📚

آن سوی پنجره
✍🏻محمد دولتی

🔸دکتر محمد دولتی، عضو هیات علمی و معاون پژوهشی دانشگاه قرآن و حدیث شهر ری، در این کتاب به سراغ مسأله فلسفه خلقت رفته و با نگاهی مبتنی بر قرآن و حدیث به این سوال پرداخته که «چرا خداوند من را خلق کرده است؟»

🔸 برای تهیه این کتاب می‌توانید از طریق کانال رواسی اقدام بفرمایید.

#معرفی_کتاب
#البساتین

@AlBasatin

🗓

🔴ساماندهی روشی عقلی برای مطالعه کلام شیعه، مقام امام علیه السلام به عنوان یک نمونه
🎙دکتر علی حسین الحکیم

این سخنرانی به زبان انگلیسی در کنفرانس «اصلاح» در کلام شیعه: باورها و روش‌ها (درباره این کنفرانس بنگرید) ارائه شده است.

#رویداد_علمی

@AlBasatin

🗓

🔴 پژوهشی در مفهوم غلو در اسلام شیعی و تطورات تاریخی آن
🎙دکتر وینای ختیا

این سخنرانی به زبان انگلیسی در کنفرانس «اصلاح» در کلام شیعه: باورها و روش‌ها (درباره این کنفرانس بنگرید) ارائه شده است.

#رویداد_علمی

@AlBasatin

🗓

🔴فهم قرآنی و استعمالات تعبیر «علم الغیب»
🎙دکتر مه‌جبین دالا

این سخنرانی به زبان انگلیسی در کنفرانس «اصلاح» در کلام شیعه: باورها و روش‌ها (درباره این کنفرانس بنگرید) ارائه شده است.

#رویداد_علمی

@AlBasatin

📝

🔴آنچه در فتوحات پیشوایان غاصب به دست آمده، برای کیست؟

کشی چنین نقل می کند که عبد الجبار بن المبارک النهاوندی در سال 209 به حضور امام جواد علیه السلام رسید و گفت:
جانم به فدایت! برای ما از پدران شما نقل شده است که هر آنچه در فتوحات پیشوایان گمراه به دست آمده، برای امام است!
امام فرمودند:‌ آری چنین است!

#گرگیج

#البساتین
@AlBasatin

🗓

🔸حدود یک ماه پیش، جوزف فان‌اس از دنیا رفت و در هفته‌های گذشته جستارها و گزارش‌های متعددی درباره او و آثارش منتشر شد.

🔸یادداشت استاد مهدی سردانی (طارمی) مترجم جلد چهارم کتاب «جامعه و کلام» به فارسی، که شخصاً نیز با فان‌اس مرتبط بوده و نیز گزارش ایشان از کتاب «این و آن»، از جمله مطالب سودمندی است که در این مدت منتشر شده است.

🔸فردا (دوشنبه 29 آذر)، جناب آقای دکتر سید محمدهادی گرامی در قالب هفتمین نشست حلقه شیعه پژوهی سرو، مقدمه کتاب «جامعه و کلام» را بررسی و از خلال این مقدمه ویژگی‌ها و برجستگی‌های پروژه بزرگ فان‌اس را معرفی خواهند نمود.

#رویداد_علمی

@AlBasatin

🔶 کهنترین دستنوشته از خطبه فدکیه در میان اسناد یهودی یک جنیزه!

توضیحات در ادامه◀️

@kotob_sh

بسم الله الرحمن الرحیم
«خطبه فدکیه در میراث قرائیم»

تاکنون پژوهش های مختلفی در مورد نسخه های اسلامی موجود در جنیزه (*) های یهودان قرائیم و ارتباط آنان با سنّت اسلامی، انجام شده است. (همچون مقاله ی فرقه قرائیم در کلام اسلامی از دکتر محمد کاظم رحمتی، مواجهه قرائیم با تفکر ابوالحسین بصری، زابینه اشمیتکه، ترجمه دکتر رحمتی، نسخه ای کهن از کتاب «الذخیره» شریف مرتضی (تاریخ کتابت: 472 ق)، زابینه اشمیتکه، ترجمه رضا پورجوادی).

