تبریک لر اوغورلار
تانینمیش اوستاد شاعیر« علیرضا میانالی» جنابلاریندان« بودا بیر عوموردی» عنونیندا شعیرتوپلوسونون ایکینجی چاپی ایشیق اوزو گوردو.
کیتابین آدی:«بودا بیرعوموردی»
یازار:«علیرضا میانالی»
ناشر:«کاروان ایرانگردان»
بیرینجی چاپ: 1399
ایکینجی چاپ: 1401
ادبیات سئونلر اوخوجوسو بول اولسون دئیه ادبیات سئونلر عاییله سینی بو دیرلی کیتابین اوخوماغینا دعوت ائدیری.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
تانینمیش اوستاد شاعیر« علیرضا میانالی» جنابلاریندان« بودا بیر عوموردی» عنونیندا شعیرتوپلوسونون ایکینجی چاپی ایشیق اوزو گوردو.
کیتابین آدی:«بودا بیرعوموردی»
یازار:«علیرضا میانالی»
ناشر:«کاروان ایرانگردان»
بیرینجی چاپ: 1399
ایکینجی چاپ: 1401
ادبیات سئونلر اوخوجوسو بول اولسون دئیه ادبیات سئونلر عاییله سینی بو دیرلی کیتابین اوخوماغینا دعوت ائدیری.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
«سلیمان رستم»
عشقینی قلبینه بختیم کیمی یازمیش، اؤز الیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
اۆزونو گؤرمهدیییم هر گۆنومه گۆن دئمیرم
کۆسمه عنوانینا بو سؤزلری کۆسگون دئمیرم
سنه لیلا اؤزومه یاخشی کی مجنون دئمیرم
گل گۆلوم گل چیچهییم گل کی من الهاما گلیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
سندن اؤیرندی باهار نغمهلرین نغمهسینی
یایدی دنیامیزا خوش نغمهنین هر کلمهسینی
دویمارام مین کره هر گۆن من ائشیتسم سسینی
چکیرم جار بونو بیلسین وطنیم بیلسین ائلیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
تیکیرم گؤزلریمی هر زمان هر آن یولونا
دئ گؤروم کیم اؤتوروبدور سنی هجران یولونا
هارداسان گل بو وصال آدلی سلیمان یولونا
گل،گل ائتسین یئنه پرواز گؤزل آرزوم عملیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
عشقینی قلبینه بختیم کیمی یازمیش، اؤز الیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
اۆزونو گؤرمهدیییم هر گۆنومه گۆن دئمیرم
کۆسمه عنوانینا بو سؤزلری کۆسگون دئمیرم
سنه لیلا اؤزومه یاخشی کی مجنون دئمیرم
گل گۆلوم گل چیچهییم گل کی من الهاما گلیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
سندن اؤیرندی باهار نغمهلرین نغمهسینی
یایدی دنیامیزا خوش نغمهنین هر کلمهسینی
دویمارام مین کره هر گۆن من ائشیتسم سسینی
چکیرم جار بونو بیلسین وطنیم بیلسین ائلیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
تیکیرم گؤزلریمی هر زمان هر آن یولونا
دئ گؤروم کیم اؤتوروبدور سنی هجران یولونا
هارداسان گل بو وصال آدلی سلیمان یولونا
گل،گل ائتسین یئنه پرواز گؤزل آرزوم عملیم
سن گؤزللر گؤزهلیندن ده گؤزلسن گؤزهلیم!
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
@Azeri_music
Elmira Rəhimova-Sən Yadıma Düşəndə
سن_یادیما_دوشنده
موسیقی :«ائلزا_ایبراهیمووا»
سؤز :«دمیر_گئده_بئیلی»
اوخویور :«ائلمیرا_رحیمووا»
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
موسیقی :«ائلزا_ایبراهیمووا»
سؤز :«دمیر_گئده_بئیلی»
اوخویور :«ائلمیرا_رحیمووا»
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
خلاقیتین سرحدی یوخدور
📌 نقاشیهای «Oleg Shuplyak» را باید دوبار ببینید، اول یک نگاه کلی به آن بندازید و پرتره یک انسان(که برخی مواقع از مشاهیر است) را تشخیص دهید، و بعد در جزییاتش عمیق شوید و تصاویر پنهانش را کشف کنید، شاید هم برعکس!
هنر
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
📌 نقاشیهای «Oleg Shuplyak» را باید دوبار ببینید، اول یک نگاه کلی به آن بندازید و پرتره یک انسان(که برخی مواقع از مشاهیر است) را تشخیص دهید، و بعد در جزییاتش عمیق شوید و تصاویر پنهانش را کشف کنید، شاید هم برعکس!
هنر
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
✍:«صابرجهانگیری»(سوسقون)
سیزین_سسیز
اورمو گؤلونون شرفینه
دويغو و دنيز
ایبهاملی باخيشلاريمدا
سوسموشدو بير دوزلو دنيز
و فيرتينالار گؤركهمينده
دالغالانميشدی
سونسوز - سوسوز
سئودالی ساحيللرده
سارسيلان باليق قولاغينين بوشلوغوندا
دنيزين هؤنكورتولرينه
قولاق آسيردی
او قومساقلاردا يئرلهشن داشلارين بَرهلميش گؤزلری
و من
كيمه؟ کیمه؟ کیمه؟
كيمه؟ آغلاييم جيگريمين ايليق ايچگيسين؟
و كيمه؟ کیمه؟ کیمه؟
كيمه؟ سؤيلهييم ايچين- ايچين ايچيمده جفتهلنميش دويغولارين هارايينی؟
و اؤزومسوزلوكده يالمانان منليیيمی؟!
نئجه، نئجه، نئجه؟
نئجه ایبهاملی باخيشلاردا
سوسموش دوزلو دنيزين قيشقيريغين
اوخشاييرام آغ قوشمالاريمدا
ديديك – ديديك
و من
نييه؟ نييه؟ نییه؟
نییه؟ قاسيرغالار چؤرهسينده
تاپشيرميشام تلسكن جوشغولارا وارليغيمی
بئله،
من، من، من
سئودالی ساحيللرده
دنيزين هؤنكورتولرين گؤزومدن جوشدوراجاغام
آنجاق! آنجاق، آنجاق
باليق قولاغينين بوشلوغوندا
قولاق آسميياجاغام
هئچ بير هارايا
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
سیزین_سسیز
اورمو گؤلونون شرفینه
دويغو و دنيز
ایبهاملی باخيشلاريمدا
سوسموشدو بير دوزلو دنيز
و فيرتينالار گؤركهمينده
دالغالانميشدی
سونسوز - سوسوز
سئودالی ساحيللرده
سارسيلان باليق قولاغينين بوشلوغوندا
دنيزين هؤنكورتولرينه
قولاق آسيردی
او قومساقلاردا يئرلهشن داشلارين بَرهلميش گؤزلری
و من
كيمه؟ کیمه؟ کیمه؟
كيمه؟ آغلاييم جيگريمين ايليق ايچگيسين؟
و كيمه؟ کیمه؟ کیمه؟
كيمه؟ سؤيلهييم ايچين- ايچين ايچيمده جفتهلنميش دويغولارين هارايينی؟
و اؤزومسوزلوكده يالمانان منليیيمی؟!
نئجه، نئجه، نئجه؟
نئجه ایبهاملی باخيشلاردا
سوسموش دوزلو دنيزين قيشقيريغين
اوخشاييرام آغ قوشمالاريمدا
ديديك – ديديك
و من
نييه؟ نييه؟ نییه؟
نییه؟ قاسيرغالار چؤرهسينده
تاپشيرميشام تلسكن جوشغولارا وارليغيمی
بئله،
من، من، من
سئودالی ساحيللرده
دنيزين هؤنكورتولرين گؤزومدن جوشدوراجاغام
آنجاق! آنجاق، آنجاق
باليق قولاغينين بوشلوغوندا
قولاق آسميياجاغام
هئچ بير هارايا
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
«کولیکووو دؤیوشو»
یازار:«واقیف سولطانلی»
کوچورن:«ویدا حشمتی»
حاضیرلایان:«ادبیات سئونلر»
بورا کولیکووو چؤلودور. بایاقدان بری خاکی رنگلی یول چانتاسینی آلت-اوست ائدهرک اویغون گئییم آرایان، سسینین آهنگیندن روس اولدوغو آشکار سئزیلن قادین دیللهندی. قادین سؤزونو بیتیرمهمیش بلدچی سس گوجلندیریجی ایله قاتارین تولا ولایتیندن کولیکووو چؤلونون یاخینلیغیندان کئچدییی بیلدیردی.
گؤزلرینی کیتابدان آییریب قاتارین پنجرهسیندن گؤرونن بوز چؤللری سوزهرک بونجا تصادوف اولا بیلمیهجهیینی دوشوندو -اوخودوغو آمئریکا عالیمینین کولیکووو دؤیوشو حاقیندا یئنی یایینلانمیش آراشدیرماسی ایدی. نه زاماندان بری آختاردیغی کیتابی واغزالداکی قزئت کؤشکونده گؤرونجه آلمیش، ائله ایلک جوملهدن اثر اونو توتموشدو. بیر آنلیغا گؤزلرینی یوموب چؤکوشو کولیکووو چؤللریندن باشلایان قیزیل اوردانین عظمتلی تاریخینی، تورک-تاتار قؤوملرینین سونراکی طالعیینی دوشوندو.
"تاریخ بوتون علملردن داها آرتیق سیاسته بولاشمیشدیر. بلکه بو سببدندیر کی، دونیانین گئرچک تاریخی ایندییهدک...
بویازینین آردینی ادبیات سئونلر کانالیندا اوخویون.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
یازار:«واقیف سولطانلی»
کوچورن:«ویدا حشمتی»
حاضیرلایان:«ادبیات سئونلر»
بورا کولیکووو چؤلودور. بایاقدان بری خاکی رنگلی یول چانتاسینی آلت-اوست ائدهرک اویغون گئییم آرایان، سسینین آهنگیندن روس اولدوغو آشکار سئزیلن قادین دیللهندی. قادین سؤزونو بیتیرمهمیش بلدچی سس گوجلندیریجی ایله قاتارین تولا ولایتیندن کولیکووو چؤلونون یاخینلیغیندان کئچدییی بیلدیردی.
گؤزلرینی کیتابدان آییریب قاتارین پنجرهسیندن گؤرونن بوز چؤللری سوزهرک بونجا تصادوف اولا بیلمیهجهیینی دوشوندو -اوخودوغو آمئریکا عالیمینین کولیکووو دؤیوشو حاقیندا یئنی یایینلانمیش آراشدیرماسی ایدی. نه زاماندان بری آختاردیغی کیتابی واغزالداکی قزئت کؤشکونده گؤرونجه آلمیش، ائله ایلک جوملهدن اثر اونو توتموشدو. بیر آنلیغا گؤزلرینی یوموب چؤکوشو کولیکووو چؤللریندن باشلایان قیزیل اوردانین عظمتلی تاریخینی، تورک-تاتار قؤوملرینین سونراکی طالعیینی دوشوندو.
"تاریخ بوتون علملردن داها آرتیق سیاسته بولاشمیشدیر. بلکه بو سببدندیر کی، دونیانین گئرچک تاریخی ایندییهدک...
بویازینین آردینی ادبیات سئونلر کانالیندا اوخویون.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
«کولیکووو دؤیوشو»
یازار:«واقیف سولطانلی»
کوچورن:«ویدا حشمتی»
حاضیرلایان:«ادبیات سئونلر»
بورا کولیکووو چؤلودور. بایاقدان بری خاکی رنگلی یول چانتاسینی آلت-اوست ائدهرک اویغون گئییم آرایان، سسینین آهنگیندن روس اولدوغو آشکار سئزیلن قادین دیللهندی. قادین سؤزونو بیتیرمهمیش بلدچی سس گوجلندیریجی ایله قاتارین تولا ولایتیندن کولیکووو چؤلونون یاخینلیغیندان کئچدییی بیلدیردی.
گؤزلرینی کیتابدان آییریب قاتارین پنجرهسیندن گؤرونن بوز چؤللری سوزهرک بونجا تصادوف اولا بیلمیهجهیینی دوشوندو -اوخودوغو آمئریکا عالیمینین کولیکووو دؤیوشو حاقیندا یئنی یایینلانمیش آراشدیرماسی ایدی. نه زاماندان بری آختاردیغی کیتابی واغزالداکی قزئت کؤشکونده گؤرونجه آلمیش، ائله ایلک جوملهدن اثر اونو توتموشدو. بیر آنلیغا گؤزلرینی یوموب چؤکوشو کولیکووو چؤللریندن باشلایان قیزیل اوردانین عظمتلی تاریخینی، تورک-تاتار قؤوملرینین سونراکی طالعیینی دوشوندو.
"تاریخ بوتون علملردن داها آرتیق سیاسته بولاشمیشدیر. بلکه بو سببدندیر کی، دونیانین گئرچک تاریخی ایندییهدک یازیلمامیش، بوندان سونرا دا یازیلاجاغینا اومید بسلنیلمهسی ساده لؤوحلوک اولاردی. بعضا دئییرلر کی، تاریخه یانسیمیش یالانلار او قدر بؤیوکدور کی، حقیقتی گؤرمهیه قویمور. آنجاق تاریخ یالانلاردان تمیزلهنرسه اوردا حقیقت آدینا نه ایسه قالاجاقمی؟ بونو سؤیلهمک چتیندیر...".
کولیکووو دؤیوشو زامان-زامان حاقیندا دوشوندویو، آنجاق سوناجان اینجهلهییب درینلیکلرینه وارا بیلمهدییی، ایچینی، روحونو سیزلادان، تاریخین سیرلی صحیفهلریندندی. ایللر اؤنجه اورتا مکتبین یئددینجی صینفینده تاریخ درسلییینده ایلک دفعه بو دؤیوش حاقیندا اوخویارکن یازیلانلار اونو دویغولاندیرمیشدی. سونرالار ایسه، نه قدر غریبه اولسا دا، بو دؤیوش یوخولارینا گلمیش، بوتون اوخودوقلارینی، اؤیرهندیکلرینی کؤلگهده قویموشدو.
