Тилак Жўра
***
Офелия, севгилим, кўзларингни оч,
Алданган биз эмас, алданган улар!
Ҳеч қачон ўлмайди энг буюк ишонч,
Ҳеч қачон алданмас буюк туйғулар!

Туҳмат ва алдовнинг кўр шарпасидан
Бўғиздан тирқираб оқса ҳамки қон,
Севги ва оташнинг қаҳқаҳасида
Бизлар порлаб турган мовий бир осмон.

Севаман деб, жоним, яна шивирлай,
Кесилган бўлса ҳам майлига тилим.
Юрагим ўртаб бир дард ғивирлар –
Яшамоқ даркордир, яшамоқ, гулим...

1980

YURAGIM NEGA SEN

Yuragim nega sen bõyin egmaysan,
Õzing aldanding~ku meni qiynaysan.
Bu yarim qalbimdan nima xohlaysan,
Endi chõg'da yonib õzing kuygaysan.

Suymagin degandim sõzim olmading,
Kuymagin degandim sõzim olmading.
Kuyarsan chirsillab, yonib kuyarsan,
Endi hayot yõlida ma'yus qolarsan.

Yuragim senga goh keladi rahmim,
Suymagan yorga nega aldanding.
Bechora soddadil insonga õxshab,
Ishonding, aldanding, yomon aldanding.

Duch kelar bevafo bizni axtarib,
Kuydirgani kamdek yurdi maqtanib.
Kechirim sõrasa qolmagin shoshib,
Men jim turolmasman õzimni tutib.

Mayli men chidarman bu ishq dardida,
Sening noming chiqsin yurak mardi deb.
Dod solib hayqirmagin sen samoga,
Endi biz ishonmaymiz makkoralarga.

Yuragim nega sen bõyin egmaysan,
Õzing chõg'da yonib, õzing kuygaysan.

ABDUVOHID SUVONOV!!!

Азим СУЮН

АЙТМА

Ўзни эркак билсанг, йигит санасанг,
Аёлнинг ортидан ёмон сўз айтма.
Балки хокисорсан, балки манмансан,
Ақлинг ўзингдадир, ёлғон сўз айтма.

Йўлларнинг қадрини карвонлар билгай,
Уларга раҳнамо сарбонлар билгай.
Аёл қимматин чин инсонлар билгай,
Инсонлар ичра бўл, нодон сўз айтма.

Нималар кўрмади не бева бошлар,
Мен кўрганим — улар кўзида ёшлар.
Майли, гуноҳкордир, отмагил тошлар,
Ўзинг гуноҳсизми, сарсон сўз айтма.

Сенинг гап қилганинг, бир уй бекаси,
Балки синглинг каби биров эркаси.
Йўлчи йўлни енгар, тилни эгаси,
Тилинг султони бўл, пушмон сўз айтма.

Тириклик зийнати аёлдир аёл,
Эр йигит давлати аёлдир аёл.
Гар аёл ҳақида нима эҳтимол,
Азим, қурбон бўлу гумон сўз айтма.

Абдулла Орипов
БАХИЛЛИК

«Мен!» деб бонг урасан шому саҳарда,
Гўё ҳаққонийдек айтар сўзларинг.
Ҳаммани бир хилда кўрсанг агарда,
Тешилиб қоларми сенинг кўзларинг.

Йўлнинг чеккасида мажруҳ бир инсон,
Мадад сўраб турар сендан эҳтимол.
Мабодо узатсанг унга парча нон,
Қўлларинг майишиб, бўлармикан шол.

Қаршингда турибди ёш бир истеъдод,
Балки оламшумул бўлажак даҳо.
Бир оғиз сўз айтиб, берсанг гар имдод,
Тилларинг кесилиб қолгаймикан ё?

Бир сиймо илмнинг бўлмиш сардори,
Балли, эл-юртига олиб келмиш шон.
Сен уни қутласанг кўплар қатори,
Чиқиб кетармикан танангдаги жон.

Афсуски, яхшилар тортади кулфат,
Ёмонлар ғолибдир, ётар қалашиб.
Йўқдир бундайларда зарра фазилат,
Инсон номин олган улар адашиб.