از جمله آثار بسیار مهم و ارزشمند این مجموعه ها، اوراق کهن پراکنده ایست که در مجموعه ی شاختر بوده که اکنون در کتابخانه دانشگاه کمبریج با این خصوصیات نگهداری میشود: T-S Ar.51.86a . این نگاشته ی کهن که به دوره ی فاطمی برمیگردد (حدود قرن 5-6 ) شامل 8 برگه می شود که با خط عربی و عبری نوشته شده است. متن عربی دو نقل مهم شیعی را شامل می شود: خطبه فدکیه، و حدیثی در فضیلت امیرالمؤمنین علیه السلام. نكته ي جالب توجه اين كه اين دو متن همراه با سند نقل شده اند از اين رو بهتر مي توان خاستگاه آن را پیدا کرد.

تا مقدار اطلاع بنده سه بررسی در مورد این سند مهم نگاشته شده است که فایل آنها را در ادامه مشاهده می کنید.اما متأسفانه تاکنون تحقیق اساسی و کاملی بر آن انجام نگرفته است:

🔷 T-S Ar. 51.86a: Shi‘ite and Karaite – a Fatimid melange
نوشته ی کوتاهی است از Esther-Miriam Wagner and Mohamed Ahmed که در دسامبر 2017 در سایت دانشگاه کمبریج ارسال شده است.

🔷اللغات السامیة ودورها فی إحیاء التراث الإسلامی/ أ. م. د نهاد حسن حجي الشمري- أ.م. هاشم طه رحيم الزبيدي: منتشر شده در مجلة کلية العلوم الإسلامية، ش 59.
در این مقاله به متن این اوراق اشاره شده وقسمتهایی از آن را نقل کرده است. چند تصویر بی کیفیت نیز در انتها ضمیمه شده

🔷الإمام علي والسيدة الزهراء (علیهما السلام) دراسة وتحقيق في المورث اليهودي، مخطوطات الجنيزا نموذجاً/ أ .م . د نهاد حسن حجي الشمري.
این مقاله در ضمن کتاب «التنوع المعرفی فی التراث العلوی المخطوط» منتشر شده و مفصلترین نوشته در این زمینه است. اما با توجه به فرسودگی و کهنگی متن و ناخوانا بودن قسمتهایی از متن، نویسنده تلاش خاصی برای تصحیح و تنقیح متن ننموده و به نقل عبارات مملوّ از تصحیف آن اکتفا کرده است.

نهايتا بر اساس تماسي كه حاصل شد، مدرير مؤسسه علوم نهج البلاغه (در عتبه حسينيه عليه السلام) مدعي است تحقيق اين اثر مهم را در دست انجام دارند. اميدواريم به زودي شاهد تصحيح و تحقيق جامعي در اين زمينه باشيم.

——————————————————--
(*) جنیزه‌ در اصطلاح‌ به‌ صندوق ‌خانه‌ یا پستوی‌ هر کنیسه ‌یا هر مکان‌دیگری‌گفته‌می‌شود که ‌نوشته‌های ‌دینی‌ حاوی‌ نامهای ‌خداوند را در آن‌ می‌اندازند. بنابر شریعت ‌یهودی‌، همچون ‌رسوم‌ رایج‌ میان‌مسلمانان‌ و قبطیان، ‌کتابهای ‌مقدّس ‌صدمه‌ دیده‌ و پاره‌ای ‌را که ‌دیگر قابل ‌استفاده ‌نیستند نباید نابود کرد بلکه‌ باید آنها را در اتاق‌ مخصوصی‌ که ‌بدین ‌منظور تعبیه ‌شده‌ نگه‌ داشت ‌تا بعداً در سرداب ‌یا مقبره‌ای ‌به ‌خاک ‌سپرده‌شوند.(دانشنامه جهان اسلام)

@kotob_sh

🗓

پژوهش درباره مصاحف متقدم قرآن، آثاری غیر قابل انکار و قابل توجه برای سنجش اعتبار و اصالت این کتاب دارد. در دهه‌های اخیر و با گسترش دسترسی به نسخ متقدم قرآن و توسعه ابزارها و روش‌های اصالت‌سنجی نسخ خطی، مطالعات قرآنی وارد عصر جدیدی شده است.

تا ساعاتی دیگر، کنفرانس بسیار پراهمیتی با عنوان «سلامة النص القرآنی من خلال المصاحف المخطوطة» با حضور و مشارکت جمعی از برجسته‌ترین پژوهشگران نسخ قرآنی از کشورهای مختلف، به همت و میزبانی عتبه مقدسه عباسیه برگزار خواهد شد.