"علمی ادبيّاتدا "کولیکووو دؤیوشو" تئرمینینه ایلک دفعه اصلاً تاتار تورکلریندن اولان نیکولای کارامزینین" روسیا دؤولتینین تاریخی" اثرینده راست گلینیر. همین آراشدیرمادا قیزیل اوردونون دؤیوش قابیلیّتینی یوکسک قیمتلندیرن اؤزوندن اوّلکی تاریخچیلر بیرطرفلی شکیلده قینانیر و ساواشین ماهیّتی بوتونلوکله تحریف ائدیلیر".
- عوذر ایستهییرم. ایکی-اوچ دقیقهلییه کوپئدن چیخا بیلرسینیز؟- قادین سوردو و چؤهرهسینه اوتانجاقلیق قاتاراق علاوه ائتدی:
-اینیمی ديیشمک ایستهییرم البته بو ساعت، - دئدی و کیتابی قاتلاییب بالاجا ماسانین اوستونه قویاراق کوپئنی ترک ائتدی. کیرلی پنجرهدن ایندی روسیا سینیرلاری ایله چئورهلهنن قیپچاق چؤللرینی سئیر ائتمهیه باشلادی. قاتارین پنجرهسیندن گؤرونن بو چؤل تاریخین ان بؤیوک ساواشلاریندان بیرینه شاهیدلیک ائتمیشدی. بیر آنلیغا زامانین تکری گئرییه فیرلاندی و خیاللار اونو کولیکووو دؤیوشونون درینلیکلرینه آپاردی. آتلارین کیشنرتیسینی، قیلینجلارین جینگیلتیسینی، عسگرلرین هایقیریشینی ائشیدیر. اؤزونو بوس-بوتون قانلی ساواشین ایچریسینده حیسّ ائدیر و گریلمیش دوشونجهلرینین تورانلیغیندا هر شئیین باشقا شکیلده بیتهجهیی ایله باغلی یالین اومیدلر جوجریردی. آنجاق بیر آز اؤنجه اوخودوغو سون جوملهلر اونو زامانین درینلیکلریندن چکیب، چیخارتدی.
"آپاردیغی چوخسایلی ساواشلاردان سونرا مامای خاندا اؤزونه گوون دویغوسو گوجلهنمیشدی. غلبه ایله بیتن ساواشلارین سونوجوندا سارای بئرکئ شهری یئنیدن قیزیل اوردونون باشکندینه چئوریلمیش، دؤولتین سرحدلری کریمدان باشلایاراق ایدیل چایینین ساغ ساحللرینه قدر اوزانمیش، دشتی قیپچاق اراضیسینین بؤیوک بیر قیسمینی ایچریسینه آلمیشدی".
قادین عشوه ایله کوپئنین قاپیسینی آچاراق گئیینیب قورتاردیغینی، اونون ایچری گیره بیلهجهیینی بیلدیردی. ساریشین ساچلاری چییینلرینه داغیلمیش، گئیدییی یاخاسی آچیق، بیاض خاللی کؤینک و نازیک اوزون اتک اونو آشیری درجهده گؤزللشدیرمیش ووجودونون گیزلی، سئزیلمز اینجهلیکلرینی اوزه چیخارمیشدی. کئچیب بایاقکی یئرینده اوتوردو و یئنیدن کیتابی آچاراق متنین آردینی اوخوماغا باشلادی.
"مامای خان تاخت-تاجا یییهلندیکدن سونرا اسکی تورک خاقانلاری کیمی تانریسال روحا صاحب اولدوغونو دوشونور، اونو هانسیسا قوّهنین یئنه بیلهجهیینه اینانمیردی. حاکیميّتی گوجلندیکجه عائلهسی، سولالهسی یاخینلاری وارلاناراق مال-ملک صاحبی اولموشدو. قیزیل اوردونون واسسالینا چئوریلن روس کنیازلیقلاریندان سئل کیمی آخان خراج سارای خزینهسینی دولدوردوقجا بؤیوک ثروتین یاراتدیغی زنگینلیک ذهنینی دومانلاندیریر. واختینین چوخونو حرمخانادا آرالاریندا جاسوسلارین یئر آلدیغی سلاویان جاریهلرله کئچیریردی".
یازار:«واقیف سولطانلی»
کوچورن:«ویدا حشمتی»
حاضیرلایان:«ادبیات سئونلر»
بورا کولیکووو چؤلودور. بایاقدان بری خاکی رنگلی یول چانتاسینی آلت-اوست ائدهرک اویغون گئییم آرایان، سسینین آهنگیندن روس اولدوغو آشکار سئزیلن قادین دیللهندی. قادین سؤزونو بیتیرمهمیش بلدچی سس گوجلندیریجی ایله قاتارین تولا ولایتیندن کولیکووو چؤلونون یاخینلیغیندان کئچدییی بیلدیردی.
گؤزلرینی کیتابدان آییریب قاتارین پنجرهسیندن گؤرونن بوز چؤللری سوزهرک بونجا تصادوف اولا بیلمیهجهیینی دوشوندو -اوخودوغو آمئریکا عالیمینین کولیکووو دؤیوشو حاقیندا یئنی یایینلانمیش آراشدیرماسی ایدی. نه زاماندان بری آختاردیغی کیتابی واغزالداکی قزئت کؤشکونده گؤرونجه آلمیش، ائله ایلک جوملهدن اثر اونو توتموشدو. بیر آنلیغا گؤزلرینی یوموب چؤکوشو کولیکووو چؤللریندن باشلایان قیزیل اوردانین عظمتلی تاریخینی، تورک-تاتار قؤوملرینین سونراکی طالعیینی دوشوندو.
"تاریخ بوتون علملردن داها آرتیق سیاسته بولاشمیشدیر. بلکه بو سببدندیر کی، دونیانین گئرچک تاریخی ایندییهدک یازیلمامیش، بوندان سونرا دا یازیلاجاغینا اومید بسلنیلمهسی ساده لؤوحلوک اولاردی. بعضا دئییرلر کی، تاریخه یانسیمیش یالانلار او قدر بؤیوکدور کی، حقیقتی گؤرمهیه قویمور. آنجاق تاریخ یالانلاردان تمیزلهنرسه اوردا حقیقت آدینا نه ایسه قالاجاقمی؟ بونو سؤیلهمک چتیندیر...".
کولیکووو دؤیوشو زامان-زامان حاقیندا دوشوندویو، آنجاق سوناجان اینجهلهییب درینلیکلرینه وارا بیلمهدییی، ایچینی، روحونو سیزلادان، تاریخین سیرلی صحیفهلریندندی. ایللر اؤنجه اورتا مکتبین یئددینجی صینفینده تاریخ درسلییینده ایلک دفعه بو دؤیوش حاقیندا اوخویارکن یازیلانلار اونو دویغولاندیرمیشدی. سونرالار ایسه، نه قدر غریبه اولسا دا، بو دؤیوش یوخولارینا گلمیش، بوتون اوخودوقلارینی، اؤیرهندیکلرینی کؤلگهده قویموشدو.
"علمی ادبيّاتدا "کولیکووو دؤیوشو" تئرمینینه ایلک دفعه اصلاً تاتار تورکلریندن اولان نیکولای کارامزینین" روسیا دؤولتینین تاریخی" اثرینده راست گلینیر. همین آراشدیرمادا قیزیل اوردونون دؤیوش قابیلیّتینی یوکسک قیمتلندیرن اؤزوندن اوّلکی تاریخچیلر بیرطرفلی شکیلده قینانیر و ساواشین ماهیّتی بوتونلوکله تحریف ائدیلیر".
- عوذر ایستهییرم. ایکی-اوچ دقیقهلییه کوپئدن چیخا بیلرسینیز؟- قادین سوردو و چؤهرهسینه اوتانجاقلیق قاتاراق علاوه ائتدی:
-اینیمی ديیشمک ایستهییرم البته بو ساعت، - دئدی و کیتابی قاتلاییب بالاجا ماسانین اوستونه قویاراق کوپئنی ترک ائتدی. کیرلی پنجرهدن ایندی روسیا سینیرلاری ایله چئورهلهنن قیپچاق چؤللرینی سئیر ائتمهیه باشلادی. قاتارین پنجرهسیندن گؤرونن بو چؤل تاریخین ان بؤیوک ساواشلاریندان بیرینه شاهیدلیک ائتمیشدی. بیر آنلیغا زامانین تکری گئرییه فیرلاندی و خیاللار اونو کولیکووو دؤیوشونون درینلیکلرینه آپاردی. آتلارین کیشنرتیسینی، قیلینجلارین جینگیلتیسینی، عسگرلرین هایقیریشینی ائشیدیر. اؤزونو بوس-بوتون قانلی ساواشین ایچریسینده حیسّ ائدیر و گریلمیش دوشونجهلرینین تورانلیغیندا هر شئیین باشقا شکیلده بیتهجهیی ایله باغلی یالین اومیدلر جوجریردی. آنجاق بیر آز اؤنجه اوخودوغو سون جوملهلر اونو زامانین درینلیکلریندن چکیب، چیخارتدی.
"آپاردیغی چوخسایلی ساواشلاردان سونرا مامای خاندا اؤزونه گوون دویغوسو گوجلهنمیشدی. غلبه ایله بیتن ساواشلارین سونوجوندا سارای بئرکئ شهری یئنیدن قیزیل اوردونون باشکندینه چئوریلمیش، دؤولتین سرحدلری کریمدان باشلایاراق ایدیل چایینین ساغ ساحللرینه قدر اوزانمیش، دشتی قیپچاق اراضیسینین بؤیوک بیر قیسمینی ایچریسینه آلمیشدی".
قادین عشوه ایله کوپئنین قاپیسینی آچاراق گئیینیب قورتاردیغینی، اونون ایچری گیره بیلهجهیینی بیلدیردی. ساریشین ساچلاری چییینلرینه داغیلمیش، گئیدییی یاخاسی آچیق، بیاض خاللی کؤینک و نازیک اوزون اتک اونو آشیری درجهده گؤزللشدیرمیش ووجودونون گیزلی، سئزیلمز اینجهلیکلرینی اوزه چیخارمیشدی. کئچیب بایاقکی یئرینده اوتوردو و یئنیدن کیتابی آچاراق متنین آردینی اوخوماغا باشلادی.
"مامای خان تاخت-تاجا یییهلندیکدن سونرا اسکی تورک خاقانلاری کیمی تانریسال روحا صاحب اولدوغونو دوشونور، اونو هانسیسا قوّهنین یئنه بیلهجهیینه اینانمیردی. حاکیميّتی گوجلندیکجه عائلهسی، سولالهسی یاخینلاری وارلاناراق مال-ملک صاحبی اولموشدو. قیزیل اوردونون واسسالینا چئوریلن روس کنیازلیقلاریندان سئل کیمی آخان خراج سارای خزینهسینی دولدوردوقجا بؤیوک ثروتین یاراتدیغی زنگینلیک ذهنینی دومانلاندیریر. واختینین چوخونو حرمخانادا آرالاریندا جاسوسلارین یئر آلدیغی سلاویان جاریهلرله کئچیریردی".
آنجاق حیسّ ائدیردی کی، قادین اینینی ديیشندن سونرا گؤزلری کیتابدا اولسا دا، فیکرینی بیر یئره ییغا بیلمیر. ایختیارسیز اولاراق باخیشلاری اونون بویون-بوغازیندا، یاخاسیندا، ووجودونون محرم یئرلرینده گزیب-دولاشیر، ذهنینی قاریشدیریردی. قادینین بونو دویماماسی اوچون اؤزونو توپارلاماق، دویغولارینی جیلوولاماق ایستهسه ده باجارمیردی.
بلدچی قاپینی آرالاییب بیر شئیه احتیاجلاری اولوب اولمادیغینی سوردو. آنی اولاراق باخیشلاری قارشیلاشینجا قادینین اوزونون جیزگیلریندن ایچینی اوخوموش کیمی چای سفارش وئردی. هر هانسی سببدن گئجیکمه اولماسا ایکی گون بویونجا یول گئدهجک، بو سوره عرضینده بیرگه اولاجاقلاردی.
قادین گؤز ایدی، آنجاق بو گؤزللییین آرخاسیندا قارشیسینداکینی ایتهلهین اؤزوندن اوشاقلاشدیران، ایضاحا گلمهین نهلرسه گیزلنیردی و بو صافلیق، معصوملوق دویغولارینی سیلیب آپاریردی.
یئنیدن کیتابا دؤنهرک قالدیغی یئردن اوخوماغا باشلادی.
"ان آجیناجاقلیسی ایسه اوزون زاماندان بری سنگیمک بیلمهین ایلدن ایله کؤروکلهنن ایچ ساواشلارین قیزیل اوردو دؤولتینی یئییب، بیتیرمهسی ایدی.
ایندی اوردونو یئنیدن دوزنلهیرکن بو ساواشلارین آجی فسادلارینی دویور، اونون قارشیسینی آلماق اوچون زامانیندا قطعی آددیملار آتماماقلا یانلیشلیغا یول وئردییینی آنلاییردی. ایچ ساواشلارلا باغلی وئریلن مصلحتلری سورکلی قولاقارینا وورموش، بونون نهدنلری بارده هئچ زامان دوشونوب بئینینی یورماق ایستهمهمیشدی".
قاتار بایاقدان بری بیر نئچه دفعه قیسا فاصیلهلرله دوزون اورتاسیندا. بوردا ستانسییایا بنزر تیکیلی یاخود هانسیسا یاشاییش منطقهسی اولمادیغیندان قاتارین دورماسینین سببی بللی دئییلدی. ایندی تکرار دایانینجا اونا ائله گلدی کی، قاتار، کئچمیشه، تاریخه دؤنمک، کولیکووو دؤیوشونون درینلیکلرینه وارماق اوچون یوللار آراییر...
-بو قاتار دا لاپ بوغازا ییغدی بیزی، هاردا گلدی دایانیر. بیر یاندان دا هاوانین ایستیسی...
یولچولارین بعضیلری دئیینیر، بعضیلری ایسه بلدچییه یاخینلاشیب قاتارین دایانماسینین سببینی سوروشوردو. بلدچی ایسه ایللرین یوخوسوزلوغوندانمی، یورغونلوقدانمی یا باشقا سببدنمی
هرهنی بیر یوللا باشیندان ائلهییردی.
"مامای خان اوشاقلیق دوستو و یاشیدی، چینگیز خان سویوندان اولان بئردیبهیین قیزی تولونبیله ائولنمکله حاکمییته گئدن یولونون آچیلماسینا گؤره خاتونونا بورجلویدو. ساواشدان ایکی گون اؤنجه هیجانین یئییب-بیتیردییی باش حرمی ایله قارشیلاشینجا دویون گئجهسینی خاطیرلایاراق توتولان کیمی اولدو. قادینین باخیشلاریندا سئوینجی، گیلئیی، عذابی ایضطیرابلاری ایله ناخیشلانمیش بوتؤو بیر عومرون یاشانتیلاری یووالانمیشدی".
نهایت، قاتار دارتیناراق آغیر-آغیر یئریندن ترپهندی و یاواش-یاواش سرعت ییغماغا باشلادی.
-کیم نه دئییر دئسین، قاتارلا یولچولوغون آیری بیر ذؤوقو وار. اوچاقلا سفره چیخاندا اورک-گؤبهیینی یئییرسن. آخیرینجی دفعه اوچاغا نه زامان میندیییمی خاطیرلامیرام. سیز نئجه دوشونورسونوز؟
-هه دوغرودور - گؤزلرینی ورقدن چکمهدن قادینین سؤزلرینی تصدیقلدی.
-قاتارلا یولچولوق هم ده بیر ماجرادیر...
-ائلهدیر - دئدی و تا گنجلیک ایللریندن باشلایاراق قاتاردا یاشادیغی ماجرالاری بیر-بیر خیالیندان کئچیردی.
"مامای حاکیميّته یییهلنسه ده، چینگیز خان سویوندان اولمادیغینا گؤره شرقدن- مونقول-تاتار خانلاریندان دستک آلا بیلمهدی. بو سببدن ماورالنهره دئییل غربه، گئنویا بؤیوک لیتوا، کنیازلیغی، وئنئسییا کیمی دؤولتلره اوز توتماقلا قیزیل اوردونون خاریجی سیاستینی کؤکوندن ديیشدی. آنجاق بو آددیمی ایله چتین مقامدا اونا آرخا دوراجاق گئرچک متّفقلردن محروم اولدوغونون فرقینه وارمادی".
بیر دفعه قاتاردا طلبه یولداشی ایله موسکوایا گئدرکن اؤیله یئمهیینده اؤزویله گؤتوردویو کونیاکی چیخاریب ماسانین اوستونه قویموشدو. هرهیه بیر قدح ایچمیشدیلر کی، یان کوپئدهکی اوچ قادین، ایکیسی گنج، بیری ایسه ساچلاری آغارمیش یاشلی قاری، ارکله گلیب اونلارا قوشولموشدو. قادینلارین جسارتی خوشونا گلدیییندن کونیاکین ایکینجی شوشهسینی ده چیخارمیشدی. ایچیب حاللاناندان سونرا غفیلدن قاری قالخیب موسیقیسیز، فیلانسیز هاوالی کیمی اویناماغا باشلامیشدی. اوینادیقجا قیزیشیر، جوشور، میریق دیشلرینین عئیبهجرلشدیردییی سیر-صیفتی توتولوب، آچیلیر، یاناقلاریندا بویون-بوغازیندا ایللرین یاغمالادیغی احتیراصین شیریملاری سایریشیردی. قارینین اویونونو ایزلهدیکده بونون سرخوشلوقدان دئییل، قدرینجه ذؤوق آلا بیلمهدییی حیاتین بیتمهسیندن، بیر داها دؤنوشولمهیهجک گنجلییینین ایتیریلمکلیییندن یارانان آغریدان، کدردن، تأسفدن دوغدوغونو دویوردو.
بلدچی قاپینی آرالاییب بیر شئیه احتیاجلاری اولوب اولمادیغینی سوردو. آنی اولاراق باخیشلاری قارشیلاشینجا قادینین اوزونون جیزگیلریندن ایچینی اوخوموش کیمی چای سفارش وئردی. هر هانسی سببدن گئجیکمه اولماسا ایکی گون بویونجا یول گئدهجک، بو سوره عرضینده بیرگه اولاجاقلاردی.
قادین گؤز ایدی، آنجاق بو گؤزللییین آرخاسیندا قارشیسینداکینی ایتهلهین اؤزوندن اوشاقلاشدیران، ایضاحا گلمهین نهلرسه گیزلنیردی و بو صافلیق، معصوملوق دویغولارینی سیلیب آپاریردی.
یئنیدن کیتابا دؤنهرک قالدیغی یئردن اوخوماغا باشلادی.
"ان آجیناجاقلیسی ایسه اوزون زاماندان بری سنگیمک بیلمهین ایلدن ایله کؤروکلهنن ایچ ساواشلارین قیزیل اوردو دؤولتینی یئییب، بیتیرمهسی ایدی.
ایندی اوردونو یئنیدن دوزنلهیرکن بو ساواشلارین آجی فسادلارینی دویور، اونون قارشیسینی آلماق اوچون زامانیندا قطعی آددیملار آتماماقلا یانلیشلیغا یول وئردییینی آنلاییردی. ایچ ساواشلارلا باغلی وئریلن مصلحتلری سورکلی قولاقارینا وورموش، بونون نهدنلری بارده هئچ زامان دوشونوب بئینینی یورماق ایستهمهمیشدی".
قاتار بایاقدان بری بیر نئچه دفعه قیسا فاصیلهلرله دوزون اورتاسیندا. بوردا ستانسییایا بنزر تیکیلی یاخود هانسیسا یاشاییش منطقهسی اولمادیغیندان قاتارین دورماسینین سببی بللی دئییلدی. ایندی تکرار دایانینجا اونا ائله گلدی کی، قاتار، کئچمیشه، تاریخه دؤنمک، کولیکووو دؤیوشونون درینلیکلرینه وارماق اوچون یوللار آراییر...
-بو قاتار دا لاپ بوغازا ییغدی بیزی، هاردا گلدی دایانیر. بیر یاندان دا هاوانین ایستیسی...
یولچولارین بعضیلری دئیینیر، بعضیلری ایسه بلدچییه یاخینلاشیب قاتارین دایانماسینین سببینی سوروشوردو. بلدچی ایسه ایللرین یوخوسوزلوغوندانمی، یورغونلوقدانمی یا باشقا سببدنمی
هرهنی بیر یوللا باشیندان ائلهییردی.
"مامای خان اوشاقلیق دوستو و یاشیدی، چینگیز خان سویوندان اولان بئردیبهیین قیزی تولونبیله ائولنمکله حاکمییته گئدن یولونون آچیلماسینا گؤره خاتونونا بورجلویدو. ساواشدان ایکی گون اؤنجه هیجانین یئییب-بیتیردییی باش حرمی ایله قارشیلاشینجا دویون گئجهسینی خاطیرلایاراق توتولان کیمی اولدو. قادینین باخیشلاریندا سئوینجی، گیلئیی، عذابی ایضطیرابلاری ایله ناخیشلانمیش بوتؤو بیر عومرون یاشانتیلاری یووالانمیشدی".
نهایت، قاتار دارتیناراق آغیر-آغیر یئریندن ترپهندی و یاواش-یاواش سرعت ییغماغا باشلادی.
-کیم نه دئییر دئسین، قاتارلا یولچولوغون آیری بیر ذؤوقو وار. اوچاقلا سفره چیخاندا اورک-گؤبهیینی یئییرسن. آخیرینجی دفعه اوچاغا نه زامان میندیییمی خاطیرلامیرام. سیز نئجه دوشونورسونوز؟
-هه دوغرودور - گؤزلرینی ورقدن چکمهدن قادینین سؤزلرینی تصدیقلدی.
-قاتارلا یولچولوق هم ده بیر ماجرادیر...
-ائلهدیر - دئدی و تا گنجلیک ایللریندن باشلایاراق قاتاردا یاشادیغی ماجرالاری بیر-بیر خیالیندان کئچیردی.
"مامای حاکیميّته یییهلنسه ده، چینگیز خان سویوندان اولمادیغینا گؤره شرقدن- مونقول-تاتار خانلاریندان دستک آلا بیلمهدی. بو سببدن ماورالنهره دئییل غربه، گئنویا بؤیوک لیتوا، کنیازلیغی، وئنئسییا کیمی دؤولتلره اوز توتماقلا قیزیل اوردونون خاریجی سیاستینی کؤکوندن ديیشدی. آنجاق بو آددیمی ایله چتین مقامدا اونا آرخا دوراجاق گئرچک متّفقلردن محروم اولدوغونون فرقینه وارمادی".
بیر دفعه قاتاردا طلبه یولداشی ایله موسکوایا گئدرکن اؤیله یئمهیینده اؤزویله گؤتوردویو کونیاکی چیخاریب ماسانین اوستونه قویموشدو. هرهیه بیر قدح ایچمیشدیلر کی، یان کوپئدهکی اوچ قادین، ایکیسی گنج، بیری ایسه ساچلاری آغارمیش یاشلی قاری، ارکله گلیب اونلارا قوشولموشدو. قادینلارین جسارتی خوشونا گلدیییندن کونیاکین ایکینجی شوشهسینی ده چیخارمیشدی. ایچیب حاللاناندان سونرا غفیلدن قاری قالخیب موسیقیسیز، فیلانسیز هاوالی کیمی اویناماغا باشلامیشدی. اوینادیقجا قیزیشیر، جوشور، میریق دیشلرینین عئیبهجرلشدیردییی سیر-صیفتی توتولوب، آچیلیر، یاناقلاریندا بویون-بوغازیندا ایللرین یاغمالادیغی احتیراصین شیریملاری سایریشیردی. قارینین اویونونو ایزلهدیکده بونون سرخوشلوقدان دئییل، قدرینجه ذؤوق آلا بیلمهدییی حیاتین بیتمهسیندن، بیر داها دؤنوشولمهیهجک گنجلییینین ایتیریلمکلیییندن یارانان آغریدان، کدردن، تأسفدن دوغدوغونو دویوردو.
" مامای خان قیرخ بئش یاشین ایچریسیندهیدی. بو ایللر عرضینده حاکیميّتین ان چتین و مرکّب سیناقلاریندان چیخمیش. یئترینجه ساواش تجروبهسی ییغمیشدی. چوخ جسارتلی و قطعیّتلی ایدی. قورخو یئنیلگی نه اولدوغونو بیلمیردی. اسلامی قبول ائدندن سونرا کیچیک محمّد آدینی دا داشیییردی. لاکین سالنامهلرده مامای خانین برکه دوشنده یالنیز اسلام مقدسلرینه دئییل، بوتلره ده دوعا ائتدییی قئید اولونور".
بلدچی گئجیکدییی اوچون عوذر دیلهیهرک، گوموشو آلتلیقلی ایستکانلاردا گتیردییی چایلاری احتیاطلا ماسانین اوستونه قویوب چیخدی. چای ایچیلرکن آرایا چؤکن سسسیزلیکده قادینین گؤزلرینین آلتی ایله اونو ایزلهدییینی دویور. دقتی کیتابدان یایینسا دا، بو ایزلهییشین گتیردییی گیزلی حظّین داوام ائتمهسینی ایستهدیییندن اؤزونو مشغول کیمی گؤسترمهیه چالیشیردی.
... قادینلارین نه ایستدیکلری، نئجه سئچیم ائتدیکلری ایندییه جن سیرّ اولاراق قالیر. چونکی قادین اؤز حیسّلرینی آچمیر، آچا بیلمیر. یاشادیغی جمعيّتین احکاملاری، عصرلرین داشلاشدیردیغی اخلاق نورمالاری، یاخود داها نهلرسه ال-قولونو باغلاییر. ائله بونا گؤره ده قادین اونا قلبینی آچان ایلک کیشینی طالعیین قاچینیلماز تؤحفهسی کیمی ديرلهندیریر. بو موناسیبتلرین یارانماسی بعضا قارشیلیقلی سئوگییه دایانسا دا، آنجاق اکثر حاللاردا قادین کیشینین دویغولارینا یئنیلیر.
"دؤیوش اؤنجهسی مامای خان اوردونون سایجا یئترلی اولمادیغینی آنلایینجا بو بوشلوغو دولدورماق اوچون چئشیدلی یوللار آراماغا باشلادی. یاخینلاری اونا موزدلو دستهلر یاراتماغی تکلیف ائتدیلر. قیسا زامان کسییینده گئنویالی، چرکز، اوسئتین، آبخاز، آدیگئی و باشقا خالقلاردان ییغیلان موزدلولارین حسابینا اوردوداکی عسگرلرین سایی خئیلی آرتیریلدی. مامای خان ایلک دفعه اولاراق دؤیوشه موزدلولارین دستهیی ایله گیرهجکدی".
قادین اوچون سئویلمهدییینی، بَینیلمهدییینی دویماق دهشتلی درجهده آغیردیر و دایم دقت مرکزینده اولماغا جان آتمانین گتیردییی آلیشقانلیقدان بیگانهلییی هئچ جور سینیره بیلمیر. اؤزو امتناع ائتمهیی، بیگانه اولماسا بئله اؤزونو بیگانه کیمی گؤسترمهیی سئویر، عکس جینسین بونو یاپماسییلا باریشماق ایستهمیر. قادینلار گوجلو کیشیلره یئنیلمکدن غرور دویور، ضعیفلری، گوجسوزلری ایسه حیاتینا بوراخمیر. بیر ده آدینی خاطیرلامادیغی هانسیسا یازیچینین اثرینده اوخوموشدو کی، قادین کیمی اونوتسا دا، اونو قادینلاشدیران کیشینی اونودا بیلمیر.
"کنیاز دمیتری دونسکویون کوماندانلیغی آلتیندا بیرلشن روسلار ۸ سئنتیابر ۱۳۸۰-جی ایلده تخمیناً یوز مینلیک اوردو ایله نئپریادوانین دون چایینا قوووشدوغو یئره چاتدی. روسلار کنیاز یاقایلونون باشچیلیغی ایله اودویئوه یاخینلاشان لیتوالیلارین هوجومونو اؤنلهمک اوچون دون چایینی کئچمک قرارینا گلدیلر. روسلارین سئچدییی کولیکووو چؤلو نسبتاً ائنسیز اولدوغونا گؤره تاتار سوواری دستهلری اوچون الوئریشسیز ایدی. مامایین اوردوسو یاخینلاشارکن روسلار کئشیکچی آلایینین مودافعهسی آلتیندا کولیکووو چؤلونده دؤیوشه حاضر قایدادا دوزولدولر".
بیر چوخ حاللاردا قادین آردینجا دوشنلری، چئشیدلی اوصوللارلا اونو اله آلماق ایستهینلری دئییل، قارشیسیندا اؤزونو تمکینلی، سویوققانلی آپارانلاری، دویغولارینی سئزدیرمهینلری سئویر.
قادینلار دانیشماغی دئییل، سوسماغی ترجیح ائدر. سؤزلرله دئییل، گؤزلرله دانیشارلار. خاطیرلاییردی کی، دؤرد-بئش ایل اؤنجه بغداد شهرینده قالدیغی هتئلین اؤنونده باشدان-آیاغا قارا چادرایا بورونموش، اوزو روبندله اؤرتولو دیلهنچی بیر قادینلا قارشیلاشمیشدی. قارا تول روبندین آرخاسیندا قادینین گؤزلری احتیراصدان آلیشیب یانیردی. بوتون ووجودونون دئیه بیلهجکلری گؤزلرینده جمعلنمیشدی. او، اووسونلانمیش کیمی دایانیب دورور، نه ایللاه ائلهییردیسه باخیشلارینی قادینین گؤزلریندن یاییندیرا بیلمیردی.
"دمیتری دونسکوی اراضینین اؤزللییینی نظره آلاراق ایلک دفعه رقیبین دؤیوش تاکتیکاسینی سئچمیشدی، بو قورد ساواش اوصولو ایدی. هون تورکلرینه مخصوص بو ساواش اوصولو ایله آیپارا شکلینده دوزولن اوردونون مرکزینده بؤیوک آلای، ساغ و سول جیناح آلایلاری تاتار آتلیلاری اوچون چتین کئچیلن یئرلرده دایاندیلار. اساس قوّهلرین قارشیسیندا یئر آلان اؤن آلای رقیب سوواریلرین ایلک ضربهسینی قارشیلامالی و گئری چکیلمکله دؤیوشون نیظامینی پوزمالییدی. بؤیوک آلایین آرخاسیندا اؤزل سوواری احتیاط دستهسی یئرلشیردی. بوندان باشقا، سرکرده دمیتری بوبروکون و سئرپوخوو کنیازی ولادیمیرین کوماندانلیغی آلتیندا سئچمه سوواریلردن اولوشان پوسقو آلایی یارادیلمیشدی. احتیاط رولونو اوینایان بو آلای مئشهده اساس قوّهلرین سول جیناحی آرخاسیندا گیزلنمیشدی".
بلدچی گئجیکدییی اوچون عوذر دیلهیهرک، گوموشو آلتلیقلی ایستکانلاردا گتیردییی چایلاری احتیاطلا ماسانین اوستونه قویوب چیخدی. چای ایچیلرکن آرایا چؤکن سسسیزلیکده قادینین گؤزلرینین آلتی ایله اونو ایزلهدییینی دویور. دقتی کیتابدان یایینسا دا، بو ایزلهییشین گتیردییی گیزلی حظّین داوام ائتمهسینی ایستهدیییندن اؤزونو مشغول کیمی گؤسترمهیه چالیشیردی.
... قادینلارین نه ایستدیکلری، نئجه سئچیم ائتدیکلری ایندییه جن سیرّ اولاراق قالیر. چونکی قادین اؤز حیسّلرینی آچمیر، آچا بیلمیر. یاشادیغی جمعيّتین احکاملاری، عصرلرین داشلاشدیردیغی اخلاق نورمالاری، یاخود داها نهلرسه ال-قولونو باغلاییر. ائله بونا گؤره ده قادین اونا قلبینی آچان ایلک کیشینی طالعیین قاچینیلماز تؤحفهسی کیمی ديرلهندیریر. بو موناسیبتلرین یارانماسی بعضا قارشیلیقلی سئوگییه دایانسا دا، آنجاق اکثر حاللاردا قادین کیشینین دویغولارینا یئنیلیر.
"دؤیوش اؤنجهسی مامای خان اوردونون سایجا یئترلی اولمادیغینی آنلایینجا بو بوشلوغو دولدورماق اوچون چئشیدلی یوللار آراماغا باشلادی. یاخینلاری اونا موزدلو دستهلر یاراتماغی تکلیف ائتدیلر. قیسا زامان کسییینده گئنویالی، چرکز، اوسئتین، آبخاز، آدیگئی و باشقا خالقلاردان ییغیلان موزدلولارین حسابینا اوردوداکی عسگرلرین سایی خئیلی آرتیریلدی. مامای خان ایلک دفعه اولاراق دؤیوشه موزدلولارین دستهیی ایله گیرهجکدی".
قادین اوچون سئویلمهدییینی، بَینیلمهدییینی دویماق دهشتلی درجهده آغیردیر و دایم دقت مرکزینده اولماغا جان آتمانین گتیردییی آلیشقانلیقدان بیگانهلییی هئچ جور سینیره بیلمیر. اؤزو امتناع ائتمهیی، بیگانه اولماسا بئله اؤزونو بیگانه کیمی گؤسترمهیی سئویر، عکس جینسین بونو یاپماسییلا باریشماق ایستهمیر. قادینلار گوجلو کیشیلره یئنیلمکدن غرور دویور، ضعیفلری، گوجسوزلری ایسه حیاتینا بوراخمیر. بیر ده آدینی خاطیرلامادیغی هانسیسا یازیچینین اثرینده اوخوموشدو کی، قادین کیمی اونوتسا دا، اونو قادینلاشدیران کیشینی اونودا بیلمیر.
"کنیاز دمیتری دونسکویون کوماندانلیغی آلتیندا بیرلشن روسلار ۸ سئنتیابر ۱۳۸۰-جی ایلده تخمیناً یوز مینلیک اوردو ایله نئپریادوانین دون چایینا قوووشدوغو یئره چاتدی. روسلار کنیاز یاقایلونون باشچیلیغی ایله اودویئوه یاخینلاشان لیتوالیلارین هوجومونو اؤنلهمک اوچون دون چایینی کئچمک قرارینا گلدیلر. روسلارین سئچدییی کولیکووو چؤلو نسبتاً ائنسیز اولدوغونا گؤره تاتار سوواری دستهلری اوچون الوئریشسیز ایدی. مامایین اوردوسو یاخینلاشارکن روسلار کئشیکچی آلایینین مودافعهسی آلتیندا کولیکووو چؤلونده دؤیوشه حاضر قایدادا دوزولدولر".
بیر چوخ حاللاردا قادین آردینجا دوشنلری، چئشیدلی اوصوللارلا اونو اله آلماق ایستهینلری دئییل، قارشیسیندا اؤزونو تمکینلی، سویوققانلی آپارانلاری، دویغولارینی سئزدیرمهینلری سئویر.
قادینلار دانیشماغی دئییل، سوسماغی ترجیح ائدر. سؤزلرله دئییل، گؤزلرله دانیشارلار. خاطیرلاییردی کی، دؤرد-بئش ایل اؤنجه بغداد شهرینده قالدیغی هتئلین اؤنونده باشدان-آیاغا قارا چادرایا بورونموش، اوزو روبندله اؤرتولو دیلهنچی بیر قادینلا قارشیلاشمیشدی. قارا تول روبندین آرخاسیندا قادینین گؤزلری احتیراصدان آلیشیب یانیردی. بوتون ووجودونون دئیه بیلهجکلری گؤزلرینده جمعلنمیشدی. او، اووسونلانمیش کیمی دایانیب دورور، نه ایللاه ائلهییردیسه باخیشلارینی قادینین گؤزلریندن یاییندیرا بیلمیردی.
"دمیتری دونسکوی اراضینین اؤزللییینی نظره آلاراق ایلک دفعه رقیبین دؤیوش تاکتیکاسینی سئچمیشدی، بو قورد ساواش اوصولو ایدی. هون تورکلرینه مخصوص بو ساواش اوصولو ایله آیپارا شکلینده دوزولن اوردونون مرکزینده بؤیوک آلای، ساغ و سول جیناح آلایلاری تاتار آتلیلاری اوچون چتین کئچیلن یئرلرده دایاندیلار. اساس قوّهلرین قارشیسیندا یئر آلان اؤن آلای رقیب سوواریلرین ایلک ضربهسینی قارشیلامالی و گئری چکیلمکله دؤیوشون نیظامینی پوزمالییدی. بؤیوک آلایین آرخاسیندا اؤزل سوواری احتیاط دستهسی یئرلشیردی. بوندان باشقا، سرکرده دمیتری بوبروکون و سئرپوخوو کنیازی ولادیمیرین کوماندانلیغی آلتیندا سئچمه سوواریلردن اولوشان پوسقو آلایی یارادیلمیشدی. احتیاط رولونو اوینایان بو آلای مئشهده اساس قوّهلرین سول جیناحی آرخاسیندا گیزلنمیشدی".
بایاقدان فیکیر وئریرم، گؤزونوزو کیتابدان آییرا بیلمیرسینیز. چوخ ماراقلیدیر، دئیه سن قادین باخیشلارینی کولیکووو چؤلوندن ییغاراق دیللهنیر
ماراقلی دئیهنده کی... اورتا مکتب ایللرینده بیزه بو تاریخی باشقا جور اؤیرتمیشدیلر. ایندی اوخودوقلاریمسا تامام فرقلی حقیقتلری آنلادیر.
-اوخودوقلارینیزلا تاریخین دوزهنینین ديیشهجهیینیمی دوشونورسونوز؟
-یوخ، نه اوچون سوروشدونوز؟
-هئچ، سادهجه ماراق خاطیرینه...
-من گلهجهیه تاریخین گؤزو ایله باخیلماسینی دوغرو حساب ائدیرم.
"مامای خانین اوردوسو یونگول سلاحلانمیش سوواریلردن اولوشان اؤن آلایدان، مرکزده یئرلشن موزدلو گئنویالی پیادالاردان، آیریجا احتیاط سوواریلرین ایکی خطّ بویو دوزلهنن ساغ و سول جیناحلاردان عبارت ایدی. او، اوّلکی دؤیوشلرده اولدوغو کیمی، جدّی دیرهنیشله قارشیلاشمادان سوواریلرین غفیل حملهسی ایله روس اوردوسونو موحاصیرهیه آلیب دارماداغین ائتمهیی دوشونوردو.
مؤلیفی بیلینمهین اوریژینالی غئیب اولموش خویوز ایله مخصوص "مامای قیرغینینین افسانهلری" اثرینده قئید ائدیلیر کی، ساواش ساعت اون ایکیده روس راحیب دؤیوشچوسو آلکساندر پئرئسوئتین تاتار سرکردهسی تئیمور میرزه چئلوبی ایله تکبهتک قارشیلاشماسی ایله باشلادی. هر ایکی دؤیوشچو آلدیغی یارالاردان هلاک اولدو. لاکین بو فاکتین حقیقته اویغونلوغو بیر چوخ علمی قایناقلار طرفیندن توتارلی دلیللرله شوبهه آلتینا آلینیر. آراشدیریجیلارین قناعتینجه، تکبهتک ووروش صحنهسی کولیکووو دؤیوشونه جنگاورلیک روحو قاتماق اوچون اویدورولموشدور".
قارشیسینداکینی اله آلماق اوچون بوتون گوجونو، قوّهسینی صرف ائتمکده اولان قادین گؤزلریله اونو یئییردی. آچیق-آشکار بیلدیرمک ایستهییردی کی، اونون کیمی یاراشیقلی قادینلا بیر کوپئده یولچولوغون فورصتلرینی بوراخیب دا گؤزلرینی کیتابدان چکمهمک نه دئمکدی؟ قادینین آلیشیب-یانان احتیراصلی باخیشلاری قارشیسیندا اریییب گئتدییینی حیسّ ائتسه ده، نه قدر دوروش گتیره بیلهجهیینی سیناییرمیش کیمی عنادینا قیسیلمیشدی
-هارالیسینیز؟ قادین اؤتکم سسله سوروشدو.
بو بَینمهدییی سورو اولسا دا، یایینماق اوچون توتارلی دلیل تاپا بیلمهدیییندن، یا بلکه آجیق وئرمک اوچون الیله پنجرهدن گؤرونن چؤللری گؤسترهرک:
-بورالییام، - دئدی. -کولیکووو منیم اجدادیمین وطنیدیر. بئلهدئیین...
آرایا گرگین بیر سوکوت چؤکدو، هاندان-هانا قادین دیللهندی:
-نه عجب منیم هارالی اولدوغومو سورمادینیز؟ یوخسا سیز ده بیر چوخلاری کیمی قادینین وطنینین ارینین یاتاغی اولدوغونو دوشونورسونوز؟
-یوخ من ائله دوشونمورم- قادینین آتماجالی سوالینی جاوابسیز بوراخماق ایستمهدیییندن آغیز اوجو سؤیلهدی
آنجاق نه دئدییینین فرقینده دئییلدی. خیالی کئچمیشله ایندینین آراسیندا یول اؤلچور، بو نهنگلیکده زامانین بئله چئویکلیکله آشیلیب کئچیلمهسی اونو حئیرتلندیریردی.
تاریخ یالنیز اولموش حادثهلری آراشدیریر، اولا بیلهجکلر بارده احتیماللار، فرضيّهلر یوروتمور.
-علمین اؤلو، دورغون اولماسی، ایندییه قدر تاریخدن عبرت گؤتورولمهمهسی ده بوردان مایالانیر.
صؤحبتین سیاسی مجرایا یؤنلمهسی اونو آچماسا دا، فیکیرلرینی یاریمچیق قویماق ایستهمهدی:
-ایکینجی دونیا ساواشیندا روس-سووئت بویوندوروغو آلتیندا ازیلن خالقلارین ال-اله وئرهرک ایمپئرییانی قورویوب ساخلاماق اوغروندا جانلاریندان کئچمهسینی هئچ جور آنلاماق اولمور. حالبوکی بو خالقلارین ان آشاغی سويّهده بیرلییی اولسایدی...
-سیز بئلهمی دوشونورسونوز؟
قادین جاواب گؤزلمهدن باخیشلارینی پنجرهیه دیکدی
"سونرا تاتار سوواریلری روسلارین کئشیکچی و اؤن آلایلارینی دارماداغین ائدهرک اوچ ساعت عرضینده اونلارین مرکزده یئرلشن قوّهلرینی و ساغ جیناحینی یارماغا جهد ائتدیلر. مامای خان اساس ضربهنی خئیلی ایتکی وئرن روسلارین سول جیناحینا یؤنلهدهرک اونلاری سیخیشدیرماغا باشلایاندان سونرا، خصوصی احتیاط قوّهلری حرکته گلدی. لاکین تاتارلار روسلارین سول جیناحینی یاراراق اونلارین آرخاسینا کئچه بیلدیلر و آرتیق قلبه چالدیقلارینی دوشونهرک آرخایینلاشدیلار. ائله بو مقامدا روسلارین پوسقودا دایانمیش آلایینین غفیل هوجومو بوتون دؤیوشون طالعیینی ديیشدی. بو هوجومو گؤزلهمهین تاتارلار سارسیلدی و گئری چکیلهرک قاچماغا اوز قویدولار اللی وئرست مسافهده روسلار مامای خانی تعقیب ائدهرک اونون قوشونلارینی دارماداغین ائتدیلر".
تاریخین گئرچکلرینی بیلسه ده، بو سطرلری اوخویونجا غفیلدن ایچریسینه قاتی قارانلیق چؤکدو و یادداشیندا هر شئی اریییب قاریشدی. هاندان-هانا یئنیلمیش اوردونو یئنیدن توپارلار کیمی ذهنینی توپارلادی.
ماراقلی دئیهنده کی... اورتا مکتب ایللرینده بیزه بو تاریخی باشقا جور اؤیرتمیشدیلر. ایندی اوخودوقلاریمسا تامام فرقلی حقیقتلری آنلادیر.
-اوخودوقلارینیزلا تاریخین دوزهنینین ديیشهجهیینیمی دوشونورسونوز؟
-یوخ، نه اوچون سوروشدونوز؟
-هئچ، سادهجه ماراق خاطیرینه...
-من گلهجهیه تاریخین گؤزو ایله باخیلماسینی دوغرو حساب ائدیرم.
"مامای خانین اوردوسو یونگول سلاحلانمیش سوواریلردن اولوشان اؤن آلایدان، مرکزده یئرلشن موزدلو گئنویالی پیادالاردان، آیریجا احتیاط سوواریلرین ایکی خطّ بویو دوزلهنن ساغ و سول جیناحلاردان عبارت ایدی. او، اوّلکی دؤیوشلرده اولدوغو کیمی، جدّی دیرهنیشله قارشیلاشمادان سوواریلرین غفیل حملهسی ایله روس اوردوسونو موحاصیرهیه آلیب دارماداغین ائتمهیی دوشونوردو.
مؤلیفی بیلینمهین اوریژینالی غئیب اولموش خویوز ایله مخصوص "مامای قیرغینینین افسانهلری" اثرینده قئید ائدیلیر کی، ساواش ساعت اون ایکیده روس راحیب دؤیوشچوسو آلکساندر پئرئسوئتین تاتار سرکردهسی تئیمور میرزه چئلوبی ایله تکبهتک قارشیلاشماسی ایله باشلادی. هر ایکی دؤیوشچو آلدیغی یارالاردان هلاک اولدو. لاکین بو فاکتین حقیقته اویغونلوغو بیر چوخ علمی قایناقلار طرفیندن توتارلی دلیللرله شوبهه آلتینا آلینیر. آراشدیریجیلارین قناعتینجه، تکبهتک ووروش صحنهسی کولیکووو دؤیوشونه جنگاورلیک روحو قاتماق اوچون اویدورولموشدور".
قارشیسینداکینی اله آلماق اوچون بوتون گوجونو، قوّهسینی صرف ائتمکده اولان قادین گؤزلریله اونو یئییردی. آچیق-آشکار بیلدیرمک ایستهییردی کی، اونون کیمی یاراشیقلی قادینلا بیر کوپئده یولچولوغون فورصتلرینی بوراخیب دا گؤزلرینی کیتابدان چکمهمک نه دئمکدی؟ قادینین آلیشیب-یانان احتیراصلی باخیشلاری قارشیسیندا اریییب گئتدییینی حیسّ ائتسه ده، نه قدر دوروش گتیره بیلهجهیینی سیناییرمیش کیمی عنادینا قیسیلمیشدی
-هارالیسینیز؟ قادین اؤتکم سسله سوروشدو.
بو بَینمهدییی سورو اولسا دا، یایینماق اوچون توتارلی دلیل تاپا بیلمهدیییندن، یا بلکه آجیق وئرمک اوچون الیله پنجرهدن گؤرونن چؤللری گؤسترهرک:
-بورالییام، - دئدی. -کولیکووو منیم اجدادیمین وطنیدیر. بئلهدئیین...
آرایا گرگین بیر سوکوت چؤکدو، هاندان-هانا قادین دیللهندی:
-نه عجب منیم هارالی اولدوغومو سورمادینیز؟ یوخسا سیز ده بیر چوخلاری کیمی قادینین وطنینین ارینین یاتاغی اولدوغونو دوشونورسونوز؟
-یوخ من ائله دوشونمورم- قادینین آتماجالی سوالینی جاوابسیز بوراخماق ایستمهدیییندن آغیز اوجو سؤیلهدی
آنجاق نه دئدییینین فرقینده دئییلدی. خیالی کئچمیشله ایندینین آراسیندا یول اؤلچور، بو نهنگلیکده زامانین بئله چئویکلیکله آشیلیب کئچیلمهسی اونو حئیرتلندیریردی.
تاریخ یالنیز اولموش حادثهلری آراشدیریر، اولا بیلهجکلر بارده احتیماللار، فرضيّهلر یوروتمور.
-علمین اؤلو، دورغون اولماسی، ایندییه قدر تاریخدن عبرت گؤتورولمهمهسی ده بوردان مایالانیر.
صؤحبتین سیاسی مجرایا یؤنلمهسی اونو آچماسا دا، فیکیرلرینی یاریمچیق قویماق ایستهمهدی:
-ایکینجی دونیا ساواشیندا روس-سووئت بویوندوروغو آلتیندا ازیلن خالقلارین ال-اله وئرهرک ایمپئرییانی قورویوب ساخلاماق اوغروندا جانلاریندان کئچمهسینی هئچ جور آنلاماق اولمور. حالبوکی بو خالقلارین ان آشاغی سويّهده بیرلییی اولسایدی...
-سیز بئلهمی دوشونورسونوز؟
قادین جاواب گؤزلمهدن باخیشلارینی پنجرهیه دیکدی
"سونرا تاتار سوواریلری روسلارین کئشیکچی و اؤن آلایلارینی دارماداغین ائدهرک اوچ ساعت عرضینده اونلارین مرکزده یئرلشن قوّهلرینی و ساغ جیناحینی یارماغا جهد ائتدیلر. مامای خان اساس ضربهنی خئیلی ایتکی وئرن روسلارین سول جیناحینا یؤنلهدهرک اونلاری سیخیشدیرماغا باشلایاندان سونرا، خصوصی احتیاط قوّهلری حرکته گلدی. لاکین تاتارلار روسلارین سول جیناحینی یاراراق اونلارین آرخاسینا کئچه بیلدیلر و آرتیق قلبه چالدیقلارینی دوشونهرک آرخایینلاشدیلار. ائله بو مقامدا روسلارین پوسقودا دایانمیش آلایینین غفیل هوجومو بوتون دؤیوشون طالعیینی ديیشدی. بو هوجومو گؤزلهمهین تاتارلار سارسیلدی و گئری چکیلهرک قاچماغا اوز قویدولار اللی وئرست مسافهده روسلار مامای خانی تعقیب ائدهرک اونون قوشونلارینی دارماداغین ائتدیلر".
تاریخین گئرچکلرینی بیلسه ده، بو سطرلری اوخویونجا غفیلدن ایچریسینه قاتی قارانلیق چؤکدو و یادداشیندا هر شئی اریییب قاریشدی. هاندان-هانا یئنیلمیش اوردونو یئنیدن توپارلار کیمی ذهنینی توپارلادی.
-اؤزونوزو بوش-بوش فیکیرلرله یورمایین. نه اولور اولسون، زامانین چارخینی گئری فیرلاتماق مومکون دئییل. -قادین هوسسیز علاوه ائتدی.
سیاسی موضوعلاردا چکیشمهلردن باجاردیقجا یایینماغا چالیشیر، بونون قادین-کیشی مناسیبتلرینه کؤلگه سالدیغینی آنلاییردی. حتی گؤزللییینه حئیران اولونان بیر قادینین سیاسی مؤوقعه سرگیلمهسینین اونا قارشی باش قالدیران کیشیلیک دویغوسونو زدلهدییینی بیلیردی. بس نهدن او زامان بایاقدان بری صحبتین آخارینی ديیشه بیلمیردی؟
دؤیوشده مامای خان آغیر یئنیلگییه اوغرادی. دئمک اولار کی، بوتون اوردوسونو ایتیردی. مامای خانین مغلوب کیمی قاچیب کریما سیغینماسیندان یارارلانان توختامیش قیزیل اوردونون حاکمی اولدو. بیر قدر سونرا موسکوا شهرینی اله کئچیرمکله تاتارلارین قیصاصینی آلدی و یئنیدن روسلار آغیر شرطلر آلتیندا خراج وئرمهیه مجبور ائدیلدی. آنجاق کولیکووو دؤیوشوندهکی غلبه روس کنیازلارینا بیرلییین ضروریلییینی آنلاتمیش اولدو. تاتارلارین واسسالینا چئوریلمک روس کنیازلاری آراسیندا اوزون ایللردن بری داوام ائدن چکیشمهلرین تدریجاً سنگیمهسینه گتیریب، چیخاردی. بونون سونوجو اولاراق روسلار آیری-آیری کنیازلیقلار کیمی گیردیکلری قیزیل اوردو حاکیميّتیندن یوز ایل سونرا واحید دؤولت کیمی چیخدیلار".
قادین یاتاغینی حاضرلاماغا باشلایینجا کیتابی گؤتوروب کوپئدن چیخدی. گئجه یارینی کئچدیییندن دهلیزده کیمسه گؤزه ديمیردی. هاوا عمللی-باشلی سویوموشدو. یاریآچیق پنجرهنین اؤنونده دایانیب گئجهنین درینلییینی الکتریک دیرکلرینین آخیب کئچن کؤلگهلرینی، اوزاقلاردا سایریشان سولغون ایشیقلاری سوزدو. کیتابی آچیب مؤلف قئیدی کیمی وئریلمیش سون سطرلری اوخودو.
"قلینسکیلر عائلهسینده گزن افسانیه گؤره، مامای خانین نسلی بؤیوک لیتوا کنیازلیغینا سیغینمیشدیر. لیتوادا قالدیردیغی عصیاندا اوغورسوزلوقلا اوزلشینجه موسکوانین حمایهسینه کئچن میخایل قلینسکی مامای خانین اوغلو منصور کییاتین نسلیندهندیر. اونون قارداشی قیزی یئلئنا قلینسکایا غدّارلیغی ایله بوتون دونیادا آد چیخاران روس چارییو ایوان قروزنینین آناسی اولموشدور. تاریخده بونا بنزر تضادلی مقاملارا آز-آز حاللاردا راست گلینیر".
بیر آزدان کوپئیه دؤنونجه گؤزلرینه اینانمادی: قادین چیلپاق سویونوب اونون یاتاغیندا اوزانمیشدی. آیاقلاری کیلیدلهندیییندن یئریندهجه قورویوب قالدی و بیر سوره نه ائدجهیینی بیلمهدی. هاندان-هانا اؤزونه دؤنونجه ایچینین درینلییینده تورک سویونون سونراکی مغلوبیّتلرینه یول آچان کولیکووو دؤیوشو ایله قادینین احتیراص یاغان ووجودو آراسیندا گیزلی بیر باغلیلیق دویوبموش کیمی دیکسیندی و هر شئی یادداشینین آخاریندا چیلپاقلاشاراق اصلینه دؤندو. سانکی قادین اونو اؤزونه باغلایان هر شئیینی غرورونو، گؤزللییینی، یاراشیغینی اینینین گئییمی ایله بیرلیکده سویونوب آتمیشدی. کیشیلیک دویغوسونون سؤندویونو، بدنینین سوستالدیغینی حیسّ ائتدی و قارانلیقدا احتیراصلا اونا ساری آچیلان قوللاردان سییریلیب دهلیزه چیخدی.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
سیاسی موضوعلاردا چکیشمهلردن باجاردیقجا یایینماغا چالیشیر، بونون قادین-کیشی مناسیبتلرینه کؤلگه سالدیغینی آنلاییردی. حتی گؤزللییینه حئیران اولونان بیر قادینین سیاسی مؤوقعه سرگیلمهسینین اونا قارشی باش قالدیران کیشیلیک دویغوسونو زدلهدییینی بیلیردی. بس نهدن او زامان بایاقدان بری صحبتین آخارینی ديیشه بیلمیردی؟
دؤیوشده مامای خان آغیر یئنیلگییه اوغرادی. دئمک اولار کی، بوتون اوردوسونو ایتیردی. مامای خانین مغلوب کیمی قاچیب کریما سیغینماسیندان یارارلانان توختامیش قیزیل اوردونون حاکمی اولدو. بیر قدر سونرا موسکوا شهرینی اله کئچیرمکله تاتارلارین قیصاصینی آلدی و یئنیدن روسلار آغیر شرطلر آلتیندا خراج وئرمهیه مجبور ائدیلدی. آنجاق کولیکووو دؤیوشوندهکی غلبه روس کنیازلارینا بیرلییین ضروریلییینی آنلاتمیش اولدو. تاتارلارین واسسالینا چئوریلمک روس کنیازلاری آراسیندا اوزون ایللردن بری داوام ائدن چکیشمهلرین تدریجاً سنگیمهسینه گتیریب، چیخاردی. بونون سونوجو اولاراق روسلار آیری-آیری کنیازلیقلار کیمی گیردیکلری قیزیل اوردو حاکیميّتیندن یوز ایل سونرا واحید دؤولت کیمی چیخدیلار".
قادین یاتاغینی حاضرلاماغا باشلایینجا کیتابی گؤتوروب کوپئدن چیخدی. گئجه یارینی کئچدیییندن دهلیزده کیمسه گؤزه ديمیردی. هاوا عمللی-باشلی سویوموشدو. یاریآچیق پنجرهنین اؤنونده دایانیب گئجهنین درینلییینی الکتریک دیرکلرینین آخیب کئچن کؤلگهلرینی، اوزاقلاردا سایریشان سولغون ایشیقلاری سوزدو. کیتابی آچیب مؤلف قئیدی کیمی وئریلمیش سون سطرلری اوخودو.
"قلینسکیلر عائلهسینده گزن افسانیه گؤره، مامای خانین نسلی بؤیوک لیتوا کنیازلیغینا سیغینمیشدیر. لیتوادا قالدیردیغی عصیاندا اوغورسوزلوقلا اوزلشینجه موسکوانین حمایهسینه کئچن میخایل قلینسکی مامای خانین اوغلو منصور کییاتین نسلیندهندیر. اونون قارداشی قیزی یئلئنا قلینسکایا غدّارلیغی ایله بوتون دونیادا آد چیخاران روس چارییو ایوان قروزنینین آناسی اولموشدور. تاریخده بونا بنزر تضادلی مقاملارا آز-آز حاللاردا راست گلینیر".
بیر آزدان کوپئیه دؤنونجه گؤزلرینه اینانمادی: قادین چیلپاق سویونوب اونون یاتاغیندا اوزانمیشدی. آیاقلاری کیلیدلهندیییندن یئریندهجه قورویوب قالدی و بیر سوره نه ائدجهیینی بیلمهدی. هاندان-هانا اؤزونه دؤنونجه ایچینین درینلییینده تورک سویونون سونراکی مغلوبیّتلرینه یول آچان کولیکووو دؤیوشو ایله قادینین احتیراص یاغان ووجودو آراسیندا گیزلی بیر باغلیلیق دویوبموش کیمی دیکسیندی و هر شئی یادداشینین آخاریندا چیلپاقلاشاراق اصلینه دؤندو. سانکی قادین اونو اؤزونه باغلایان هر شئیینی غرورونو، گؤزللییینی، یاراشیغینی اینینین گئییمی ایله بیرلیکده سویونوب آتمیشدی. کیشیلیک دویغوسونون سؤندویونو، بدنینین سوستالدیغینی حیسّ ائتدی و قارانلیقدا احتیراصلا اونا ساری آچیلان قوللاردان سییریلیب دهلیزه چیخدی.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اوشاق ادبیاتی
اوشاق ادبیاتی هرهفته پنجشنبه گونو ادبیات سئونلر کانالیندا .
اوشاق ادبیاتینا دایر یازیلارینیزی بیزه گوندرین .
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی هرهفته پنجشنبه گونو ادبیات سئونلر کانالیندا .
اوشاق ادبیاتینا دایر یازیلارینیزی بیزه گوندرین .
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی
قوشوم
«محمد_عابدینپور»
نقاشی:«نگاه نیرومند» 5 یاشیندا، اصفهان
بیر قوش چکدیم
بیر کاغاذا
قیرمیز دیمدیک
اوزون قاناد
مونجوق گؤزلر
بیرجوت آیاق
هاچا قویروق
چکدیم اونا
بیر ائو چکدیم
من قوشوما
مبل چکدیم
کمد چکیدیم
تیلویزیون
بیلگی سایار
میز اوستوسو
دیز اوستوسو
جیب تئلفونو
ماشین چکدیم
خانیم چکدیم
بیر تک اوغلان
بیر دنه قیز
هر شئی چکدیم
هرزاد چکدیم
آنجاق قوشوم
اوچدو بیرگون
نقاشیمدان
گئتدی بیرگون.
قایناق: بئش داش
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
قوشوم
«محمد_عابدینپور»
نقاشی:«نگاه نیرومند» 5 یاشیندا، اصفهان
بیر قوش چکدیم
بیر کاغاذا
قیرمیز دیمدیک
اوزون قاناد
مونجوق گؤزلر
بیرجوت آیاق
هاچا قویروق
چکدیم اونا
بیر ائو چکدیم
من قوشوما
مبل چکدیم
کمد چکیدیم
تیلویزیون
بیلگی سایار
میز اوستوسو
دیز اوستوسو
جیب تئلفونو
ماشین چکدیم
خانیم چکدیم
بیر تک اوغلان
بیر دنه قیز
هر شئی چکدیم
هرزاد چکدیم
آنجاق قوشوم
اوچدو بیرگون
نقاشیمدان
گئتدی بیرگون.
قایناق: بئش داش
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی
آذربایجان افسانه لری
سؤیله ین:« صمد بهرنگی- بهروز دهقانی»
چئویرن:« منیژه جمنژاد»
چوخ بیلمیش اوغلان ایله پادشاهین تنبل قیزی
🧑🏻🦱👩🏻🦱 بیری واریدی، بیری یوخودو. بیر ننه بالا واریدی. بیر گون ننه اوغلونا دئدی: اوغول، نئجه دی اینک لریمیزین بیرینی کسیب، چؤره ک ده پیشیریب، بوتون کند اهلینی قوناق چاغیراق. باهارا دا آللاه کریم دی، آیری اینک یوللار. قیشی دا اونا بونا قوناق اولاریق. اوغلان دئدی: منیم سؤزوم یوخدو، آما باهار دا آللاه اینک یوللاماسا، اؤزووو جوته باغلایاجاغام. آناسی دئدی: اولسون... اینه یی کسیب، کندین هامیسینی قوناق چاغیردیلار. کند اهلی خیرخیراسینا جان یئیب، دویدو. گئدنده دئدیلر: الله عوض وئرسین. او٘چ دورد گون کئچدی. گؤردولر کیمسه بولاری قوناق چاغیرمادی. باهار دا گلدی، آللاه اینک یوللامادی. اوغلان آناسی نی آپاریب باغلادی جوته. او٘چ دؤرد یول گئدیب قاییتدی، گؤردو ایکی کیشی اولارا ساری گلیرلر. اونا یاخینلاشینجا، بیری دئدی:
بویازینین آردینی ادبیات سئونلر کانالیندا
اوخویون.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
آذربایجان افسانه لری
سؤیله ین:« صمد بهرنگی- بهروز دهقانی»
چئویرن:« منیژه جمنژاد»
چوخ بیلمیش اوغلان ایله پادشاهین تنبل قیزی
🧑🏻🦱👩🏻🦱 بیری واریدی، بیری یوخودو. بیر ننه بالا واریدی. بیر گون ننه اوغلونا دئدی: اوغول، نئجه دی اینک لریمیزین بیرینی کسیب، چؤره ک ده پیشیریب، بوتون کند اهلینی قوناق چاغیراق. باهارا دا آللاه کریم دی، آیری اینک یوللار. قیشی دا اونا بونا قوناق اولاریق. اوغلان دئدی: منیم سؤزوم یوخدو، آما باهار دا آللاه اینک یوللاماسا، اؤزووو جوته باغلایاجاغام. آناسی دئدی: اولسون... اینه یی کسیب، کندین هامیسینی قوناق چاغیردیلار. کند اهلی خیرخیراسینا جان یئیب، دویدو. گئدنده دئدیلر: الله عوض وئرسین. او٘چ دورد گون کئچدی. گؤردولر کیمسه بولاری قوناق چاغیرمادی. باهار دا گلدی، آللاه اینک یوللامادی. اوغلان آناسی نی آپاریب باغلادی جوته. او٘چ دؤرد یول گئدیب قاییتدی، گؤردو ایکی کیشی اولارا ساری گلیرلر. اونا یاخینلاشینجا، بیری دئدی:
بویازینین آردینی ادبیات سئونلر کانالیندا
اوخویون.
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
اوشاق ادبیاتی
آذربایجان افسانه لری
سؤیله ین:« صمد بهرنگی- بهروز دهقانی»
چئویرن:« منیژه جمنژاد»
چوخ بیلمیش اوغلان ایله پادشاهین تنبل قیزی
🧑🏻🦱👩🏻🦱 بیری واریدی، بیری یوخودو. بیر ننه بالا واریدی. بیر گون ننه اوغلونا دئدی: اوغول، نئجه دی اینک لریمیزین بیرینی کسیب، چؤره ک ده پیشیریب، بوتون کند اهلینی قوناق چاغیراق. باهارا دا آللاه کریم دی، آیری اینک یوللار. قیشی دا اونا بونا قوناق اولاریق. اوغلان دئدی: منیم سؤزوم یوخدو، آما باهار دا آللاه اینک یوللاماسا، اؤزووو جوته باغلایاجاغام. آناسی دئدی: اولسون... اینه یی کسیب، کندین هامیسینی قوناق چاغیردیلار. کند اهلی خیرخیراسینا جان یئیب، دویدو. گئدنده دئدیلر: الله عوض وئرسین. او٘چ دورد گون کئچدی. گؤردولر کیمسه بولاری قوناق چاغیرمادی. باهار دا گلدی، آللاه اینک یوللامادی. اوغلان آناسی نی آپاریب باغلادی جوته. او٘چ دؤرد یول گئدیب قاییتدی، گؤردو ایکی کیشی اولارا ساری گلیرلر. اونا یاخینلاشینجا، بیری دئدی: اوغلان نه ایش گؤرورسن؟ بو یازیق آروادی نیه جوته باغلامیسان؟ اوغلان دئدی: سن کیمسن سورغو سوال ائدیرسن؟ کیشی دئدی: من پادشاهام، بودا وزیردی. منیم سو٘رومده بیر هو٘رکک بیزوو وار، بو آروادی بوراخ، گئت اونو گتیر باغلا جوته. اوغلان سئویندی، گئتدی پادشاهین چوبانینین یانینا، فلان بیزووو وئر منه دئدی. پادشاه اؤزو امر ائلییب. چوبان دئدی: اوغلان گئت ایشیوه! بو سن بیلن بیزوو لاردان دئییل. ایپیوی قیرار. اوغلان دئدی: سنین ایشین اولماسین، بیزووو منه گؤستر. چوبان بیزووون نشانه لرین دئییب، یوللادی سورونون آراسینا. اوغلان گئدیب بیزووو تاپدی. توتماق ایسته ینده بیزوو اونا ساری یو٘گوردو. اوغلان ماجال وئرمه ییب، بوینوزلارین برکدن توتوب، گتیریب او بیری اینه یین یانینا باغلادی. صاباح گئنه پادشاه اوردان کئچیردی، گؤردو اوغلان بیزووو یوموشالدیب، اوندان ایش چکیر. دئدی: اوغلان، صاباح گل بیر یوک بوغدا وئریم گتیر اک. صاباح اوغلان جووالی آتدی چیینینه، پادشاهین یانینا گئتدی. نؤبتچی لر یول وئرمه دیلر. پادشاه های کو٘یو ائشیدیب دئدی: قویون گلسین. پادشاهین چوخ گوزل بیر قیزی واریدی. آما چوخ تنبل ایدی. اونو بیر تلیسه باسیب چاتدی اوغلانین چیینینه، یولا سالدی. اوغلان تلیسی ائوه گتیردی. باشین آچاندا پادشاهین قیزینی گؤردو. تئز ننه سینی چاغیردی: ننه گل گؤر! پادشاه بوغدا یئرینه قیزین وئریب. سونرا قیزی اوردا بوراخیب، ایشینه گئتدی. آخشام گلیب گؤردو قیز اصلا یئریندن ترپشمییب. سحر دو٘شدویو یئرده قالیب. او٘چ دورد گون بئله کئچدی. قیز آجیندان اؤلوردو. کیمسه اونا یئمک وئرمیردی. بیر گون آخشام گئنه اوغلان ایشدن گلدی، ننه سیندن سوروشدو: آنا یئمک کیمین حاققیدی؟ ننه سی دئدی: ایشلیه نین. اوغلان دئدی: ننه پادشاهین قیزی گئنه ایشله مییب؟ ننه سی دئدی: نیه، اؤز یان یؤوره سین سو٘پوروب. اوغلان دئدی: اونا بیر آز چوره ک وئر. قیز بس کی آجیدی، چؤرهیی قاپیب یئدی. صاباح دوروب ائوین هر یئرین سو٘پوردو. آخشام اوغلان چؤلدن قاییدیب ننه سیندن سوروشدو: ننه یئمک کیمین حاققیدی؟ ننه سی دئدی: ایشلیه نین. سونرا اوغلان سوروشدو: ننه، بوگون پادشاهین قیزی نئیله ییب؟ ننه سی دئدی: ائوی سیلیب سو٘پوروب. اوغلان دئدی: چاغیر گلسین سوفرا باشینا. قیز گلیب اوتوردو سوفرا باشیندا، دویونجا یئدی. اوندان سونرا داها تنبللیکدن ال چکدی. بیر گون گئنه اوغلان چؤله گئتمیشدی، قیزدا ائوده یو٘ن اییریردی، گؤردو قاپی دؤیولور. گئدیب قاپینی آچدی. پادشاه لا وزیریدی. قیز دئدی: آتا من بو اوغلانی یاخجی تانیرام. ایشله مه سنیز بیر تیکه یاوان چورهک ده سیزه وئرمز. پادشاه دئدی نه ایش گؤرک؟ قیز هره سینین قاباغینا بیر آز یو٘ن قویدو، اوغلان گلنهجه اییرسینلر. پادشاه لا وزیر یو٘ن اییریردیلر، اوغلان گلدی. دئدی: پادشاه قدمین مبارک اولسون! بیزیم ائوه خوش گلمیسن؟ پادشاه دئدی: اوغول گلمیشم قیزیم لا سنی ائولندیرم. راضی سان؟ نه باشیزی آغریدیم، اوغلان قیزلا ائولندی. یئددی گو٘ن یئددی گئجه توی توتوب، شنلیک ائتدیلر. پادشاه لا وزیر ده قویوب گئتدیلر ائو ائشیکلرینه. قیز ایله اوغلان دا ار آرواد اولوب، شیرین زیندگانلیق باشلادیلار.
