البساتین | محمدرضا معینی
2.1K subscribers
882 photos
8 videos
254 files
323 links
اخبار و یادداشت‌هایی در مطالعات اسلامی

📝 #یادداشت
📚 #معرفی_کتاب #معرفی_مقاله
🗓 #رویداد_علمی
🔖 #دوره_آموزشی


✍🏻 محمدرضا معینی
@MRezaMoini
Download Telegram
🗓

🔴 مدرسه تابستانه مطالعات اسلامی
(دوره مقدماتی، به صورت مجازی)

با حضور هفت تن از پژوهشگران ایرانی
هفت هفته، هفت شاخه

🔘 پیشااسلام (دکتر محمدعلی خوانین‌زاده)
🔘 سیره‌پژوهی (دکتر محمدکاظم رحمتی)
🔘 مطالعات قرآن و تفسیر (دکتر مهرداد عباسی)
🔘 حدیث‌پژوهی (دکتر سعید شفیعی)
🔘 فقه‌پژوهی (دکتر سعید عدالت‌نژاد)
🔘 کلام‌پژوهی (دکتر محسن فیض‌بخش)
🔘 شیعه‌پژوهی (دکتر محمد جاودان)


🔸 زمان برگزاری: 23 تیر لغایت 3 شهریور 1401
🔸 مهلت ثبت‌نام: 15 تیر 1401


🔸 برای اطلاع از جزئیات بیشتر و ثبت‌نام به کانال مرکز حوزوی پژوهش‌های تاریخ اسلام مراجعه کنید.

#رویداد_علمی
#البساتین

@AlBasatin
Forwarded from کلام امامیه
🤝 پایگاه مطالعاتی کلام امامیه با همکاری فروشگاه کتاب دینوک برگزار می‌کند:

📱 لایو معرفی کتاب
📚 آشنایی با منابع کلامی امامیه؛ دفتر اول: تا پایان مدرسه بغداد (قرن پنجم)

👤 با حضور نویسنده کتاب: دکتر محمدجعفر #رضایی

📆 زمان: یک‌شنبه ۱۹ تیر ۱۴۰۱ از ساعت ۲۱

🌐 پخش زنده از صفحه اینستاگرام دینوک
🌐 instagram.com/dinook_ir

⭐️ کلام امامیه | پایگاه تخصصی دانش کلام اسلامی
🆔 @ekalam

📚 دینوک | فروشگاه تخصصی کتب و منابع دینی
🆔 @dinook_ir
🔸از صبح در این اندیشه بودم که درباره امیرالمومنین چه بنویسم و چه نقل کنم، دیدم علی علیه السلام بالاتر و والاتر است از هر چه به خاطرم می‌رسد و بر زبانم جاری می‌شود.

🔸عبدالحمید بن ابی‌الحدید به‌جا سروده است:

أنا في مَديحكَ أَلكنٌ لا أَهتَدي
وأنا الخَطيب الهبرزيُّ المصقعُ

أسعدَ اللهُ ایامَّکم و الحمدُ لِله الّذی جعلَنا مِنَ المُتمسِّکینَ بِولایةِ أمیرِ المؤمنینَ وَ الأئِمّةِ المَصومینَ عَلیهِمُ السلام

#البساتین
@AlBasatin
#وبینار «آینده شغلی علوم انسانی در جهان امروز»

👈 در این گفتگوی زنده با اداره و همراهی آقای مصطفی ناصحی، مشاور مسیر شغلی، درباره آینده شغلی دانشجویان و پژوهشگران علوم انسانی، سخن خواهم گفت و تلاش خواهم کرد تا از منظری جهانی درباره چشم‌اندازهای کار و شغل اهالی علوم انسانی در کشورمان، نکاتی را بیان کنم.

👈 «عرصه شغلی در جهان امروز، بیش از هر زمانی در فضائی سرشار از فرصت‌ها و چالش‌های متنوع قرار گرفته است. رشته‌های علوم انسانی اما به دلائل گوناگون بیشتر از سایر زمینه‌های دانشگاهی در گیر و دار این فضای پیچیده و در حال دگرگونی به سر می‌برند. تغییرات جهانی و تاثیرات محلی آنها از یک سو فرصت‌هایی جدید را در برابر فارغ‌التحصیلان علوم انسانی قرار داده و از سوی دیگر همین دگرگونی‌ها، عرصه شغلی را برای آنها دشوار کرده است. در این گفتگو بر آنیم تا این فرصت‌ها و چالش‌ها را در عرصه‌های جهانی و بومی بررسی کنیم».

