ادبیات سئونلر
3.13K subscribers
6.96K photos
2.45K videos
1.03K files
18.1K links
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
Download Telegram
بایاقدان فیکیر وئریرم، گؤزونوزو کیتابدان آییرا بیلمیرسینیز. چوخ ماراقلیدیر، دئیه سن قادین باخیشلارینی کولیکووو چؤلوندن ییغاراق دیلله‌نیر
 ماراقلی دئیه‌نده کی...  اورتا مکتب ایللرینده بیزه بو تاریخی باشقا جور اؤیرتمیشدیلر. ایندی اوخودوقلاریمسا تامام فرقلی حقیقتلری آنلادیر.
-اوخودوقلارینیزلا تاریخین دوزه‌نی‌نین ديیشه‌جه‌یینی‌می دوشونورسونوز؟
-یوخ، نه اوچون سوروشدونوز؟
-هئچ، ساده‌جه ماراق خاطیرینه...
-من گله‌جه‌یه تاریخین گؤزو ایله باخیلماسینی دوغرو حساب ائدیرم.
"مامای خانین اوردوسو یونگول سلاحلانمیش سوواریلردن اولوشان اؤن آلایدان، مرکزده یئرلشن موزدلو گئنویالی پیادالاردان، آیریجا احتیاط سوواریلرین ایکی خطّ بویو دوزله‌نن ساغ و سول جیناحلاردان عبارت ایدی. او، اوّلکی دؤیوشلرده اولدوغو کیمی، جدّی دیره‌نیشله قارشیلاشمادان سوواریلرین غفیل حمله‌سی ایله روس اوردوسونو موحاصیره‌‌یه آلیب دارماداغین ائتمه‌یی دوشونوردو.
مؤلیفی بیلینمه‌ین  اوریژینالی غئیب اولموش خویوز ایله مخصوص "مامای قیرغینی‌نین افسانه‌لری" اثرینده قئید ائدیلیر کی، ساواش ساعت اون ایکیده روس راحیب دؤیوشچوسو آلکساندر پئرئسوئتین تاتار سرکرده‌سی تئیمور میرزه چئلوبی ایله تک‌به‌تک قارشیلاشماسی ایله باشلادی. هر ایکی دؤیوشچو آلدیغی یارالاردان هلاک اولدو. لاکین بو فاکتین حقیقته اویغونلوغو بیر چوخ علمی قایناقلار طرفیندن توتارلی دلیللرله شوبهه آلتینا آلینیر.  آراشدیریجیلارین قناعتینجه، تک‌به‌تک ووروش صحنه‌‌سی کولیکووو دؤیوشونه جنگاورلیک روحو قاتماق اوچون اویدورولموشدور".
قارشیسینداکینی اله آلماق اوچون بوتون گوجونو، قوّه‌سینی صرف ائتمکده اولان قادین گؤزلریله اونو یئییردی. آچیق-آشکار بیلدیرمک ایسته‌ییردی کی، اونون کیمی یاراشیقلی قادینلا بیر کوپئده یولچولوغون فورصتلرینی بوراخیب دا گؤزلرینی کیتابدان چکمه‌مک نه دئمکدی؟ قادینین آلیشیب-یانان احتیراصلی باخیشلاری قارشیسیندا اریییب گئتدییینی حیسّ ائتسه ده، نه قدر دوروش گتیره بیله‌جه‌یینی سیناییرمیش کیمی عنادینا قیسیلمیشدی‌
-هارالیسینیز؟ قادین اؤتکم سسله سوروشدو.
بو  بَینمه‌دییی سورو اولسا دا، یایینماق اوچون توتارلی دلیل تاپا بیلمه‌دیییندن، یا بلکه آجیق وئرمک اوچون الی‌له پنجره‌دن گؤرونن چؤللری گؤستره‌رک:
-بورالییام، - دئدی. -کولیکووو منیم اجدادیمین وطنیدیر. بئله‌دئیین...
آرایا گرگین بیر سوکوت چؤکدو، هاندان-هانا قادین دیلله‌ندی:
-نه عجب منیم هارالی اولدوغومو سورمادینیز‍‍؟ یوخسا سیز ده بیر چوخلاری کیمی قادینین وطنی‌نین اری‌نین یاتاغی اولدوغونو دوشونورسونوز؟
-یوخ  من ائله دوشونمورم- قادینین آتماجالی سوالینی جاوابسیز بوراخماق ایستمه‌دیییندن آغیز اوجو سؤیله‌دی
آنجاق نه دئدییی‌نین فرقینده دئییلدی. خیالی کئچمیشله ایندی‌نین آراسیندا یول اؤلچور، بو نهنگلیکده زامانین بئله چئویکلیکله آشیلیب کئچیلمه‌سی اونو حئیرتلندیریردی.
تاریخ یالنیز اولموش حادثه‌‌لری آراشدیریر، اولا بیله‌جکلر بارده احتیماللار، فرضيّه‌لر یوروتمور.
-علمین اؤلو، دورغون اولماسی، ایندییه قدر تاریخدن عبرت گؤتورولمه‌مه‌سی ده بوردان مایالانیر‌.
صؤحبتین سیاسی مجرایا یؤنلمه‌سی اونو آچماسا دا، فیکیرلرینی یاریمچیق قویماق ایسته‌مه‌دی:
-ایکینجی دونیا ساواشیندا روس-سووئت بویوندوروغو آلتیندا ازیلن خالقلارین ال-اله وئره‌رک ایمپئرییانی قورویوب ساخلاماق اوغروندا جانلاریندان کئچمه‌سینی هئچ جور آنلاماق اولمور. حال‌بوکی بو خالقلارین ان آشاغی سويّه‌ده بیرلییی اولسایدی...
-سیز بئله‌می دوشونورسونوز؟
قادین جاواب گؤزلمه‌دن باخیشلارینی پنجره‌یه دیکدی