QUVVAT BÕLAY, SIZGA ONAJON.

Qalam sinsin, qog'oz kuysin, she'rlar ham,
Men õzimcha yurganimda ish bilan.
Sizdan aziz, sizdan ustun turarmi qalam,
Holingizni sõramabman jon onam.

Bozor ichra yurdim kõzimni aldab,
Savdo qilib yurdim nafsimni avrab.
She'rlar yozdim suluv qizlarga atab,
Qiyofamni kõrsataymi endi onam.

Yurak~bag'rim bugun yomon ezildi,
Shoh qalbimning saltanati buzildi.
Bõyinbog'im chõzilmasdan uzildi,
Xizmatingiz qilmadimmi jon onam.

Gar hayqirsam arson kabi hayqirdim,
Hali yoshsiz deb õzimni kõp aldadim.
Yigirma tõrt soatga sarson bõldim,
Hali kechmas ne qilay ayting onam?

Havolandim tõrt qator she'rni yozib,
Qog'ozga qalamning umrin ketkazib.
Endi xayolimdan ketmas volidam,
Quvvat bõlaymu sizga men jon onam?

Dõst topibman g'amgamas, davlatimga,
Manmansirab qolgan bu savlatimga,
Hayron bõlmang ey dõstlarim bu sõzimga,
Meni chin qalbidan suygan faqat onam.

Siz borsizki endi bildim, men ham bor,
Duoyingiz menga quvvat, menga yor.
Vohid sizga qul bõladi õg'il emas,
Asrab yuray mudom sizni jon onam.

ABDUVOHID SUVONOV!!!

Севги

Ўн саккизга кирмаган ким бор,
Боғингдан гул термаган ким бор.
Сен ҳақингда ёзиб тўрт сатр,
Сирдошига аста кўрсатиб,
Қўшни қизга бермаган ким бор.

Дастлаб ҳар ким қалам олган он
Ёниб сени куйлар бегумон.
Маскан қуриб ҳар бир кўнгилдан,
Ошиқларни қолдириб тилдан,
Шоирларни қилурсан бийрон.

Тушдим чоғи мен ҳам домингга,
Эзгу ҳислар бахш этдинг менга,
Ҳаётимга зар лавҳа бўлдинг,
Илк шеъримга сарлавҳа бўлдинг,
Хаёлларим улфатдир сенга.

Юрашимда ҳис этдим қанот,
Тилсим каби очилур ҳаёт,
Висолдаги дамларим ширин,
Ҳижрондаги ғамларим ширин,
Кулиб боқар менга коинот...

Ўн саккизга кирмаган ким бор,
Боғингдан гул термаган ким бор...

Эркин Воҳидов.

УЙҚУ
(“Бормаймен деди” куйига)

Жим туринг, шовқинламанг, уйқу ичида ул пари,
Юрма, тек тур, эй шамол, юрсанг-да юр, бироз нари!

Кўкда бир тўп қиз-малак уйқу куйини бошлади,
Илгари чалган тирик, жонли куйини ташлади.

Бош учида айланар бир тўп фаришта жимгина,
Кўк элининг тангриси – ой ҳам қарайдир тинчгина.

Ул олос кўзлар юмулган… куйни ёндиргачгина,
Кўп гўзал кўзларни юмдиргач, уялдиргачгина…

Чарчаган, толган, умидсиз кўзларим тўймай қарар,
Ҳар қарашда кўнглима минг турли ўйларни солар…

Бу ётиш, бу уйқу, бу қандай ширин, қандай гўзал,
Жонланар, юз кўрсатар синган ва ясанган амал.

У ётиш, уйқу на ерда, на хаёлий кўкда бор,
Бу гўзал сирли томоша менда, мен ўксукда бор.

Жим туринг,шовқинламанг, уйқу ичинда ул пари,
Кўзларим тўймай қарар, борлиқ кўринма, тур нари…

Тошкент, 1921, Феврал.
Чўлпон

(Муҳаммад Юсуф)

Менинг кимлигимни,
Билмайди ҳеч ким.
Мен бир ғалатиман,
Мен алоҳида.
Кўзимнинг ёшини
Келади ичгим,
Тилимни чайнагим,
Келар гоҳида.