🎤 لینک‌های برگزاری: لینک اول - لینک دوم

#مهارتهای_دانشگاهی

کانال جامعه و فرهنگ | پیمان اسحاقی
https://t.me/peymaneshaghi110
Forwarded from Inekas | انعکاس
🔰 کتاب «متن و تفسیر، امام جعفر صادق و میراث او در فقه اسلامی» اثر دکتر حسین مدرّسی طباطبائی، در انتشارات دانشگاه هاروارد منتشر شد.

🔹 لینک خرید کتاب

🔺به زودی تصویر مقدمه و گزارشی از محتوای این کتاب ارزشمند، در کانال انعکاس قرار خواهد گرفت.

#انعکاس_کتاب
@Inekas
کَربَلا ! لا زِلتِ کَرباً و بَلا
ما لَقِی عِندَکِ آلُ المُصطَفَی

کَم عَلَی تُربِکِ لَمّا صُرِّعوا
مِن دَمٍ سالَ و مِن دَمعٍ جَرَی


کَم حَصانِ الذَّيلِ يَروِی دَمعُها
خَدَّها عِندَ قَتيلٍ بِالظَّما

تَمسَحُ التُّربَ عَلَی إعجالِها
عَن طُلَی نَحرٍ رَميلٍ بِالدِّما

و ضُیوفٍ لِفَلاةٍ قَفرَةٍ
نَزَلوا فیها، عَلَی غَيرِ قِرَی

لَم يَذُوقُوا الماءَ ، حتَّی اجتَمَعُوا
بِحِدا السَّيفِ عَلَی وِردِ الرَّدَی...


«عظّم الله لك الاجر یا صاحب الزمان»
Forwarded from تقریرات
🚩یا حسین بن علی!
خون گرمِ تو هنوز
از زمین می‌جوشد
هر کجا باغ گل سرخی هست
آب از این چشمه‌ خون می‌نوشد
کربلایی‌ست دلم!

سرِ حق بر نیزه‌ست
خیل آزادگی آواره صحرای ستم
از سیه‌کاری شمران و یزیدان فریاد
یا حسین بن علی!
همتت هم‌ره حق‌جویان باد!

⚫️شاعر این شعر؛ هوشنگ ابتهاج، متخلص به سایه، غزل‌سرای نامدار ایران در سن 94 سالگی در آلمان درگذشت ...
@taqriraat
Forwarded from کلام امامیه
مدرسه تابستانی «اسلام در دوره نخستین» (آنلاین)

🔸 ۳۷ ساعت ارائه با پرسش و پاسخ در ۶ روز
🔸 ۳ تا ۱۸ شهریور ۱۴۰۱ | پنج‌شنبه‌ها و جمعه‌ها از ساعت ۱۵:۰۰ تا ۲۱:۳۰ به وقت تهران
🔸 با حضور ۱۹ استاد از دانشگاه‌های ۸ کشور: ۹ سخنرانی به زبان فارسی و ۱۰ سخنرانی به زبان انگلیسی (با ترجمه همزمان فارسی)

🗓 مهلت ثبت نام: تا ۱ شهریور ۱۴۰۱

با استفاده از کد تخفیف ekalam می‌توانید از 10% تخفیف برای ثبت‌نام در این مدرسه استفاده کنید.

🔰 اعطای گواهینامه معتبر بین‌المللی
🔰 برگزاری جلسات در پلتفرم Zoom

📘 گزارشی از مدرسه تابستانه سال گذشته را در اینجا و فهرست تفصیلی برنامه و معرفی ارائه‌کنندگان امسال را در اینجا ببینید.

