مراسم کلنگ زنی مدرسه ابتدایی« تبریز» روستای قیرخ یاشارخوی باحضور جمعی از عزیزان ادبیات سئونلر .
1401/12/7
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
1401/12/7
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
یعقوب_نیکزاد»
کؤچن دورنالارا سنده قوشول گئت!
دومان گؤزلریمه چؤکولسون بیرآز
آغرییا، آجییا دیلیمی اؤرگت !
ایچیمده قارا گون اکیلسین بیرآز
ائله اوزاقلاش کی ایتسین سوراغیم
حسرتدن قوروسون دیلیم، دوداغیم
هر یئردن ییغیلسین گؤزوم، قولاغیم
آیریلیق تووونا چکیلسین بیرآز
گئجه آغیرلاشسین، یاتسین دریندن
اورکلر ایسلانسین قوپ-قورو دیندن
دنیز چالخالانسین گولله سسیندن
بو تورپاق آتشه بوکولسون بیرآز
آرتیق سیغینیرام اولان ارکیمه
گئری قاییتماغا چوخدا برکیمه!
دونیانی آلمیرام من کی ترکیمه
قوی سؤکولسون بیرآز، تؤکولسون بیرآز
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
کؤچن دورنالارا سنده قوشول گئت!
دومان گؤزلریمه چؤکولسون بیرآز
آغرییا، آجییا دیلیمی اؤرگت !
ایچیمده قارا گون اکیلسین بیرآز
ائله اوزاقلاش کی ایتسین سوراغیم
حسرتدن قوروسون دیلیم، دوداغیم
هر یئردن ییغیلسین گؤزوم، قولاغیم
آیریلیق تووونا چکیلسین بیرآز
گئجه آغیرلاشسین، یاتسین دریندن
اورکلر ایسلانسین قوپ-قورو دیندن
دنیز چالخالانسین گولله سسیندن
بو تورپاق آتشه بوکولسون بیرآز
آرتیق سیغینیرام اولان ارکیمه
گئری قاییتماغا چوخدا برکیمه!
دونیانی آلمیرام من کی ترکیمه
قوی سؤکولسون بیرآز، تؤکولسون بیرآز
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
ائل گوجو سئل گوجودو
ترکیه ده بشیکتاش و آنتالیااسپور تیم لرینین طرفدارلاری مین لر قولچاق زلزله دن جان قورتاران اوشاقلارا هدیه ائتدیلر.
بوتون بلا لاردا عاجل وظیفه میز اوشاقلار، ناخوشلارا، قوجالارا.... یئتیشمک دیر.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
ترکیه ده بشیکتاش و آنتالیااسپور تیم لرینین طرفدارلاری مین لر قولچاق زلزله دن جان قورتاران اوشاقلارا هدیه ائتدیلر.
بوتون بلا لاردا عاجل وظیفه میز اوشاقلار، ناخوشلارا، قوجالارا.... یئتیشمک دیر.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
باش ساغلیغی.
آلدیغیمیز آجی خبر اساسیندا تانینمیش شاعیر، یازیچی زمان پاشازاده جنابلارینین عزیز آتاسی حیاتا گوز یوموب. بو آجی کدر بوتون ادبیات سئونلر عاییلهسینی ماتمه باتیرییب سارسیتدی،
ادبیات سئونلر بو دردلی آیریلیغی زمان بی پاشازادیه ،سایین پاشازاده عاییلهلرینه باش ساغلیغی وئرییب، تسلیت دئییر.
ادبیات سئونلر1401/12/8
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
آلدیغیمیز آجی خبر اساسیندا تانینمیش شاعیر، یازیچی زمان پاشازاده جنابلارینین عزیز آتاسی حیاتا گوز یوموب. بو آجی کدر بوتون ادبیات سئونلر عاییلهسینی ماتمه باتیرییب سارسیتدی،
ادبیات سئونلر بو دردلی آیریلیغی زمان بی پاشازادیه ،سایین پاشازاده عاییلهلرینه باش ساغلیغی وئرییب، تسلیت دئییر.
ادبیات سئونلر1401/12/8
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
«منیژه جم نژاد»
بورا منیم قار چیچکلی مملکتیم
بورا منیم
توز دومانلی داغیم داشیم
بوردا گونش دویا سیا گزر توزار
گئجه سارار آی ایشیغی
چول باییری
ایشیق ساچار چایلاقلاری
باهارلانار قییی لاری
عصیرلرجه
دیرناغی له یئر ائشیبدیر
بو یئرلرین ایگیدلری
کورپه لرین گولوشونه
قورخوسونو اودقوناراق
لاغا قویوب بمبالاری
تاریخ بویو
اوره یینده زنجیرلنیب آرزولاری
هر قومونون داناسینا
هر سویونون داملاسینا
داغلارینین لالاسینا
ایگیدلرین پای وئریبدیر
های لارینا های وئریبدیر
آنی لاری
گوزلریمه سورمه سریب
یاشامایا نفس وئریب
یورومه یه هوس وئریب
بو گول بوداق
زیروه چایلاق
مئشه یایلاق
او گونلردن قالیب منه
قارا قورقو
قودوز قوردا
قوربان وئرمم
اومود منیم چیلله لیغیم
آرزو منیم باهاریمدیر...
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
بورا منیم قار چیچکلی مملکتیم
بورا منیم
توز دومانلی داغیم داشیم
بوردا گونش دویا سیا گزر توزار
گئجه سارار آی ایشیغی
چول باییری
ایشیق ساچار چایلاقلاری
باهارلانار قییی لاری
عصیرلرجه
دیرناغی له یئر ائشیبدیر
بو یئرلرین ایگیدلری
کورپه لرین گولوشونه
قورخوسونو اودقوناراق
لاغا قویوب بمبالاری
تاریخ بویو
اوره یینده زنجیرلنیب آرزولاری
هر قومونون داناسینا
هر سویونون داملاسینا
داغلارینین لالاسینا
ایگیدلرین پای وئریبدیر
های لارینا های وئریبدیر
آنی لاری
گوزلریمه سورمه سریب
یاشامایا نفس وئریب
یورومه یه هوس وئریب
بو گول بوداق
زیروه چایلاق
مئشه یایلاق
او گونلردن قالیب منه
قارا قورقو
قودوز قوردا
قوربان وئرمم
اومود منیم چیلله لیغیم
آرزو منیم باهاریمدیر...
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
یاردمجی اللرینیزی سیخیریق.
آذربایجانلیلاردان توپلانان یاردیملاردان (۱۰۰ میلیون تومن) «یاشیل یول قادین داغچیلار» جمعیتی طرفیندن قیرخیاشاردا «تبریز» آدلی مدرسهنین احداثی اوچون اهدا اولوندو.
«ادبیات سئونلر» یاشیل یول قادین داغچیلاریندان اورک ائویندن تشکور ائدرک، مهریبان اللرینیز واراولسون دئییه؛ «یاشیل یول قادین داغچیلارینا» جان ساغلیغی آرزو ائدیر.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
آذربایجانلیلاردان توپلانان یاردیملاردان (۱۰۰ میلیون تومن) «یاشیل یول قادین داغچیلار» جمعیتی طرفیندن قیرخیاشاردا «تبریز» آدلی مدرسهنین احداثی اوچون اهدا اولوندو.
«ادبیات سئونلر» یاشیل یول قادین داغچیلاریندان اورک ائویندن تشکور ائدرک، مهریبان اللرینیز واراولسون دئییه؛ «یاشیل یول قادین داغچیلارینا» جان ساغلیغی آرزو ائدیر.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
✅ آلتمیش ایل عرفهسینده تقدیر!
✳️ اسفند آیینین سکگیزینده خاطیرهلی بیر آخشام کئچیریلدی.
بو اونودولماز مراسیمده، دوکتور مرتضی مجدفر؛ صابیر ادبی انجومنینین عضووندن تقدیر اولوندو.