سون 🦚
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
آذربایجان افسانه لری
سؤیله ین:« صمد بهرنگی- بهروز دهقانی»
چئویرن:« منیژه جمنژاد»
چوخ بیلمیش اوغلان ایله پادشاهین تنبل قیزی
🧑🏻🦱👩🏻🦱 بیری واریدی، بیری یوخودو. بیر ننه بالا واریدی. بیر گون ننه اوغلونا دئدی: اوغول، نئجه دی اینک لریمیزین بیرینی کسیب، چؤره ک ده پیشیریب، بوتون کند اهلینی قوناق چاغیراق. باهارا دا آللاه کریم دی، آیری اینک یوللار. قیشی دا اونا بونا قوناق اولاریق. اوغلان دئدی: منیم سؤزوم یوخدو، آما باهار دا آللاه اینک یوللاماسا، اؤزووو جوته باغلایاجاغام. آناسی دئدی: اولسون... اینه یی کسیب، کندین هامیسینی قوناق چاغیردیلار. کند اهلی خیرخیراسینا جان یئیب، دویدو. گئدنده دئدیلر: الله عوض وئرسین. او٘چ دورد گون کئچدی. گؤردولر کیمسه بولاری قوناق چاغیرمادی. باهار دا گلدی، آللاه اینک یوللامادی. اوغلان آناسی نی آپاریب باغلادی جوته. او٘چ دؤرد یول گئدیب قاییتدی، گؤردو ایکی کیشی اولارا ساری گلیرلر. اونا یاخینلاشینجا، بیری دئدی: اوغلان نه ایش گؤرورسن؟ بو یازیق آروادی نیه جوته باغلامیسان؟ اوغلان دئدی: سن کیمسن سورغو سوال ائدیرسن؟ کیشی دئدی: من پادشاهام، بودا وزیردی. منیم سو٘رومده بیر هو٘رکک بیزوو وار، بو آروادی بوراخ، گئت اونو گتیر باغلا جوته. اوغلان سئویندی، گئتدی پادشاهین چوبانینین یانینا، فلان بیزووو وئر منه دئدی. پادشاه اؤزو امر ائلییب. چوبان دئدی: اوغلان گئت ایشیوه! بو سن بیلن بیزوو لاردان دئییل. ایپیوی قیرار. اوغلان دئدی: سنین ایشین اولماسین، بیزووو منه گؤستر. چوبان بیزووون نشانه لرین دئییب، یوللادی سورونون آراسینا. اوغلان گئدیب بیزووو تاپدی. توتماق ایسته ینده بیزوو اونا ساری یو٘گوردو. اوغلان ماجال وئرمه ییب، بوینوزلارین برکدن توتوب، گتیریب او بیری اینه یین یانینا باغلادی. صاباح گئنه پادشاه اوردان کئچیردی، گؤردو اوغلان بیزووو یوموشالدیب، اوندان ایش چکیر. دئدی: اوغلان، صاباح گل بیر یوک بوغدا وئریم گتیر اک. صاباح اوغلان جووالی آتدی چیینینه، پادشاهین یانینا گئتدی. نؤبتچی لر یول وئرمه دیلر. پادشاه های کو٘یو ائشیدیب دئدی: قویون گلسین. پادشاهین چوخ گوزل بیر قیزی واریدی. آما چوخ تنبل ایدی. اونو بیر تلیسه باسیب چاتدی اوغلانین چیینینه، یولا سالدی. اوغلان تلیسی ائوه گتیردی. باشین آچاندا پادشاهین قیزینی گؤردو. تئز ننه سینی چاغیردی: ننه گل گؤر! پادشاه بوغدا یئرینه قیزین وئریب. سونرا قیزی اوردا بوراخیب، ایشینه گئتدی. آخشام گلیب گؤردو قیز اصلا یئریندن ترپشمییب. سحر دو٘شدویو یئرده قالیب. او٘چ دورد گون بئله کئچدی. قیز آجیندان اؤلوردو. کیمسه اونا یئمک وئرمیردی. بیر گون آخشام گئنه اوغلان ایشدن گلدی، ننه سیندن سوروشدو: آنا یئمک کیمین حاققیدی؟ ننه سی دئدی: ایشلیه نین. اوغلان دئدی: ننه پادشاهین قیزی گئنه ایشله مییب؟ ننه سی دئدی: نیه، اؤز یان یؤوره سین سو٘پوروب. اوغلان دئدی: اونا بیر آز چوره ک وئر. قیز بس کی آجیدی، چؤرهیی قاپیب یئدی. صاباح دوروب ائوین هر یئرین سو٘پوردو. آخشام اوغلان چؤلدن قاییدیب ننه سیندن سوروشدو: ننه یئمک کیمین حاققیدی؟ ننه سی دئدی: ایشلیه نین. سونرا اوغلان سوروشدو: ننه، بوگون پادشاهین قیزی نئیله ییب؟ ننه سی دئدی: ائوی سیلیب سو٘پوروب. اوغلان دئدی: چاغیر گلسین سوفرا باشینا. قیز گلیب اوتوردو سوفرا باشیندا، دویونجا یئدی. اوندان سونرا داها تنبللیکدن ال چکدی. بیر گون گئنه اوغلان چؤله گئتمیشدی، قیزدا ائوده یو٘ن اییریردی، گؤردو قاپی دؤیولور. گئدیب قاپینی آچدی. پادشاه لا وزیریدی. قیز دئدی: آتا من بو اوغلانی یاخجی تانیرام. ایشله مه سنیز بیر تیکه یاوان چورهک ده سیزه وئرمز. پادشاه دئدی نه ایش گؤرک؟ قیز هره سینین قاباغینا بیر آز یو٘ن قویدو، اوغلان گلنهجه اییرسینلر. پادشاه لا وزیر یو٘ن اییریردیلر، اوغلان گلدی. دئدی: پادشاه قدمین مبارک اولسون! بیزیم ائوه خوش گلمیسن؟ پادشاه دئدی: اوغول گلمیشم قیزیم لا سنی ائولندیرم. راضی سان؟ نه باشیزی آغریدیم، اوغلان قیزلا ائولندی. یئددی گو٘ن یئددی گئجه توی توتوب، شنلیک ائتدیلر. پادشاه لا وزیر ده قویوب گئتدیلر ائو ائشیکلرینه. قیز ایله اوغلان دا ار آرواد اولوب، شیرین زیندگانلیق باشلادیلار.
سون 🦚
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اوشاق ادبیاتی
اوشاقلیق عالمی سیرلی-سئحیرلی بیر عالمدیر. ساده و صمیمی بو بالاجا انسانلار اؤز عالملرینده سادهلیک و صمیمیتله یاشاییرلار. اونلار هر گون اؤز دونیا باخیشلارین گئنیشلندیریرلر. اوشاغین دونیا گؤروشو چوخ سادهدیر آنجاق او اطرافینداکی هر نهیی آرتیق تانیماق و سیناماق ایستهییر.
اوشاق هله ان کؤرپه چاغیندا الینه دوشن هر نهیی دیشینه وورور و آغزینا تپیر. بو، اوشاغین بیرینجی و ان یاخین سیناق وسیلهسیدیر. اوشاق بوی آتارکن اویونچاقلاری. گلینجیکلری، ائو اشیالاری و الینه دوشن هر نهیی سؤکور. داغیدیر و اونون ایچین ائشیگه تؤکور. بئلهلیکله او یئنی عالملر کشف ائدیر، یئنی دونیا گؤروشو کسب ائدیر. او حتی باشقا اوشاقلاری و بؤیوکلری ده گلینجیک کیمی فرض ائدیب بارماغین اونلارین گؤزونه، آغزینا و دیشینه سوخور و اونلارین دا ایچریسین گؤرمک ایستهییر.
اوشاق داها بیر آز دیرچلیرکن بؤیوکلرین باشماغین و پالتارین گئییر. بونونلا او بؤیوک اولماق و داها جدی عالمی تانیماق آرزولاییر.
اوشاق بیرینجی گون عالمدن هئچ نه بیلمیر. او هر بیر یئنی شئی کشف ائدرکن هئچ ده تعجبلنمیر و اونو عالمین بیر پارچاسی کیمی قبول ائدیر.
اوشاق رئال عالم ایله یاناشی اؤز خیال عالمینده ده بیر شئیلر یارادیر. آنجاق اونلاری دا خیال دگیل رئال کیمی قبول ائدیر.
اوشاق پریلره و دئولره علاقه گؤستریر و اونلاری اولدوغو کیمی قبول ائدیر. ناغیللاری ائشیدرکن ناغیللاردا یاشاییر، اؤزون اونلارین یئرینه دگیل اونلارین بیری بیلیر و ناغیللاردان آلینان بو سونوچ و نتیجهنی جاندان-اورهکدن قبول ائدیر و بو سونوچ سون گونهدک اوشاغین ذهنینده یئر آلیر و اونون یادداشیندا یورد سالیر و بو اوشاق بؤیویندن سونرا دا گرکلی یئرلرده همین یادداشلار اونا یول گؤستریجی اولا بیلیر.
اوشاق دیلی و اوشاق ادبیاتینا گلدیکده دئمهلیییک: اوشاق ادبیاتی اوشاغین عالمیندن آیری دگیل. یوخاریدا اشاره اولونان سادهلیکلر. صمیمیّتلر، خیاللار، هامیسی اوشاق ادبیاتیندا یئر آلیر.
اوشاق، دیل آچاندا بیر و سونرالار چوخ ایکی هجالی سؤزلر ایله دیل آچیر.
بیر هجالی سؤزلردن(جیز-بوو) و ایکی هجالی سؤزلردن (قاقا- پپه-بابا- چیچی) و بئله سؤزلری مثال گتیرمک اولار.
اوشاغین دیلی تکمیللشدیکجه سؤزلرینین هجاسی دا آرتیر، آنجاق اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعرینین هجالاری چوخ بئش و یئددی هجالی شعرلر اولور و چوخهجالی شعرلر اوشاق عالمینه داخل اولمورلار، چونکی اوشاغی سادهلیکدن اوزاقلادا بیلیرلر.
اوشاق دیل آچارکن ایلک باشدا چوخ قیسا جملهلر یارادیر: بابا گلدی .. قاقا آلدی. اوشاق ادبیاتی دا بو قیسالیق و بو سادهلیگی اؤزونه اؤرنک توتمالیدیر. بیز اوشاغا غزل یاخود قصیده اوخویانماریق چونکی اونون ذهنینده اونا یئر یوخدور. آتا-بابالاریمیز و اوزون ایللر بویو نسیللریمیزین سیناغیندان چیخمیش اوشاق ادبیاتی و اوشاق فولکلورو بوگونکو اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعری یازانلارا گؤزل نمونهلردیر.
مین ایللرین سوزگجیندن سوزولموش بو قوشماجایا دقت ائدک
-ایینه-ایینه اوجو دویمه
بربرینجی شام آغاجی
شاتیر کئچر قوز آغاجی
هاپبان هوپبان
یاریل ییرتیل
سو ایچ قورتول.
هر بیر اوشاق، بو قوشماجانی دینلهدیکده اونو تکرار ائتمک ایستهییر چونکی بو بالاجا اوشاق اویونو اوشاغین روحونا اویغوندور، اونون مصراعلاری ایکی، اوچ و دؤرد هجالی سؤزلردن یارانیب.
هابئلهدیر:
بورا بیر قوش قوندو
بو گؤردو
بو توتدو
بو بیشیردی
بو یئدی
جیققیلییا قالمادی، جیققیلییا قالمادی.
هجالاردان علاوه اوشاغین ذهنین و فکرین اؤزونه چکن باشقا بیر فاکت، سؤزون و شعرین موسیقیسیدیر. بو پارچایا دقت ائدک:
بو دئدی: گلین گئدک اوغورلوغا
بو دئدی: هانی اوجا نردیوان؟
بو دئدی: مندن اوجا نردیوان؟
بو دئدی: آللاها باخین، تانرییا باخین گئتمیین
بو دئدی: خالام قیزین آلین منه
تاپدییین بونون باشینا،
تاپدییین بونون باشینا
گؤروندوگو کیمی بورادا هجالارین سایی چوخ اولسا دا سؤزون موسیقیسی اونو اویناق بیر ریتمه سالیب و بئلهلیکله اونو اوشاق عالمینه و اوشاق ادبیاتینا داخل ائدیبدیر.