🔖 برای ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر به لینک زیر مراجعه فرمایید:
🌐 www.inekas.org


⭐️ کلام امامیه | پایگاه تخصصی دانش کلام اسلامی
🆔 @ekalam

🗓
🔴 آشنایی با فلسفه دین؛ خوانش متنی درباره مسأله شر
امیر دوازده‌امامی

🔸مسأله شر یکی از مهم‌ترین (و بلکه از جهاتی مهم‌ترین) مسأله فلسفی-الهیاتی است که در تاریخ فلسفه و الهیات مورد توجه قرار گرفته است. سؤالاتی همچون چرایی وجود شرور در جهان و امکان سازگاری آن با وجود خدایی خیرخواه از مسائل گشوده و بنیادینی است که بشر با آن مواجه بوده است.

🔸در فلسفه دین معاصر نیز توجه ویژه‌ای به این مسئله شده است و آن را به یکی از موضوعات اصلی و محوری این حیطه بدل ساخته است. سالیانه تعداد بسیار زیادی کتاب و مقاله حول این مسئله منتشر می شود که برخی به تقویت و ارائه صورت‌بندی‌های نوین از آن و برخی به ارائه پاسخ‌های جدید می‌پردازند.

🔸در این دوره،‌ دوست عزیزم امیر دوازده‌امامی که از پژوهشگران تازه‌نفس و بااستعداد فلسفه دین است، متن کتاب مایکل تولی را موضوع بحث قرار داده و ضمن خوانش این متن، پیرامون مسأله شرّ سخن خواهد گفت.

🔸برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در این دوره،‌ به اینجا مراجعه کنید.

#فلسفه_دین
#رویداد_علمی

@AlBasatin
🗓

🔴موروثی سازی حکومت، علت و فلسفه اصلی ماجرای عاشورا
🔸جناب آقای محمد صحتی سردرودی

این جلسه امروز ساعت ۱۸ به میزبانی انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می‌شود.

برای شرکت در جلسه به این لینک مراجعه فرمایید.

#رویداد_علمی

@AlBasatin
🗓

🔴برای آشنایی با سخنرانان و موضوع ارائه‌های ایشان در مدرسه تابستانی انعکاس به لینک‌های زیر مراجعه کنید:

📌هولگر زلنتین:
مفاهیم طهارت از کتاب مقدس تا قرآن

📌نصرت نیلساز:
تاریخ گذاری متون کهن تفسیری: مطالعه موردی تفسیر منسوب به ابن عباس

📌نورا اشمید:
اندرز و قانون در قرآن و اسلام نخستین

📌بهنام صادقی:
گاهشماری قرآن: یک برنامه پژوهشی سبک‌سنجانه

📌مارین فن پوتن:
عربی قرآنی: از خاستگاه حجازی، تا سنت‌های کلاسیک قرائت آن

📌آلا وحیدنیا:
خاستگاه جغرافیایی مصاحف کهن و الگوهای اولیه کتابت

📌نجم حیدر:
هویت شیعی در اسلام نخستین

📌ایلکا لینستت:
پیامبر و میثاق مدینه

📌احسان روحی:
تاریخ یا قصه‌های آبا و اجدادی؟ رویکردی ادبی به نقل‌های ترورهای سیاسی منتسب به پیامبر در سیره

📌محمد قندهاری:
در جستجوی سلیم‌بن‌قیس تاریخی

📌مرتضی کریمی‌نیا:
«مصحف مشهد رضوی»: سندی تازه در تاریخ قرآن از قرن نخست

📌هادی تقوی:
نسبت مجنون و راعنا به پیامبر اکرم: دریافتی از هوشع ۹:۷ بر اساس قرآن

📌خوان کول:
مجازات زنا در حقوق رومی متأخر و قرآن

📌طلوع خادم‌الشریعه:
‌مطالعۀ نقد متنی قرآن: نگاهی فیلولوژیکی، الهیاتی و هرمنوتیکی (Textual Critical study of the Qur'an)

📌خداداد رضاخانی:
اسلام متقدم در گستره امپراطوری ساسانی: منابع و شواهد مادی

📌سیف‌الدین کارا:
مسئله تحریف قرآن بر اساس روایات سنی و شیعه

📌ایهاب بدیوی:
یکتاپرستی در اسلام نخستین

📌النور سلار:
پالیمپسست صنعا: مادیت‌بخشی به مصاحف

📌محسن گودرزی:
تفسيرى نو از مفهوم حنيف در قرآن

🔺 برای مشاهده جدول برنامه مدرسه تابستانی آن‌لاین «اسلام در دوره نخستین» به اینجا مراجعه کنید، تا ۱ شهریور برای ثبت‌نام در مدرسه تابستانی فرصت دارید!