بو مراسیم اوچ کئچمیش تحصیل ناظیرلیینین اشتراکی و تعلیموتربیه مودورلرینین حضورو ایله کئچیریلدی.
بو مراسیمده اوستاد حسین وحیدینین علمی نشانی آدلاندیریلان جایزه دوکتور مرتضی مجدفر، دوکتور عادل یغما و دوکتور علیرضا رجالییه وئریلدی.
صابر ادبی انجومنینین عضوو بو جایزهنی ۴۲ ایل تعلیموتربیه ساحهسینده چالیشماق و ۱۲۰ فارسجاتورکجه کیتابین نشری اوچون آلدی.
قئید ائتمک لازیم دیر، استاد حسین وحیدی، بو ایل ۹۷ یاشیندا، ۷۷ ایل معلملیکدن سونرا حیاتین دییشدی. اونون آدی معلملیک تجربهسی نه گؤره گینس رکوردلار کیتابینا دوشوب. او عؤمرونون سون 25 ایلینی، سروش تحصیل مرکزینده تدریس ائتمیشدیر. وحیدی نشانی، بو استادین شانینه، سروش تحصیل مرکزی طرفیندن، تعلیموتربیه ساحهسینده آدلیم شخصلره وئریلهجک.
دوکتور مجدفر بو مراسیمده، سروش تحصیل مرکزینین باشقانی جناب شیرازیدن تشکر ائدهرک، دئدی: ماراق و هوس یاراتماق هر یاشدا، هر کس اوچون اؤنملی دیر.
مرتضی مجدفر آرتیردی: صاباحدان داها انرژی لی چالیشاجاغام. سؤز وئریرهم کی گلن ایل، علمی اثرلر یاراتماق ساحهسینده، حیاتیمین ان ثمرهلی ایلی اولاجاقدیر. آلتمیش یاش تامام اولان بیر ایل!
ادبیات سئونلر بو اوغورو ائلیمیزین سئویملی اوغلو، ادبیات سئونلرین تانینمیش اویه سی دوکتور مرتضی مجدفره تبریک دئییب یئنی اوغورلار آرزو ائدیری.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
✳️ اسفند آیینین سکگیزینده خاطیرهلی بیر آخشام کئچیریلدی.
بو اونودولماز مراسیمده، دوکتور مرتضی مجدفر؛ صابیر ادبی انجومنینین عضووندن تقدیر اولوندو.
بو مراسیم اوچ کئچمیش تحصیل ناظیرلیینین اشتراکی و تعلیموتربیه مودورلرینین حضورو ایله کئچیریلدی.
بو مراسیمده اوستاد حسین وحیدینین علمی نشانی آدلاندیریلان جایزه دوکتور مرتضی مجدفر، دوکتور عادل یغما و دوکتور علیرضا رجالییه وئریلدی.
صابر ادبی انجومنینین عضوو بو جایزهنی ۴۲ ایل تعلیموتربیه ساحهسینده چالیشماق و ۱۲۰ فارسجاتورکجه کیتابین نشری اوچون آلدی.
قئید ائتمک لازیم دیر، استاد حسین وحیدی، بو ایل ۹۷ یاشیندا، ۷۷ ایل معلملیکدن سونرا حیاتین دییشدی. اونون آدی معلملیک تجربهسی نه گؤره گینس رکوردلار کیتابینا دوشوب. او عؤمرونون سون 25 ایلینی، سروش تحصیل مرکزینده تدریس ائتمیشدیر. وحیدی نشانی، بو استادین شانینه، سروش تحصیل مرکزی طرفیندن، تعلیموتربیه ساحهسینده آدلیم شخصلره وئریلهجک.
دوکتور مجدفر بو مراسیمده، سروش تحصیل مرکزینین باشقانی جناب شیرازیدن تشکر ائدهرک، دئدی: ماراق و هوس یاراتماق هر یاشدا، هر کس اوچون اؤنملی دیر.
مرتضی مجدفر آرتیردی: صاباحدان داها انرژی لی چالیشاجاغام. سؤز وئریرهم کی گلن ایل، علمی اثرلر یاراتماق ساحهسینده، حیاتیمین ان ثمرهلی ایلی اولاجاقدیر. آلتمیش یاش تامام اولان بیر ایل!
ادبیات سئونلر بو اوغورو ائلیمیزین سئویملی اوغلو، ادبیات سئونلرین تانینمیش اویه سی دوکتور مرتضی مجدفره تبریک دئییب یئنی اوغورلار آرزو ائدیری.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
«اولکراوجقار»
"گیزلی اوپوشون ایزلری قالار آدامین یاناقلاریندا, یانیق یاراسی کیمی" دئییردی ننه م
آغ بیرچه یینه ال چکیب, سیرغالارینی سسلندیررکن
و آیاقلاریندان آسیلمیش, بیر جوت قوش کیمی پهلوی سکه لری, قول_ قاناد چالدیقجا آجیقلی باخاردی منه!
مدرسه اوشاغی من
اوپوش بیلمزدیم, اوزو ده گیزلیسین!
یازیق قاریجیق ننه م, یازیق!
گوینه ییب یاندی دا
کوکسوم ده, اته ییم ده, اللریم ده یاندی
یالنیز یاناقلاریم دئییل
بوینومدا بویون باغیم, تئل سانجاغیم دا, تئلیم ده یاندی
ایزلری قالمادان
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
"گیزلی اوپوشون ایزلری قالار آدامین یاناقلاریندا, یانیق یاراسی کیمی" دئییردی ننه م
آغ بیرچه یینه ال چکیب, سیرغالارینی سسلندیررکن
و آیاقلاریندان آسیلمیش, بیر جوت قوش کیمی پهلوی سکه لری, قول_ قاناد چالدیقجا آجیقلی باخاردی منه!
مدرسه اوشاغی من
اوپوش بیلمزدیم, اوزو ده گیزلیسین!
یازیق قاریجیق ننه م, یازیق!
گوینه ییب یاندی دا
کوکسوم ده, اته ییم ده, اللریم ده یاندی
یالنیز یاناقلاریم دئییل
بوینومدا بویون باغیم, تئل سانجاغیم دا, تئلیم ده یاندی
ایزلری قالمادان
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
خوش خبرلر
بوگون 1401/12/9مدرسه نین داش ایشی قورتاردی
صباح جدوللری ایشله یه جاغیق.
یاشاسین مهربان و یارادان اللر
لطفا بیز یاردیم ائدین
کریم قربانزاده 09123487053
فاطمه منافزاده 09141061646
رسول اسمعیلیان 09352473587
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
بوگون 1401/12/9مدرسه نین داش ایشی قورتاردی
صباح جدوللری ایشله یه جاغیق.
یاشاسین مهربان و یارادان اللر
لطفا بیز یاردیم ائدین
کریم قربانزاده 09123487053
فاطمه منافزاده 09141061646
رسول اسمعیلیان 09352473587
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
خوش خبرلر
بوگون 1401/12/9مدرسه نین سرویس بهداشتی لرین آلدیق
یاشاسین مهربان و یارادان اللر
لطفا بیز یاردیم ائدین
کریم قربانزاده 09123487053
فاطمه منافزاده 09141061646
رسول اسمعیلیان 09352473587
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
بوگون 1401/12/9مدرسه نین سرویس بهداشتی لرین آلدیق
یاشاسین مهربان و یارادان اللر
لطفا بیز یاردیم ائدین
کریم قربانزاده 09123487053
فاطمه منافزاده 09141061646
رسول اسمعیلیان 09352473587
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Forwarded from ادبیات سئونلر
نامه های «احسان طبری» به «ژاله اصفهانی»
بومکتوبلارین موضو لاری تام ادبیات دیر خصوصیله تنقید ادبیات سئونلر بو آچیدان(ادبی تنقید) باخیمیندان بو نامه لرین هرهفته چهارشنبه گونوبیرینی نشر ائده جک اومود ائدیریک سایین اوخوجولاریمیزا فایدالی اولا.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
بومکتوبلارین موضو لاری تام ادبیات دیر خصوصیله تنقید ادبیات سئونلر بو آچیدان(ادبی تنقید) باخیمیندان بو نامه لرین هرهفته چهارشنبه گونوبیرینی نشر ائده جک اومود ائدیریک سایین اوخوجولاریمیزا فایدالی اولا.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
نامه های« احسان طبری» به «ژاله اصفهانی»
۷ سپتامبر ۱۹۵۲ [16 شهریور 1331]
رفیقِ ارجمند،
نامۀ شما را روز ششم سپتامبر دریافت داشتم.
