özelliklerine uygun bir biçimde “Ruz-i Nev” değil de “Nevruz” olarak kayıtlarda yansımasını bulmuştur.

Bu bayramın özellikle 21 Mart gününe sabitlanması olayı Türk Selçuklu Devleti’nin yönetimsel ve külürel poltikasının bir ürünü idi. Bilindiği üzere Türk Selçuklu sultanı “Melikşah”ın emri üzerine içinde ünlü Selçuklu matermatikçisi Ömer Hayyam’ın da yer aldığı bir ekip Selçuklu devletinin düzenli yönetim anlayışına uygun bir biçimde güneş takvimine dayalı olarak “Celali Takvimi”ni düzenlediler ve bu takvimde söz konusu bayramımız tarihte ilk kez devlet düzeyinde 21 Mart gününe sabitlenmiş oldu.

Bu bayramımız Çengizoğulları ve ardıllları olan İlhanlı, Çağatay, Kubilay Hanlığı, Altın Orda, Karadeniz’in kuzeyindeki Türk hanlıkları ve aynı zamanda geniş Türkistan bölgesinde kurulmuş olan değişik Türk hanlıklıklarında da tantanalı ve coşkulu bir biçimde kutlanan bayramlarımızdan idi. Bu dönemin kaynaklarında bu bayram için kullanılan “Ergenekon” adı ile adeta “Eski Türkler”in “Ergenekon’dan çıkışına ve özgürlüğüne kavuşmasına bir göndermede bulunulması oldukça önemli bir olaydır. Nitekim Ergenekon adı kimi yöresel Türk halk etimolojilerinde dahi “Özgürlük Günü” anlamına gelen “Erkin Kün / Erkin Gün” biçiminde de saptanabilmektedir.

Yine bu önemli bayramımız Ulu Emir Timur’un kurduğu “Türk Timurlu İmparatorluğu”, Hindistan’daki Türk Timurlular, Türk Osmanlı İmparatorluğu, Türk Safevi İmparatorluğu, Türk Afşar ve Türk Kacar hanedanlıkları döneminde de ciddi bir biçimde devlet düzeyinde kutlanılmaktaydı. Dönemin edebi metinlerinde sırf bu bayramı konu olan Nevruz-nameler’in yazılması bu bayramın edebi alandaki yansılamlarından en önemlileridir.

Ayrıca Hindistan’daki Türk Babürlü imparatoru Ekber Şah’ın (1542-1605) özellikle bu bayramı çok önemsediği ve Selçuklu döneminde geliştirilen Celali Takivimi’ni öne çıkardığı bilgilerimiz dahilindedir.

Bu kısa konuşmamızın ardından ben de “Yani Kün”, “Ergenekon”, “Yeni Gün” ve “Nevruz” gibi değişik adlar altında adlandırdığımız bayramımızı bütün Türk Dünyası’na ve ecdat yurdu olan Ulu Türkistan’ımızın odağında yer alan Özbekistan’ımıza kutlu olsun diyor ve bu yeni baharın gelişini başarılar ve uğurlarla dolu bir dönemin başlangıcı olmasını diliyorum.

Yeni Gün, Ergenekon, Nevruz Bayramı’nız kutlu olsun!

--------------------------------------
"Batı/ Oğuz Türkçesi" versiyonundaki video:
https://t.me/Babek_Cavanshir/582
--------------------------------------
"Doğu Türkçesi"ne uyarlanmış video:
https://t.me/Babek_Cavanshir/581
--------------------------------------
Saygılarımla

Dr. Babek Cavanşir

@Babek_Cavanshir