🌙مقارنه ماه و سیاره مشتری

در شب پنجشنبه ۸ دی، در صورت صاف بودن آسمان می‌توانید شاهد مقارنه ماه و سیاره مشتری باشید.

مقارنه دو جرم در آسمان اصطلاحاً به وضعیتی اطلاق می‌شود که آن دو جرم در فاصله ظاهری نسبتاً نزدیکی از هم قرار داشته باشند. می‌دانیم که فاصله بین سیارات کم نیست. مثلاً مشتری در نزدیک‌ترین حالت به فاصله‌ای حدود ۶۰۰ میلیون کیلومتر می‌رسد؛ در حالی که ماه در فاصله میانگین ۳۸۴ هزار کیلومتری از زمین قرار دارد. اما گاهی مانند همین مقارنه، شرایطی پیش می‌آید که دو جرم با فاصله "ظاهری" کمی از هم قابل مشاهده باشند. مقارنه ماه و سیارات پدیده چندان نادری نیست. اما جذابیت رصدی مقارنه‌هایی که فاصله ظاهری دو جرم کم باشد طبیعتاً بیشتر است.

در شب پنجشنبه ۸ دی، این دو جرم در محدوده صورت فلکی حوت قرار دارند. با تاریک شدن هوا، مشتری به شکل نقطه‌ای درخشان در فاصله حدود ۲.۵ درجه‌ای از هلال ماه با فاز ۴۶٪ قابل مشاهده است. منظور از فاز، درصدِ روشن سطح ماه است. فاز ۴۶٪ به این معنی که ناظران زمینی تقریباً نیمی از قرص ماه را روشن و درخشان می‌بینند.

مشتری ساعت ۲۳:۳۵ و ماه ساعت ۲۳:۵۰ در سمت غرب غروب می‌کنند. از زمان تاریک شدن هوا تا پیش از غروب این دو جرم برای رصد یا عکاسی از این منظره فرصت دارید.

برای تماشای این مقارنه نیاز به هیچ ابزار خاصی ندارید. اما با یک تلسکوپ کوچک یا حتی یک دوربین دوچشمی معمولی، می‌توانید چهار قمر بزرگ سیاره مشتری را به صورت نقاطی درخشان تشخیص دهید و از تماشای هلال ماه هم لذت ببرید.

نویسنده: دارا تیموری‌فر

🪐اپلیکیشن و مجله آوا استار
‌رسانه تخصصی نجوم و ستاره‌شناسی در ایران

Mag.avastarco.com

✨ @AvaStarCo

🔻ثبت نام کلاس‌های‌ آموزش مجازی نجوم آوا استار برای ترم زمستان (دلتا استار ۱۴۰۱) آغاز شد

کلاس‌های ترم زمستان آوا استار (دلتا استار ۱۴۰۱) در ساختاری جدید و به صورت موضوعی برگزار می‌شود. ترم دلتا استار ۱۴۰۱ شامل دو دوره “نجوم رصدی و کار با ابزارها” و “در جست‌وجوی راز کیهان؛ داستان سرگذشت کیهان” است که کلیه علاقه‌مندان به نجوم (بالای ۱۵ سال) می‌توانند در آن شرکت کنند. در این دوره‌ها علاقه‌مندان از سطح پایه با مفاهیم اصلی در نجوم رصدی و کیهان‌شناسی آشنا می‌شوند و در ادامه در ترم‌های آینده می‌توانند کلاس‌های پیشرفته و سایر موضوعات را ادامه دهند. کلیه کلاس‌ها در این ترم به صورت آنلاین و در فضای تخصصی آموزش مجازی برگزار می‌شود.

کلاس‌های مبانی نجوم ۱ و ۲ آوا استار نیز از ترم بهار (آلفا استار ۱۴۰۲) در قالبی جدید مجددا برگزار خواهند شد. علاوه بر این علاقه‌مندان زیر ۱۵ سال نیز می‌توانند همچون روال سال‌های گذشته در کلاس‌های دوره کودکان و نوجوانان ترم تابستان (بتا استار ۱۴۰۲) شرکت کنند.