اینکه در نامۀ اخیر نوشتید: "نمیدانم از من رنجیدهاید که نامه ننوشتهام یا ما را فراموش کردهاید..."، باید بگویم نه این و نه آن. نه رنجیده و نه فراموش کردهام و تنها علّتِ ننوشتن نامه آن بود که من در انتظار نامۀ شما بودم و با آنکه به دیر انجامید، از دریافتاش بسی مسرور شدم و اینک به نوشتنِ پاسخ میپردازم.
نامۀ اخیرتان متضمّنِ توصیفِ شاعرانه و زیبایی برای توجیه کمکاریِ طبع و تعطیلِ موقّتِ شعرگویی بود: "بُهت در بینِ دو آهنگ"؛ ولی وعده دادید که "دیر یا زود احساسات و آرزوهای خود را بهشکلِ قطعاتِ ادبی ابراز دارید". اُمید است که با نامۀ بعدی، برخی از این قطعات را که گویا تاکنون آماده شده باشد برایم ارسال دارید، مانندِ همیشه بسی مشعوف و محظوظ خواهم شد.
با ایننامه که فتح بابِ مکاتبۀ مجدّدیاست، میخواستم به شما پیشنهاد کنم به بحثهای پرُبلِماتیکِ [Problematic=پیچیده] خودمان در باب وظایفِ شعرِ فارسی در دورانِ کنونی ادامه دهیم. مثلا اجازه دهید از این مسئله شروع کنیم که آیا نوآورانِ جوانِ شعر در ایران (از قبیل کولی، آرزو، سایه و غیره و غیره) که آثارشان در مطبوعاتِ دموکراتیک منتشر میشود، بر طریقِ حقّاند؟ فُرم، مضمون، زبان، کمپوزیسیون در نزدِ آنها بر مبنای درستی است یا نه؟
نمیدانم در "بهسوی آینده"* هفتگی و مجلۀ "کبوترِ صلح"** و دیگر مطبوعاتِ ترقّیخواه آثاری از آنها خواندهاید؟ اگر نخواندهاید دلم میخواست مییافتید، میخواندید. تا ندانم که خوانده و در جریانید یا نه، بحث را سودمند نمیشمرم.
به هر جهت در شعرِ فارسی تطوّراتِ جدّی حسّ میشود. تاثیرِ نیما به سرعت بَسط مییابد، ولی با قریحه و فصاحتی بهتر از نیما. جستجوی شکلِ نو در شعر جدّی است و خودِ این مسئله که رشدِ شعرِ فارسی مطرح ساخته، نمیتواند بیاهمّیت، هوسآمیز و سِپَنجی تلقّی شود. این بحث برای شاعرهای چون شما و کسی چون من که شاعر- هوسکار (həvəskar بهاصطلاحِ آذربایجانی) هستم، سودمند است.
اینک اجازه میخواهم نامه را به همین جا خاتمه دهم.
به رفیق بدیع سلام میگویم.
با احترام - پرویز
۷ سپتامبر ۱۹۵۲
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
۷ سپتامبر ۱۹۵۲ [16 شهریور 1331]
رفیقِ ارجمند،
نامۀ شما را روز ششم سپتامبر دریافت داشتم.
اینکه در نامۀ اخیر نوشتید: "نمیدانم از من رنجیدهاید که نامه ننوشتهام یا ما را فراموش کردهاید..."، باید بگویم نه این و نه آن. نه رنجیده و نه فراموش کردهام و تنها علّتِ ننوشتن نامه آن بود که من در انتظار نامۀ شما بودم و با آنکه به دیر انجامید، از دریافتاش بسی مسرور شدم و اینک به نوشتنِ پاسخ میپردازم.
نامۀ اخیرتان متضمّنِ توصیفِ شاعرانه و زیبایی برای توجیه کمکاریِ طبع و تعطیلِ موقّتِ شعرگویی بود: "بُهت در بینِ دو آهنگ"؛ ولی وعده دادید که "دیر یا زود احساسات و آرزوهای خود را بهشکلِ قطعاتِ ادبی ابراز دارید". اُمید است که با نامۀ بعدی، برخی از این قطعات را که گویا تاکنون آماده شده باشد برایم ارسال دارید، مانندِ همیشه بسی مشعوف و محظوظ خواهم شد.
با ایننامه که فتح بابِ مکاتبۀ مجدّدیاست، میخواستم به شما پیشنهاد کنم به بحثهای پرُبلِماتیکِ [Problematic=پیچیده] خودمان در باب وظایفِ شعرِ فارسی در دورانِ کنونی ادامه دهیم. مثلا اجازه دهید از این مسئله شروع کنیم که آیا نوآورانِ جوانِ شعر در ایران (از قبیل کولی، آرزو، سایه و غیره و غیره) که آثارشان در مطبوعاتِ دموکراتیک منتشر میشود، بر طریقِ حقّاند؟ فُرم، مضمون، زبان، کمپوزیسیون در نزدِ آنها بر مبنای درستی است یا نه؟
نمیدانم در "بهسوی آینده"* هفتگی و مجلۀ "کبوترِ صلح"** و دیگر مطبوعاتِ ترقّیخواه آثاری از آنها خواندهاید؟ اگر نخواندهاید دلم میخواست مییافتید، میخواندید. تا ندانم که خوانده و در جریانید یا نه، بحث را سودمند نمیشمرم.
به هر جهت در شعرِ فارسی تطوّراتِ جدّی حسّ میشود. تاثیرِ نیما به سرعت بَسط مییابد، ولی با قریحه و فصاحتی بهتر از نیما. جستجوی شکلِ نو در شعر جدّی است و خودِ این مسئله که رشدِ شعرِ فارسی مطرح ساخته، نمیتواند بیاهمّیت، هوسآمیز و سِپَنجی تلقّی شود. این بحث برای شاعرهای چون شما و کسی چون من که شاعر- هوسکار (həvəskar بهاصطلاحِ آذربایجانی) هستم، سودمند است.
اینک اجازه میخواهم نامه را به همین جا خاتمه دهم.
به رفیق بدیع سلام میگویم.
با احترام - پرویز
۷ سپتامبر ۱۹۵۲
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
«کامیل_قهرماناوغلو»
#بیر_نئچه_شعیر_سحر_خیاویدن
#و_بیر_قیسا_تنقیدلی_اوخونوش
شعیرین یالنیز بیر تعریفی یوخدور و شوبههسیزکی، هر بیر شعیر یئنی بیر تعریف وئریر. و مؤوجود شعیرلرین یارانماقینا گؤره شعیرایله بیر تعریف مئیدانا چیخیر. منجه، پئشهکار شعیر ادبییاتا یئنی بیر تعریف تکلیف ائده بیلر، عمومی و اورتاق یوکونو داشییان شعیر یووووووخ.