"سونرا تاتار سوواریلری روسلارین کئشیکچی و اؤن آلایلارینی دارماداغین ائده‌رک اوچ ساعت عرضینده اونلارین مرکزده یئرلشن قوّه‌لرینی و ساغ جیناحینی یارماغا جهد ائتدیلر. مامای خان اساس ضربه‌‌نی خئیلی ایتکی وئرن روسلارین سول جیناحینا یؤنله‌ده‌رک اونلاری سیخیشدیرماغا باشلایاندان سونرا، خصوصی احتیاط قوّه‌لری حرکته گلدی. لاکین تاتارلار روسلارین سول جیناحینی یاراراق اونلارین آرخاسینا کئچه بیلدیلر و آرتیق قلبه چالدیقلارینی دوشونه‌رک آرخایینلاشدیلار. ائله بو مقامدا روسلارین پوسقودا دایانمیش آلایی‌نین غفیل هوجومو بوتون دؤیوشون طالعیینی ديیشدی. بو هوجومو گؤزله‌مه‌ین تاتارلار سارسیلدی و گئری چکیله‌رک قاچماغا اوز قویدولار‌  اللی وئرست مسافه‌ده روسلار مامای خانی تعقیب ائده‌رک اونون قوشونلارینی دارماداغین ائتدیلر".
تاریخین گئرچکلرینی بیلسه ده، بو سطرلری اوخویونجا غفیلدن ایچریسینه قاتی قارانلیق چؤکدو و یادداشیندا هر شئی اریییب قاریشدی. هاندان-هانا یئنیلمیش اوردونو یئنیدن توپارلار کیمی ذهنینی توپارلادی.
-اؤزونوزو بوش-بوش فیکیرلرله یورمایین.  نه اولور اولسون، زامانین چارخینی گئری فیرلاتماق مومکون دئییل. -قادین هوسسیز علاوه‌ ائتدی.
سیاسی موضوعلاردا چکیشمه‌لردن باجاردیقجا یایینماغا چالیشیر،  بونون قادین-کیشی مناسیبتلرینه کؤلگه سالدیغینی آنلاییردی. حتی گؤزللییینه حئیران اولونان بیر قادینین سیاسی مؤوقعه سرگیلمه‌سی‌نین اونا قارشی باش قالدیران کیشیلیک دویغوسونو زدله‌دییینی بیلیردی. بس نه‌دن او زامان بایاقدان بری صحبتین آخارینی ديیشه بیلمیردی؟
دؤیوشده مامای خان آغیر یئنیلگییه اوغرادی. دئمک اولار کی، بوتون اوردوسونو ایتیردی. مامای خانین مغلوب کیمی قاچیب کریما سیغینماسیندان یارارلانان توختامیش قیزیل اوردونون حاکمی اولدو. بیر قدر سونرا موسکوا شهرینی اله کئچیرمکله تاتارلارین قیصاصینی آلدی و یئنیدن روسلار آغیر شرطلر آلتیندا خراج وئرمه‌یه مجبور ائدیلدی. آنجاق کولیکووو دؤیوشونده‌کی غلبه روس کنیازلارینا بیرلییین ضروریلییینی آنلاتمیش اولدو. تاتارلارین واسسالینا چئوریلمک روس کنیازلاری آراسیندا اوزون ایللردن بری داوام ائدن چکیشمه‌لرین تدریجاً سنگیمه‌سینه گتیریب، چیخاردی. بونون سونوجو اولاراق روسلار آیری-آیری کنیازلیقلار کیمی گیردیکلری قیزیل اوردو حاکیميّتیندن یوز ایل سونرا واحید دؤولت کیمی چیخدیلار".
قادین یاتاغینی حاضرلاماغا باشلایینجا کیتابی گؤتوروب کوپئدن چیخدی. گئجه یارینی کئچدیییندن دهلیزده کیمسه گؤزه ديمیردی. هاوا عمللی-باشلی سویوموشدو. یاری‌آچیق پنجره‌نین اؤنونده دایانیب گئجه‌نین درینلییینی  الکتریک دیرکلری‌نین آخیب کئچن کؤلگه‌لرینی، اوزاقلاردا سایریشان سولغون ایشیقلاری سوزدو. کیتابی آچیب مؤلف قئیدی کیمی وئریلمیش سون سطرلری اوخودو.
"قلینسکیلر عائله‌‌سینده گزن افسانیه گؤره، مامای خانین نسلی بؤیوک لیتوا کنیازلیغینا سیغینمیشدیر. لیتوادا قالدیردیغی عصیاندا اوغورسوزلوقلا اوزلشینجه موسکوانین حمایه‌‌سینه کئچن میخایل قلینسکی مامای خانین اوغلو منصور کییاتین نسلینده‌ندیر. اونون قارداشی قیزی یئلئنا قلینسکایا غدّارلیغی ایله بوتون دونیادا آد چیخاران روس چاری‌یو ایوان قروزنی‌نین آناسی اولموشدور. تاریخده بونا بنزر تضادلی مقاملارا آز-آز حاللاردا راست گلینیر".
بیر آزدان کوپئیه دؤنونجه گؤزلرینه اینانمادی: قادین چیلپاق سویونوب اونون یاتاغیندا اوزانمیشدی. آیاقلاری کیلیدله‌ندیییندن یئرینده‌جه قورویوب قالدی و بیر سوره نه ائدجه‌یینی بیلمه‌دی. هاندان-هانا اؤزونه دؤنونجه ایچی‌نین درینلییینده تورک سویونون سونراکی مغلوبی‍ّتلرینه یول آچان کولیکووو دؤیوشو ایله قادینین احتیراص یاغان ووجودو آراسیندا گیزلی بیر باغلیلیق دویوبموش کیمی دیکسیندی و هر شئی یادداشی‌نین آخاریندا چیلپاقلاشاراق اصلینه دؤندو. سانکی قادین اونو اؤزونه باغلایان هر شئیینی غرورونو، گؤزللییینی، یاراشیغینی اینی‌نین گئییمی ایله بیرلیکده سویونوب آتمیشدی. کیشیلیک دویغوسونون سؤندویونو، بدنی‌نین سوستالدیغینی حیسّ ائتدی و قارانلیقدا احتیراصلا اونا ساری آچیلان قوللاردان سییریلیب دهلیزه چیخدی‌.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی

اوشاق ادبیاتی هرهفته پنجشنبه گونو ادبیات سئونلر کانالیندا  .
اوشاق ادبیاتینا دایر یازیلارینیزی بیزه گوندرین .

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی

قوشوم
«محمد_عابدین‌پور»
نقاشی:«نگاه نیرومند» 5 یاشیندا، اصفهان

بیر قوش چکدیم
بیر کاغاذا
قیرمیز دیمدیک
اوزون قاناد
مونجوق گؤزلر
بیرجوت آیاق
هاچا قویروق
چکدیم اونا
بیر ائو چکدیم
من قوشوما
مبل چکدیم
کمد چکیدیم
تیلویزیون
بیلگی سایار
میز اوستوسو
دیز اوستوسو
جیب تئلفونو
ماشین چکدیم
خانیم چکدیم
بیر تک اوغلان
بیر دنه قیز
هر شئی چکدیم
هرزاد چکدیم
آنجاق قوشوم
اوچدو بیرگون
نقاشیمدان
گئتدی بیرگون.

قایناق: بئش داش

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی
آذربایجان افسانه لری


سؤیله ین:« صمد بهرنگی- بهروز دهقانی»
چئویرن:« منیژه جم‌نژاد»

چوخ بیلمیش اوغلان ایله پادشاهین تنبل قیزی

🧑🏻‍🦱👩🏻‍🦱 بیری واریدی، بیری یوخودو. بیر ننه بالا واریدی. بیر گون ننه اوغلونا دئدی: اوغول، نئجه دی اینک لریمیزین بیرینی کسیب، چؤره ک ده پیشیریب، بوتون کند اهلینی قوناق چاغیراق. باهارا دا آللاه کریم دی، آیری اینک یوللار. قیشی دا اونا بونا قوناق اولاریق. اوغلان دئدی: منیم سؤزوم یوخدو، آما باهار دا آللاه اینک یوللاماسا، اؤزووو جوته باغلایاجاغام. آناسی دئدی: اولسون... اینه یی کسیب، کندین هامیسینی قوناق چاغیردیلار. کند اهلی خیرخیراسینا جان یئیب، دویدو. گئدنده دئدیلر: الله عوض وئرسین. او٘چ دورد گون کئچدی. گؤردولر کیمسه بولاری قوناق چاغیرمادی. باهار دا گلدی، آللاه اینک یوللامادی. اوغلان آناسی نی آپاریب باغلادی  جوته. او٘چ دؤرد یول گئدیب قاییتدی، گؤردو ایکی کیشی اولارا ساری گلیرلر. اونا یاخینلاشینجا، بیری دئدی:

بویازینین آردینی ادبیات سئونلر کانالیندا
اوخویون.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی

آذربایجان افسانه لری

سؤیله ین:« صمد بهرنگی- بهروز دهقانی»
چئویرن:« منیژه جم‌نژاد»