#مطالعات_اسلامی
#رویداد_علمی

@AlBasatin
Forwarded from Inekas | انعکاس
💠 نگاهِ تازه به قوانین مجازات زنا در قرآن کریم

🔸 سخنرانی ویژه خوان کول (دانشگاه میشیگان) در مدرسه «اسلام در دوره نخستین» (آنلاین)

• اجرای حکم مجازات زناکاران دقیقاً همان‌چیزی است که در قرآن به آن اشاره شده است؟ آیا سنگسار حکم قرآن است؟ در بررسی آیات مرتبط با روابط جنسی نامشروع می‌توان تفاوتی بین رابطهٔ علنی و پنهانی و مجازات مختص به آن قائل شد؟

• ساختار اصلی پژوهش خوان کول، بررسی آیات مرتبط با زِنا با درنظرگرفتن پیشینیه قوانین یهودی در بایبل عبری و تلمود و در نهایت قوانین روم شرقی است. او بعد از پرداختن به پیشینه، به بررسی آیات می‌پردازد و دست‌آخر به این نتیجه می‌رسد که چطور حکم مجازات الهی توسط فقیهان دورهٔ عباسی به حاشیه می‌رود و سنت شفاهی یهودیت جایگزین آن می‌شود.


🎧 ارائه به زبان انگلیسی، به همراه ترجمه همزمان به فارسی

🔻 مشاهده این ارائه برای عموم آزاد است و نیازی به ثبت‌نام ندارد.

🌐 لینک پخش زنده:
https://lahzenegar.com/play/2wjvh/

🗓 جمعه ۱۱ شهریور - ساعت 19:30 (به وقت ایران)

🔸 خلاصه‌ای از ارائه به فارسی
🔸 معرفی خوان کول

@Inekas
Forwarded from Inekas | انعکاس

💠 تفسیری نو از مفهوم «حنیف» در قرآن

🔸 سخنرانی محسن گودرزی (استادیار مطالعات اسلامی در دانشگاه هاروارد) در مدرسه «اسلام در دوره نخستین» (آنلاین)

🎧 ارائه به زبان فارسی

🔻 مشاهده این ارائه برای عموم آزاد است و نیازی به ثبت‌نام ندارد.

🌐 لینک پخش زنده:
https://lahzenegar.com/Inekas_School/Goudarzi

🗓 جمعه ۱۸ شهریور - ساعت ۱۹:۳۰ (به وقت ایران)

🔸 چکیده ارائه محسن گودرزی
🔸 معرفی محسن گودرزی

@Inekas

🗓
🔶معتزلی‌گری و قرآن

🔸حدود دو ماه قبل، به همت مؤسسه مطالعات اسماعیلی، کنفرانسی با موضوع «معتزلی‌گری و قرآن» برگزار شد و هفت نفر از پژوهشگران برجسته و صاحب‌نام در حوزه مطالعات تاریخ کلام و قرآن ارائه‌های جالب توجهی داشتند. اخیراً فیلم کامل این نشست در صفحه یوتوب مؤسسه مطالعات اسماعیلی منتشر شده است و برای عموم قابل استفاده است (لینک). عناوین ارائه‌های این کنفرانس و ارائه‌دهنگان آن به شرح زیر است:

🔸اعتزال و تفاسیر قرائیمی بایبل، گرگور شوارب

🔸اشکال و صور «نسخ» در گفتمان معتزلی، سلیمان مراد

🔸نگاه کلامی معتزله به عصمت انبیاء: تفسیر قرآن و رویکرد هرمنوتیکی، عبدالرحمان السالمی