اصیل شاعیرلر بیلیرلرکی تعریف شعیردن اوّل گلمیر، بلکه شعیردن سونرا و یا شعیرین اؤزوایله بیرگه گلیر. یعنی دئمک اولار، شعیر گلیب اوولکی تعریفلره یئنی بیر قوللو، بوداقلی تعریف علاوه ائدیب، و آرتیریر و تعریفی داها دولغونلاشدیریر. بونونلا بئله شعیر اؤزو اوچون بیر تعریف قبول ائتمیر، چونکو تعریف قبول اولونارسا، آرتیق شعیر اولمایاجاق.و.. شعیر چوخ اؤلچولو بیر دیل نؤوعودور و شاعیر سیملی بیر سازدا ایفا ائدن، و هر دفه بیردن چوخ سس چیخاران موسیقیچی کیمیدیر. شعیر دیلی، تکجه دینلهیجینین درک ائدیلمهسینه و اینسانین راسیونال اؤلچوسونه دئییل. بوتون وارلیغا، اینسانا و دونیایا یؤنلمیش بیر دیلدیر. هابئله، رسسام رنگلر، و بستهکار سسلر اوزهرینده دایاندیغی کیمی شاعیر سؤزلر اوزهرینده دایانیر. همچنین شعیرله، نثرین فرقی اونون موسیقیسیندهدیر. بؤیوک پاول والئری شعیری رقصله، و نثری ایسه سادهجه یول یئریمکایله موقایسه ائدیر. یعنی موسیقیسیز شعیر سسی اولمایان ساز کیمیدیر سؤیلهییر.
آنجاق چوخ تأسف اولسون، گؤروروک بو
خاوتیک و پریشان ادبيیات بازاریندا مریض شاعیرلر! شعیر آدیایله اؤز سؤزلرینی، شعیرسیزلیکلرینی ساوادلی، و ساوادسیز اینسانلارا سیریییرلار، و بو تطبیق بیردن قالخان و بیردن چوخ تئز سؤنوکن آلوو کیمیدیر. آنجاق بو قیبیل شعیرلر!!! تاریخین و زامانین توزلو کؤچه، خیاوانلاریندا اونودولاراق یوخلوغون قلبینده شاعیرین اؤزوایله بیرلیکده ایتیب باسدیریلاجاقدیرررر. بو زامانسیز زاماندا شعیر اؤفکهلی، غضبلی، بِنزین هاوالی، و آتوم دیللی اولمالیدیر چونکی بیزیم دؤوروموز و زامانیمیز بئلهدیر. و جامعهنین و زامانین چوووخ اهمییتلی ایستهییده بودور. و منجه بو جور تعریفلر ان یوکسک تعریفلردن حساب اولونور.
و... آمما...قادین ادبییاتی و شعیری سون 20 ایلدن بری جیددی ديَیشیکلیکلره و اینکیشافلارا معروض قالمیشدیر. و چوخلو اِئنیش، یوخوشلاردان کئچیمیشدیر بونا گؤرهده بوگون جیسارتله دئیه بیلریک، بو 20 ایلدن بو طرفه تورک جامعهسینه و ادبيیاتینا چوخلو قادین شاعیرلر گتیریلمیشدیر. آمما منیم فیکریمجه بو ساحهده( کیشی و قادین) شعیرینده اصلی جینسیت باخیمدان اَن بؤیوک و گؤرکملی پرابلئملر واردی. چوخ ساده عیبارتله دئیه بیلسم، یعنی اوردا، بوردا شعیرلرکی اوخویوروق شعیرین سونونا قدر اوخومایینجا، شاعیرین کیشی یوخسا قادین اولدوغونو بیلمیریک، در حالکی شعیرین صوروندان، صوفاتیندان لازیمدی معلوم اولسونکی بو شعیرین شاعیری، کیشیدیر، یوخسا قادیندیر. بونا گؤرهده سببلرده چوخدور، اونلاردان بیریده شاعیرین دیلی، مؤوضوسو، مضمونو، دوشونجهسی و یاشادیغی چئورهسیدیر. بیرده هر بیر قادین شعیرینده ایمضانین معلوم اولماماسیدیر. آنجاق نییه قادین شاعیرلر اؤز اثرلرینده کیشی شاعیرلردن فرقیلنمیرلر، ایندیسه اساس سؤوال بودور؟؟؟!!! چونکو عادتن اثرلر شاعیرین جینسینه و شخصی و اِکولوژی دوشونجهلرینه اویغون یارادیلیر.
#ایکینجیبؤلوم
سئوگیلی شاعیر سایین سحر خیاوینین (بونا گؤره شاعیره دئمیرم ایستیرم آدلاردا و هر بیر مؤوضودا و حقوقدا کیشیایله، قادین آراسیندا بیر نؤوع برابرلیک اولسون و یارانسین) «سورگون گونش» عنوانلی شعیرینی اوخودوقدا، شعیری روایت باخیمدان مکانلاری چوخ فرقلیدیر بعضن رئال مکانی هئچ بیر یئیهسی اولمادان نقل ائدیر یعنی یالنیز گؤردویونو دانیشیر. بعضنده عینی رئال مکانی خصوصی و چوخ واخت بدیعی باخیش بوجاغینا چئویریر. هابئله حیسس اولونان مکانیندان سؤز آچیر. آنجاق بو طبیعیدیر شاعیرین باخیش بوجاغی اوردا، بوردا گیزلهنیر. آمما یئنهده حیسس ساحهسینده بیرده تخيیولونده آچیق باخیمدا یاراتدیغی مجازی یئر و شعیر اولا بیلن مکانلاری غئیری جیددی شکیلده یارادا بیلیر بعضنده عینی خیالی بوشلوقلاری، خاطیرهلری خیاللار شکلینده گؤتورور. کاشکی یالنیز خیالی مکانلاری یعنی یاراتدیغی یئر، یوردلاری شعیرده یاراشیق وئرمهیهایدی و گوجو شعیرین شعیرییتینه ایلگی باغلامیش اولایدی. چونکو اونلار مجازی و پوئتیک گوجه مالیک اولان بیرجه مکانلار دئییل. آرتیق رئال مکانلار و ائموسیونال«عاطیغی» مکانلار بیزیم تعریفیمیزده شعیر دئییل، و اولادا بیلمز. اونلار فوتوقرافییا و یا بیر نؤوع هایکو «هایکونون تعریفیندن غئیری، قیسا ادبی متن اولا بیلر» ساییلا بیلر. لاکین او مکانلاری گوزگویه چئویرمک گوجو حقیقتن شعیرده دادیلمیر، و گؤرونمور.
#بیر_نئچه_شعیر_سحر_خیاویدن
#و_بیر_قیسا_تنقیدلی_اوخونوش
شعیرین یالنیز بیر تعریفی یوخدور و شوبههسیزکی، هر بیر شعیر یئنی بیر تعریف وئریر. و مؤوجود شعیرلرین یارانماقینا گؤره شعیرایله بیر تعریف مئیدانا چیخیر. منجه، پئشهکار شعیر ادبییاتا یئنی بیر تعریف تکلیف ائده بیلر، عمومی و اورتاق یوکونو داشییان شعیر یووووووخ.
اصیل شاعیرلر بیلیرلرکی تعریف شعیردن اوّل گلمیر، بلکه شعیردن سونرا و یا شعیرین اؤزوایله بیرگه گلیر. یعنی دئمک اولار، شعیر گلیب اوولکی تعریفلره یئنی بیر قوللو، بوداقلی تعریف علاوه ائدیب، و آرتیریر و تعریفی داها دولغونلاشدیریر. بونونلا بئله شعیر اؤزو اوچون بیر تعریف قبول ائتمیر، چونکو تعریف قبول اولونارسا، آرتیق شعیر اولمایاجاق.و.. شعیر چوخ اؤلچولو بیر دیل نؤوعودور و شاعیر سیملی بیر سازدا ایفا ائدن، و هر دفه بیردن چوخ سس چیخاران موسیقیچی کیمیدیر. شعیر دیلی، تکجه دینلهیجینین درک ائدیلمهسینه و اینسانین راسیونال اؤلچوسونه دئییل. بوتون وارلیغا، اینسانا و دونیایا یؤنلمیش بیر دیلدیر. هابئله، رسسام رنگلر، و بستهکار سسلر اوزهرینده دایاندیغی کیمی شاعیر سؤزلر اوزهرینده دایانیر. همچنین شعیرله، نثرین فرقی اونون موسیقیسیندهدیر. بؤیوک پاول والئری شعیری رقصله، و نثری ایسه سادهجه یول یئریمکایله موقایسه ائدیر. یعنی موسیقیسیز شعیر سسی اولمایان ساز کیمیدیر سؤیلهییر.