اوشاق شعرینده و اوشاق ادبیاتیندا گاهدان کلاسیک شعریمیزین قایدالاری پوزولور و مصراعلارین هجا سایلاری و قافیه و ردیف قانونلاری ایزلنمیر و بو دا اوشاغین یئنی عالملر یاراتماغی و رئال عالمین چرچیوهسینده دایانماماغینا بیر ثبوتدور:
-بنؤوشه
-بنده دوشه
-بیزدن سیزه کیم دوشه؟
باخین، بو اوشاق اویونونون بیرینجی مصراعسی 3، ایکینجی 4، و اوچونجو مصراعسی 7 هجالی گلیبدیر.
اوشاقلیق عالمی سیرلی-سئحیرلی بیر عالمدیر. ساده و صمیمی بو بالاجا انسانلار اؤز عالملرینده سادهلیک و صمیمیتله یاشاییرلار. اونلار هر گون اؤز دونیا باخیشلارین گئنیشلندیریرلر. اوشاغین دونیا گؤروشو چوخ سادهدیر آنجاق او اطرافینداکی هر نهیی آرتیق تانیماق و سیناماق ایستهییر.
اوشاق هله ان کؤرپه چاغیندا الینه دوشن هر نهیی دیشینه وورور و آغزینا تپیر. بو، اوشاغین بیرینجی و ان یاخین سیناق وسیلهسیدیر. اوشاق بوی آتارکن اویونچاقلاری. گلینجیکلری، ائو اشیالاری و الینه دوشن هر نهیی سؤکور. داغیدیر و اونون ایچین ائشیگه تؤکور. بئلهلیکله او یئنی عالملر کشف ائدیر، یئنی دونیا گؤروشو کسب ائدیر. او حتی باشقا اوشاقلاری و بؤیوکلری ده گلینجیک کیمی فرض ائدیب بارماغین اونلارین گؤزونه، آغزینا و دیشینه سوخور و اونلارین دا ایچریسین گؤرمک ایستهییر.
اوشاق داها بیر آز دیرچلیرکن بؤیوکلرین باشماغین و پالتارین گئییر. بونونلا او بؤیوک اولماق و داها جدی عالمی تانیماق آرزولاییر.
اوشاق بیرینجی گون عالمدن هئچ نه بیلمیر. او هر بیر یئنی شئی کشف ائدرکن هئچ ده تعجبلنمیر و اونو عالمین بیر پارچاسی کیمی قبول ائدیر.
اوشاق رئال عالم ایله یاناشی اؤز خیال عالمینده ده بیر شئیلر یارادیر. آنجاق اونلاری دا خیال دگیل رئال کیمی قبول ائدیر.
اوشاق پریلره و دئولره علاقه گؤستریر و اونلاری اولدوغو کیمی قبول ائدیر. ناغیللاری ائشیدرکن ناغیللاردا یاشاییر، اؤزون اونلارین یئرینه دگیل اونلارین بیری بیلیر و ناغیللاردان آلینان بو سونوچ و نتیجهنی جاندان-اورهکدن قبول ائدیر و بو سونوچ سون گونهدک اوشاغین ذهنینده یئر آلیر و اونون یادداشیندا یورد سالیر و بو اوشاق بؤیویندن سونرا دا گرکلی یئرلرده همین یادداشلار اونا یول گؤستریجی اولا بیلیر.
اوشاق دیلی و اوشاق ادبیاتینا گلدیکده دئمهلیییک: اوشاق ادبیاتی اوشاغین عالمیندن آیری دگیل. یوخاریدا اشاره اولونان سادهلیکلر. صمیمیّتلر، خیاللار، هامیسی اوشاق ادبیاتیندا یئر آلیر.
اوشاق، دیل آچاندا بیر و سونرالار چوخ ایکی هجالی سؤزلر ایله دیل آچیر.
بیر هجالی سؤزلردن(جیز-بوو) و ایکی هجالی سؤزلردن (قاقا- پپه-بابا- چیچی) و بئله سؤزلری مثال گتیرمک اولار.
اوشاغین دیلی تکمیللشدیکجه سؤزلرینین هجاسی دا آرتیر، آنجاق اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعرینین هجالاری چوخ بئش و یئددی هجالی شعرلر اولور و چوخهجالی شعرلر اوشاق عالمینه داخل اولمورلار، چونکی اوشاغی سادهلیکدن اوزاقلادا بیلیرلر.
اوشاق دیل آچارکن ایلک باشدا چوخ قیسا جملهلر یارادیر: بابا گلدی .. قاقا آلدی. اوشاق ادبیاتی دا بو قیسالیق و بو سادهلیگی اؤزونه اؤرنک توتمالیدیر. بیز اوشاغا غزل یاخود قصیده اوخویانماریق چونکی اونون ذهنینده اونا یئر یوخدور. آتا-بابالاریمیز و اوزون ایللر بویو نسیللریمیزین سیناغیندان چیخمیش اوشاق ادبیاتی و اوشاق فولکلورو بوگونکو اوشاق ادبیاتی و اوشاق شعری یازانلارا گؤزل نمونهلردیر.
مین ایللرین سوزگجیندن سوزولموش بو قوشماجایا دقت ائدک
-ایینه-ایینه اوجو دویمه
بربرینجی شام آغاجی
شاتیر کئچر قوز آغاجی
هاپبان هوپبان
یاریل ییرتیل
سو ایچ قورتول.
هر بیر اوشاق، بو قوشماجانی دینلهدیکده اونو تکرار ائتمک ایستهییر چونکی بو بالاجا اوشاق اویونو اوشاغین روحونا اویغوندور، اونون مصراعلاری ایکی، اوچ و دؤرد هجالی سؤزلردن یارانیب.
هابئلهدیر:
بورا بیر قوش قوندو
بو گؤردو
بو توتدو
بو بیشیردی
بو یئدی
جیققیلییا قالمادی، جیققیلییا قالمادی.
هجالاردان علاوه اوشاغین ذهنین و فکرین اؤزونه چکن باشقا بیر فاکت، سؤزون و شعرین موسیقیسیدیر. بو پارچایا دقت ائدک:
بو دئدی: گلین گئدک اوغورلوغا
بو دئدی: هانی اوجا نردیوان؟
بو دئدی: مندن اوجا نردیوان؟
بو دئدی: آللاها باخین، تانرییا باخین گئتمیین
بو دئدی: خالام قیزین آلین منه
تاپدییین بونون باشینا،
تاپدییین بونون باشینا
گؤروندوگو کیمی بورادا هجالارین سایی چوخ اولسا دا سؤزون موسیقیسی اونو اویناق بیر ریتمه سالیب و بئلهلیکله اونو اوشاق عالمینه و اوشاق ادبیاتینا داخل ائدیبدیر.
اوشاق شعرینده و اوشاق ادبیاتیندا گاهدان کلاسیک شعریمیزین قایدالاری پوزولور و مصراعلارین هجا سایلاری و قافیه و ردیف قانونلاری ایزلنمیر و بو دا اوشاغین یئنی عالملر یاراتماغی و رئال عالمین چرچیوهسینده دایانماماغینا بیر ثبوتدور:
-بنؤوشه
-بنده دوشه
-بیزدن سیزه کیم دوشه؟
باخین، بو اوشاق اویونونون بیرینجی مصراعسی 3، ایکینجی 4، و اوچونجو مصراعسی 7 هجالی گلیبدیر.
اوشاق فولکلورو و اوشاق ادبیاتیندا ایکی طرفلی دانیشیق اؤزونه مخصوص یئر آلیر، بو ایسه اوشاغین دقتین اؤزونه چکن عامللردن بیریدیر:
پیس- پیسلی خالا هاردان گلیسن؟
-گیلاندان.
- هانی به شلهن؟
-آلدیلار.
-نیه وئریردین؟
-ووردولار.
-سن ده وورایدین.
-اولار ایکیایدی، من بیر ایدیم
اولار ووردوقجا من کیریدیم.
ها بئلهدیر:
-عموغلو!
-بلی.
- بیزیم تویوق سیزدهدیر؟
-بلی.
- کیشهله گلسین.
-گلمیری.
-سال تندیره.
-یانمیری.
-وور قیچی سینسین.
-سینمیری.
مین ایللردن قالان بو سؤزلر ادبیاتیمیزین و تاریخیمیزین چوخ زنگینلیگین و چوخ اسکی گلهنکلره دایاندیغین گؤستریر.
بو فولکلور و بو سادهجه قوشماجالار عین حالدا مین ایللردن قالان سؤزلری، اوستونه توز قونموش تاریخی حادثهلری و هئچ یئرده یازیلمامیش تاریخی جریانلاری اؤز ساده کلمهلری ایله داشیییر:
آ تئشتی-تئشتی-تئشتی
ووردو گیلانی کئچدی
ایکی خوروز ساواشدی
بیری قانا بلشدی
قان گئتدی چایا دوشدو
چایدان گؤیرچین اوچدو
گؤیرچین آلاپاختا
یوواسی قلبی-تاختا
اونو ووران خان اوغلو
قان قوسسون لاختا-لاختا.
چوخ ساده و آخیجی بو قوشماجادا خوروزون قانیندان بیر گؤیرچین یارانیر و بو گؤیرچینی ووران لاختا-لاختا قان قوسماق ایله قارقینیر. دئمک بورادا ابدیلیک و اؤلومسوز یاشاماق تصویر اولوبدور. هابئلهدیر گؤزل فاطما ناغیلینداکی باشی کسیلن اینهگین سوموکلرینین دانیشماغی. بورادا اسکی تورک طایفالارینین ایناملاری، دوشونجهلری و دونیا گؤروشلری چوخ ساده کلمهلرله اوشاق روحونا آشیلانیر و نسیلدن-نسیله آخیر و دوام ائدیر. آنجاق بوگونکو دونیادا و 21-جی عصرده هر شئی تزهلندیگی کیمی اوشاق فولکلوروموز و اوشاق ادبیاتیمیز دا تزهلنمهلیدیر. آوروپادا، آمریکادا، ژاپون و باشقا یئرلرده اوشاق ادبیاتینا اویغون فیلیملر، کارتونلار و یئنی-یئنی فورمالاردا ایشلر گؤرونور و گاهدان بیزیم ادبیاتیمیزدان دا اولدوقجا قیدالانیرلار. آنجاق تورک فولکلوروموز، آذربایجان اوشاق ادبیاتیمیز بو باخیمدان اینجیلرله دولو بیر اوقیانوسا بنزر. فیلیمچیلریمیز، شاعرلریمیز، یازیچیلاریمیز، زامانلا آددیملامالی و زامانلا ایرهلی گئتمه لیدیر.
قایناق: بایرام
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
پیس- پیسلی خالا هاردان گلیسن؟
-گیلاندان.
- هانی به شلهن؟
-آلدیلار.
-نیه وئریردین؟
-ووردولار.
-سن ده وورایدین.
-اولار ایکیایدی، من بیر ایدیم
اولار ووردوقجا من کیریدیم.
ها بئلهدیر:
-عموغلو!
-بلی.
- بیزیم تویوق سیزدهدیر؟
-بلی.
- کیشهله گلسین.
-گلمیری.
-سال تندیره.
-یانمیری.
-وور قیچی سینسین.
-سینمیری.
مین ایللردن قالان بو سؤزلر ادبیاتیمیزین و تاریخیمیزین چوخ زنگینلیگین و چوخ اسکی گلهنکلره دایاندیغین گؤستریر.
بو فولکلور و بو سادهجه قوشماجالار عین حالدا مین ایللردن قالان سؤزلری، اوستونه توز قونموش تاریخی حادثهلری و هئچ یئرده یازیلمامیش تاریخی جریانلاری اؤز ساده کلمهلری ایله داشیییر:
آ تئشتی-تئشتی-تئشتی
ووردو گیلانی کئچدی
ایکی خوروز ساواشدی
بیری قانا بلشدی
قان گئتدی چایا دوشدو
چایدان گؤیرچین اوچدو
گؤیرچین آلاپاختا
یوواسی قلبی-تاختا
اونو ووران خان اوغلو
قان قوسسون لاختا-لاختا.
چوخ ساده و آخیجی بو قوشماجادا خوروزون قانیندان بیر گؤیرچین یارانیر و بو گؤیرچینی ووران لاختا-لاختا قان قوسماق ایله قارقینیر. دئمک بورادا ابدیلیک و اؤلومسوز یاشاماق تصویر اولوبدور. هابئلهدیر گؤزل فاطما ناغیلینداکی باشی کسیلن اینهگین سوموکلرینین دانیشماغی. بورادا اسکی تورک طایفالارینین ایناملاری، دوشونجهلری و دونیا گؤروشلری چوخ ساده کلمهلرله اوشاق روحونا آشیلانیر و نسیلدن-نسیله آخیر و دوام ائدیر. آنجاق بوگونکو دونیادا و 21-جی عصرده هر شئی تزهلندیگی کیمی اوشاق فولکلوروموز و اوشاق ادبیاتیمیز دا تزهلنمهلیدیر. آوروپادا، آمریکادا، ژاپون و باشقا یئرلرده اوشاق ادبیاتینا اویغون فیلیملر، کارتونلار و یئنی-یئنی فورمالاردا ایشلر گؤرونور و گاهدان بیزیم ادبیاتیمیزدان دا اولدوقجا قیدالانیرلار. آنجاق تورک فولکلوروموز، آذربایجان اوشاق ادبیاتیمیز بو باخیمدان اینجیلرله دولو بیر اوقیانوسا بنزر. فیلیمچیلریمیز، شاعرلریمیز، یازیچیلاریمیز، زامانلا آددیملامالی و زامانلا ایرهلی گئتمه لیدیر.
قایناق: بایرام
https://t.me/Adabiyyatsevanlar
Telegram
ادبیات سئونلر
بوکانال ادبیات سئونلر قوروپونون سئچیلمیش اثرلری دیر
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.