علی رشتبر قاییب

دایانیب ساعاتیم،دونوب ثانیه‌م
  ییغیشیب اؤزومده، یوماق اولموشام
دوشوب زامان آدلی درزی الینه
دوننله صاباحا یاماق اولموشام

یورموشام  گنجلییین او زیل قیر آتین
کئچمیشم درسینی هر کامالاتین
ایندی سووانمیشام شانلی حیاتین
چاتلاق حاصارینا سوواق اولموشام

صاباحسیز گئجه یم ، بیتمز گون باتان
خیالدی باشیمی آلدادیب قاتان
عالمین دردینی ایچینده توتان
قاپیسیز،ایشیقسیز اوتاق اولموشام

جزاسین چکیرم گؤردویوم سوچون
چونکو کسنممه دیم ایسماییل قوچون
بو عؤمور دولونون پریشان ساچین
هر صاباح دارایان داراق اولموشام

باغیردیم کدردن ،سوسدوم ظولمتدن
یاخشی باش آچمادیم بو دیانتدن
میللتلر ایچینه دوشن نیفرتدن
قالانیب ، قالانیب قالاق اولموشام

راحات قویمامیشام باشی بالینجا
عدالت گزمیشم آیاق یالینجا
« قان تؤکمه یین» دئیه آدام دالینجا
او قدر قاچمیشام ...چولاق اولموشام

دونیامدا ساختالیق یاباندیر، یابان
روحومو سارسیدان یالاندیر، یالان
اودور کی  قاپیسی قیفیللی قالان
زاووارسیز، خوددامسیز اوجاق اولموشام

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

خبر
بهرام -بیضایی1317-1404

بهرام بیضایی،شاعر ،نویسنده و کارگردان سینما درگذشت.

بهرام بیضایی کارگردان صاحب سبک سینما 5دیماه در 87سالگی درکالیفرنیا درگذشت ،از زنده یاد بهرام بیضایی ده فیلم بلند ،چهار فیلم کوتا و بیش از هفتاد کتاب به یادگار مانده است.
باشو غریبه کوچک وسگ کشی ...از بهترین آثار بیضایی بودند.
1404,10,05
https://t.me/Adabiyyatsevanlar

▪️مستند کامل بهرام_بیضایی با نام "عیّارِ تنها"

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

شعر و سس : دکتر فریبا ابراهیمی ( آفاق )

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

زررین رزندی(طنناز)

گوُیده بولودلار آغلاشیر

اوجاق اوسته،قازان اوشور

اللر یالین،اَلجک ساتیر

کبریت ساتان،یادا دوشور.


دوشوب فلکین اویونونا

آغیرجا تکلیف بوینونا

محتاج دیر آنا قوینونا

یاش یاناغیندان سوروشور.


قیچلارینی قوجاخلاییر

قوللارینی داراخلاییر

خیالیندا پرداخلاییر

بویاچی اوغلان،بوزوشور.


خوش گونده وارلی بالاسی

دوُنه ری یئییر تولاسی

هیونداسی،سانتافاسی

سرونازلارلا گوُروشور.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

فرهنگ ساوالان
فرهنگ دایره المعارفی ریشه¬شناختی- تاریخی-تطبیقی زبان ترکی
(جلد نخست-مقدمه)
تالیف و تحقیق : دكتر رحمان پوراكبر خیاوی (روشن خیاوی )
باهمكاری: دکتر آذر خانی-دكتر ساوالان پوراكبر خیاوی
ناشر:  آذرتوران ـ نباتي
شمارگان: 1000ج/ قطع: وزیری
تعداد صفحات: 480/ چاپ اول/ 1404
قيمت: 000075 تومان
مركز فروش: تبريزـ مابين سه راه طالقاني و تربيت ـ مجتمع تجاري
استاد شهريار. طبقه زير همکف. پلاك 46 ـ تلفن: 35547510

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

✍️:ائلمان_موغانلی

قار یاغیر
و شعر بیله‌رک دایانیر
گؤزلرینی یئنی‌دن یاراتماغا

شورابیل
نفسینی ایچینده توتموش
و من
سونسوز بایازلیقدا
ایتیرم گؤزۆنده

گؤزۆن
بیر اورقان دئییل
بیر اقلیم
قارین
داها اینجه یاغماغی اؤیرندیگی یئر
کیپریگینی چالارسان
دونیا بیر آنلیق
ایشیق‌سیز سئور
باخارسان‌
وارلیغین اَن گؤزل نده‌نی گرچک‌له‌شر