آنجاق چوخ تأسف اولسون، گؤروروک بو
خاوتیک و پریشان ادبيیات بازاریندا مریض شاعیرلر! شعیر آدیایله اؤز سؤزلرینی، شعیرسیزلیکلرینی ساوادلی، و ساوادسیز اینسانلارا سیریییرلار، و بو تطبیق بیردن قالخان و بیردن چوخ تئز سؤنوکن آلوو کیمیدیر. آنجاق بو قیبیل شعیرلر!!! تاریخین و زامانین توزلو کؤچه، خیاوانلاریندا اونودولاراق یوخلوغون قلبینده شاعیرین اؤزوایله بیرلیکده ایتیب باسدیریلاجاقدیرررر. بو زامانسیز زاماندا شعیر اؤفکهلی، غضبلی، بِنزین هاوالی، و آتوم دیللی اولمالیدیر چونکی بیزیم دؤوروموز و زامانیمیز بئلهدیر. و جامعهنین و زامانین چوووخ اهمییتلی ایستهییده بودور. و منجه بو جور تعریفلر ان یوکسک تعریفلردن حساب اولونور.
و... آمما...قادین ادبییاتی و شعیری سون 20 ایلدن بری جیددی ديَیشیکلیکلره و اینکیشافلارا معروض قالمیشدیر. و چوخلو اِئنیش، یوخوشلاردان کئچیمیشدیر بونا گؤرهده بوگون جیسارتله دئیه بیلریک، بو 20 ایلدن بو طرفه تورک جامعهسینه و ادبيیاتینا چوخلو قادین شاعیرلر گتیریلمیشدیر. آمما منیم فیکریمجه بو ساحهده( کیشی و قادین) شعیرینده اصلی جینسیت باخیمدان اَن بؤیوک و گؤرکملی پرابلئملر واردی. چوخ ساده عیبارتله دئیه بیلسم، یعنی اوردا، بوردا شعیرلرکی اوخویوروق شعیرین سونونا قدر اوخومایینجا، شاعیرین کیشی یوخسا قادین اولدوغونو بیلمیریک، در حالکی شعیرین صوروندان، صوفاتیندان لازیمدی معلوم اولسونکی بو شعیرین شاعیری، کیشیدیر، یوخسا قادیندیر. بونا گؤرهده سببلرده چوخدور، اونلاردان بیریده شاعیرین دیلی، مؤوضوسو، مضمونو، دوشونجهسی و یاشادیغی چئورهسیدیر. بیرده هر بیر قادین شعیرینده ایمضانین معلوم اولماماسیدیر. آنجاق نییه قادین شاعیرلر اؤز اثرلرینده کیشی شاعیرلردن فرقیلنمیرلر، ایندیسه اساس سؤوال بودور؟؟؟!!! چونکو عادتن اثرلر شاعیرین جینسینه و شخصی و اِکولوژی دوشونجهلرینه اویغون یارادیلیر.
#ایکینجیبؤلوم
سئوگیلی شاعیر سایین سحر خیاوینین (بونا گؤره شاعیره دئمیرم ایستیرم آدلاردا و هر بیر مؤوضودا و حقوقدا کیشیایله، قادین آراسیندا بیر نؤوع برابرلیک اولسون و یارانسین) «سورگون گونش» عنوانلی شعیرینی اوخودوقدا، شعیری روایت باخیمدان مکانلاری چوخ فرقلیدیر بعضن رئال مکانی هئچ بیر یئیهسی اولمادان نقل ائدیر یعنی یالنیز گؤردویونو دانیشیر. بعضنده عینی رئال مکانی خصوصی و چوخ واخت بدیعی باخیش بوجاغینا چئویریر. هابئله حیسس اولونان مکانیندان سؤز آچیر. آنجاق بو طبیعیدیر شاعیرین باخیش بوجاغی اوردا، بوردا گیزلهنیر. آمما یئنهده حیسس ساحهسینده بیرده تخيیولونده آچیق باخیمدا یاراتدیغی مجازی یئر و شعیر اولا بیلن مکانلاری غئیری جیددی شکیلده یارادا بیلیر بعضنده عینی خیالی بوشلوقلاری، خاطیرهلری خیاللار شکلینده گؤتورور. کاشکی یالنیز خیالی مکانلاری یعنی یاراتدیغی یئر، یوردلاری شعیرده یاراشیق وئرمهیهایدی و گوجو شعیرین شعیرییتینه ایلگی باغلامیش اولایدی. چونکو اونلار مجازی و پوئتیک گوجه مالیک اولان بیرجه مکانلار دئییل. آرتیق رئال مکانلار و ائموسیونال«عاطیغی» مکانلار بیزیم تعریفیمیزده شعیر دئییل، و اولادا بیلمز. اونلار فوتوقرافییا و یا بیر نؤوع هایکو «هایکونون تعریفیندن غئیری، قیسا ادبی متن اولا بیلر» ساییلا بیلر. لاکین او مکانلاری گوزگویه چئویرمک گوجو حقیقتن شعیرده دادیلمیر، و گؤرونمور.
و گوزگو اولمایان روایت اوخوجونو و مخاطبلری اؤزونه یاخشی معنادا جلب ائده بیلمز. بونادا گؤره مخاطبایسه او گوزگوده اؤزونو گؤره بیلمهیینجه، رئاللیقدا شاعیرین یارادیجیلیغیندان اثر و ایز قالمیر و گؤرونمور و نتیجهده شعیر بیر نؤوع بدیعی متن اولاراق، قالیر و دوشونولور. لوطفن دئدیکلیریمه راغمن سایین سحر خیاویدن «سورگون گونش» آدلی بو شعیری اوخویون :
« می سئوگیلیم؟
دئمیشدیم: "بیر درین ماغارا وار ایچیمده
هئچ نهییله دولمور".
میلیونلار یاشی اولان سؤنوکموش اولدوزلارین ماغاراسیندان قوجا وَ دَرین
بو دویغو هله ده منیمله وار
ایتی دیشلی میشار کیمی گئجه- گوندوز دارتیر روحومو
بوتونسوز پازلَم، یاریمچیق رومان
نه ایلکیم بللیدیر، نه سونوم
باشیمی ایتیرمیشم دهشتلی دومانلاردا
گئجه یاریلاری لاپبادان دوشوننده درین تنهالیغیمی
قیشا دؤنورم یای گونو
اینسانین تنهالیق دویغوسو اطرافیندا اولان آداملارا دئییل
جمعیتده تنهالیق، یالقیزلیغین ان پیس اوزودور
دوشونموشم، اینسان سونسوز بیر یالقیزلیقدیر
اوج- بوجاغی بیلینمز
نه سئوگی، نه هوس دولدورانماز بوشلوغونو
یالنیز کئچری اویدورمادیر بونلار
ناچار نردووان قویوب،
پیلله- پیلله ایچیمده کی قیرخ قات دولانباجا ائنیرم
اینانمازسان؛
ایللر بویو قاپی- قاپی آختاردیغیم سورگون گونشی
اورهییمین تن اورتاسیندا تاپیرام!!
ایسینیرم، تاماملاشیرام.
اؤزومه ساریلیب، اؤزومو قوجاقلاییرام
سن حاقلی ایدین؛
اینسانین درین یالقیزلیغینی اؤزوندن باشقا کیمسه دولدورا بیلمز!!
سن ده یالقیزلیغیما اورتاق اول!!. »
باخیب اوخودوغونوز کیمی سئوگیلی شاعیرین روایت ائتدییی آب هاوا کامیلن رئالدیر، و محض رئاللیقیدا شعیر سئومهییر. آمما اونون بدیعی باخیشیدا وار بعضی یئرلرده و گوجو اولان جیسارتدن یارارلانمیشدیرررر. داها ساده دئسهم؛ شاعیرین رئال مکانی بدیعی نؤقطه نظردن روایت ائتمهسی و آرتیق شعیردن اوزاق اولماسی دئمهکدیر و اصلینده شاعیرین بو پووئست دهکی معناسی اونون فقط فوتوقرافییاسیدیر و بوردا ایکی فورما شکلیده مکان باخیمدان دانیشیر. لاکین عزیز شاعیرین پووئستی فوتوشکیل اولمادیغی اوچون شعیر کاتئقورییاسیندان چیخاریلیب و...