چوخ بیلمیش اوغلان ایله پادشاهین تنبل قیزی

🧑🏻‍🦱👩🏻‍🦱 بیری واریدی، بیری یوخودو. بیر ننه بالا واریدی. بیر گون ننه اوغلونا دئدی: اوغول، نئجه دی اینک لریمیزین بیرینی کسیب، چؤره ک ده پیشیریب، بوتون کند اهلینی قوناق چاغیراق. باهارا دا آللاه کریم دی، آیری اینک یوللار. قیشی دا اونا بونا قوناق اولاریق. اوغلان دئدی: منیم سؤزوم یوخدو، آما باهار دا آللاه اینک یوللاماسا، اؤزووو جوته باغلایاجاغام. آناسی دئدی: اولسون... اینه یی کسیب، کندین هامیسینی قوناق چاغیردیلار. کند اهلی خیرخیراسینا جان یئیب، دویدو. گئدنده دئدیلر: الله عوض وئرسین. او٘چ دورد گون کئچدی. گؤردولر کیمسه بولاری قوناق چاغیرمادی. باهار دا گلدی، آللاه اینک یوللامادی. اوغلان آناسی نی آپاریب باغلادی  جوته. او٘چ دؤرد یول گئدیب قاییتدی، گؤردو ایکی کیشی اولارا ساری گلیرلر. اونا یاخینلاشینجا، بیری دئدی: اوغلان نه ایش گؤرورسن؟ بو یازیق آروادی نیه جوته باغلامیسان؟ اوغلان دئدی: سن کیمسن سورغو سوال ائدیرسن؟ کیشی دئدی: من پادشاهام، بودا وزیردی. منیم سو٘رومده بیر هو٘رکک بیزوو وار،  بو آروادی بوراخ، گئت اونو گتیر باغلا جوته. اوغلان سئویندی، گئتدی پادشاهین چوبانینین یانینا، فلان بیزووو وئر منه دئدی. پادشاه اؤزو امر ائلییب. چوبان دئدی: اوغلان گئت ایشیوه! بو سن بیلن بیزوو لاردان دئییل. ایپیوی قیرار. اوغلان دئدی: سنین ایشین اولماسین، بیزووو منه گؤستر. چوبان بیزووون نشانه لرین دئییب، یوللادی سورونون آراسینا. اوغلان گئدیب بیزووو تاپدی. توتماق ایسته ینده بیزوو اونا ساری یو٘گوردو. اوغلان ماجال وئرمه ییب، بوینوزلارین برکدن توتوب، گتیریب او بیری اینه یین یانینا باغلادی. صاباح گئنه پادشاه اوردان کئچیردی، گؤردو اوغلان بیزووو یوموشالدیب، اوندان ایش چکیر. دئدی: اوغلان، صاباح گل بیر یوک بوغدا وئریم گتیر اک. صاباح اوغلان جووالی آتدی چیینینه، پادشاهین یانینا گئتدی. نؤبتچی لر یول وئرمه دیلر. پادشاه های کو٘یو ائشیدیب دئدی: قویون گلسین. پادشاهین چوخ گوزل بیر قیزی واریدی. آما چوخ تنبل ایدی. اونو بیر تلیسه باسیب چاتدی اوغلانین چیینینه، یولا سالدی. اوغلان تلیسی ائوه گتیردی. باشین آچاندا پادشاهین قیزینی گؤردو. تئز ننه سینی چاغیردی: ننه گل گؤر! پادشاه بوغدا یئرینه قیزین وئریب. سونرا قیزی اوردا بوراخیب، ایشینه گئتدی. آخشام گلیب گؤردو قیز اصلا یئریندن ترپشمییب. سحر دو٘شدویو یئرده قالیب. او٘چ دورد گون بئله کئچدی. قیز آجیندان اؤلوردو. کیمسه اونا یئمک وئرمیردی. بیر گون آخشام گئنه اوغلان ایشدن گلدی، ننه سیندن سوروشدو: آنا یئمک کیمین حاققیدی؟ ننه سی دئدی: ایشلیه نین. اوغلان دئدی: ننه پادشاهین قیزی گئنه ایشله مییب؟ ننه سی دئدی: نیه، اؤز یان یؤوره سین سو٘پوروب. اوغلان دئدی: اونا بیر آز چوره ک وئر. قیز بس کی آجیدی، چؤره‌یی قاپیب یئدی. صاباح دوروب ائوین هر یئرین سو٘پوردو. آخشام اوغلان چؤلدن قاییدیب ننه سیندن سوروشدو: ننه یئمک کیمین حاققیدی؟ ننه سی دئدی: ایشلیه نین. سونرا اوغلان سوروشدو: ننه، بوگون پادشاهین قیزی نئیله ییب؟ ننه سی دئدی: ائوی سیلیب سو٘پوروب. اوغلان دئدی: چاغیر گلسین سوفرا باشینا. قیز گلیب اوتوردو سوفرا باشیندا، دویونجا یئدی. اوندان سونرا داها تنبللیکدن ال چکدی. بیر گون گئنه اوغلان چؤله گئتمیشدی، قیزدا ائوده یو٘ن اییریردی، گؤردو قاپی دؤیولور. گئدیب قاپینی آچدی. پادشاه لا وزیریدی. قیز دئدی: آتا من بو اوغلانی یاخجی تانیرام. ایشله مه سنیز بیر تیکه یاوان چوره‌ک ده سیزه وئرمز. پادشاه دئدی نه ایش گؤرک؟ قیز هره سینین قاباغینا بیر آز یو٘ن قویدو، اوغلان گلنه‌جه اییرسینلر. پادشاه لا وزیر یو٘ن اییریردیلر،  اوغلان گلدی. دئدی: پادشاه قدمین مبارک اولسون! بیزیم ائوه خوش گلمیسن؟ پادشاه دئدی: اوغول گلمیشم قیزیم لا سنی ائولندیرم. راضی سان؟ نه باشیزی آغریدیم، اوغلان قیزلا ائولندی. یئددی گو٘ن یئددی گئجه توی توتوب، شنلیک ائتدیلر. پادشاه لا وزیر ده قویوب گئتدیلر ائو ائشیکلرینه. قیز ایله اوغلان دا ار آرواد اولوب، شیرین زیندگانلیق باشلادیلار.
سون 🦚