گؤزلرین
تاریخین بوراسینا قَدَر
وئریلمه‌میش سؤز
آنجاق من اونا اینانمیشام
شورابیلین سویوغوندا
منی قیزیشدیران
بیر اَل کیمی

قار یاغیر
و آبارتدیغیمی بیلیرم
آما سنین گؤزۆن
او قَدَر رومانتیک کی
آبارتی
گرچه‌گین تکجه ایمکانلی شکیلی.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

دوزه لن دئییل
ناصر داوران
___
استعاره منی شاعر ائله سه ده
بو چتین زمانه ده
سنی شعیرلشدیرمک اوچون
چیلپاق اولمالی دیر کلمه لر؛
حیاسیز و قاباریق.
زندان کیمی،
شورانلیغین مورگولو سوفراسی کیمی.
*
ساده بیر سؤزدن اؤترو
گونشی مین دونا گیردیرمک
قوش لارین سسین
ظلمته دچار ائله مک دیر
گؤی قورشاغینا وفاسیزلیق.
*
یادیما گلمیر
اود، یولون مئشه دن سالا
یاشیللیغین بورنو دا قانامایا
صلحه یوبلئی توتا یارپاق لار.
*
سویونمالییام بو فیکیردن
نه قورد قوزونون یولداشی دیر
نه فیرتینا نرگیس گیله سوخولاندا
اؤیود، مصلحت یولو
یول اولا بیلر.
۱۴۰۴/۰۷/۱۰


https://t.me/Adabiyyatsevanlar

حسن بابایی ( عجب‌شئرلی )

دوست جیلدینه گیرن دوشمن شاقیلدادیر دیش‌لرینی
" خلیل رضا اولو تورک"