عزیز سحر خیاوی بوتون اثرلرینده روایتلر شاعیریدیر. و بو واریانت، شعیرلریندن چوخ اعلا و حرفهای باخیمدا گؤرونور. سایین سحر خانیم اوزون ایللر یازیب یاراتماقلا یاناشی آزربایجان ادبيیاتیندا دیققته لاییق یئر توتموش و همیاشیدلارینین بیر چوخو طرفیندن، اؤنملی و اهمییتلی شاعیر حساب اولونور. طبیعیکی، هئچ بیر شاعیر موطلق و قوصورسوز دئییل و بو مومکون اولا بیلمز. آنجاق بیز بؤیوک شاعیردن داها چوخ یاخشی یارادیجیلیقلار گؤزلهییریک.
سحر خیاوینین شعیرلرینین چوخلو روان، ساده و عینی زاماندا صمیمیت داشییر طبیعیکی شعیرین روانلیغی چوخ اؤنملیدیر سؤزون عونصورلارینین و اوزهللیکلرینین خوصوصيیتله اهميیتی و رولو، سؤزده ان موهوم تأثیر ائدیجی بیر عامیلدیر. شعیرین سؤزلرینین سئچیلمهسی شعیر سئچیمینده هر بیر سؤز ایکی آسپئکتده نظردن کئچیریلیر. شعیرده تکجه سؤزون فونئتیک طرفینین ایکی موهوم رولو وار. فونئملر سؤزجوکلرینین و فونئتیک چوخلوقلارینین تکرارلانماسی نتیجهسینده یارانان دیگر موسیقی گؤزهللیکلری واسطهسیایله فورمالاشان شعیرین موسیقیسینی گوجلندیرمکله یاناشی، آنلاییشلارین تلقین ائدیلمهسینده و سئچیلمهسینده سؤزده دیققته لاییقدیر.
#اوچونجو_بؤلوم :
هابئله، معنالارین یارانماسی و تلقین ائدیلمه وظیفهسی شعیرده سؤزلرین ایکینجی اهمییتلی رولودور. بوندان باشقا سئمانتیک باخیمدان سؤز اوچ نؤوع آچیق و مجازی معنا یارادا بیلدیییندن شعیرده سؤزلرین سئچیلمهسینه موهوم تأثیر گؤستریر.
بونا گؤرهده شاعیر کلمه سئچمکده و اونلاردان اعلا باخیمدا استفاده ائتمکده چوخ اؤنملیدیر.
اوسته اوخودوقلارینیزا راغمن، بو «یوخو اولوم» شعیری اوخویون لوطفن.:
یوخو اولوم کیپریگین دن آسلانیم
گؤزلرینه قوناق گلیم بو گئجه
ایتیم باتیم قاراسین دا گؤزونون
ایذین وئرسن اؤلوم، اؤلوم بو گئجه
الیمی توت اللرین ده بو آخشام
رویالارین باغ باغاتین گزیشک
بیر ناگهان یاغیش توتسون گولوشوب
سئرچه سایاق آغاج آلتدا بوزوشک
اوشودوکجه قوللاریمیز ساریلسین
ایسلاق ایسلاق اؤپوش اولسون پاییمیز
یاش اودونلار اوجاق ایچره یانماسا
یاش اؤپوشلر اولسون شیرین چاییمیز
بیز سئویشک ائله ایستی ائله تَر
قیسقانسینلار یوووادا کی قارغالار
فیلیم چَکَک سئوگیمیزدن ائله کی
صف باغلاسین گؤیده اوچان دورنالار
سحر اولجاق تئز یوخون دان اکیلیب
سیجاق سیجاق کیپریگین دن تؤکولوم
اویانیبان گؤزلرینی اُووان دا
بولود کیمی من باشین دان چکیلیم... »
« می سئوگیلیم؟
دئمیشدیم: "بیر درین ماغارا وار ایچیمده
هئچ نهییله دولمور".
میلیونلار یاشی اولان سؤنوکموش اولدوزلارین ماغاراسیندان قوجا وَ دَرین
بو دویغو هله ده منیمله وار
ایتی دیشلی میشار کیمی گئجه- گوندوز دارتیر روحومو
بوتونسوز پازلَم، یاریمچیق رومان
نه ایلکیم بللیدیر، نه سونوم
باشیمی ایتیرمیشم دهشتلی دومانلاردا
گئجه یاریلاری لاپبادان دوشوننده درین تنهالیغیمی
قیشا دؤنورم یای گونو
اینسانین تنهالیق دویغوسو اطرافیندا اولان آداملارا دئییل
جمعیتده تنهالیق، یالقیزلیغین ان پیس اوزودور
دوشونموشم، اینسان سونسوز بیر یالقیزلیقدیر
اوج- بوجاغی بیلینمز
نه سئوگی، نه هوس دولدورانماز بوشلوغونو
یالنیز کئچری اویدورمادیر بونلار
ناچار نردووان قویوب،
پیلله- پیلله ایچیمده کی قیرخ قات دولانباجا ائنیرم
اینانمازسان؛
ایللر بویو قاپی- قاپی آختاردیغیم سورگون گونشی
اورهییمین تن اورتاسیندا تاپیرام!!
ایسینیرم، تاماملاشیرام.
اؤزومه ساریلیب، اؤزومو قوجاقلاییرام
سن حاقلی ایدین؛
اینسانین درین یالقیزلیغینی اؤزوندن باشقا کیمسه دولدورا بیلمز!!
سن ده یالقیزلیغیما اورتاق اول!!. »
باخیب اوخودوغونوز کیمی سئوگیلی شاعیرین روایت ائتدییی آب هاوا کامیلن رئالدیر، و محض رئاللیقیدا شعیر سئومهییر. آمما اونون بدیعی باخیشیدا وار بعضی یئرلرده و گوجو اولان جیسارتدن یارارلانمیشدیرررر. داها ساده دئسهم؛ شاعیرین رئال مکانی بدیعی نؤقطه نظردن روایت ائتمهسی و آرتیق شعیردن اوزاق اولماسی دئمهکدیر و اصلینده شاعیرین بو پووئست دهکی معناسی اونون فقط فوتوقرافییاسیدیر و بوردا ایکی فورما شکلیده مکان باخیمدان دانیشیر. لاکین عزیز شاعیرین پووئستی فوتوشکیل اولمادیغی اوچون شعیر کاتئقورییاسیندان چیخاریلیب و...
عزیز سحر خیاوی بوتون اثرلرینده روایتلر شاعیریدیر. و بو واریانت، شعیرلریندن چوخ اعلا و حرفهای باخیمدا گؤرونور. سایین سحر خانیم اوزون ایللر یازیب یاراتماقلا یاناشی آزربایجان ادبيیاتیندا دیققته لاییق یئر توتموش و همیاشیدلارینین بیر چوخو طرفیندن، اؤنملی و اهمییتلی شاعیر حساب اولونور. طبیعیکی، هئچ بیر شاعیر موطلق و قوصورسوز دئییل و بو مومکون اولا بیلمز. آنجاق بیز بؤیوک شاعیردن داها چوخ یاخشی یارادیجیلیقلار گؤزلهییریک.