Ой менинг елкамга
Ўтириб олган,
Офтоб ғавғо солар
Юрган йўлимга.
Хаёл тушовидан
Чиқолмай қолган
Умримни топшириб
Қўйдим кўнглимга.

Энди тошни тепсам,
Ўпар изимни,
Ерга ағанасам —
Ер ҳам девона.
Бармоғин ўпгандим
Суйган қизимни,
Қўли ёниб кетди
Гуриллаб, мана.

Ёнди, Ёнаверди
Кокиллари, сўнг,
Чарсиллаб юраги
Ёнди беармон.
Ярми ёниб бўлган
Кўйлаги бир енг
Ишқнинг байроғига
Айланди ал вон!..

Ва ўпдим байроқни
Мен ўша алвон,
Олов тан,
Олов жон,
Олов ҳис-ҳавас.
Қизил чўғ тўшалган
Чимилдиқ томон
Отдим мен ўзимни
Мисли ўтиараст.

Уйғонсам — кўрпам кул
Йиғлар севгилим.
Мен сени йиғла деб
Қучган эдимми?
Айиқ босган гулдай
Эзилди кўнглим,
Ёввойи ўрдакка
Бердим севгимни!..

Ўрдак учди-кетди,
Мунғайиб қолдим.
Ҳайратим обкетди
Қанотида у.
Ким мени алдаса —
Худога солдим,
Майли, алданмасин,
Ҳаётида у.

Қолдим кулкўрпамда
Тўшагим тупроқ.
Юмалаб ётаман
Илонлар билан.
Уларга ишондим
Бир ёрдан кўпроқ,

Илон чақар, Аммо
Гапирмас ёлғон!..
Менинг кимлигимни
Билмайди ҳеч ким.
Мен бир ғалатиман,
Мен — алоҳида.
Кийиклар қонини
Келади ичгим,
Чаённи чайнагим
келар гоҳида.

EY YORONLAR.

Suyishni men azob desam,
Yolg'on demang, ey yoronlar.
Bu dunyoni sarob desam,
Yolg'on demang ey yoronlar.

Ozor topdim kõngil berib,
Gul ichinda tikan terib.
Sevgim uchun borim berib,
Vayron bõldim, ey yoronlar.

Tanam holsizlanib qoldi,
Bir jonim sargardon bõldi.
Oshiqligim doston bõldi,
Hayron bõlmang, ey yoronlar.

Titrab urar bõldi yurak,
Sevgach sevilmoq ham kerak.
Sevsa botir bõlar erkak,
Maston bõldim, ey yoronlar.

Yuragimda qaynar qonim,
Ming bittadir balki jonim.
Parishondur mening holim,
Giryon bõldim, ey yoronlar.

Vayron bõldi dilim~dilim,
Yurak bõldi tilim~tilim.
Sahro bõldi yurar yõlim,
Sarson bõldim, ey yoronlar.

Gohi xandon kular yuzim,
Yulduzlarni kõrmas kõzim.
Kulgilikdir balki sõzim,
Bemor bõldim ey yoronlar.

Tutqun emish bu kõnglima,
Muhabbatning nigohlari.
Bemor õtarman tunima,
Ado bõldim, ey yoronlar.

Sadoqat deb, sevgi madhin,
Aytib bõldim ishqqa tutqun.
Dunyoda yõq bag'ri butun,
Gado bõldim, ey yoronlar.

Qalam tutib men qõlima,
Navoiy yod dilima.
Mashrab dardidek dardima,
Davo yõqdir, ey yoronlar.

ABDUVOHID SUVONOV!!!