سوز_ سوزه گلنده دئیرلر: باجی_ قارداشیق ، نه‌بیلیم بیراؤلکه‌‌نین وطنداشی‌یق .بوش _ بوش اویدورما شعورسوز شعارلار گویچک آغیزلاردان چیخیب اؤزلرینه برائت قازانیب ایچیمیزده مانقوردلاشمیش قافاسیزلاری اؤزلرینه آژارکئش ( هاوادار) ائدیب آت‌سیز مئیدان‌دا آت چاپدیریب یورقالانیرلار.
باخینیز دونیانین هئچ یئرینده ایدمان ساحه ‌سینده بیر بو قدر آیری _ سئچگی‌لیک گوزه دیمز ، تکجه ایران آدلانمیش اؤلکه‌دن باشقا .گورون نئجه اولوب داها ساختالاشمیش اؤز ائفیرلرینده بو قناعته گلیب‌لر : " تاکیم‌لار آرا فرق‌لر گوز اونونده قاباریق شکیلده گوزه چارپیر "
داها بونو بیز دئمه‌ییریک بلکه نئجه‌دئیرلر قاتیق گورون بیر نه‌قدر قیژقیریب  تاسکاباب‌دان ائشیه آخیر ، بیلمیرم تورک‌لر کیمین تویوغونا کیش دئیب‌لر یاخود کیمینسه ایتینه داش آتیبلار بئله چتین‌لیک ‌لره معروض قالیبلار.
بیزه بیزدن ساوایی بیر کیمسه‌نین اوره‌یی یانماز ، دئملی اوکی اؤزونه اوماج اووانماییر هاردان گلیب سنه اریشته کسه‌جک ، باخین آتالارگوزل دئیب‌لر : " چولاق قویونون آشیغی اوینانماز " بیزیم بو یاخین قونشوموز قیچ‌دان ، دیل‌دن  بونلاردان باشقا آغیل‌دان‌دا چولاق دیر .همیشه دالی قاچاق‌دیر ایران چرچیوه‌سینده یاشایان باشقا ملت‌لر گلیب بیزی اوسته‌له‌یب کئچرلر ، بئله _ بئله فیکیرلر اونلاری  اولدوقلاریندان‌دا ائدیب بیر تهر خسته‌لییه توتولوب اؤزلرینی آژلیقدا گوروب اونون _ بونون کولگه‌سینده دالدالانماق ایسته‌میشلر
مشروطه دووروندن اوزو بری تورک خالقی تواضع‌کارلیق اوجوندان اونلارین سایغی‌سیز داورانیشلارینا" سکوت" لا " دینمه‌مز" لیکله جاواب قایتاریبلار، واختیلا استاد شهریار یوموشاقجاسینا بیر گوزآغارتمالار شعرلرینده وورغولایب آنجاق اونلارین فیکیر اوتاقلارینداکی عالیم‌لر ( تاختا بئین‌) سایمازیانا ، بیرده پهلوی دؤنمینده دستک‌له‌ین ایندی‌نین ( ایران  انترنشنال ) سولاله‌لری اودون قویاراق نئچه ملتی بیر _ بیریله قارشی _ قارشیا دوزوب اؤز چیرکابلی مقصدلرینی ایره‌لی سوروبلر .
بیز دوراق اونلارین یانلیش داورانیش‌لارین قلمه آلاق گرک دریالار مرکب اولا مئشه‌لر قلم ، آخی دونیانین هانسی اؤلکه‌سینده گورونوب بیر توپلومون گنج نسلینی بوقدر تضییق آلتدا قویوب سینسیدرلر ؟ دئمیرسینیز دونوب جیرماقلاناریق .باخینیز همیشه زور‌ حاکیم اولا بیلمز  نئجه دئیرلر دینمه‌ینین دینه‌نی وار .ائله‌ده دئیل آخی دده‌م منه کور دئیب هر یئته‌نی ویر دئیب . بیزه ائله گلیر بو اویونبازلیق‌لار قاباقجادان یازیلمیش بیر پیلان‌لار اوزره مانورلانیر .نئجه اولور آذربایجان تاکیمی باشقا تاکیملارینان اویونا باشلایاندا هئچ نه اوز وئر‌مه‌ییر‌ ائله تکجه سیزینله بو یاراماز داورانیشلار اوزه چیخیر ، گورونور اینه‌ده گوناه یوخدور  بلکه جهره‌ده بیرده اونو اییرن ... ده دیر .
ایندیسه گئری‌یه دونوب اوزوموزه باخاق  ، دئیرلر : " آغاجی اؤز ایچیندن قورد یئیر " باخینیز ساپی اؤزوموزدن اولان پیچاقلار دونوب اؤزوموزون باشیمیزی کسیر ، اوتانیم یئرینه آی وطن‌اوغلو سنه گرک دئیک تکجه " تن‌اوغلو" .سن پولا ساتیلاندا ایکی الیم‌له باشیمی سیخیب دئدیم: بیزیم وایمیز چالیندی .بیلیرسینیز بیزده اوج آلانمایان بیر کیمسه گئدیب باشقا یئرده اوجالارسا داها اونو توتماق اولماز ، نئجه فیکیرلشیردیک ائله‌ده اولدو .بو فوتبول آزارکئش‌لری‌نین یوزه دوخسانی گنج نسلین نوماینده‌لری‌دیرلر ، دوشونن اینسان قافاسی هئچ واخت اؤزونه بو اجازه‌نی وئرمز اونلارین دویغولارینی( احساس) زده ‌له‌یب اؤزلریندن اوزاق سالسینلار آنجاق  پانلیق مسئله‌سی اورتایا گلنده هرنه قالیر قار آلتیندا ...
هر حالدا دویان اورک‌لر ، دوشونن بئین‌لر بیلیرلر هاردان سینیب_ هاردان ایسه سس گلیر .حاقیمیزی ایسته‌ییرکن " وحدت" کلمه‌سینین باشینا دولانیب اؤزلرینه توکان _ بازار آچیب فرمایش ائدیرلر: دئیه‌سن وحدته توخونولدو ، آمانلاردا نم _ نئچه گوندو نه بیلیم " نم_ نه " آرادان گئدیر ، " نم _ کیم" لر پیس پای گوتوروب بیزیم  هر‌نه‌ییمیز سئوال آلتینا گئدر ، بیر دئین یوخدور آخی نه وار هله اودا گئده سئوال آلتینا یوخ سو آلتینا؟
گلین ایری اوتوروب هئچ اولماسا دوز دانیشاق ، البته بونو بیلیریک سیز دینج دوران _ دوز اوتوران دئیلسینیز ، هئچ اولماسا دینج اوتورماسانیزدا دوز سوزه قولاق یاتیریب بوندان آرتیق اؤزونوزو تورک ملتی نین یانین‌دا بی‌آبیر ائتمه‌یین بو خالقین تاریخ یادداشی گوجلو‌دیرها
گون گلر صفحه دونر مجبور اولارسینیز نئجه دئیرلر شکر یئمه‌یه .