سحر خیاوینین شعیرلرینین چوخلو روان، ساده و عینی زاماندا صمیمیت داشییر طبیعیکی شعیرین روانلیغی چوخ اؤنملیدیر سؤزون عونصورلارینین و اوزهللیکلرینین خوصوصيیتله اهميیتی و رولو، سؤزده ان موهوم تأثیر ائدیجی بیر عامیلدیر. شعیرین سؤزلرینین سئچیلمهسی شعیر سئچیمینده هر بیر سؤز ایکی آسپئکتده نظردن کئچیریلیر. شعیرده تکجه سؤزون فونئتیک طرفینین ایکی موهوم رولو وار. فونئملر سؤزجوکلرینین و فونئتیک چوخلوقلارینین تکرارلانماسی نتیجهسینده یارانان دیگر موسیقی گؤزهللیکلری واسطهسیایله فورمالاشان شعیرین موسیقیسینی گوجلندیرمکله یاناشی، آنلاییشلارین تلقین ائدیلمهسینده و سئچیلمهسینده سؤزده دیققته لاییقدیر.
#اوچونجو_بؤلوم :
هابئله، معنالارین یارانماسی و تلقین ائدیلمه وظیفهسی شعیرده سؤزلرین ایکینجی اهمییتلی رولودور. بوندان باشقا سئمانتیک باخیمدان سؤز اوچ نؤوع آچیق و مجازی معنا یارادا بیلدیییندن شعیرده سؤزلرین سئچیلمهسینه موهوم تأثیر گؤستریر.
بونا گؤرهده شاعیر کلمه سئچمکده و اونلاردان اعلا باخیمدا استفاده ائتمکده چوخ اؤنملیدیر.
اوسته اوخودوقلارینیزا راغمن، بو «یوخو اولوم» شعیری اوخویون لوطفن.:
یوخو اولوم کیپریگین دن آسلانیم
گؤزلرینه قوناق گلیم بو گئجه
ایتیم باتیم قاراسین دا گؤزونون
ایذین وئرسن اؤلوم، اؤلوم بو گئجه
الیمی توت اللرین ده بو آخشام
رویالارین باغ باغاتین گزیشک
بیر ناگهان یاغیش توتسون گولوشوب
سئرچه سایاق آغاج آلتدا بوزوشک
اوشودوکجه قوللاریمیز ساریلسین
ایسلاق ایسلاق اؤپوش اولسون پاییمیز
یاش اودونلار اوجاق ایچره یانماسا
یاش اؤپوشلر اولسون شیرین چاییمیز
بیز سئویشک ائله ایستی ائله تَر
قیسقانسینلار یوووادا کی قارغالار
فیلیم چَکَک سئوگیمیزدن ائله کی
صف باغلاسین گؤیده اوچان دورنالار
سحر اولجاق تئز یوخون دان اکیلیب
سیجاق سیجاق کیپریگین دن تؤکولوم
اویانیبان گؤزلرینی اُووان دا
بولود کیمی من باشین دان چکیلیم... »
دئدییمیز کیمی شعیرده آخین گؤزلدی، آمما بعضی کلمهلر شعیرین شعیرییتینه ضربه وورور. یعنی شاعیر حقیقتن کلمهلر سئچیمینده یارادیجیلیق یاراتماقی اونودور و شعیرینه یاراشان کلمهلردن واز اولماقلا، چوخ ساده کلمهلردن یارارلاناراق، آغلینا گلَنی ایشلهدهرک ترکیبلریده گؤزه دَهیر و گؤرکملی اولمور. و بئله اؤزباشینالیقلار شاعیری باشقالارینین گؤزونده ضعیف گؤستریر. نمونه اوچون آشاغیدا گتیردیکلریمی اوخویون :
«.. یایلیغیملا یارانی باغلاییم هؤولار ببهییم
الیمی چتر ائلهییم بلکه سنه دوشمهدی قار»
و یا...
«هفتهلر، آیلار، آنان سندن اؤتور یاتمادی کی
سارالیب، سولدو خزان وورموش آغاج یارپاغی تک»
یوخسا...
«... دیوار اوستونده بیر پیشیک،
حوزونلو باشینی توْوولاییر منه
ننهلیکدن تنبئه گؤرموش اوشاق کیمییم،
قۇرومور گؤز یاشلاریم...»
آنجاق بونلارا باخمایاراق، اصلینده سحر خیاوینین شعیرلرینی اوخویاندا، اینسان بدنینده توکلرینی بیز، بیز ائدیر. یعنی دولغون حیسس و دویغولارلا، اوجا اینسان دوشونجهلریایله دولو، شعیرلری وار و اونون شعیرلرینه اگر اؤزهللیکله نظر سالساق، عمومیلیکدن و تکرارلاردان آزاددیر. و متفاوت ادبییات ایستهدییینی یئرینه سالیررررر، بو شعیری سایاق:
«آغلاییر مئشه ده کسیلمیش آغاج
سوزور گؤودهسیندن یاشیللیق قانی
سوروشدوم نه دن دیر بئله آهی زار؟
سندن یاپاجاقلار پنجره، قاپی؟
آه چکیب دئدی کی منی یاندیران
آرتیق اؤزوموزدن دیر بالتانین ساپی.»
و یا...
« ... پوزغون مزاری یاشیملا یویوم
داشینین اوستونه گول- چیچک قویوم
سنه اوره ییمین آلماسین سویوم
آی غریب، غوربتلی مزاریم آنا...»
و یا...
« اؤلموشم من، ننهن اؤلسون، ائشیدندن خبرین
کؤلگه- کؤلگه گزیرم اؤیله آغیر، دوز داغی تک
قاندالین حالقالارین کئشکه وئره جلّادلار
آپارام گلینیمیزه سان کی قیزیل قولباغی تک»
و یا ... سایین سحر خانیم خیاوینین بو گؤزل و سئویملی شعیری :
« ایسلاق آنیلاریمی
سَرمیشم جانسیز قێش گونَشینین شریتینه
آنیلاریم کوف گئدیر شریتده،
کؤنولسوزجه
دیوار اوستونده بیر پیشیک،
حوزونلو باشینی توْوولاییر منه
ننهلیکدن تنبئه گؤرموش اوشاق کیمییم،
قۇرومور گؤز یاشلاریم
تؤکولمور کؤکسومو آغیرلادان داشلاریم
آسلاق قالمیشام آنیلاریمدان،
ایسلاق قالمیشام فصیللرین یوْل آیریجیندا
بوْشلوقدان دوْلودور یاشام.
ساختادیر...
ساختادیر... بو گونَش،
ایسیندیرمیر منی
گؤزلرینین قوْووران گونشی اولماسا!!»
بلی... دوغروداندا بو کونتئکستده عزیزیمیز سحر خیاوینین چوخلو گؤزل، خیاللی، مؤحتشم و اوخوناقلی شعیرلری وار و بو بیزیم تورک آزربایجان چاغداش و نئوکلاسیک ادبییاتیمیزا نهایت قدر «موبارک» ساییلیررررر.
دؤردونجو_بؤلوم
سحر خیاوی هر زامان شعیرلرینی بیر تیکانلی اوخ کیمی قادینلارا یوخاریدان آشاغی باخانلارین گؤزلرینه سوخور و زامان بویو اینسان حاقلاریندان مودافیه ائدن بیر شاعیردیر. باخمایاراقکی، کیشیسل مدنییتینده قادینین چکیلدییی اوبراز رئال دئییل و عصیرلر بویو قادینلار کیشیلرین تکلیف ائتدییی شکیلده یاشامیشلار حتا اؤزلرینی کیشیلرین گؤزوایله تصوور ائدهرک کیشیلرین ذؤوقونا اویغون شعیرلر یاراتمیشلار و یازمیشلار. لاکین، کئچیدله سیاسی وضعییتده زامان ديَیشیکلیکلری قادینلارا و اونلارین یازیلارینا دانیلماز تأثیرلر بوراخدی هابئله، کیشیلرین باخیشلارینین ديَیشمهسیده بو حرکاتی حقیقی معنادا سورعتلندیردی.
سحر خیاوی قادین شعیری قادین دوشونجهسی، باخیش بوجاغی اوزهرینده قورولمالی اولسادا، مختلیف حادثهلرده و شعیر فورماسیندا اؤز معنوی عکسینی ایفاده ائدن شاعیرلردن حسابلانیر. عزیز سحر خیاوی بیر قادین کیمی و جینسییتینه گؤره شعیرلرینی هر مؤوضودا یاراتمیشدیرررر.