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی

اوشاقلیق عالمی سیرلی-سئحیرلی بیر عالمدیر. ساده و صمیمی بو بالاجا انسان‌لار اؤز عالملرینده ساده‌لیک و صمیمیتله یاشاییرلار. اونلار هر گون اؤز دونیا باخیشلارین گئنیشلندیریرلر. اوشاغین دونیا گؤروشو چوخ ساده‌دیر آنجاق او اطرافینداکی هر نه­یی آرتیق تانیماق و سیناماق ایسته­ییر.
اوشاق هله ان کؤرپه چاغیندا الینه دوشن هر نه­یی دیشینه وورور و آغزینا تپیر. بو، اوشاغین بیرینجی و ان یاخین سیناق وسیله‌سیدیر. اوشاق بوی آتارکن اویونچاقلاری. گلینجیکلری، ائو اشیا‌لاری و الینه دوشن هر نه­یی سؤکور. داغیدیر و اونون ایچین ائشیگه تؤکور. بئله‌لیکله او یئنی عالم‌لر کشف ائدیر، یئنی دونیا گؤروشو کسب ائدیر. او حتی باشقا اوشاقلاری و بؤیوکلری ده گلینجیک کیمی فرض ائدیب بارماغین اونلارین گؤزونه، آغزینا و دیشینه سوخور و اونلارین دا ایچریسین گؤرمک ایسته­ییر.
اوشاق داها بیر آز دیرچلیرکن بؤیوکلرین باشماغین و پالتارین گئییر. بونونلا او بؤیوک اولماق و داها جدی عالمی تانیماق آرزولاییر.
اوشاق بیرینجی گون عالمدن هئچ نه بیلمیر. او هر بیر یئنی شئی کشف ائدرکن هئچ ده تعجب‌لنمیر و اونو عالمین بیر پارچاسی کیمی قبول ائدیر.
اوشاق رئال عالم ایله یاناشی اؤز خیال عالمینده ده بیر شئی‌لر یارا‌دیر. آنجاق اونلاری دا خیال دگیل رئال کیمی قبول ائدیر.
اوشاق پری‌لره و دئو‌لره علاقه گؤستریر و اونلاری اولدوغو کیمی قبول ائدیر. ناغیللاری ائشیدرکن ناغیللاردا یاشاییر، اؤزون اونلارین یئرینه دگیل اونلارین بیری بیلیر و ناغیللاردان آلینان بو سونوچ و نتیجه­نی جاندان-اوره­کدن قبول ائدیر و بو سونوچ سون گونه­دک اوشاغین ذهنینده یئر آلیر و اونون یادداشیندا یورد سالیر و بو اوشاق بؤیویندن سونرا دا گرکلی یئرلرده همین یادداشلار اونا یول گؤستریجی اولا بیلیر.
اوشاق دیلی و اوشاق ادبیاتینا گلدیکده دئمه­لی­ییک: اوشاق ادبیاتی اوشاغین عالمیندن آیری دگیل. یوخاریدا اشاره اولونان ساده­لیکلر. صمیمیّت­لر، خیاللار، هامیسی اوشاق ادبیاتیندا یئر آلیر.
اوشاق، دیل آچاندا بیر و سونرا‌لار چوخ ایکی هجا‌لی سؤزلر ایله دیل آچیر.
بیر هجا‌لی سؤزلردن(جیز-بوو) و ایکی هجا‌لی سؤزلردن (قاقا- پپه-بابا- چیچی) و بئله سؤزلری مثال گتیرمک اولار.
اوشاغین دیلی تکمیللشدیکجه سؤزلرینین هجاسی دا آرتیر، آنجاق اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعرینین هجا‌لاری چوخ بئش و یئددی هجا‌لی شعرلر اولور و چوخ­هجا‌لی شعرلر اوشاق عالمینه داخل اولمورلار، چونکی اوشاغی ساده‌لیکدن اوزاقلادا بیلیرلر.
اوشاق دیل آچارکن ایلک باشدا چوخ قیسا جمله‌لر یارا‌دیر: بابا گلدی .. قاقا آلدی. اوشاق ادبیاتی دا بو قیسا‌لیق و بو ساده‌لیگی اؤزونه اؤرنک توتما‌لیدیر. بیز اوشاغا غزل یاخود قصیده اوخویانماریق چونکی اونون ذهنینده اونا یئر یوخدور. آتا-بابا‌لاریمیز و اوزون ایللر بویو نسیل‌لریمیزین سیناغیندان چیخمیش اوشاق ادبیاتی و اوشاق فولکلورو بوگونکو اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعری یازانلارا گؤزل نمونه‌لردیر.
مین ایللرین سوزگجیندن سوزولموش بو قوشماجایا دقت ائدک
-ایینه-ایینه     اوجو دویمه
بربرینجی       شام آغاجی
شاتیر کئچر    قوز آغاجی
هاپبان          هوپبان
یاریل          ییرتیل
سو ایچ        قورتول.
هر بیر اوشاق، بو قوشماجانی دینله­دیکده اونو تکرار ائتمک ایسته­ییر چونکی بو بالاجا اوشاق اویونو اوشاغین روحونا اویغوندور، اونون مصراعلاری ایکی، اوچ و دؤرد هجا‌لی سؤزلردن یارانیب.
هابئله‌دیر:
بورا بیر قوش قوندو
بو گؤردو
بو توتدو
بو بیشیردی
بو یئدی
جیققی‌لییا قالمادی، جیققی‌لییا قالمادی.
هجا‌لاردان علاوه اوشاغین ذهنین و فکرین اؤزونه چکن باشقا بیر فاکت، سؤزون و شعرین موسیقیسی‌دیر. بو پارچایا دقت ائدک:
بو دئدی: گلین گئدک اوغورلوغا
بو دئدی: هانی اوجا نردیوان؟
بو دئدی: مندن اوجا نردیوان؟
بو دئدی: آللاها باخین، تانرییا باخین گئتمیین
بو دئدی: خالام قیزین آلین منه
تاپدییین بونون باشینا،
تاپدییین بونون باشینا
گؤروندوگو کیمی بورادا هجا‌لارین سایی چوخ اولسا دا سؤزون موسیقیسی اونو اویناق بیر ریتمه سالیب و بئله‌لیکله اونو اوشاق عالمینه و اوشاق ادبیاتینا داخل ائدیبدیر.
اوشاق شعرینده و اوشاق ادبیاتیندا گاهدان کلاسیک شعریمیزین قایدا‌لاری پوزولور و مصراعلارین هجا سایلاری و قافیه و ردیف قانونلاری ایزلنمیر و بو دا اوشاغین یئنی عالم‌لر یاراتماغی و رئال عالمین چرچیوه‌سینده دایانماماغینا بیر ثبوتدور:
-بنؤوشه
-بنده دوشه
-بیزدن سیزه کیم دوشه؟
باخین، بو اوشاق اویونونون بیرینجی مصراعسی 3، ایکینجی 4، و اوچونجو مصراعسی 7 هجا‌لی گلیبدیر.
اوشاق فولکلورو و اوشاق ادبیاتیندا ایکی طرفلی دانیشیق اؤزونه مخصوص یئر آلیر، بو ایسه اوشاغین دقتین اؤزونه چکن عامللردن بیریدیر:
پیس- پیسلی خالا هاردان گلیسن؟
-گیلاندان.
- هانی به شله­ن؟
-آلدیلار.
-نیه وئریردین؟
-ووردولار.
-سن ده وورایدین.
-اولار ایکی­ایدی، من بیر ایدیم
اولار ووردوقجا من کیریدیم.
ها بئله‌دیر:
-عموغلو!
-بلی.
- بیزیم تویوق سیزده‌دیر؟
-بلی.
- کیشه‌له گلسین.
-گلمیری.
-سال تندیره.
-یانمیری.
-وور قیچی سینسین.
-سینمیری.
مین ایللردن قالان بو سؤزلر ادبیاتیمیزین و تاریخیمیزین چوخ زنگینلیگین و چوخ اسکی گله­نکلره دایاندیغین گؤستریر.
بو فولکلور و بو ساده‌جه قوشماجا‌لار عین حالدا مین ایللردن قالان سؤزلری، اوستونه توز قونموش تاریخی حادثه‌لری و هئچ یئرده یازیلمامیش تاریخی جریانلاری اؤز ساده کلمه‌لری ایله داشی­ییر:
آ تئشتی-تئشتی-تئشتی
ووردو گیلانی کئچدی
ایکی خوروز ساواشدی
بیری قانا بلشدی
قان گئتدی چایا دوشدو
چایدان گؤیرچین اوچدو
گؤیرچین آلاپاختا
یوواسی قلبی-تاختا
اونو ووران خان اوغلو
قان قوسسون لاختا-لاختا.
چوخ ساده و آخیجی بو قوشماجادا خوروزون قانیندان بیر گؤیرچین یارانیر و بو گؤیرچینی ووران لاختا-لاختا قان قوسماق ایله قارقینیر. دئمک بورادا ابدی‌لیک و اؤلومسوز یاشاماق تصویر اولوبدور. هابئله‌دیر گؤزل فاطما ناغیلینداکی باشی کسیلن اینه­گین سوموکلرینین دانیشماغی. بورادا اسکی تورک طایفا‌لارینین ایناملاری، دوشونجه‌لری و دونیا گؤروشلری چوخ ساده کلمه‌لرله اوشاق روحونا آشیلانیر و نسیلدن-نسیله آخیر و دوام ائدیر. آنجاق بوگونکو دونیادا و 21-جی عصرده هر شئی تزه‌لندیگی کیمی اوشاق فولکلوروموز و اوشاق ادبیاتیمیز دا تزه‌لنمه‌لیدیر. آوروپادا، آمریکادا، ژاپون و باشقا یئرلرده اوشاق ادبیاتینا اویغون فیلیم‌لر، کارتونلار و یئنی-یئنی فورما‌لاردا ایشلر گؤرونور و گاهدان بیزیم ادبیاتیمیزدان دا اولدوقجا قیدا‌لانیرلار. آنجاق تورک فولکلوروموز، آذربایجان اوشاق ادبیاتیمیز بو باخیمدان اینجی‌لرله دولو بیر اوقیانوسا بنزر. فیلیمچی‌لریمیز، شاعرلریمیز، یازیچیلاریمیز، زامانلا آددیملاما‌لی و زامانلا ایره‌لی گئتمه­ لیدیر.
قایناق: بایرام

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
اوشاق ادبیاتی
کارتون



اوشاق ادبیاتی هرهفته پنجشنبه گونو ادبیات سئونلر کانالیندا  .
اوشاق ادبیاتینا دایر یازیلارینیزی بیزه گوندرین .

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اعتراف دردناک یک شخصیت سیاسی آذربایجانی در مورد انکار هویت و زبان مادری:

◀️ عباس زریاب میگفت:
‌‏«روزی در زمستان ۱۳۴۸ آخرين روزهای حيات مرحوم تقی‌زاده برای عيادت مشرف شده بودم،
ايشان ‏گفتند بعد از مشروطه كه به طهران آمديم برای انجذاب و قبول خاطر مركزيان ناگزير شديم تا ‏حساب خود را از ستارخان و مشروطه‌طلبان تبريز منفك كنيم.
زير و روی افكار ما را می‌كاويدند تا ‏ببينند مثلاً تعلق خاطری حتی ناچيز به شيخ محمد خيابانی داريم يا نه.
همه دوستان و ‏هم‌دوره‌ای‌ها اين اجبار را احساس كردند.

◀️ نخستين گام برای اثبات برادری با اخوان نو يافته و ‏نو برآمده ترك كسوت سيادت بود.
ميرزا اسداله ممقانی و ميرزا علی هيئت و ميرزاباقر طليعه و سيد ‏احمد كسروی ديگران يكايك به ترك لباس و حلق لحيه ناگزير شديم.

◀️ يكي را داور به وعده ‏مستشاری و قضاوت به ترك لباس برانگيخت و ديگری را تيمورتاش و آن يكي را خود رضاشاه و .... روزی به يكی از رفقای ما گفته بود آقا اگر درزی سراغ نداريد ما بسپاريم برايتان كت و شلوار ‏بدوزند. نه‌تنها مدارج مستوجب و مستحق از ما بدور بود، بلكه راه معيشت نيز تنگ آمده بود و ‏نمی‌توانستيم كرايه منزل تأديه كنيم.

◀️ برای افتتاح دفترخانه و محاضر و يا اشتغال در عدليه و ماليه و ‏ديگر ادارات يك يك ناگزير از ترك لباس شديم.
‏همين‌طور با درآوردن كسوت پشت كسوت و درآمدن به اين شكل و آن شكل به جائي رسيديم كه ‏ديگر هيچكداممان با اصلمان مطابقت كه لا، بل مشابهتی هم نميیداشتيم.

◀️ ما پيشنمازان و ‏پيشنماززاد‌گان و وعاظ ديروز، متكلمين به السنه فرنگی و فوكول و پاپيون ‌بسته و مزاوجت با نسوان ‏عيسوی امروز شديم.

كم كمك راه ترقياتی كه حقمان بود به رويمان گشوده می‌شد،
اما همچنان ‏اشارات سوالی بر پيشانی‌مان آويخته بود كه آن ديگر لباس نبود كه بركَنيم و آن زبانمان(تۆرکی) بود.

◀️ ما ‏#تورك بوديم.

براي پيراستن از اين عيب و نقيصه جبلی و سرشتی(تۆرک بودن) بايد سعی بسياری می‌كرديم.
(ترک زبان مادری، تۆرکی) به ‏آسانی بر زمين نهادن عبا و عمامه نبود.

◀️ مشق تصحيح لهجه می‌كرديم.
تا ديروز فارسيان مشق لهجه تركی در تكلم فارسی می‌كردند و امروز ‏رسم دگرگون شده بود و ما بايد به همان سياقی كه سال‌ها برای اداء خرج ضاد و صاد و ذال ‏كوشيده بوديم و چوب فلك خورده بوديم، امروزه برای تصحيح مخرج قاف به فلك زمانه بسته ‏می‌شديم تا به جای قندخواری به گندخواری نيافتيم.

◀️ ماحصل اين‌كه روزی چشم گشوديم و ديدیم ‏برای اثبات ایرانیت خودمان آنچنان تند تاخته‌ايم كه از آن سوی بام كله‌معلق افتاده‌ايم.

◀️ ديگر منكر ‏زبان مادری(تۆرکی) و فرهنگ و ادبيات و شعر و تاريخ و عادات و آداب آمده‌ايم.
ديگر عارمان مي‌آيد كه ‏كسی تۆرك‌مان بخواند و حتی بداند.

◀️ آيا همه اين مساعی بر و ثمر داد؟
فاجعه در اين منزل است! لا!
‏بل خسرالدنيا و الاخره شديم.

◀️ تا يك نغمه مخالف خوانديم مغلوب شديم و به تۆركتازی متهم ‏گشتيم. همه ملكوكات را زدوديم الا اين يك لكه تۆرك بودن.
هرگز ما را غير ترك نپذيرفتند. هرچه ‏كرديم باز بيگانه مانديم.

◀️ چندی پيش به منزل استادانم در تبريز رفتم و از همان درگاه تا مصطبه ‏استادم گريستم و اين گريه ندامت و شرمناكی از روح آنها بود.
شرم از روح مادر و زادبومم،
شرم از ‏اينكه همه چيز را باختيم و عاقبت مطرود و رجيم مانديم.»

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
«میرحسین_دلداربناب»

رویالار اؤلکه‌سی

کؤچمک ایسته‌ییرم، چاتلاییر باغریم!
سن اولان توپراقدان، اولارمی کؤچمک؟
دونیادان کئچه‌رم، کئچمه‌رم سندن
جانلارین، جانیندان، اولارمی کئچمک؟

گئتمک ایسته‌ییرم، آیاغیم گلمیر
سن‌سیز هارا گئدیم، دولانیم هاردا
بو شهر آراییر، آیاق ایزینی
هر یانا باخیرام، سن وارسان اوردا

گئتمک ایسته‌ییرم، اوره‌ییم گلمیر
ایستک‌لر شهری‌دیر، بو شهر منه
بیلمه‌دیم ها زامان اوز_ اوزه گلدیک
کؤنلونده یول آچدین نه تهر منه

بورانین گوندوزو_ گئجه‌سی آیری
گئجه‌لر اوزاقدیر، گوندوزلر یاخین
بوردا آخیر داییم، دیریلیک سویو
اوزاقدان‌ یوخ، گلین، یاخیندان باخین

رویالار شهری‌دیر، آرزولار باغی
آرزویا دارلیق یوخ، نه ایسته‌سن وار
اوخویور بولبوللر، آچیلیر گوللر
ائتمیر ایچگی‌لری، هئچ کیمی خومار

بورا شعیر یوردو، حیکایه یوردو
بوردا سؤزلر شیرین، اوره‌یه_ یاتیم
گؤره‌نین گؤره‌نه، قایناییر قانی
دئییر تکی جانی، جانلارا قاتیم

اورکلر دانیشیر، دیل‌سیز_ آغیزسیز
باخیشلار سؤز دئییر، دوداق‌سیز_ دیل‌سیز
اورکدن اوره‌یه قیسسادیر یوللار
منزیله چاتیرسان، آیاق‌سیز، یول‌سوز

پای‌اوزن پای اوزمور، پای وئریر بوردا
بزه‌ییر هر یانی الینده بویاق
بورا قیش گلنده، گلیر بوران‌سیز
داغلارین باشینا، قار قویور پاپاق

بو شهر کؤچمه‌لی، کئچمه‌لی دئییل
گئتمک ایسته‌میرم، ایستیرم قالیم
چوخداندیر یورغونام، اویاتما منی
ایستیرم یوخودا، دینجیمی آلیم...

*پای‌اوزن: پاییز، گوز، پاییزین اسکی آدلاریندان بیری


  https://t.me/Adabiyyatsevanlar
                     
«ثریا_خلیق_خیاوی»

🔶 آتش طلاخیز

آن شب تمام وسعت تبریز شعر شد
چشم تو شعر... هستی من نیز شعر شد

عطر دلت رسید و دلم را فرا گرفت
گلهای سرخِ روی دل میز ، شعر شد

پاییز گفت : عشق حرام است!!... خنده مان؛
در پیش چشم لشکر پاییز ، شعر شد!

من عاشق صدای تو ؛ یک شهر محو ما
با شوق حرفهای تو، هرچیز شعر شد

شالی که دور گردن من بود ، باز شد
حسی که از هوای تو لبریز...شعر شد

باران و بوسه ،حس غزل ،رعد و برق عشق؛
آن لحظه زیر بارش یکریز، شعر شد

آرامش "فروغ" ، زمان را احاطه کرد
دنیای بی طراوت "پرویز"، شعر شد

عشق تو در دلم به حیاتش ادامه داد
این آتش عزیز طلاخیز ، شعر شد

با هم  غزل شدیم در آغوش واژه ها
آن شب تمام وسعت تبریز شعر شد




https://t.me/Adabiyyatsevanlar
طنز:» بویوک آغا افندی»

سخنگوی فرماندهی انتظامی کشور گفته هزینه نگهداری هر سارق در زندان ماهانه ۱۰ میلیون تومان است.

بؤیوک آغا دئدی: «سیز کی معلیمه ایگیرمی ایل سابقه ایله آیدا بئش میلیون، بازنشسته‌لره اوتوز ایل سابقه ایله آیدا 4800000 وئریرسینیز، بیردفه‌لیک اوغرولاری تقاعده چاتدیرین؛ هم اوغرولوق آرادان گئتسین، هم ده آیدا بئش میلیون ایکی یوز منفعت ائدین. هله هر هانسی اوغرویا آیدا بئش میلیون وئرسه‌نیز، ساققال دا قویار، ناماز دا قیلار، اوروج دا توتار.
سیز کی آد قویماقدا اوستادسینیز بولاریندا آدین قویون: برارداران سوراق بازنشسته مسلمان .
بیرده بوگون کوچه-باجادا هریانا وورموشدولار: «هفته بانکداری اسلامی مبارک باد.» من بیله‌نی نه صدر اسلامدا بانک واریدی، نه ایندیکی بانک لاردا اسلامدان خبر وار! مثلن بانک مسکن 50 فاییز نزولونان وام وئریر. هله ایگیرمی اوتوز میلیوندا اوراق آلیر. دام-داش سوکولور، توکولور، ادامین جیریغی چیخیر؛ اؤلندن سونرا ورثه اون ایلده قسط وئریر... ایندی بونون هاراسی اسلامی، هاراسی موبارک دیر؛ اوراسین جناب خاوری بیلیر!

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
داستان پردازی در آثار  حکیم نظامی گنجوی
استاد:«دکتر صمد رحمانی»
زمان: شنبه 1401/6/19
ساعت: 17
  آدرس: چای کنار، خانه ی ثقه الاسلام، موسسه ی فرهنگی هنری حکیم نظامی
ورود برای عموم آزاد و ریگان است.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
«فیکرت قوجا»
سندن دانیشدی

گئجه کئچیر، حله یانیر ایشیقین
اودلانیرام،عاشیقینم،عاشیقین
اؤلدوزلاردا بو آخشام سندن دانیشدی
آی دا پنجره‌نیزدن یاندی ،آلیشدی

یوخون شیرین،سئوگیلیم
عشقین وار اولسون!
سنین عشقین،بختین
دائیم وار اؤلسون!

اؤلدوزلاردا بو آخشام سندن دانیشدی
آی دا پنجره‌نیزدن یاندی ،آلیشدی

گئجه کئچیر،اولدوز اؤلور گوزله‌ریم
دان یئرینده دایانارام ،گوزله‌رم
خئیر اؤلسون صاباحین ،اؤیان سئوگیلیم
گونش کیمی اوفوقدن بویلان ،سئوگیلیم


https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Audio
شعیر:«جعفر تانیش»
سس:«نیره اردلانی»
میکس:«نیما نخعی»
حاضیرلایان:«ادبیات سئونلر»

مولود عباس زاده نین ابدی خاطیره سینه عشق اولسون.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوستاد «میر علی سید سلامت» ادبیات سئونلر گوزگوسونده
زمان: سه شنبه1401/6/29
ساعات: 21

آپاریجی:«کریم قربانزاده»

https://t.me/Adabiyyatsevanlar
گلیسینیا(نوبل موکافاتچیسی اولگا توکارچوکون حئکایه‌سی)

اولگا توکارچوک
چئویرن:« آزاد یاشار»
کؤچورن:«سحرخیاوی»
حاضیرلایان:« ادبیات سئونلر»

اولگا ناوُیا توکارچوک 1962اینجی ایلده دوغولان مشهور پولیاک ناثیری، شاعیری، دراماتورقو و ائسسه‌چیسی دیر. 2018 اینجی ایلده نفوذلو بوکر و ادبیات اوزه‌ره نوبل موکافاتینا لاییق گورولوب. ننه‌لریندن بیری اوکراینالی اولان اُلگا تورکارچوک سولئخوو شهرینده دوغولوب، وارشاوا یونیورسیته‌سیندن پسیخولوق دیپلمو آلاندان سونرا والجبیخده بیر موددت پسیخولوتراپ کیمی ایشله‌ییب. حاضیردا وروتسلاو شهرینده یاشاییر.
شعرلر کیتابی ایله ادبیاتا گلن اولگا 1993 اینجی ایلده " کیتاب آداملارینین یولو" آدلی ایلک رومانینی چاپ ائتدیردی‌. 2008 اینجی ایلده ایشیق اوزو گوره‌ن " اورا- بورا قاچانلار" رومانی ادبی محیطده بؤیوک عکس- صدا دوغوروب و اثر پولشانین نفوذلو ادبی مکافاتی"نایک"ا لاییق گورولوب. اون ایللیک آرادان سونرا همین اثر اونا پولیاک یازارلار آراسیندا ایلک دفعه بوکر اؤدولونو ده قازاندیریب. 2013 اینجی ایلده توکارچوک "...

بویازینین آردینی ادبیات سئونلر کانالیندا اوخویون.

https://t.me/Adabiyyatsevanlar