بیز بونا امین‌ییک گلجک بیزیم‌دیر ، دئملی گونش همیشه بولود آلتدا قالماز ، یالان‌ساتانلار ، اؤز لرینی تانیمایانلار، اؤزلیک‌لرینی دانانلار هامیسی بیر‌گون ال‌لری‌نین دالیسینی ( البته تانیا‌بیلسه‌لر) ییره چیرپیب دئیه‌جک‌لر: بیز یانلیش فیکیرلشیب اودوزموشوق،...
اوندادیر عموم‌خالق دئیه‌جک : سونکو پئشمانچیلیق بره بیتیرمز



۱۴۰۴_ ۱۰_۸

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

ودود_دوستی

سئوگیدن مست اولاراق، چؤندو واراق، سندن ایراق
باتدی گون، اسدی گئجه، سؤندو چیراق، سندن ایراق

حرامی سنله، فقط سنله حلال سؤیله‌میش عشق
بویور عشق اهلی ناسیل ایچسین عاراق، سندن ایراق؟!

اؤزومو گؤرمه‌یه ده گلمیر اوزوم، نئیله‌مه‌لی؟!
منی چوخدان اونودوب آینا - داراق، سندن ایراق

دیری‌یَم، عشقینی کؤنلومده دیری ساخلاماغا
یوخسا، یوخ عؤمره - گونه منده ماراق، سندن ایراق

تکجه شنلیک دئییل عشقین غمی ده نوش‌دور نوش
شُوکر اولا، دوشمه‌میشم غمدن ایراق، سندن ایراق


https://t.me/Adabiyyatsevanlar

کریم گول اندام

(جیغالی تجنیس)


اویانسین!

آشیق قارداش زیل پرده ده بیرده کوُکله سازینی ،
میضرابینین شیمشه ییندن بلکه تئللر اویانسین!
چال تورک اولان اویانسین 
ظولمه قارشی دایانسین
کیم یاندیریر بو میللتی 
اوُز اودوندا او، یانسین 
آشیقلارین سازلاریندا بوتون زیللر اویانسین 
خبر توتسون بیر -بیریندن یاتمیش ائللر اویانسین !

مندن سوُیله قولاغینا پامبیق تیخان دوُولته 
هئچ میللتین دانیشدیغی دیله خور باخماق اولماز!
بو بویدا  آخماق اولماز 
یاندیریب ،یاخماق اولماز 
دوُولت میللتین نوکری 
باشیندا توخماق اولماز !
ییرمی بیرینجی یوز ایلده  میللتی سیخماق اولماز 
تورک ائولادین یاندیرانا بیر اود وور،قوی او ،یانسین
کوُله لییه سون قویماغا چال قافیل لر اویانسین !

بسدیر داها آذربایجان باشینداکی بلالار 
تازیدا حیزلیک اولماسا دووشان باغدا بالالار؟
آری شاندا بالالار 
بالچی شاندان بال ،آلار
باخچالاردان اوخومالی ،
اوُز دیلینده بالالار !
تورک دیلینده گرک بیزه مدرسه لر سالالار 
چال یازماغا حسرت قالان پاسلی دیللر اویانسین !

قلم کسکین قیلینج اولموش گول اندام-ین الینده
اود پوسکورور دوشمنلره ,ایلدیریم وار دیلینده 
یاریم کمر بئلینده ،
مندیل توتوب الینده
یاللی گئدیر یاماجدا 
تورکو اوُتور دیلینده :
گونلر دوغسون ،آیلار اوُتسون ،شانلی ایللر اویانسین !
توران بویدا بیرلیک قوران قوچ نسیللر اویانسین !

    -1394 نجو ایل- اورمو

        
https://t.me/Adabiyyatsevanlar

اومید یاشار_اوغوزجان
سنسیز اولماق

هاردا او دنیزیم منیم
لکه‌سیز گؤی‌اوزوم؟
هانی او ایچدیکجه سوسوزلوغومو آرتیران چشمه؟
کیم آپاردی باخیشلاریمی
نه اولدو گؤزلریمه؟
هانی منیم اللریم، آیاقلاریم ساچلاریم، اۆزوم؟

بو من دئییلم، بس‌بللی
بو بیر باشقاسی.
گؤزلریم یاد باخیر گؤزلریمه آینادان.
او کیم، بؤیله دوروب-دوروب منی آلدادان؟
بس‌بللی بیر اویونا گلمیشم آچیقجاسی.