⭐️مباحث دوره نجوم رصدی و کار با ابزارها:

– آشنایی با کره آسمان و اجرام سماوی
– رصد با چشم غیر مسلح
– دستگاه‌های مختصات و اصول پیمایش
– صورت‌های فلکی
– رویدادهای رصدی
– کار با نرم‌افزار استلاریوم
– اجرام عمق آسمان و نقشه‌خوانی
– ابزارهای رصدی
– انواع تلسکوپ‌ها
– رصد با چشم مسلح

روزهای برگزاری:
دوشنبه‌ها ساعت ۱۷:۳۰ تا ۱۹ (سه جلسه آخر ۱۸:۳۰ تا ۲۰)
مدرسان: امیرعلی مومنی و دارا تیموری‌فر
تعداد جلسات: ۱۰
شهریه دوره: ۳۵۰ هزار تومان
نخستین جلسه: ۲۶ دی


⭐️مباحث دوره در جست‌وجوی راز کیهان؛ داستان سرگذشت کیهان:

– کیهان ما (آشنایی اولیه با ابعاد جهان و کیهان اطراف ما و انبساط جهان)
– ماده و فضا-زمان خمیده (نسبیت عام و نظریه گرانش)
– سیاه‌چاله (چیستی و پیدایش)
– آجرهای جهان (ذرات بنیادی)
– فیزیک ریز مقیاس (مکانیک کوانتومی)
– ماده تاریک چیست؟ (شواهد، نظریه‌ها و مدل‌ها)
– به سوی گذشته (بازسازی گذشته کیهان به کمک فیزیک)
– انرژی تاریک چیست؟ (شواهد و مدل‌ها)
– انفجار بزرگ (کیهان بسیار اولیه، تکینگی ابتدای کیهان، مشکلات نظری)
– راز کیهان (جمع‌بندی)

روزهای برگزاری:
یکشنبه‌ها ساعت ۱۷:۳۰ تا ۱۹
مدرس: احسان ابراهیمیان
تعداد جلسات: ۱۰
شهریه دوره: ۳۵۰ هزار تومان
نخستین جلسه: ۲۵ دی

✨کلیه علاقمندان به نجوم می‌توانند در هر دو دوره ثبت نام کنند.

🗓مهلت ثبت نام: ۲۱ دی
با توجه به ظرفیت محدود کلاس‌ها اولویت با کسانی است که نسبت به تکمیل فرم ثبت نام زودتر اقدام نمایند.

🔻ثبت نام:
https://avastarco.com/deltastar1401/

تلفن موسسه: ۷-۰۲۱۸۸۵۴۰۰۲۵

✨ @AvaStarCo

🔻کارگاه‌های آمادگی مرحله اول المپیاد نجوم ۱۴۰۱
مرور سرفصل‌ها و حل نمونه سوالات مرحله یک و تمام نکات مربوطه

🔻عناوین و زمان کارگاه‌ها:

⭐️اخترفیزیک: ۲۴ و ۲۶ دی (ساعت ۹ تا ۱۲) و ۲۸ دی (ساعت ۱۵ تا ۱۸)
مدرس: افشین فروتن

🔭نجوم رصدی: ۲۴ و ۲۶ دی (ساعت ۱۳:۳۰ تا ۱۶:۳۰)
مدرس: امیرعلی مومنی

🌌کیهان شناسی و دینامیک کهکشان: ۲۵ و ۲۷ دی (ساعت ۱۳ تا ۱۶)
مدرس: احسان ابراهیمیان

🛰مکانیک سماوی: ۲۵ و ۲۷ دی (ساعت ۹ تا ۱۲)
مدرس: افشین فروتن

🌍نجوم کروی: ۲۹ دی (ساعت ۹ تا ۱۵)
مدرس: یوسف میریوسفی

🔻آخرین مهلت ثبت نام: پنجشنبه ۲۲ دی

هزینه ثبت نام در کل کارگاه‌ها: ۱.۲۸۰.۰۰۰ تومان (دانش‌آموزان مدرسه المپیاد آوا استار با ۱۵ درصد تخفیف، ۱.۱۰۰.۰۰۰ تومان)

در پایان هر کارگاه جزوه و سوالات مربوطه ارائه خواهد شد.

*کارگاه ها به صورت آنلاین برگزار می‌شود.

برای ثبت نام لطفا فرم زیر را تکمیل کرده و پس از دریافت اطلاعات واریز تا پایان وقت اداری روز پنجشنبه ۲۲ دی نسبت به تکمیل ثبت نام اقدام نمایید. با توجه به ظرفیت محدود کلاس‌ها اولیت با کسانی است که نسبت به تکمیل فرم ثبت نام زودتر اقدام نمایند.

🔻ثبت نام:
https://avastarco.com/marhaleyek1401/

🎓 مدرسه المپیاد نجوم آوا استار
‌✨ @AvaStarEDU

💫راهنمای رصد دنباله‌دار C/2022 E3 (ZTF)

منجمان در اولین ماه از سال نو میلادیِ جاری در انتظار دیدن درخشش دنباله‌دار بلنددوره‌ای‌اند که در ۱۱ اسفند ۱۴۰۰ با تأسیسات رویدادهای زودگذر زوئیکی (ZTF) کشف شد. دنباله‌دار C/2022 E3 (ZTF) برای اولین‌بار با استفاده از تلسکوپ ۲/۱ متری (۴/۲/f) اشمیت در کوه پالومار، درحالی‌که فقط یک لکۀ کوچک از قدر ۱۷ در صورت‌فلکی عقاب بود، دیده شد.

با محاسباتی که ستاره‌شناسان انجام دادند این دنباله‌دار در ۲۲ دی ۱۴۰۱ در نزدیک‌ترین حالت به خورشید قرار می‌گیرد و در اواسط بهمن ۱۴۰۱ به زمین نزدیک می‌شود. رصدگران امیدوارند که قدر آن به ۵+ یا ۶+ برسد و با چشم غیرمسلح، در آسمانی تاریک و بدون آلودگی نوری، قابل مشاهده باشد. البته این پیش‌بینی به‌هیچ‌وجه تضمین‌شده نیست! شکل آن به احتمال زیاد شبیه یک لکه در آسمان خواهد بود، مانند کسی که انگشت خود را در غبار گچ فرو کرده و روی تخته سیاه کشیده است.

با نزدیک شدن به سال نو میلادی، عکاسان نجومی دنباله‌دار E3 را ثبت کردند. در حال حاضر، این دنباله‌دار گسترش یافته و سرعت آن رو به افزایش است و در اوایل زمستان یک دم یونی بلند با رنگ خاکستری مایل به آبی و گردو‌غبار روشن و گسترده‌ای را به نمایش می‌گذارد. بااین‌حال، هنوز نسبتاً کوچک است و با دوربین‌های دوچشمی و تلسکوپ‌های کوچک برای چندین ساعت قبل از طلوع آفتاب در آسمان صبحگاهی در صورت‌فلکی تاج شمالی قابل مشاهده است.

دنباله‌دار E3 در حال حاضر از قدر ۷ در شمال صورت‌فلکی تاج شمالی و بین دو صورت فلکی عوا و هرکول در حرکت به سمت شمال است و اوایل بهمن وارد صورت فلکی اژدها می‌شود و حرکتش را به سمت دب اصغر ادامه می‌دهد. این دنباله‌دار در بهترین حالت رصدی خود، در آسمان نیم‌کرۀ شمالی، هفته دوم بهمن از قدر بین ۵ تا ۶ با سرعت از نزدیکی ستارۀ قطبی عبور خواهد کرد. پس در تمام شب قابل مشاهده خواهد بود و احتمالاً به اندازۀ کافی سریع خواهد بود تا رد آن با دوربین دوچشمی دیده و تصویر آن در دوربین حرفه‌ای ثبت شود.

بنابراین تا فرصت دارید به جست‌وجوی آن بپردازید و از زیبایی این دنباله‌دار لذت ببرید. پیشنهاد می‌کنیم که زمانی را برای رصد دنباله‌دار انتخاب کنید که ماه در آسمان حضور نداشته باشد و همچنین سمت شمال رصدگاهتان بدون آلودگی نوری باشد.

مترجم: سپیده امینی
ویراستار: نازنین‌زهرا بابایی
منبع: Sky at Night Magazine
امتیاز نقشه آسمان: Avastarco
امتیاز تصویر کاور: Dan Bartlett

🪐اپلیکیشن و مجله آوا استار
‌رسانه تخصصی نجوم و ستاره‌شناسی در ایران

✨ @AvaStarCo

🛰 گذرهای پرنور ایستگاه فضایی بین‌المللی در هفته پایانی دی

‌شامگاه یکشنبه ۲۵ دی تا چهارشنبه ۲۸ دی، ایستگاه فضایی بین‌المللی گذرهای پرنوری در آسمان ایران خواهد داشت. اطلاعات این گذرها بدین شرح است:

💫یکشنبه ۲۵ دی
⏰ساعت ورود: ۱۸:۴۳
🧭سمت ورود: جنوب غرب
🌟بیشینه روشنایی: قدر منفی ۳.۸

💫دوشنبه ۲۶ دی
⏰ساعت ورود: ۱۷:۵۴
🧭سمت ورود: جنوب - جنوب غرب
🌟بیشینه روشنایی: قدر منفی ۲.۷

💫‌سه‌شنبه ۲۷ دی
⏰ساعت ورود: ۱۸:۴۲
🧭سمت ورود: غرب - جنوب غرب
🌟بیشینه روشنایی: قدر منفی ۲.۷

💫چهارشنبه ۲۸ دی
⏰ساعت ورود: ۱۷:۵۳
🧭سمت ورود: جنوب غرب
🌟بیشینه روشنایی: قدر منفی ۳.۶


تمامی این گذرها از اقصی نقاط کشورمان قابل رویت است. زمان دقیق گذرها را از سایت heavens-above برای شهر خودتان می‌توانید استخراج کنید. راهنمای استخراج اطلاعات از سایت heavens-above را در وبسایت و مطالب پیشین آوا استار می‌توانید مشاهده کنید.

‌🔻این رویداد با چشم غیر مسلح قابل رویت است و برای رصد آن به ابزار خاصی احتیاج ندارید.

🧭چرا جهت شرق و غرب در نقشه آسمان معکوس نقشه جغرافیایی است؟
توجه داشته باشید که نقشه آسمان، منظره بالای سرمان را آن‍گونه که از روی زمین می‌بینیم، نشان می‌دهد. نقشه‌های جغرافیایی، زمین را آنگونه که از بالا به آن نگاه کنیم نشان می‌دهند. بنابراین جهت شرق و غرب در این نقشه‌ها معکوس است. وقتی که نقشه آسمان را بالای سرتان بگیرید، جهات آن بر جهات جغرافیایی منطبق می‌شود.

🪐مجله آوا استار
✨ @AvaStarCo

🎬 مستند هفتمین رقابت استارکاپ

همزمان با آغاز چهاردهمین سال فعالیت مرکز نجوم آوا استار، مستند هفتمین رقابت استارکاپ منتشر می‌شود. روز یکشنبه ۲ بهمن ساعت ۲۰:۳۰ مستند استارکاپ هفتم به صورت پریمیر در یوتیوب پخش می‌شود. تماشای این مستند جذاب را از دست ندهید.

▶️ لینک پخش پریمیر در یوتیوب:

https://youtu.be/wTLReoTc368


🏆 @starcup_official

💫رویدادهای رصدی بهمن ۱۴۰۱

در آسمان بهمن چه خبر است؟ رصد دنباله‌دار ZTF و مقارنه‌های جذاب ماه و سیارات را در شب‌های سرد زمستان از دست ندهید!

مشاهده در یوتیوب

مشاهده در اینستاگرام

نویسندگان: دارا تیموری‌فر و امیرعلی مومنی
گوینده: نگار شفیعی ثابت
تدوینگر: مبارکه حدادی

🪐اپلیکیشن و مجله آوا استار
‌رسانه تخصصی نجوم و ستاره‌شناسی در ایران

Mag.avastarco.com

✨ @AvaStarCo