MUXAMMAD YUSUF
* * *
Маъюс куним кўзим тушса,
Куяр осмон, тушунмайсан.
Мени само тушунгайдир,
Сен эй инсон, тушунмайсан...
Куйиб кўксим ўтар бўлсам,
Оқар бўлсам, кетар бўлсам,
Мени дарё тушунгайдир,
Сен эй уммон, тушунмайсан.
Мен ҳам шайдо, мен ҳам мафтун,
Мен ҳам ҳеч кими йўқ Мажнун,
Мени Лайло тушунгайдир,
Сен эй жонон, тушунмайсан.
Менинг йўлим узун армон,
Ўзим довон, ўзим карвон,
Мени саҳро тушунгайдир,
Сен эй сарбон, тушунмайсан.
Менинг борим эрур кўнглим,
Менинг ёрим эрур кўнглим,
Маъюс танҳо тушунгайдир,
Сен эй хандон, тушунмайсан....
Маъюс куним кўзим тушса,
Куяр осмон, тушунмайсан.
Мени Оллоҳ тушунгайдир,
Сен эй хоқон, тушунмайсан.
Кўнглим гул, кўзларим гулдир,
Юзим гул, қўлларим гулдир.
Мени сабо тушунгайдир,
Сен эй тўзон, тушунмайсан...
Ғуборимдир бўйи райҳон,
Миноримдир тилим бийрон.
Мени дунё тушунгайдир,
Сен эй нодон, тушунмайсан.
* * *

"ÕTKAN KUNLAR" ASARI.

Qõlga oldim "Õtkan kunlar"ni,
Qalbimni u larzaga soldi.
Muhabbat deb yurganlarimni,
Ertaklarga chiqarib qõydi.

Otabek va Kumush dardini,
Kimlar his etarkin qalbidan.
Muhabbatning og'ir dardini,
Kim tushunarkin yurakdan.

Marg'ilonda qiynaldi avval,
Ikki oshiq qon yutdi chog'i.
Yulduzlarga dardini tõkib,
Hijron bog'ida tõyib yig'latdi.

Oshiq ekan bular aslida,
Õtdi davri kuz faslida.
Otabekni sevgisi hamon,
Kumushoyni bag'rida qurbon.

Kõzlarimni yoshlatdi rosti,
Oh bu Zaynab, devona, sarxush.
Endi mana Otabek vayron,
Mangulikda yotibdi Kumush.

ABDUVOHID SUVONOV!!!

Абдулла Орипов

ИНСОН ШАРАФИ.

Эскирган кавушни ёки жандани
Қайга ташласанг ҳам, нима фарқи бор,
Тупроққа жо бўлган марҳум бандани
Мармартош маҳлиё этмоғи душвор.

Юксак сағана-ю безаклар бари
Азадор бир зотнинг ҳиммати холос.
Балхда қаровсиздир Беруний қабри,
Бу айни нодонлик жаҳолатга хос.

Замин фарзандидир, шубҳасиз, Инсон,
Ғоялар меваси эмасдир асло.
Ғаними чоҳ қазса унга ҳар бир он,
Дўстлари бошига кўтаргай аммо.

Ва лекин холислик мудом омонат,
Ўзини ҳакам дер салла, бесалла.
Бандаси Аллоҳга ёлворар фақат.
Худога солдим, деб айтар баралла.

Нозим Рус ерида жо й топди мангу,
Аммо сатрлари ҳад билмай яшар.
Энг аввал, дунёнинг шоиридир у,
Сўнгра коммунистдир, билиб қўй, башар.

Оламда даҳлсиз бир мантиқ мавжуд,
Уни даф қилолмас вақту замона.
Бировнинг хочи бор, бировда-чи бут,
Лекин Яратганга бари парвона.

Миллат деганлари бир дарахтсимон,
Илдизи заминнинг қаърига етган.
Кишилик бошига тушган ҳар тўфон.
Унинг ҳам бутоғин синдириб кетган.

Инсонга икки ҳис доимо ҳамдам,
Бири –Отамакон, бириси – Дунё.
Баъзан ўзи чиққан тепани одам
Ҳисоблаб юради олам, деб гўё.

Гарчи ер юзида кўп эрур жонзот,
Турларин санаб ҳам бўлмас, эҳтимол.
Тарихни яратар фақат Одамзод,
Тафаккур уйининг меъмори мисол.

Бу туйғу менинг ҳам умримда ғолиб,
Йўқолмас, сувга от, ташла ўтларга.
Ватан тупроғидан бир сиқим олиб,
Кейин боражакман ўзга юртларга.

Абдулла Орипов
2015 24 сентябрь. Хьюстон.

Halovat õrniga sog'inch almashib,
Kuydirib, yondirib õrtaydi hijron.
Alvon~alvon dardlar dog'ida jõshib,
Seni yana eslab chekaman armon.