برای آگاهی از جزئیات این کنفرانس و شرکت در آن، می‌توانید از طریق این لینک در کانال جناب آقای دکتر مرتضی کریمی‌نیا، عضو هیات علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی و پژوهشگر برجسته حوزه مطالعات قرآنی که خود نیز یکی از ارائه‌دهندگان این کنفرانس هستند، اقدام بفرمایید.

#انعکاس_رویداد
@Inekas

💠 معمای نام «عیسی» در قرآن از احمد الجلاد (استاد دانشگاه اهایو) با زیرنویس فارسی

🔺 گوشه‌ای از گفت‌وگوی جذاب گابریل رینولدز با احمد الجلاد با عنوان «سنگ‌نبشته‌های عربی و ظهور اسلام: ‌Arabic Inscriptions and the Rise of Islam»

🔸 در این ویدئو، احمد الجلاد از کشف اخیر خود از یک سنگ‌نبشته‌ی کهن در شبه جزیره عربستان می‌گوید که دعای کهن یک مسیحی عرب‌زبان را که به ادبیات قرآنی نزدیک است، برای ما حفظ کرده است. در ضمن بحث به ارتباط بین لفظ عربی عیسی و با لفظ ارامی یسوع برای نام‌حضرت مسیح (ع) نیز پرداخته شده است.

🔺 توضیحات کامل‌تری از احمد الجلاد را می‌توانید اینجا مشاهده کنید.

🔸 رینولدز استاد دانشگاه نتردام آمریکا و پژوهشگر قرآن، تاریخ اسلام، و روابط مسلمانان و مسیحیان است. احمد الجلاد نیز فیلولوژیست، مورخ زبان و کتیبه‌شناس، و استاد دانشگاه اوهایوی آمریکاست. تمرکز پژوهشی جلاد بر دوره‌ی باستان متأخر و خانواده‌ی زبان عربی است.

🔹 ترجمه به کوشش: سیدمهرداد عمادی

#انعکاس_یافته‌ها
@Inekas

💢#بسته_آثار برخط و مترجَم #فان_اس به جز کلام و جامعه

🔹چندی پیش در گفتگو با حلقه شیعه پژوهشی سرو درباره مقدمه فان اس بر کتاب کلام و جامعه سخن گفتم. به همین مناسبت تلاش کردم تا تصویر همه آثار فارسی و عربی مربوط به فان اس در زبان فارسی و عربی(ترجمه ها) که به شکل برخط دستیاب‌اند، را جمع آوری کنم. مجموعه پیش رو حاصل همان تلاش است. به گمانم برخی از وجود چنین آثاری بی خبر باشند یا حتی اگر بدانند دسترسی بدانها برایشان دشوار باشد. در هر صورت این بسته برای دانش‌پژوهان اگر هیجان‌انگیز نباشد، حتما خالی از فایده نخواهد بود.

🆔 @khanishha

📚 مدخل شهادت [حضرت] فاطمه سلام الله علیها

📝 استاد سیّد محمّد جواد شبیری زنجانی

کتاب دانشنامه فاطمی سلام الله علیها، جلد اوّل، صفحات ۳۳۶-۳۶۰


مدخلی خواندنی پیرامون:
۱- مظلومیت اهل بیت علیهم السلام از دیدگاه پیامبر صلّی الله علیه و آله
۲- بررسی سه هجوم به بیت وحی و کیفیت آن
۳- گزارشهای مستند پیرامون احراق بیت و صدمات و لطمات وارده بر حضرت زهرا سلام الله علیها
۴- بررسی وقایع هجوم تا شهادت
۵- بررسی گزارشهای مختلف روز شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها و ترجیح روز سوم جُمادی الثانی به عنوان قول مختار نویسنده
۶- بازتاب شهادت حضرت در اشعار
۷- اشاره به برخی شبهات درباره شهادت حضرت و جوابهای اجمالی آن

@zobdatolfavaed

💠 گزارشی از مطالعات تطبیقی پژوهشگران ایرانی درباره تبار تاریخی مادر امام دوازدهم و معرفی مقالات منتشر شده در ژورنال‌های بین‌المللی

#انعکاس_مقاله
به بهانه انتشار‌ مقاله
Hadi Taghavi & Ehsan Roohi (2022), Caesar Bardas and the Earthquake of Constantinople: The Rival Depictions of the Event in the Arabic and Byzantine Sources, Al-Masāq: Journal of the Medieval Mediterranean.

در منابع شیعه، روایتی منقول از بشر بن سلیمان به جا مانده که مادر امام دوازدهم را دارای اصالتی رومی (بیزانسی) و نوه قیصر روم دانسته است. این روایت مشتمل بر شرح مجلس عروسی مادر امام دوازدهم در کاخ قیصر و بر هم خوردن عروسی به علت زلزله و متعاقبا راه یافتن او به سامرا و ازدواجش با امام یازدهم است.

دو محقق ایرانی،‌ هادی تقوی و احسان روحی، در مجموعه‌ای از پژوهش‌ها، مؤلفه‌های تاریخی روایت اسلامی را با روایت موجود در تواریخ بیزانسی مقایسه کرده اند و تلاش کرده اند ربط و نسبت روایت اسلامی را با منابع برون‌اسلامی بکاوند. این پژوهش ها علاوه بر متون تاریخی، همچنین مبتنی بر یک پژوهش میدانی در ترکیه (محل کنونی امپراطوری بیزانس) است؛ به همین جهت، نویسندگان در این مقالات، علاوه بر تواریخ مکتوب بیزانس، از شواهد مادی (material evidence) به‌جامانده از قرن نهم میلادی بیزانس (مانند سکه‌ها، مهرهای سلطنتی، کتیبه‌ها، نقاشی‌ها، قبرنوشته‌ها، کلیساها و قصرها) نیز بهره گرفته اند. همچنین، علاوه بر مراجعه به کتابخانه تخصصی نسخ و کتب چاپ سنگی بیزانس در برلین، با شماری از بیزانس‌شناسان اروپایی نیز تبادل نظر کرده اند.

مقالات منتشر شده تا کنون عبارتند از (به ترتیب انتشار):

1️⃣ مقاله An Ignored Arabic Account of a Byzantine Royal Woman «یک گزارش عربی مغفول از یک بانوی سلطنتی بیزانسی» که در ۲۰۱۹ در ژورنال Al-Masāq: Journal of the Medieval Mediterranean [تخصصی‌ترین نشریه‌ی آکادمیک برای مطالعات در حوزه اعراب-بیزانس] منتشر شد و در سال 2021 به عنوان برنده جایزه مقالات برتر انجمن مطالعات قرون وسطی مدیترانه‌ای (Society for the Medieval Mediterranean) معرفی شد. (منبع) این مقاله تلاش کرده قیصر معرفی شده در روایت اسلامی را با بارداس (درگذشته در 866 میلادی/۲۴۵ هجری) تطبیق دهد و زمینه تاریخی ماجرا را روشن کند.
🔻معرفی و دریافت مقاله

2️⃣ مقاله Caesar Bardas and the accusation of an illicit affair که در ۲۰۱۹ در ژورنال Byzantinoslavica منتشر شد به مطالعه جنبه‌هایی از مدیریت سیاسی اقتصادی و نظامی بارداس در دوران حکمرانی‌اش پرداخته و ضمن بررسی جریان‌های سیاسی مختلف در دربار بیزانس، واکنش‌های خصمانه رقبای بارداس در قبال دستاوردهای مهم او را مورد ارزیابی قرار داده است.
🔻دریافت مقاله


3️⃣ مقاله The Mahdi and the Last Roman Emperor «مهدی و آخرین امپراطور رومی: کاوش درباره اهمیت مجادلات بین‌ادیانی» که در ۲۰۱۹ در ژورنال Shi’a Islamic Studies منتشر شد. این مقاله به تطبیق نشانه‌های آخرالزمان در احادیث اسلامی و سنت روم شرقی می‌پردازد و با تفکیک روایات شیعه و اهل سنت، تبیین نویی از علت این شباهات ارائه کرده است.
🔻دریافت مقاله

4️⃣ مقاله Caesar Bardas and the Earthquake of Constantinople: «قیصر بارداس و زلزله کنستانتینوپل: نقل‌های مختلف واقعه در منابع عربی و بیزانسی» که چند روز پیش در ژورنال Al-Masāq منتشر شد به بررسی تطبیقی جزئیات زلزله‌ای در قسطنطنیه (استانبول فعلی)‌ می‌پردازد که بنا بر نقل اسلامی منجر به بر هم خوردن عروسی شد. مطالعه تطبیقیِ انجام شده حاکی از آن است که بیشتر جزئیاتی که در خصوص زلزله در روایت اسلامی آمده، نقلی موازی در منابع بیزانسی دارد. این مقاله رابطه رازآلود میان بارداس و زلزله کنستانتینوپل را روشن ساخته و جزئیات بیشتری از روایت بشر بن سلیمان را در تواریخ بیزانسی یافته است. جزئیاتی مثل: رویای مادر امام دوازدهم و مشاهده پیامبر اسلام و شمعون (St. Peter)، تعلیم زبان عربی توسط نوه قیصر و وقوع دو زلزله در یک شب در کاخ.
🔻معرفی کامل و دریافت مقاله
@Inekas