بیرینی سئومیشم، بس‌بللی،
منی قویوب گئتمیش.
اوندان ایندی آختاردیغیم هپ او
هپ من.
او ایکیسی اۆزموش منی
ییخمیش، اینجیتمیش.

ایندی بیلمه‌دیگیم بیر ماهنی هر یئرده سؤیله‌نن
سئوینجدن، موتلولوقدان سئوگیدن اوزاق.
نه آجی، سنین اولماق
سنده اولماق
سنسیز اولماق!

https://t.me/Adabiyyatsevanlar

 
 
   بؤیوک تورک شاعری ناظم حکمت و تورک دنیاسی...
   پرفسور، دکتر علی کافکاسیالی
   چئویرن: مجید تیموری‌قر (م. صفا)
   ایکینجی بؤلوم
   محمد ناظم پاشا حلب و قونیّه‌-دن  سونرا، «سئلانیکی» والیسی تعین ائدیلدی (۱۹۱۲). یای تعطیلی‌ زامانی ناظم باباسینی زیارت ائتدی و اونون دوغولدوغو یئری یئنیدن گؤردو. تأسف کی، همین ایل بالکان مغلوبیّتی نتیجه‌سینده اُردو مقاومت گؤسترمه‌دن تسلیم اولدو و شهر ۹ نوامبر ۱۹۱۲-جی ایلده یونانیستانین حاکمیّتی آلتینا کئچدی. والی داها سونرا تقاعُده چیخدی و استانبولا قاییتدی.  
ناظم درین سارسینتی کئچیریر. او، شعرلرینده یونانلارین خیانتینه اولان نفرتینی مصراعلارا توکور:        
هرشاها قالخدیقجا آتلیلاریمیز،       
مینلرله عُصیانکار کؤله‌میز اؤله‌جک.  
اؤلوم سینه‌میزده قیرمیزی بیر چیچک‌دیر،  
اؤلوم بیزیم اوچون ساده‌جه بیر شربت‌دیر...