سحر خیاوینین شعیرلریندهکی دیل یئنیلییه بنزهییر. و شعیرلرده ایشلهنن سؤزلر اونون چاغداش بیر شاعیر اولدوغونو هامییا ثبوت ائدیر. و عینی زامانا عایید سؤزلردن استفاده آپاریر و معنا باخیمیندان مؤوضولاری یئنی مؤوضولاردیر. و منجه سحر خانیمی دیگر قادین شاعیرلردن فرقلندیرنده محض بو یئنیلیکلر اولا بیلَر. بو گؤزل شعیری کیمی :
« سن بیر قادین اولاراق
قاتیلمامیشدین هئچ بیر ساواشا
نهدندیر بس بو گوللـه یارالاری اینجه گؤودنده خاتین؟!
گئج دوشوندون ساواش تکی محاریبه مئیدانلاریندا دئییل
بعضن شَهَرین ایچیندهدیر،
توپسوز- توفنگسیز،
سسسیزجه،
گیزلَت ایچینده پارلایان آلتون قلبینی
قورشونلارا توش گــلَر!!
سنین حاققینی دوشونمگه هله چوخ مدئرنلشسین گرک بو شَهَر
ارکک شاعیرلرین آغزیندا چئینهنیرسن ساققیز کیمی،
آیاقلانیرسان
کوبود آیاقلار آلتدا پیلله- پیلله
آلدانما،
فمینیسم تکی شاعیرانه ژست دئییل!! »
«.. یایلیغیملا یارانی باغلاییم هؤولار ببهییم
الیمی چتر ائلهییم بلکه سنه دوشمهدی قار»
و یا...
«هفتهلر، آیلار، آنان سندن اؤتور یاتمادی کی
سارالیب، سولدو خزان وورموش آغاج یارپاغی تک»
یوخسا...
«... دیوار اوستونده بیر پیشیک،
حوزونلو باشینی توْوولاییر منه
ننهلیکدن تنبئه گؤرموش اوشاق کیمییم،
قۇرومور گؤز یاشلاریم...»
آنجاق بونلارا باخمایاراق، اصلینده سحر خیاوینین شعیرلرینی اوخویاندا، اینسان بدنینده توکلرینی بیز، بیز ائدیر. یعنی دولغون حیسس و دویغولارلا، اوجا اینسان دوشونجهلریایله دولو، شعیرلری وار و اونون شعیرلرینه اگر اؤزهللیکله نظر سالساق، عمومیلیکدن و تکرارلاردان آزاددیر. و متفاوت ادبییات ایستهدییینی یئرینه سالیررررر، بو شعیری سایاق:
«آغلاییر مئشه ده کسیلمیش آغاج
سوزور گؤودهسیندن یاشیللیق قانی
سوروشدوم نه دن دیر بئله آهی زار؟
سندن یاپاجاقلار پنجره، قاپی؟
آه چکیب دئدی کی منی یاندیران
آرتیق اؤزوموزدن دیر بالتانین ساپی.»
و یا...
« ... پوزغون مزاری یاشیملا یویوم
داشینین اوستونه گول- چیچک قویوم
سنه اوره ییمین آلماسین سویوم
آی غریب، غوربتلی مزاریم آنا...»
و یا...
« اؤلموشم من، ننهن اؤلسون، ائشیدندن خبرین
کؤلگه- کؤلگه گزیرم اؤیله آغیر، دوز داغی تک
قاندالین حالقالارین کئشکه وئره جلّادلار
آپارام گلینیمیزه سان کی قیزیل قولباغی تک»
و یا ... سایین سحر خانیم خیاوینین بو گؤزل و سئویملی شعیری :
« ایسلاق آنیلاریمی
سَرمیشم جانسیز قێش گونَشینین شریتینه
آنیلاریم کوف گئدیر شریتده،
کؤنولسوزجه
دیوار اوستونده بیر پیشیک،
حوزونلو باشینی توْوولاییر منه
ننهلیکدن تنبئه گؤرموش اوشاق کیمییم،
قۇرومور گؤز یاشلاریم
تؤکولمور کؤکسومو آغیرلادان داشلاریم
آسلاق قالمیشام آنیلاریمدان،
ایسلاق قالمیشام فصیللرین یوْل آیریجیندا
بوْشلوقدان دوْلودور یاشام.
ساختادیر...
ساختادیر... بو گونَش،
ایسیندیرمیر منی
گؤزلرینین قوْووران گونشی اولماسا!!»
بلی... دوغروداندا بو کونتئکستده عزیزیمیز سحر خیاوینین چوخلو گؤزل، خیاللی، مؤحتشم و اوخوناقلی شعیرلری وار و بو بیزیم تورک آزربایجان چاغداش و نئوکلاسیک ادبییاتیمیزا نهایت قدر «موبارک» ساییلیررررر.
دؤردونجو_بؤلوم
سحر خیاوی هر زامان شعیرلرینی بیر تیکانلی اوخ کیمی قادینلارا یوخاریدان آشاغی باخانلارین گؤزلرینه سوخور و زامان بویو اینسان حاقلاریندان مودافیه ائدن بیر شاعیردیر. باخمایاراقکی، کیشیسل مدنییتینده قادینین چکیلدییی اوبراز رئال دئییل و عصیرلر بویو قادینلار کیشیلرین تکلیف ائتدییی شکیلده یاشامیشلار حتا اؤزلرینی کیشیلرین گؤزوایله تصوور ائدهرک کیشیلرین ذؤوقونا اویغون شعیرلر یاراتمیشلار و یازمیشلار. لاکین، کئچیدله سیاسی وضعییتده زامان ديَیشیکلیکلری قادینلارا و اونلارین یازیلارینا دانیلماز تأثیرلر بوراخدی هابئله، کیشیلرین باخیشلارینین ديَیشمهسیده بو حرکاتی حقیقی معنادا سورعتلندیردی.
سحر خیاوی قادین شعیری قادین دوشونجهسی، باخیش بوجاغی اوزهرینده قورولمالی اولسادا، مختلیف حادثهلرده و شعیر فورماسیندا اؤز معنوی عکسینی ایفاده ائدن شاعیرلردن حسابلانیر. عزیز سحر خیاوی بیر قادین کیمی و جینسییتینه گؤره شعیرلرینی هر مؤوضودا یاراتمیشدیرررر.
سحر خیاوینین شعیرلریندهکی دیل یئنیلییه بنزهییر. و شعیرلرده ایشلهنن سؤزلر اونون چاغداش بیر شاعیر اولدوغونو هامییا ثبوت ائدیر. و عینی زامانا عایید سؤزلردن استفاده آپاریر و معنا باخیمیندان مؤوضولاری یئنی مؤوضولاردیر. و منجه سحر خانیمی دیگر قادین شاعیرلردن فرقلندیرنده محض بو یئنیلیکلر اولا بیلَر. بو گؤزل شعیری کیمی :
« سن بیر قادین اولاراق
قاتیلمامیشدین هئچ بیر ساواشا
نهدندیر بس بو گوللـه یارالاری اینجه گؤودنده خاتین؟!
گئج دوشوندون ساواش تکی محاریبه مئیدانلاریندا دئییل
بعضن شَهَرین ایچیندهدیر،
توپسوز- توفنگسیز،
سسسیزجه،
گیزلَت ایچینده پارلایان آلتون قلبینی
قورشونلارا توش گــلَر!!
سنین حاققینی دوشونمگه هله چوخ مدئرنلشسین گرک بو شَهَر
ارکک شاعیرلرین آغزیندا چئینهنیرسن ساققیز کیمی،
آیاقلانیرسان
کوبود آیاقلار آلتدا پیلله- پیلله
آلدانما،
فمینیسم تکی شاعیرانه ژست دئییل!! »