📝

⚫️تسلیت‌گوی خود شدیم!
✍️استاد حسن طارمی‌راد

🔸ساعت ٣ بامداد، بی دلیل تلفن را روشن می‌کنم، شاید برای تشخیص زمان؛ اما عبارت استرجاع ظاهر می‌شود و جلب توجه می‌کند. صفحه را باز می‌کنم، خبر سنگین است و بدون تأمل همان بیت منسوب به حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را یادآور می‌شوم:
لا صوت الناعی بفقدک انه
یوم علی آل الرسول عظیم

🔸خبرها را از جاهای دیگر پیگیری می‌کنم و اطلاعیه دفتر حضرت شیخ المراجع را می‌خوانم و کلام استرجاع بر زبان جاری می‌کنم.

🔸ناگهان به گوشه ای از میز کار می‌نگرم و «منتخب الاثر» را که بیش از یک ماه است آنجا گذاشته ام می‌بینم و خاطرات مرور می‌شود. قرار بود از باب ادای دین مقاله‌ای در باره این اثر نفیس بنویسم و مطالب هم آماده بود، هنوز توفیق اتمام نیافته بودم. قریب نیم قرن از آشنایی و بهره‌مندی حقیر از این کتاب شریف می‌گذرد و از همان سال‌ها به برکت این کتاب و خلوص نویسنده‌اش چه درجاتی از معرفت نصیب شد. از آن زمان وامدار این عالم محقق مدافع حریم دین بودم و بعدها هرچه زمان گذشت بر استقامت او در سلوک دینی و دوری از اهواء و اغراض پی بردم. بزرگا مردی بود که از مرزبانی لحظه ای باز نمی ماند. شاید سه ماه پیش بود که مقاله‌ای را خوانده بود و ملاحظه‌ای داشت و به فوریت پیغام و تذکار داد.

🔸باری، در همان دقایق بر خود نهیب زدم که کوتاهی تا به کی! صبح، اما ساعت ٨ به سراغ خبر رادیو رفتم برای شنیدنِ بیشتر، و دریغا! خبری کوتاه و معرفی مردی که دست‌کم هشتاد سال در عرصه علم دین قدم و قلم زده و صیت دانش و تقوا و ادب علمی‌اش بر همه، از خواص و عوام، آشکار است و قریب سی سال در جایگاه مرجعیت قرار داشته است، در کوتاهترین گزاره‌ها و شاید گزاره‌های کم اهمیت. راستش شگفت زده شدم و خود را تسلی دادم که لابد هنوز نمی‌دانند ثلمه یعنی چه، و خلأ ناشی از فقدان استوانه علم و اجتهاد چقدر دغدغه می‌آفریند! شاید هم منتظر دریافت پیام‌های مقامات و مراجع بوده اند تا پیش دستی نکرده‌ باشند.

🔸در هر صورت باید به خودمان تسلیت بگوییم و از محضر حضرت بقیةالله ملتمسانه درخواست جبران کنیم. آمین.


#البساتین
@AlBasatin

📝

لا صوت الناعی بفقدک انه
یوم علی آل الرسول عظیم

#البساتین
@AlBasatin

🗓

«اجازات عام در حدیث امامیه: کارکرد، گستره و ارتباط با تبدیل اسناد»

ارائه‌دهنده: مصطفی بارگاهی
پژوهشگر حدیث، رجال و نویسنده کانال «حدیث، فهرست، رجال»

🗓 امروز پنج‌شنبه ۱۴ بهمن - ساعت ۶ تا ۸ شب (به وقت ایران)

🔸 برای شرکت در این نشست به این لینک مراجعه بفرمایید.

🔸 چکیده این ارائه و توضیحات تکمیلی درباره آن در کانال «معرفة الرجال» ارائه شده است.

#البساتین

@AlBasatin