                                   
   سود محصوللاری ساتیشیندان‌ چو‌خلو پول قازانان حکمت بیگ، خارجی سفرلری زامانی معناسیز ایشلره ال آتماغا باشلادی و پولو ایله، شرکتینی ایتیرمه‌یه باشلادی. هم تجارتی، هم ده، عائله‌سی‌نین دینج‌لیگی پوزولدو. مُفلص‌لَشیب ایش‌سیز قالان حکمت بیگ دولت قوللوغونا قاییتدی و مطبوعات اداره‌سینده ترجمه‌چی اولدو. بیر مدّت سونرا مدیر معاوینی وظیفه‌سینه یوکسلدی.  
   اوسکودارین مولوی درویشلری همیشه باباسی‌نین استانبولون گؤزتپه شهرینده‌کی مالیکانه‌سینده اولوردولار. مدیر‌لیک مجلیسلری کئچیریلیر و ادبی مذاکیره‌لر آپاریلیردی. ناظم حکمت درویش‌لیک محیطینه داخل اولدوقدان سونرا مولوی طریقتی‌نین عادت و مراسیم‌لریندن بؤیوک تأثیرلنمیشدی. اونون ۱۹۲۰-جی ایلده یازدیغی "مولانا" شعری بونو تصدیقله‌ییر.  
سنین یوخلوغونون تاجی آلنیمی بورودوکجه،
سئوینج و کدر اوره‌ییمدن سیلیندی.
اوره‌ییمین درمانینی عشقده تاپدیم.
من ده مولانانین شاگیردی‌یم.
*** 
ابدیّتی باغلایان قارانلیغی دلیب کئچدیم،
داخیلدن سئوگی حّیس ائتدیم، عرشه یوکسلدیم،
قلبیمدن تمیزلندیم و راحاتلیق تاپدیم.
من ده مولانانین شاگردی‌یم...  
   مولانانین صادق پرستشکاری اولان ناظم پاشا، هم‌چنین «شناسی، نامیک کمال، توفیق فیکرت و محمد امین یورداقول» کیمی معاصر شاعرلری ده، اوخویوردو. بو‌دان علاوه، والی پاشانین عدالت، قانون و خالقین طرفداری اولماسی، عینی زاماندا حکومتین عدالتسیزلیگینی تنقید ائد‌ن و خالقین شکایتلرینی افاده ائد‌ن شعرلر یازماسی و بو شعرلری مجلیسلرده تئز-تئز اوخوماسی، نوه‌سی ناظم حکمتین کاراکتئرینه تأثیر گؤسترمیشدیر.  
   خالق یوخسوللوقدان بئزیب، حکومت ایسه تالانچی‌دیر.
 خارابالیقلاری گؤرنده کدرلندیم و اوره‌گیم پارچالاندی.
خالق مظالم و ظلمدن ویران قالیب.
 هر کُنجدن فریادلار ائشیده‌رک شرفیمین گیروونا چئوریلدیم.
 تأسّف کی، تورپاقلار قدّارلیقدان تمامیله ویران ائدیلیب.
 انسانلارین عمومیّتله آج و چیلپاق اولدوغونو گؤروب هؤنکور-هؤنکور آغلادیم.  
   «کمال سولکر»-ین دئدیگی کیمی، باباسی‌نین بو شعری‌نین ناظم حکمتین «آیاق‌یالین» شعرینده عکس اولوندوغونو دئمک ممکون‌دور.  
   آنار، تورک هامبالینی اؤلدورَن بیر انگلیس‌لینی حبس ائدیب، محکمه‌یه وئره‌ن مئرسین والی‌سی ناظم پاشانی نمونه گتیریر، داها سونرا ایسه بریتانیا کُنسولونون تهدیدلرینه و ۲-جی عبدل حمیدین یازیلی امرینه باخمایاراق، محکمه‌نین قراری‌نین ایجراسینا و انگلس‌لی‌نین آسیلماسینا نایل اولور و دئییر: محمد ناظم پاشا دا، بعضی واقتلار شعرلر یازیر و کلتورایله، ادبیّاتلا تانیش ایدی. لاکین گنج ناظمین باباسیندان میراث آلدیغی  
ان اؤنملی خصوصیّت محمد ناظم پاشانین غرورلو، آزادلیق‌سئور، عُصیانکار و باریشماز کاراکتئری ایدی.   
   عائله‌نین هر بیر عضوو گله‌جک شاعر ناظم حکمتین تحصیلینه تُحفه وئرمیشدیر. آناسی جلیله خانیم اونا فرانسیز مؤلّفلری‌نین کتابلارینی اوخوموش و فرانسا انقلابی‌نین قهرمانی «مارات» حاقّیندا حکایه‌لر دانیشمیش؛ باباسی نوه‌سی‌نین مولانانین اوخوجوسو اولماسینی ایسته‌ییردی؛ و او، ناظمه فارس دیلینی اؤیرتمک اوچون بیر درویشی معلّم توتموشدور. لاکین اونو ان چوخ ماراقلاندیران شئی مالیکانه‌ده ایشله‌ین آنادولو قادینلاری‌نین سؤیله‌دیگی تورک ناغیل‌لاری و خالق ماهنی‌لاری ایدی. او، اونلاری ممنونیّتله دینله‌ییردی. نتیجه‌ده، ناظم حکمت ائرکن یاشلاریندا خالق ادبیّاتی ایله تانیش اولموشدور.  
   ناظم ۱۹۱۳-جو ایل تئموزون ۳-ده، اون بیر یاشیندا ایکن «وطن فریادی» آدلی شعرینی یازدی.  
   بو شعرده او، بالکان محاربه‌لری زامانی عثمانلی ایمپئرییاسی‌نین اهمیّت‌لی اراضیلرینی ایتیرمه‌سی و دُشمنین «چاتالجایا» قدر ایر‌ه‌لی‌لمه‌سینه امکان وئرمه‌سی ایله باغلی درین کدرینی و وطنین آزادلیغینا اولان امیدینی ایفاده ائتمه‌یه چالیشیر.  