🔸بحثی در باب معجزات: تأثیر متقابل مدارس کلامی، طارق جعفر

🔸مدارس کلامی و مسأله عشق: تفاسیر معتزلی و عشق قرآنی، کارن باوئر

🔸کلام معتزلی، تفسیر قرآن و جدلیات تاریخ‌نگارانه، حسین عبدالساتر

🔸مواد معتزلی در تفسیر قرآن الماتریدی: یک ارزیابی اولیه، ولید صالح


#رویداد_علمی
#معتزله_پژوهی

@AlBasatin
Forwarded from Inekas | انعکاس
Text and Interpretation.pdf
9 MB
🔰 نسخه‌ی الکترونیک پیش از انتشار کتاب «متن و تفسیر، امام جعفر صادق و میراث او در فقه اسلامی» اثر حسین مدرسی طباطبایی (انتشارات دانشگاه هاروارد، ۲۰۲۲) در وبسایت Shariasource منتشر شد.

🔹 اطلاعات کتابشناسی
Hossein Modarressi, Text and Interpretation Imam Jaʿfar al-Ṣādiq and His Legacy in Islamic Law , Harvard University Press, 2022

🔹 لینک خرید کتاب
🔹 ترجمه چکیده کتاب

🔺به زودی گزارشی از محتوای این کتاب، در کانال انعکاس قرار خواهد گرفت.

#انعکاس_کتاب
@Inekas
Forwarded from Inekas | انعکاس
🔰 معرفی کتاب «متن و تفسیر: امام جعفر صادق و میراث او در فقه اسلامی»

✍🏻 نوشتهٔ حسین مدرسی طباطبایی (استاد دانشگاه پرینستون)

🔹 ترجمهٔ علیرضا دهقانی

🔻دریافت فایل PDF کتاب

🔷 بخش آغازین درآمد کتاب:

این کتاب می‌کوشد ماهیت و ویژگی‌های اصلی اندیشه‌های فقهی امام جعفر صادق، عالم و فقیه برجستۀ مدینه در نیمهٔ اول قرن دوم هجری را شناسایی کند.

در دوران خلافت امویان که از سال ۴۱ تا ۱۳۲ هجری قمری بر جهان اسلام حکومت کردند، گرایش‌های مختلفی در تفسیر و استدلال فقهی عمدتاً در حجاز و عراق پدیدار شد.

نسلی از فقیهان به‌کمک محافل شاگردان وفادارشان مجموعه‌ای از مناظره و مباحثه را با طرفداران مواضع رقیب شکل می‌دادند. این روندها به‌تدریج به مشخصه‌های فکری و سپس طی چند دهه به مکاتب فقهی محلی تبدیل شدند. برخی از این مکاتب محلی توانستند پیروانی فراتر از خاستگاه خود بیایند و به دیگر بخش‌های جهان اسلام گسترش یابند.

هریک از این مکاتب معمولاً به نام فقیهی برجسته در اوایل اسلام شناخته می‌شود که آغازگر، رهبر یا نمایندهٔ آن به شمار می‌آید. این مکاتب، کمک‌های ارزشمندی به جامعهٔ جوان مسلمان در [پیدایش و گسترشِ] نظرات فقهی‌اش کردند. اندک مکاتبی که از کوران حوادث زمانه گذر کردند، جوامع بزرگ پیروان خود را ساختند و تا دوران ما آگاهی‌بخشی به طرز تفکر فقهی مسلمانان را ادامه دادند.

مکتبی که در پژوهش حاضر بر آن تأکید می‌شود، در اواخر دورهٔ خلافت امویان پدید آمده است. این مکتب به امام ابوعبدالله جعفر بن‌محمد الصادق فقیه مورد احترام اهل مدینه تعلّق داشت.

چنان‌که معاصران وی نیز می‌دانستند، او از شخصیت‌‌های بزرگوار خاندان پیامبر (اهل‌البیت) به شمار می‌رفت. از زمان حیات وی، مکتبش به مکتب جعفری معروف بود و پیروانش جعفری خوانده می‌شدند.

این مکتب در طول زمان مانند دیگر مکاتب فقهی اسلامی، مکتبی تثبیت‌یافته گردید که نظریهٔ فقهی خاص خود و روش‌های تجزیه و تحلیل متمایز از دیگران را داراست.

این مکتب مظهر سنّت زنده‌ای است که سیزده قرن استمرار یافته، هم‌اکنون بیش از دویست میلیون پیرو در سراسر جهان دارد و میراث آن در هزاران کتاب نگهداری می‌شود که فهرست بلندبالایی از نظریات متفکران اصیل فقهی را در بر دارد؛ به‌ویژه در دو حوزهٔ تفسیر متون فقهی و قراردادها، این سنت تا حدی گسترش یافته که در مقایسه با همتایانش در سنت‌های فقهی اسلامی یگانه است.

در نیم‌قرن گذشته آثار پرشماری به زبان‌های گوناگون برای معرفی این مکتب، تاریخ، نظریات و محتوای آن پدید آمده است؛ از جمله یک تک‌نگاری به زبان انگلیسی که در سال ۱۹۸۴ از این نویسنده منتشر شد. اما همگی این آثار، بر مراحل بعدی مکتب، و شکل توسعه‌یافته و گسترش‌یافته‌اش متمرکز شده است.

هدف پژوهش حاضر به عنوان تألیفی در زمینهٔ تاریخ اندیشه این است که چگونگی آغاز این مکتب را نشان دهد و پیشینه‌ای ترسیم کند که آن را بازنماید.


🔷 فهرست تفصیلی محتوای کتاب:

🔹درآمد

🔹 فصل ۱: ابعادی از زندگانی امام

۱. پدر وی: امام باقر

۲. زندگی شخصی

۳. مواضع سیاسی

۴. در جایگاه یک فقیه

۵. حلقهٔ شاگردان

۶. ردّ فرقه‌گرایی

۷. دربارۀ جعل حدیث

۸. دیدگاه‌ها دربارۀ سنن دینی


🔹فصل ۲: مکتب فقهی امام

۱. علی: پدر میراثِ فقهی اهل‌بیتِ پیامبر

۲. منابع بنیادین: قرآن به‌مثابه متن و معیار و سنّت پیامبر

۳. شیوۀ تفسیر قرآن

۴. تفسیر خارج از چارچوب متن به‌مثابهٔ اقدامی مخاطره‌آمیز

۵. استنتاج‌های فقهی

۶. قواعد و اصول فقهی: اصل اباحه| اصل طهارت| اصل استصحاب| اصل نفی حرج | اصل نفی ضرر| آثار مترتّب بر جهل/ برائت و احتیاط | اثر عذر/ بیماری و ناتوانی | آثار مترتّب بر رضایت و عدم رضایت | تعهّدات محدود به زمان | قانون به‌رسمیت‌شناختن ازدواج غیرمسلمانان | آثار روابط نامشروع | قاعدهٔ شروط |قاعدهٔ ضَمان | اختیارات حاکم | قاعدهٔ سوق‌المسلمین | قاعدهٔ جبران خسارت | قاعدهٔ فراغ | شریعت و معنویت | شریعت و نمادگرایی | تعریف واژگان و تطبیق بر مصداق


🔹 فصل ۳: مسائل خاص فقهی این مکتب
۱. تودۀ مردم در مقابل گروهی خاص/ مخالفت با باورهای رایج
۲. تقیه: رازداری محتاطانه
۳. متعه/ ازدواج موقت
۴. سه‌طلاقه‌کردن
۵. سایر موضوعات مرتبط با زندگی خصوصی
۶. مسح بر کفش در وضو
۷. بلندخواندن بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم در نماز
۸. سایر مسائل نماز: اذان | جمع بین دو نماز
۸. سهام مازاد بر دارایی (مسألة العول)
۹. سه بزرگتر از چهار: یک پارادوکس ریاضیاتی

🔹فصل ۴: گزیده‌ای از پاسخ‌ها در مسائل و ابواب فقهی مختلف

۱. نمونه‌هایی از پاسخ‌های امام محمد باقر به پرسش‌های فقهی

۲. نمونه‌هایی از پاسخ‌های امام جعفر صادق به پرسش‌های فقهی در باب طهارت، نماز، زکات، حج، جهاد، قراردادها، نذر و عهد، هدیه، آزادی برده، ازدواج، طلاق، قضاوت، حدود و قصاص و ارث.

#انعکاس_کتاب
@Inekas
🗓
علم و دین

...به عنوان چند مثال پیش‌رو، در آپریل سال آینده کارگاهی در دانشگاه هلسینکی فنلاند با موضوع «متافیزیک و تاریخچه گفتمان طراحی: منظر ادیان ابراهیمی» و کنفرانسی در دانشگاه چستر انگلستان با موضوع «رابطه اسلام و علم: چارچوب‌ها و روش‌ها» برگزار خواهد شد. همچنین «شبکه بین‌المللی مطالعات علم و باور در جامعه» واقع در دانشگاه برمینگام انگلستان، جایزه‌ای برای بهترین مقالات پژوهشی درباره رابطه علم و دین در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) در نظر گرفته است.

[یادداشت کامل]

#علم_و_دین
#رویداد_علمی

@AlBasatin
البساتین | محمدرضا معینی
Photo
🗓
مسأله علم و دین در جهان اسلام

🔸مسأله
رابطه میان علم و دین تاریخچه‌ای بسیار طولانی و پرماجرا دارد. پاسخ به سوالات متافیزیک و فلسفی درباره جایگاه علم و جایگاه دین در پاسخ به سوالات بنیادین بشر و حل تعارضات میان متون مقدس (بایبل و قرآن و...)، بسیاری از اذهان برجسته متفکران و اندیشمندان علوم دینی، علوم انسانی و علوم تجربی را به خود مشغول ساخته است. مشخصاً در دو قرن اخیر و با پیشرفت‌های چشمگیر علوم تجربی و ظهور و توسعه نظریاتی همچون تکامل و فیزیک کوانتوم، مسأله رابطه میان علم و دین رونقی دیگر یافته و آثار پژوهشی بسیار زیادی در اطراف آن نوشته شده و نظریات متنوعی برای تبیین و فهم این مسأله ارائه شده است.

🔸تا حدود یک دهه پیش، در فضای آکادمیک غربی توجه چندانی به تاریخچه این بحث در میان مسلمانان و در جهان اسلام وجود نداشت و عمده پژوهش‌ها در این زمینه ناظر به اندیشمندان غربی و متفکران مسیحی بود. به عنوان مثال پژوهش ارزشمند ایان باربور (علم و دین) که به فارسی نیز ترجمه شده و بسیار مورد توجه عمومی قرار گرفته است، عمدتا ناظر به فضای تفکر مسیحی است و در توصیف مواجهه مسلمانان با مسأله علم و دین چندان موفق نبوده است. اما در دهه اخیر، توجه فضای آکادمیک غربی، به دلائلی از جمله گسترش حضور و مشارکت مسلمانان، به مواجهات مسلمانان با مسأله علم و دین جلب شده، کنفرانس‌های قابل توجهی برگزار شده و پژوهش‌های ارزشمندی منتشر گردیده است.

🔸به عنوان چند مثال پیش‌رو، در آپریل سال آینده کارگاهی در دانشگاه هلسینکی فنلاند با موضوع «متافیزیک و تاریخچه گفتمان طراحی: منظر ادیان ابراهیمی» و کنفرانسی در دانشگاه چستر انگلستان با موضوع «رابطه اسلام و علم: چارچوب‌ها و روش‌ها» برگزار خواهد شد. همچنین «شبکه بین‌المللی مطالعات علم و باور در جامعه» واقع در دانشگاه برمینگام انگلستان، جایزه‌ای برای بهترین مقالات پژوهشی درباره رابطه علم و دین در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) در نظر گرفته است.

🔸این‌ها تنها نمونه‌ای از فعالیت‌های گسترده‌ای است که درباره رابطه علم و دین با تمرکز بر اسلام و در بافتار جوامع اسلامی در حال انجام است. سوال مهم اینجاست که حوزه‌ها، دانشگاه‌ها و اندیشمندان ما تا چه اندازه در این فعالیت‌های علمی مشارکت دارند و آیا خود برنامه و راهبردی برای فهم بهتر و تعمیق مطالعات علم و دین در فضای فکری ایران دارند یا اینکه در حالی که فضای علمی دانشگاهی و حوزوی ما در خمودی و خموشی است، سکان مطالعات علم و اسلام در دستان دیگران قرار گرفته است؟

#علم_و_دین
#رویداد_علمی

@AlBasatin