Kurtaklar ochildi, chiqdi boychechak,
Oftobdan qizardi lolaqizg'aldoq.
Sog'inch azobidan bu jonim halak,
Yurak urgan sayin qalbim palaxmon.

Orzuyimni aytay bir kõrsam seni,
Meni tark etmoqda musaffo osmon.
Bir kõlning ustida ikki oppoq qush,
Bag'rimni tunlari tig'laydi hijron.

Atrofda pariylar kezib yurgandek,
Bu she'r ham sen uchun yozildi sevgim.
Gõyoki sevgimiz uxlab qolgandek,
Visolning bog'idan quvildi sevgim.

Yoz keldi, bir onda hamma shod~xursand,
Men uchun firoqdan yaqini yõqdir.
Neki bõlsa bõlar bari taqdirdan,
Sen baxtli bõlsang bas, bu kõnglim tõqdir.

ABDUVOHID SUVONOV!!!

НИДО

(достон)
Бағишлов

Ҳайқираман,
Тоғлар бағридан
Гумбурлаган садо келади,
Она-Ернинг оташ қаъридан
«Ўғлим!» деган нидо келади.
«Ўғлим!»
Вужудимни чулғар аланга,
Бўғзимга тиқилар ҳаяжон.
— Мана мен, ўғлингиз,
Дардли оламга
Сиздан танҳо ёдгор,
Сўйланг, отажон!
Сўйланг, бир дақиқа қулоқ солайин,
Овозингиз тинглаб тўёлмаганман.
Бир марта йўқотиб тополмаганман,
Хаёлимда тиклаб олайин.
Отажон!
Мен ахир кутлуғ бу сўзни
Йигирма йил олмадим тилга,
Йигирма йил сакладим дилда.
Армонли ўғлингиз тинглайди сизни,
Сўйланг, эшитаман.
Вужудим тилка,
Юрагимни ёқар ўтли изтироб
Аммо кўзларимда бир томчи еш йўқ.
Бағрим ўйиб,
Бу кун менга бермоқда азоб
Сизнинг кўксингизни тешган кора ўк.
Силқиб оқаётир
Кўкрагимдан кон.
Қалбим ўртамоқда сўнгсиз армоним…
Юрак коним билан битган достоним
Сизга бағишладим,
Отажон!

Эркин Вохидов!!!

НЎНОҚ ШОИРЛАР

Биз бир замон муҳаррир бўлдик,
Қисмат экан, бўлдик ноширлар.
Ўлсак ёмон шеърлардан ўлдик,
Адо қилди нўноқ шоирлар.
Қўлёзмалар ўқирдик дил ғаш,
Кўргиликдан оҳлар урардик.
Сўзи чалкаш,
Ўзи жанжалкаш
Шеърбозлардан қочиб юрардик.
Йиллар ўтди.
Танидик одам,
Дунё надир, қилдик тафаккур.
Энди ўша ташбиҳи мубҳам
Нозимларга деймиз ташаккур.
Кўп зотларни кўрдик,
Алҳазар,
Ёқа тутдик, астағфируллоҳ!
Энди бизга энг ғўр байтёзар
Валий бўлиб кўринар, биллоҳ!
Шеър йўлласа - ҳатто саёз, хом-
Ёш шоир ё ҳаваскор бахши
Мақтаб-мақтаб тилаймиз илҳом,
Шеър ёз, деймиз, ёзганинг яхши.
Сени шоир билишмаса ҳам,
Шеърингни чоп қилишмаса ҳам,
Қофияси келишмаса ҳам
Шеър ёза бер, ёзганинг яхши.
Оқ қоғозга қоматинг эгиб,
Оқ кўнгилга умидлар экиб,
Муҳаррирлар жонига тегиб
Шеър ёза бер, ёзганинг яхши.
Бахтни уйғоқ тунлардан сўра,
Бўлма кину ҳасадга жўра,
Юмалоқ хат ёзгандан кўра
Шеър ёза бер, ёзганинг яхши.
Дунё нўноқ шеърга тўлса ҳам,
Мунаққидлар хуноб бўлса ҳам,
Таъби нозик ўқиб ўлса ҳам
Шеър ёза бер, ёзганинг яхши.
Зинҳор-зинҳор бу ишдан тўйма,
Ишқибозлик умрнинг нақши.
Бизга ўхшаб ёзмасдан қўйма,
Шеър ёза бер, ёзганинг яхши.

Эркин Воҳидов,

Ўзбекистон халқ шоири.

SHOIR EMASMAN.

Shoirlardek she'r yozganim bilan,
Shoirlardek xayol surganim bilan,
Yuzta shoir bilan yurganim bilan,
Meni shoir demang, shoir emasman.

Haftalab bir sõzni quvaman gohi,
Tark etmas qalbimning armonli dog'i,
Axtarsam topilmas shoirning sog'i,
Meni shoir demang, shoir emasman,

Axtarib yuribman bir ulug' ustoz,
Davlatim qalam bõlsa, qalbim qog'oz,
Agar tanilsam ham shoir deb biroz,
Meni shoir demang, shoir emasman.

Yozilgan she'rlarim misoli yulduz,
Tunlarda yozilgan, quyilgan kunduz,
Qaqshatar qalamni shoirlar hanuz,
Meni shoir demang, shoir emasman.

Xastalar she'r yozar dardini tõkib,
Meni sevgim ummonga ketdimi chõkib.
Kimdir shoir der bu she'rni õqib,
Meni shoir demang, shoir emasman,

Yurakni dardi shu yuzlab misralar,
She'riyat makoni tog'lar, maysalar.
Sevgimning mevasi she'rlardir she'rlar,
Meni shoir demang, shoir emasman.

ABDUVOHID SUVONOV!!!

ЙИЛЛАР АРМОНИ

Кимгадир яхши гап айтдик ,биродар,
Кимдир бир умрга ранжиб хам кетди.
Кун кеча ёш дердик узни бир кадар,
Бугун-чи, балогат пайти хам етди.

Инсон уз умрини уйласа куп вакт,
Кийнайди узидан утган кусурлар.
Кимгадир айтилмай колган бир рахмат,
Кимдандир суралмай колган узрлар.

Мукаммал курмокчи булдик дунёни,
Етук булолмадик узимиз бирок.
О,йиллар армони, йиллар армони,
Армон курмадим мен сиздан буюкрок.

Инсонга тобемас замон, инчунун,
Инсон юрагида аламлар кат-кат.
Факат бир таскин бор, барчаси учун,
Афсус чекабилсанг - шу хам бир давлат.

А. ОРИПОВ

Абдулла ОРИПОВ,
Ўзбекистон Қаҳрамони, Халқ шоири

ЯРАДОР БЎРИ

Ярадор бўрини кўрганман бир бор,
Тоғнинг этагида, дарё бўйида.
Тинмай жароҳатин яларди жондор,
Қон оқар, дарё ҳам оқар қуйида.

Мен ўша бўрини кузатдим узоқ,
Ғинг этмас, шунчалар метин бардоши.
Шом чўкди, юлдузлар сочдилар бодроқ,
Жасур бўрининг ҳам ботди қуёши.

Овозим борича ўкраб юбордим,
Кимга қойил қолиб, қарғайин кимни?
Тишлаб лабларимни, қонимга қордим,
Унутдим бир нафас инсонлигимни.

Ерга урди мени шунча йил ҳаёт,
Қолмади бирорта тош отмаган кас.
Илма-тешик бўлди вужудим, ҳайҳот,
Шунда ҳам ғанимлар тинч турган эмас.

Қўлимни узатдим фалакка ногоҳ,
Менинг гуноҳларим не эди, Эгам?
Бу ноқис дунёга боқиб чекдим оҳ,
Фақат эзгулик деб кўтардим қалам.

Қабоҳат елкамдан турди-ку босиб,
Наҳот тақдир ҳукми шундан иборат?
Бўйнимга кўз ёшдан шодалар осиб,
Дод солдим, бўлмади зикрим ижобат.

Менинг фарёдимга тўлди – ер-само,
Азобим қадарли олисдир йўлим.
Иродам йўқмиди тошчалик ҳатто,
Битта бўричалик топмадим ўлим.

09.07.2016