وطن فریادی  
هله ده دومان‌لی بیر سحر ایدی، 
اطرافی توستو بورودو.  
اوزاقدان بیر سس گلدی، آمان تانریم!   
وطنین بو فریادینی دینله‌یین،  
دینله‌یین و سونرا وجدانا اویغون اولاراق حُکم وئرین.  
وطنین پارچالانمیش اوره‌یی،  
 سندن اُمیدگؤزله‌ییر.  
ناظم حکمت ابتدایی مکتبی بیتیردیکدن سونرا ۱۹۱۳-۱۹۱۴-جو تدریس ایلینده سلطانی-نین        حاضرلیق صینفینه یازیلدی. «والا نورالدّین»-له دوست‌لوغو اورادا باشلادی. لاکین ۱۹۱۴-۱۹۱۵-جی تدریس ایلینده تحصیل حاقّی چوخ باها اولدوغو اوچون آتاسی اونو «نیشان‌تاشی سلطانی» مکتبینه یازدیردی.  
   او، سلطانی اونیوئرسیتئتی‌نین ائلیت طلبه‌لریندن بیری‌دیر. او، دایم معلّم‌لرینین حیران‌لیغینی قازانیر. تحصیلیندن علاوه، همیشه یانیندا گزدیردیگی ساری صحیفه‌لی دفتره شعرلر یازیر و شکیللر چکیردی.  
   ناظم حکمتین عمی‌سی، رّسام و شاعر محمد علی، بالکان محاربه‌سینده کؤنوللو اولاراق اشتراک ائتدی. قاییتدیقدان سونرا «چاناققالا» دؤیوشونه گئتدیدی. جسارتله ووروشدو و شهید اولدو.
      
   عمی‌سینی چوخ سئوه‌ن و اونا حیران اولان ناظم حکمت، عمی‌سینین شهیدلیگینی ائشیدن‌ده گونلرله آغلامیش و بیر-بیرینین آردینجا شعرلر یازمیش‌دیر. «شهید عمیمه» شعرینده اونا اولان صداقتینی و حُرمتینی ایفاده ائتمیش‌دیر.  
او، منه نسلیمین مشرق-نی گؤستردی،  
منه ترکچولوک صنعتینی اؤیردن عمیم ایدی؛
 بونا گؤره ده، عمی‌می سئویرم.  
اوره‌ییمده اونا قارشی،     
من اونا سونسوز حُرمتیم وار...  
ناظم حکمت بو خصوصدا، «عسگر بابایئو»-ه بئله ایضاح ائتدی:  
    «دوشونورم کی، ایکینجی شعریمی ۱۴ یاشیمدا یازمیشام. بیرینجی دنیا محاربه‌سی‌نین اورتاسیندا ایدیک. عمیم چاناققالادا شهید اولموشدو. من شدّت‌لی وطن‌پرور ایدیم. محاربه حاقّیندا بیر شعر یازمیشدیم.»   
   شهید عمیم،
 اینیلده‌مه و قصاص اوچون فریاد ائتمه،
ساکت اوتور،
 منه باخاندا منی تیترتمه.
 سنین قصاصین آلیناجاق،
 ائی شهید اوغلو، قصاصین آلیناجاق.
اوغوزلارین نوه‌سی.
*** 
عمیم! عمیم! او، بؤیوک قهره‌مان ایدی.
منیم اولو تورک کؤکسومو، 
اویودو جوشدوران.  
او، منه بؤیوک قهره‌مانلیقلار گؤستردی،
 همیشه منه عالی فداکارلیق درسلری وئردی.
منه وطن اوغروندا جانیندان کئچمه‌گین یولونو اؤیره‌تدی،
 منه ملّت اوغروندا اؤلمه‌گین بؤیوکلویونو آشیلادی.
 
بو شعردن سونرا او، «وطن»، «اولما مغلوپ»، «عمیم»، «ایرکیما»(نژادیما)، «چئلیک»، «انتقام» و «ویران دیار» آدلی شعرلرینی یازیبدیر.
   ناظم حکمت اوّل‌لر یازدیغی «بیر دنیزچی‌نین آغزیندان» شعرینی دنیز قوّه‌لری ناظری و عائله دوستو «جمال پاشا»-نین قارشی‌سیندا اوخودو. پاشا درین تأثیرلندی. او، اوشاغین دنیز قوّه‌لرینه گؤندریلمه‌سینی تکلیف ائتدی. و اونون یاردیمی ایله اوشاق نیشانداشی سلطانّیه‌دن «هئیبئ‌لیا»-دان، «باهاریّه» مکتبینه کؤچورولدو.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar