⭕️مقصر ماجرای مادر قمی جریانی است که این عکاسی‌ها را تئوریزه کرد

🔻پس از اعتراضات تابستان و پاییز ۱۴۰۱، گشت ارشاد جای خودش را به «جریمه» داد. لایحه حجاب که محصول مشترک دولت و مجلس انقلابی بود، عملا برای نداشتن روسری جریمه‌هایی را تعیین و آن را تبدیل به قانون کرد. با این حال این لایحه ضمانت اجرایی نداشت. چطور می‌شد کسانی را که روسری بر سر ندارند شناسایی و جریمه کرد؟

🔻ابتدا ادعا شد که تشخیص چهره از طریق «هوش مصنوعی» برای اعمال جریمه انجام می‌شود. اما اهل فن می‌دانند که چنین کاری پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد. لذا برای جریمه افراد بدون روسری، و کنترل جامعه، چاره‌ای نبود که از مردم به صورت مخفیانه عکس گرفته شود و این تصاویر مبنای جریمه افراد قرار بگیرد. در نتیجه با حمایت یک جریان خاص، جریمه زنان بدون روسری به کمک عکاسی از آن‌ها آغاز شد. ماجرای عکاسی یک طلبه از مادری که در درمانگاه روسری از سرش افتاده بود را ذیل همین موضوع باید تحلیل کرد.

🔻در ماجرای مادر قمی این جریان پشت آن طلبه‌ی عکاس قایم شده است. در حالی که اتفاقا مسئول و مقصر اصلی، تفکر و جریانی است که این عکاسی را تئوریزه کرد و برای آن منافع مادی و معنوی تعریف کرد. کسانی که تصور می‌کنند «جریمه» جایگزین مناسبی برای «گشت ارشاد» است و هنوز هم بر عقاید غلط خود پافشاری می‌کنند.

🔻کسانی که مدافع این عکاسی‌ها هستند، تصور می‌کنند که منافع این کار بیشتر از گشت ارشاد و مضراتش کمتر است. آن‌ها تصور می‌کنند که از طریق جریمه، احتمال «برخورد فیزیکی» کمتر می‌شود و در نتیجه تنش کمتر رخ می‌دهد. حال آن که برای چندمین بار است که تنش بر سر عکاسی از زنان بدون روسری مشاهده می‌شود.

🔻پیش‌بینی این فرایند سخت نیست و در صورت تداوم به تنش‌های بیشتری منجر خواهد شد. شش ماه پیش که این بحث‌ها تازه در جریان بود در این رابطه نوشته بودم:

🔻این مردان و زنانی که در خیابان دوربین به‌دست از دیگران فیلم می‌گیرند تا برای حجاب جریمه‌شان کنند را درنظر بگیرید. عجیب نیست اگر روزی گروهی از مردم، برای این که فیلم‌شان ضبط نشود و جریمه نشوند، با این افراد درگیر شوند و کسی هم در این میان آسیب ببیند و آنگاه بحران جدیدی از دل آن خلق شود. این سیاست‌ها در ذات خود بحران‌ساز هستند. جامعه تغییر کرده است و نمی‌توان با ابزار زور و قانون جلوی تغییرات اجتماعی را گرفت.

🔻آن طلبه‌ی عکاس چندان مهم نیست. بلکه تفکر و جریان حامی این عکاسی‌ها مهم است؛ آن‌ها مسئول اصلی این وضع هستند.

@MohammadRahbari